De mooiste dorpjes van Toscane

Toscane staat bekend om haar bijna sprookjesachtige, karakteristieke dorpjes. Geen wonder dat deze regio dan ook maar liefst negentien van de borghi più belli d’Italia op haar naam heeft staan. Toscane is groot en daardoor divers, maar de herkenbare glooiende heuvels komen (bijna) iedere keer weer terug, van Anghiari tot Suvereto.

We tippen vandaag drie van deze prachtige borghi:

Buonconvento – borgo vol geluk
Als je het allemaal even niet meer ziet zitten, moet je absoluut even bij Buonconvento langs. De naam van deze borgo bello komt namelijk uit het Latijn (bonus conventus) en betekent gelukkige gemeente. Deze vreugdevolle staat van zijn dankt de gemeenschap aan de vruchtbaarheid van het land en de gunsten die de rivieren Arbia en Ombrone schenken.

Het dorpje ligt ook nog eens vlak bij een doorwaadbare plaats waar de Via Francigena langs liep en dit heeft natuurlijk ook bijgedragen aan het fortuinlijke bestaan van dit dorpje. De reizigers onderbraken hun lange reis hier om te overnachten en nieuwe energie op te doen. De perfecte plek om nu, honderden jaren later, precies hetzelfde te doen!

De veertiende-eeuwse stadsmuur barst bijna uit zijn voegen van geluk. Door de twee gigantische stadspoorten met dikke houten muren kan hij af en toe wat stoom afblazen en wij gelukkig naar binnen om wat van de vrolijke sfeer op te snuiven. Aan de noordzijde vind je Porta Senese, die richting Siena kijkt, en aan de zuidkant de Porta Romana, die Rome als ijkpunt heeft. De laatste is helaas in 1944 deels door de Duitsers verwoest. Loop de poort door en waan je in een vredig dorp dat van andere tijden lijkt te zijn. Oude mannetjes fietsen rustig rond en zetten hun bici zonder ze op slot te zetten tegen een van de bakstenen muren aan om vervolgens in alle rust een krantje te lezen in de bar.

Zonder licht geen donker en zonder donker geen licht. Zo ook in Buonconvento met aan de oostkant de Via del Sole (‘Weg van de Zon’) en aan de westkant de Via Oscura (‘Duistere Weg’). In de Via del Sole woonden en werkten veel wagenmakers en dus zijn de huizen wat ruimer en komt er meer licht in het steegje. In het beginstuk van de Via Oscura daarentegen, zorgen boogachtige tunnels voor een clair-obscur effect waar licht en donker elkaar afwisselen. Neem dus voor de zekerheid alleen de Via del Sole als je last hebt van stemmingswisselingen. Sta je wat steviger in je schoenen, sla dit stukje pure middeleeuwen in de Via Oscura dan niet over en geniet van het meest karakteristieke stukje van de hele borgo.

De producten waar Buonconvento trots op is, betreffen niks anders dan lekker eten en drinken. De witte wijn Val d’Arbia, de rode en witte Orcia en de goede vin santo, zoete dessertwijn, dragen allemaal trots het DOC-keurmerk en zijn dus van zeer hoge kwaliteit. De wijn wordt natuurlijk niet zonder goed gezelschap genuttigd en dus vind je jezelf in Buonconvento al snel terug aan een tafel vol Toscaanse heerlijkheden. Plakjes verse salami, rauwe ham, bruschetta, panzanella, fettunta, pappa al pomodoro, pici met broodkruim, pappardelle met hazenvleessaus, tagliolini in puree van kikkererwten, arista di maiale met Toscaanse bonen, witte truffel uit de kleigronden van Siena en vlees van de Chianina-runderen zijn stuk voor stuk specialiteiten om je vingers bij af te likken.

Poppi – op en top Toscaanse trots
Poppi is de trotse bezitter van een van de tien mooiste kastelen van Italië – en dan staat het dorpje ook nog eens op de lijst van de 211 borghi più belli d’Italia. Een echte topper dus!

Poppi ligt in een van de mooiste valleien van Toscane; il Casentino. De borgo zelf wordt omringd door een middeleeuwse stadsmuur waar Il Castello dei Conti Guidi als een ware heerser bovenuit steekt. Dit bouwwerk wordt ook wel het prototype van Palazzo Vecchio in Florence genoemd. Het werd door de bekende architectenfamilie Di Cambio ontworpen. In het kasteel vind je de Biblioteca Riliana, waarin honderden middeleeuwse manuscripten liggen opgeslagen. De Cappella dei Conti is bont versierd met een cyclus van veertiende-eeuwse fresco’s, waarschijnlijk gemaakt door Taddeo Gaddi, met niemand minder dan Giotto als leermeester.

Bezoek het barokke Oratorio della Madonna del Morbi, een zeshoekig gebouw met koepel, voor een blik op de mooie Madonna met Kind van Filippo Lippi. De vele portici, booggangen, die je tegenkomt in het dorp zijn bijzonder aangezien ze in Toscane niet zo veel voorkomen. Loop de Badia San Fedele in en bekijk de schat aan kunstwerken die deze kerk rijk is. Bezoek ook het Monastero delle Agostiniane, met schitterende mozaïeken. Lunchen doe je met een bord tortelli gevuld met aardappels met een glas Casentino-wijn. Een top combinatie!

Suvereto – een prachtige ‘hoop stenen’
Suvereto is een heerlijk, pittoresk dorpje waar de straatjes en steegjes afgewisseld worden met pleintjes en boetiekjes waar handgemaakte sieraden worden gemaakt en alimentari waar prosciutto col pelo (‘harige ham’) wordt verkocht. Het fort vormt een fantastisch uitkijkpunt waarvandaan je, achter de rook van de staalfabrieken van Piombino, Elba in de verte ziet liggen.

Suvereto heeft ooit twee eeuwen als een spookstad doorgebracht. Grote en kleine oorlogen, maar voornamelijk de vervuilde lucht, hebben in de zeventiende eeuw praktisch de hele lokale bevolking uitgeroeid. Hierdoor is il borgo als het ware vacuüm verpakt geweest en wonderbaarlijk genoeg nu nog steeds in originele staat te bewonderen.

De toren bovenop het dertiende-eeuwse gemeentehuis wordt ook wel La Torre della Campana (‘De Toren van de Klok’) genoemd omdat de klok van deze toren de bejaarden bijeenriep als er weer een dorpsvergadering plaatsvond. In de open Loggia dei Giudizi boven de entreetrap werden ooit de straffen en stadsplannen openbaar gemaakt.

Het fort heeft verschillende transformaties ondergaan. Toen het eind zeventiende eeuw niet meer als verdedigingspost diende, is het aan zijn lot overgelaten en schreef een raadsheer in 1754: ‘Een hoop stenen die onmogelijk onderhouden kan worden, net als het hele dorp waar varkens door de straten slenteren.’

Gelukkig is Suvereto uiteindelijk niet aan zijn lot overgelaten en kunnen we vandaag de dag nog genieten van ‘die hoop stenen’. La Chiesa del Crocifisso, met een kruisbeeld van Domenici dei Cori als pronkstuk, is met haar kloostergang absoluut een kijkje waard. De parochiekerk San Giusto is alleen van buiten al mooi door de bijzondere poort met bloemige versieringen op de balk erboven.

Als laatste bezoeken we de Madonna di Sopra la Porta, waar in 1767 een wonder heeft plaatsgevonden. Tijdens een verschrikkelijke overstroming openende de afbeelding van Maria op miraculeuze wijze La Porta di Sotto (de poort onderaan het dorp) waardoor al het water weg kon lopen.

Van dit soort verhalen kunnen wij wel smullen, net als van een bord met pasta en cinghiale, wild zwijn, de plaatselijke specialiteit. In november vieren ze in Suvereto La Sagra del Cinghiale, waarbij het dorp even terug naar de middeleeuwse gloriedagen keert – met flinke stukken cinghiale op het bord. Buonissimo!

Ontdek alle mooie dorpjes in Toscane & Midden-Italië in onze Special!

Bestel De mooiste dorpjes van Midden-Italië voor € 6,95

P.S. De Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling ontvang je zowel op de website als in je email, een link om de Ciao tutti Special te downloaden in PDF-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten, je pc, je laptop of tablet, van alle moois in je nieuwe Special genieten.