Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
‘s Zomers vinden er in tal van Toscaanse dorpen en steden historische evenementen plaats, waar traditie en cultuur centraal staan. We nemen je mee naar de mooiste eventi storici, die je even mee terugvoeren in de tijd.
Palio di Siena – drie rondjes om het Piazza del Campo
We starten met de wereldberoemde Palio di Siena, die twee keer per jaar wordt gehouden op het Piazza del Campo.
Deze eeuwenoude traditie, waarbij tien van de zeventien contrade (wijken) van Siena deelnemen aan een spannende paardenrace, vindt plaats op 2 juli en 16 augustus, maar ook tijdens de week die voorafgaat aan de race, is de spanning al goed te voelen.
De strijd zelf is in enkele minuten gestreden. De paarden rennen immers maar drie rondjes om het plein. Het record staat op één minuut en dertien seconden.
Saskia maakte de Palio een aantal keer van dichtbij mee. De laatste keer was in augustus 2016, waarvan ze verslag doet in dit artikel en dit artikel.
Palio Marinaro dell’Argentario – botenrace bij Porto Santo Stefano
Bij de Palio Marinaro dell’Argentario gaat het niet om de snelste paarden, maar om de snelste boten. Deze race vindt sinds 1937 plaats in Porto Santo Stefano, aan de Toscaanse kust.
Tijdens Ferragosto (15 augustus) strijden vier roeiboten, een voor elk district van de stad (Croce, Fortezza, Pilarella en Valle), om de eretitel. De bemanning bestaat steeds uit vier roeiers en een stuurman.
Volgens de legende ontstond deze traditie toen een vissersboot van Porto Santo Stefano wist te ontsnappen aan piraten die voor de kust van de Tyrreense zee lagen. In de achttiende eeuw werden er ter nagedachtenis aan deze gebeurtenis al wedstrijden gehouden tussen vissersboten die elkaar tijdens een regatta uitdaagden.
foto’s: Palio Marinaro dell’Argentario
Balestro del Girifalco – een schot in de roos in Massa Marittima
Twee keer per jaar, op de vierde zondag van mei en op 14 augustus, is Massa Marittima het decor van de Balestra del Girifalco, een middeleeuwse wedstrijd kruisboogschieten.
Voor het zover is, kun je genieten van een prachtige historische optocht en indrukwekkende demonstraties vaandelzwaaien. Daarna nemen vierentwintig kruisboogschieters, verdeeld over drie teams die de drie wijken van de stad vertegenwoordigen, het tegen elkaar op.
De mannen gebruiken replica’s van veertiende-eeuwse Italiaanse kruisbogen, die bij de eerste editie van het event werden gebruikt. Het doelwit is een grote giervalk (girifalco), die is geschilderd op een groot doek.
Gioco del Ponte – bruggenspel in Pisa
Op de laatste zondag van juni wordt Il Gioco del Ponte gehouden op de Ponte di Mezzo in Pisa. De verschillende wijken (Tramontana in het noorden en Mezzogiorno in het zuiden) moeten tijdens dit bruggenspel een acht ton wegende carrellone (kar) naar de andere kant van de brug zien te duwen.
De traditie van de Gioco del Ponte gaat terug tot de zestiende eeuw, toen de wijken echt streden om de brug die over de rivier de Arno loopt.
Ferie delle Messi – middeleeuws straatfestival in San Gimignano
In juni is San Gimignano het decor van het middeleeuws straatfestival Ferie delle Messi, waarbij je je hier nog meer dan anders even terug in de tijd waant.
Het wordt georganiseerd door de Associazione Cavalieri di Santa Fina. Het centro storico staat vol met gezellige kraampjes met lokale producten en er is straattheater.
Het hoogtepunt is de Corteo delle Messi, een optocht met meer dan vijfhonderd deelnemers die in middeleeuwse kostuums door de straten van San Gimignano lopen.
foto’s: Associazione Cavalieri di Santa Fina
Luminara di San Ranieri – duizend lichtjes in Pisa
Op de avond van 16 juni, voorafgaand aan het feest van San Ranieri, de patroonheilige van Pisa, steken de Pisani meer dan zeventigduizend lumini, lichtjes aan langs de gevels en achter de ramen van de palazzi langs de Arno.
De traditie van deze Luminara dateert van 25 maart 1688, toen de urn van Ranieri in de kapel van de kathedraal van Pisa werd geplaatst. Er zijn ook processies waarbij inwoners in middeleeuwse kleding door de stad lopen.
De dag erop staat in het teken van een regatta, een roeiwedstrijd, waarbij verschillende teams uit Pisa het tegen elkaar opnemen, in middeleeuwse kostuums.
Luminara di Santa Croce – bijzondere processie in Lucca
In september kun je ook in Lucca genieten van duizenden twinkelende lichtjes, tijdens het Luminara di Santa Croce. De hele stad wordt dan verlicht door kaarsen.
Het belangrijkste onderdeel van dit lichtjesfestijn is de plechtige processie met Il Volto Santo, ‘het heilige gezicht’: een houten kruisbeeld dat wordt overgebracht van de Basilica di San Frediano naar de Duomo di San Martino.
Deze processie vindt al sinds de middeleeuwen plaats. Na de processie is er een concert in de kathedraal, dat wordt afgesloten met een groot vuurwerk.
Giostra del Saracino – strijd om de gouden lans in Arezzo
Een prachtig historisch event in Arezzo is de Giostra del Saracino, een riddertoernooi dat plaatsvindt in juni en september.
De kleurrijke kostuums, paarden en de vlaggen van Arezzo zorgen ervoor dat je je even in de middeleeuwen waant. De Giostra del Saracino werd in die tijd georganiseerd als extra militaire training.
Tijdens het evenement strijden de vier wijken van Arezzo (Porta Crucifera, Porta del Foro, Porta Sant’Andrea en Porta Santo Spirito) tegen elkaar, met als beloning de Lancia d’Oro, de ‘gouden lans’. Deze lans is gemaakt van walnotenhout en ruim drie meter lang.
Calcio Storico – historisch voetbal in Florence
Op 24 juni viert men in Florence feest ter ere van de patroonheilige van de stad, San Giovanni, Johannes de Doper. Je kunt onder meer kijken naar optochten en vaandelzwaaien in mooie kostuums, maar het gonst vooral van de opwinding vanwege het calcio storico, het historisch voetbal.
Het Piazza di Santa Croce verandert in een soort voetbalveld, waarbij de vier wijken in Florence (San Giovanni, Santa Croce, Santa Maria Novella en Santo Spirito) het tegen elkaar opnemen. Het lijkt overigens meer op rugby dan op voetbal; het gaat er soms hard aan toe.
De geschiedenis van het calcio storico gaat terug tot 1530, toen de Florentijnen de slag om hun stad hadden verloren. Ze lieten zich echter niet kennen en waren gewoon aan het voetballen, toen de vijand de stad in trok, als blijk van minachting voor de overwinnaar.
Monteriggioni Medievale – terug naar de middeleeuwen
Met het charmante Monteriggioni als decor is het niet zo moeilijk om je tijdens Monteriggioni Medievale, dat jaarlijks in juli wordt gehouden, even terug te wanen in de middeleeuwen.
Er zijn dan twee weekenden achter elkaar riddertoernooien, historische parades in middeleeuwse kostuums, oude ambachten en vuurspuwers.
Het feest start met een banket in het kasteel op het Piazza Roma, waar middeleeuwse gerechten op tafel worden gezet onder het genot van allerlei vertier en vermaak. Op de website van Monteriggioni Medievale vind je informatie over het programma.
foto’s: Monteriggioni Medievale
Giostra dell’Orso – berespannende strijd in Pistoia
Elk jaar op 25 juli nemen de vier wijken in Pistoia (de Gouden Leeuw, de Griffioen, het Witte Hert en de Draak) het tegen elkaar op tijdens de spannende Giostra dell’Orso. De ruiters zitten op paarden en kunnen punten verdienen als ze de beer, het doelwit, weten te doorboren.
Voorafgaand aan de Giostra dell’Orso geniet je van een prachtige historische optocht door de straten van Pistoia.
Bravio delle Botti – race met wijnvaten in Montepulciano
Op de laatste zondag van augustus nemen de acht wijken van Montepulciano het tegen elkaar op tijdens de Bravio delle Botti, een race met wijnvaten. De teams bestaan uit twee spingitori (duwers), die het enorm zware wijnvat vanaf de Colonna de Marzocco naar het Piazza Grande moeten rollen, tegen de heuvel op.
De winnende wijk krijgt een beschilderd doek met de patroonheilige van de stad. Na de race is er op het Piazza Grande een feestmaal, waarbij de wijn uit de rollende vaten als eerste soldaat wordt gemaakt.
foto’s: Bravio delle Botti
Volterra AD 1398 – bijzondere reis terug in de tijd
Als je op de derde en vierde zondag van augustus Volterra bezoekt, denk je dat je in een tijdmachine bent gestapt. Het stadje is dan omgetoverd tot een echt middeleeuws decor, zoals het er in 1398 uitzag.
Bewoners lopen rond in middeleeuwse kledij, van monniken en prinsessen tot kooplieden en minstrelen, er zijn vaandelzwaaiers, je kunt proeven van middeleeuws eten en drinken en toeschouwer zijn bij echte riddertoernooien. Meer informatie vind je op de website van Volterra AD 1398.
foto’s: Volterra AD 1398
Festa di Rificolona – fonkelende lampionnen in Florence
Op 7 september wordt Florence ’s avonds verlicht door vele lampionnen, die ter ere van La Festa di Rificolona worden aangestoken en in een optocht worden meegedragen. Jong en oud trekken zingend door de straten van de stad, met een zelfgemaakte lampion of een gekochte lantaarn.
La Festa di Rificolona gaat terug tot de zestiende eeuw, toen boeren van heinde en ver op 7 september naar het Piazza della Santissima Annunziata in Florence kwamen, om de volgende dag de geboortedag van Maria te vieren.
Il Gioco del Pozzo – het spel van de put in Montevarchi
Op de eerste zondag van september staat Montevarchi in het teken van Il Gioco del Pozzo, het spel van de put, waarbij de vier stadswijken het tegen elkaar opnemen om de roos te raken, die is gesitueerd in het midden van de put op het stadsplein.
Het spel werd oorspronkelijk gebruikt om te bepalen welke van de vier historische stadsdelen water uit de put mocht halen in tijden van droogte. Het winnende team krijgt een waterbak, die (symbolisch) gevuld mag worden met water.
foto’s: Visit Arezzo
Corteggio Storico – eerbetoon aan Maria in Prato
Op 8 september vindt in Prato de Corteggio Storico plaats, waarbij alles draait om de Sacra Cintola, de heilige ceintuur, die van Maria zou zijn geweest. Dit relikwie werd in 1141 vanuit het Heilige land naar Prato gebracht en wordt sindsdien in de kapel van de kathedraal bewaard.
Er zijn drie sleutels nodig om de kostbare ceintuur achter slot en grendel vandaan te halen. Twee sleutels worden bewaard door de gemeente Prato; een door het bisdom.
Tijdens de Corteggio Storico wordt de Sacra Cintola aan het publiek getoond, tijdens een optocht met Pratesi in middeleeuwse kledij, als herinnering aan de tijd dat de ceintuur naar Prato werd gebracht.
Palio della Balestra – kruisboogschieten in Sansepolcro
Op de tweede zondag van september kun je in Sansepolcro naar de Palio della Balestra, waarbij de pijlen over het Piazza Torre di Berta suizen. De boogschieters strijden niet tegen dorpsgenoten uit een andere wijk, maar tegen Gubbio (in de regio Umbrië).
Twee keer per jaar nemen de mannen van Sansepolcro en Gubbio het tegen elkaar op, gekleed in prachtige middeleeuwse kostuums. Het eerste duel vindt plaats op de laatste zondag van mei, in Gubbio, waarna de kruisboogschieters elkaar in september dus in Sansepolcro treffen.
