Ciao tutti Italië Agenda – december

Fiera degli Oh bej! Oh bej!
5 t/m 8 december, Milaan (Lombardije)
De Fiera degli Oh bej! Oh bej!, die ook wel bekend staat als de Fiera di Sant’Ambrogio, is het startschot van de kerstsfeer in Milaan. De festiviteiten vinden plaats ter ere van de naamdag van de patroonheilige Sint Ambrosius.

Op en rondom zijn feestdag vindt er een meerdaagse markt plaats op het plein bij het Castello Sforzesco, met kraampjes vol kleurrijke kunstwerkjes en lokale delicatessen. Via deze link lees je meer over deze feestelijke markt.

La Scala – start van het theaterseizoen
7 december, Milaan (Lombardije)
De feestdag van Sant’Ambrogio is tevens de opening van het theaterseizoen in theater La Scala. Op 7 december gaan de deuren van het theater open en komen Verdi, Puccini en andere grote operasterren weer tot leven.

Festa della Madonna
8 december, heel Italië
Op 8 december vieren de Italianen het feest van de Immacolata Concezione – de onbevlekte ontvangenis van Maria. De hele dag staat in het teken van Maria, waardoor het feest in de volksmond ook wel Festa della Madonna wordt genoemd. Het feest wordt gevierd sinds 1854, toen op 8 december door paus Pius IX de pauselijke bul Ineffabilis Deus werd afgekondigd. Onder de katholieken zorgde dit voor een grote nieuwe golf van Mariaverering.

Hoewel deze dag in veel landen nu niet of nauwelijks meer gevierd wordt, is 8 december in Italië nog steeds een belangrijke feestdag. Veel mensen zijn vrij en er worden duizenden kaarsjes gebrand bij beelden van Maria, zowel thuis als in de kerk. Iedere stad geeft een eigen invulling aan de festiviteiten rondom Maria.

In Rome leggen brandweermannen een bloemenkrans bij het beeld van Maria boven op de zuil op het Piazza di Spagna. In Napels worden alle kleine straataltaartjes helemaal opgepoetst. Er worden bloemen gebracht, kaarsjes aangestoken en foto’s en briefjes achtergelaten, met grote en kleine wensen die Maria wellicht zou kunnen vervullen.

Stromend bloed van San Gennaro
16 december, Napels (Campanië)
San Gennaro, de heilige Januarius, is de patroonheilige van de stad Napels. Drie dagen per jaar, op de eerste zondag in mei, op 19 september en op 16 december, staat de hele stad op zijn kop. Op die dagen wordt namelijk bepaald of men goede of kwade tijden tegemoet gaat.

Het lot van de stad ligt in handen van deze San Gennaro. Als zijn bloed gaat stromen en voor de ogen van duizenden gelovige Napolitanen vloeibaar wordt, slaakt iedereen een diepe zucht van opluchting. De stad heeft tijden van voorspoed voor de boeg!

foto: Anna Serrato

Kleurrijke kerstmarkten in Italië
In de meeste Italiaanse steden en dorpen wordt er in de dagen of weken voor Kerstmis een kerstmarkt gehouden. Er zijn vaak talloze kraampjes met lekker eten en drinken, om cadeau te doen of om ter plekke van te genieten, kerstversieringen, kerstcadeautjes en panettones. Een aantal tips:

de mooiste kerstmarkten in Noord-Italië
10 sfeervolle kleine kerstmarkten in Noord-Italië
de mooiste kerstmarkten in Midden- en Zuid-Italië

Lees ook:
kerstshoppen in betoverend Turijn
kerstvoorpret in Milaan
Florence in kerstsfeer
kerstsfeer in Rome
Kerstmis in Napels

Kerststallen kijken
Dankzij de heilige Franciscus van Assisi tuigen we niet alleen elk jaar een kerstboom op, maar reserveren we onder of bij de boom ook een plekje voor Maria, Jozef en de kribbe. Tijdens de kerstnacht van het jaar 1223 vierde de  heilige Franciscus voor het eerst een mis bij een stal met levende figuren – de kerststal was geboren.

Naast Maria en Jozef gaan ook de os en de ezel, de herders en hun schapen, de engelen en later de drie koningen deel uit maken van il presepio of il presepe, de kerststal.

In aanloop naar Kerstmis bouwt men overal in Italië aan de meest bijzondere kerststallen. We tippen de mooiste presepi die je minstens één keer in je leven gezien moet hebben, zoals de kerststal van de netturbini, straatvegers, in Rome, een enorme kerststal in de kerk van SS Cosma e Damiano, vlak bij het Forum Romanum, eveneens in Rome, de drukbevolkte kerststallen van Napels, de kerststal in de Grotte di Stiffe (Abruzzo), een kerststal van zand in Jesolo (Veneto) en de kerststal van licht in Manarola (Cinque Terre).

Dol op kerststallen? Mis dan de jaarlijkse expositie 100 presepi in Rome niet! Ook de moeite waard: de Mostra d’Arte Presepiale in Salerno (Campanië) en ‘1000 Presepi per Palazzuolo’ in Palazzuolo sul Senio (Toscane).

Levende kerststallen
Vlak voor kerst zijn er in veel Italiaanse dorpjes, zeker in het zuiden, ook presepi viventi te zien, levende kerststallen. Vaak krijgen alle dorpsbewoners een rol toebedeeld, van herder tot engel, van Maria tot kerstkindje.

De Sassi (grotwoningen) van Matera bieden elk jaar onderdak aan de heilige familie. Het altijd al bijzondere stadje in Basilicata afficheert zichzelf in december als ‘het Galilea van tweeduizend jaar geleden) en het is inderdaad net of je terug in de tijd reist, met de kribbe als stralend eindpunt.

De grootste kerstboom ter wereld
Gubbio (Umbrië)
In Gubbio staat de grootste kerstboom ter wereld. Van de voet tot aan de ster bovenaan meet deze boom, die zich nestelt tegen de Monte Ingino, maar liefst zo’n zevenhonderd meter! Het optuigen van de kerstboom is een hele klus; het vergt ongeveer 1900 uren om de kabels (bijna acht kilometer) op hun plek te krijgen en ervoor te zorgen dat alle lichtjes (ruim zevenhonderd in totaal) branden.

Domenica al Museo
elke eerste zondag van de maand
Elke eerste zondag van de maand kun je gratis naar musea die door de Italiaanse staat worden beheerd. In Rome betekent dit dat je op die dag bijvoorbeeld geen entree hoeft te betalen voor het Colosseum en het Forum Romanum, voor de Galleria Borghese, voor Palazzo Barberini, voor het GNAM (Galleria Nazionale d’Arte Moderna), voor Villa Giulia, voor de Terme di Diocleziano, voor het Palazzo Massimo, voor Crypta Balbi, voor de Thermen van Caracalla en voor de Engelenburcht.

In Florence kun je gratis naar de Galleria degli Uffizi, met onder meer Botticelli’s Venus, de Galleria dell’Accademia, met Michelangelo’s originele David, en de Cappelle Medicee, met schitterende beelden van Michelangelo, terwijl je in Venetië kosteloos naar de Gallerie dell’Accademia en het Arsenaal kunt.

Ook de opgravingen van Herculaneum en Pompei, Villa Oplontis en het Archeologisch Museum vallen onder de staatsmusea.

Helaas kunnen we hier niet alle staatsmusea noemen, maar alle musea die je op de eerste zondag van de maand gratis kunt bezoeken, vind je via deze link (je kunt dan per regio alle deelnemende musea vinden).

MILAAN

Il Polittico di Monte San Martino di Carlo e Vittore Crivelli
3 december 2025 tot 11 januari 2026, Palazzo Marino, Milaan
Op 3 december verwelkomt Milaan het altaarstuk van Monte San Martino, een meesterwerk uit de renaissance, gemaakt door de broers Carlo en Vittore Crivelli uit Le Marche. Het werk, dat bestaat uit tien panelen, zal tot 11 januari 2026 te zien zijn in Palazzo Marino.

Een van de redenen waarom Carlo Crivelli, de getalenteerdste van de twee broers, ons zo fascineert, is zijn liefde voor detail. Kijk maar naar de vingers van zijn heiligen en Madonna’s. Alle details voor een bezoek (gratis, maar je moet wel reserveren) vind je op deze pagina.

M.C. Escher – tra arte e scienza
tot 8 februari 2026, Mudec
Na tien jaar afwezigheid keert een van de fascinerendste kunstenaars van de twintigste eeuw, Maurits Cornelis Escher, terug naar Milaan, met een grote tentoonstelling die volledig aan hem is gewijd en een nieuw perspectief biedt op zijn artistieke carrière.

Aan de hand van negentig werken, waaronder gravures, aquarellen, houtsneden en lithografieën, en een veertigtal islamitische stukken ter vergelijking, onderzoekt de tentoonstelling de relatie tussen Escher en zijn inspiratiebronnen.

Je volgt de evolutie van de kunstenaar: van zijn beginjaren in het kader van de art nouveau, via Italiaanse landschappen, tot zijn volwassenheid, waarin hij het gebruik van mozaïekpatronen, metamorfe cycli, optische illusies en voorstellingen van het oneindige ontwikkelde, die hem beroemd hebben gemaakt dankzij een unieke beeldtaal die kunst en wiskunde combineert.

De expositie is georganiseerd in samenwerking met het Kunstmuseum Den Haag en met de steun van de Stichting M.C. Escher. Via deze link vind je alle details.

Giorgio Armani: Milano per Amore
t/m 11 januari 2026, Pinacoteca di Brera
Als kroon op vijftig jaar creativiteit, presenteert de Pinacoteca di Brera haar allereerste tentoonstelling gewijd aan de stilistische reis van Giorgio Armani, met een zorgvuldig samengestelde selectie kledingstukken in haar prestigieuze galerijen, die de evolutie van de Italiaanse kunst van de middeleeuwen tot de negentiende eeuw weergeven.

Meer dan honderdtwintig creaties volgen de stijl van Armani en geven een nieuwe invulling aan de route door het museum. Schilderkunst en mode zijn met elkaar verweven en nodigen bezoekers uit om zich te laten verrassen door onverwachte visuele en materiële combinaties.

Giorgio Armani: Milano, per amore brengt voor het eerst kledingstukken samen die eerder te zien waren bij Armani/Silos en in andere grote musea over de hele wereld, aangevuld met nieuwe ontdekkingen uit de archieven van Armani.

Giorgio Armani. Milano per amore | Pinacoteca di Brera
@agnese_bedini @melaniadallegrave @dsl__studio

BRESCIA

Matthias Stom – un caravaggesco nelle collezioni lombarde
tot 15 februari 2026, Pinacoteca Tosio Martinengo
Deze tentoonstelling wijdt als eerste in Italië aandacht aan de Vlaamse schilder Matthias Stom, met werken van de zeventiende-eeuwse meester die bewaard zijn gebleven in Lombardije. Ondanks de kwaliteit van zijn schilderijen blijft zijn hele leven nog steeds grotendeels mysterieus.

In de Pinacoteca Tosio Martinengo in Brescia worden vier belangrijke werken uit een privécollectie in Bergamo tentoongesteld, drie werken uit de collectie van de Accademia Carrara en een Johannes de Doper uit de parochie Santi Bartolomeo e Stefano.

Ook te zien zijn het grote schilderij met Vespasianus die Josephus bevrijdt uit zijn ketenen, afkomstig uit de Santa Maria Assunta in Soncino, en drie werken uit de Pinacoteca Tosio Martinengo zelf.

Met uitzondering van het enorme altaarstuk uit Chiuduno met de voorstelling van de Hemelvaart van de Maagd gaat het om het volledige oeuvre van de kunstenaar dat in Lombardije bewaard wordt, wat getuigt van het uitzonderlijke succes van Stom in deze regio.

CREMONA

Il Rinascimento di Boccaccio Boccaccino
tot 11 januari 2026, Museo Diocesano
Vijfhonderd jaar na de dood van Boccaccio Boccaccino eert Cremona de renaissancekunstenaar met een tentoonstelling in het Museo Diocesano, waar zeventien werken te zien zijn die zijn avontuurlijke leven in Ferrara, Venetië en Lombardije weergeven.

TURIJN

Orazio Gentileschi – un pittore in viaggio
t/m 3 mei 2026, Sala Chiablese, Musea Reali
Deze tentoonstelling is gewijd aan Orazio Gentileschi, een van de belangrijkste Italiaanse kunstenaars uit de zeventiende eeuw, wiens buitengewone schilderkunst tijdens zijn leven evenveel succes oogstte als die van Caravaggio, Rubens en Van Dyck.

Door een gevestigde reputatie bij opdrachtgevers, internationale verzamelaars en vorsten, onder anderen Carlo Emanuele I di Savoia, Maria de’ Medici, koningin van Frankrijk, Filips IV van Spanje en Karel I van Engeland, bezocht Orazio Gentileschi belangrijke artistieke centra en Italiaanse en buitenlandse hoven.

Het thema van deze reizen is de rode draad van de tentoonstelling, aangezien ze de schilder in dialoog brengen met kunstenaars die hij ontmoette en met zijn opdrachtgevers.

Het middelpunt van de tentoonstelling is het grote altaarstuk met de Annunciatie, dat Orazio Gentileschi in 1623 voor de hertog van Savoia maakte en dat wordt beschouwd als een van de absolute hoogtepunten van het oeuvre van de Toscaanse meester.

Doeken die normaal gesproken al in Turijn te zien zijn, worden aangevuld met talrijke prestigieuze bruiklenen uit particuliere collecties, nationale en internationale musea, zoals het Louvre, het Prado en de Pinacoteca Vaticana. Alle details vind je hier.

Il divino Guido Reni
tot 18 januari 2026, Galleria Sabauda, Musei Reali
De Galleria Sabauda wijdt een tentoonstelling aan Guido Reni, ter gelegenheid van de vierhonderdvijftigste verjaardag van zijn geboorte. Onder de meer dan twintig tentoongestelde werken valt vooral het altaarstuk Assunzione della Vergine van Abbadia Alpina op, dat voor het eerst na de restauratie wordt getoond.

Notti – cinque secoli di stelle, sogni, pleniluni
tot 1 maart 2026, GAM
Verken de nacht als ruimte voor technische experimenten, wetenschappelijke reflectie en poëtische introspectie, vanaf het begin van de zeventiende eeuw tot nu, aan de hand van prachtige meesterwerken die een uniek licht schijnen op la notte, van onder anderen Antonio Canova, Victor Hugo, Marc Chagall en Jackson Pollock. Via deze link vind je meer informatie.

Riccardo Ghilardi – Piano sequenza la Mole
tot 1 maart 2026, Gallerie d’Italia – Torino
Deze expositie is gerealiseerd in samenwerking met het Museo Nazionale del Cinema, ter ere van het vijfentwintigjarig bestaan van het filmmuseum. In ruim veertig foto’s herinterpreteren internationale acteurs en regisseurs – van Monica Bellucci tot Martin Scorsese – de Mole Antonelliana als filmset. Via deze link lees je meer.

foto: Giuliano Berti | Gallerie d’Italia – Torino
foto’s: Riccardo Ghilardi | Museo Nazionale del Cinema

Chiharu Shiota: The Soul Trembles
tot 28 juni 2026, MAO
In het Museo d’Arte Orientale (MAO) ontdek je het werk van de Japanse kunstenaar Chiharu Shiota, die vaak het ongrijpbare verkennen – herinneringen, emoties, beelden en dromen. Ze laten je nadenken over universele en existentiële concepten als identiteit, relaties met anderen, leven en dood. Shiota’s werken overschrijden de grenzen van tijd en ruimte en raken het meest intieme en kwetsbare deel van de mens.

Haar beroemdste installaties bestaan uit rode of zwarte draden die met elkaar verweven zijn tot imposante structuren, die een unieke ervaring bieden waarin fascinatie wordt afgewisseld met onrust en beweging met stilstand.

CUNEO

Da Raffaello a Bernini, storia di una collezione
tot 29 maart 2026, Complesso Monumentale di San Francesco
Deze tentoonstelling is gevormd rondom kardinaal Scipione Caffarelli Borghese (1577-1633), een groot kunstverzamelaar en een van de invloedrijkste persoonlijkheden van het Rome van de zeventiende eeuw.

Aan de hand van een selectie van werken uit de Galleria Borghese – die zelden worden tentoongesteld – ontdek je het verhaal van het ontstaan van het moderne verzamelen, gebaseerd op gevoeligheid, visie en het streven naar kwaliteit.

Bewonder schilderijen die representatief zijn voor de verschillende Italiaanse stromingen, een uitdrukking van de eclectische smaak van Scipione Borghese. Naast Venetiaanse meesters als Titiaan en Jacopo Bassano zijn er ook werken uit Midden-Italië te zien, waaronder het Portret van een man (ca. 1500) dat aan Rafaël wordt toegeschreven.

De expositie eindigt met de hoofdrolspelers van de barok: Guido Reni en Gianlorenzo Bernini. Van Bernini worden Zelfportret op volwassen leeftijd, een van zijn meest intense zelfportretten, en Geit Amaltea (1615), een van de eerste marmeren sculpturen van de jonge kunstenaar, tentoongesteld. Alle details vind je hier.

VENETIË

Stupore, realtà, enigma. Pietro Bellotti e la pittura del Seicento a Venezia
tot 18 januari 2026, Gallerie dell’Accademia
De tentoonstelling laat je kennismaken met schilder Pietro Bellotti (1625-1700), afkomstig uit Brescia en gedurende het grootste deel van zijn carrière actief in Venetië. Hij is nog niet zo bekend, maar wel zeer fascinerend. Ook past Bellotti perfect in de buitengewone artistieke context van de laguneschilderkunst uit de zeventiende eeuw. Via deze link lees je meer.

Tatiana Trouvé – la strana vita delle cose
tot 4 januari 2026, Palazzo Grassi
Tijdens deze tentoonstelling wordt het Venetiaanse Palazzo Grassi omgetoverd tot een fantasierijke wereld, met veel nieuwe werken van kunstenaar Tatiana Trouvé, evenals tekeningen en werken op papier die nooit eerder zijn tentoongesteld.

De installaties vertellen over recente trauma’s, maar ook over verre culturen en alternatieve kennisinstrumenten zoals nautische en astronomische kaarten.

EMILIA-ROMAGNA

Michelangelo e Bologna
tot 15 februari 2026, Palazzo Fava, Bologna
Michelangelo is Bologna nooit vergeten. Het was de stad die hem twee keer verwelkomde, als jonge vluchteling en als gevestigde kunstenaar, en die beide keren een diepe indruk op hem maakte.

De expositie Michelangelo e Bologna viert de vijfhonderdvijftigste geboortedag van Michelangelo met een relatief onbekend verhaal over zijn band met de stad Bologna.

Coltivazioni Erbacee
tot 14 december 2025, Palazzo Marchi, Parma
Deze solotentoonstelling van Stefano Arienti concentreert zich op een reeks werken die kenmerkend zijn voor de hele carrière van de kunstenaar, namelijk zijn gemanipuleerde boeken.

Deze werken die zijn gemaakt op basis van bestaande boeken die Arienti heeft omgevormd tot kunstwerken door middel van eenvoudige maar weloverwogen ingrepen zoals doorboren, vouwen of wissen.

La legatura straniera dei secoli XV–XVII nel patrimonio della Biblioteca Palatina
tot 15 februari 2026, Biblioteca Palatina, Parma
In de prachtige Galleria Petitot van de Biblioteca Palatina is de tentoonstelling La legatura straniera dei secoli XV–XVII nel patrimonio della Biblioteca Palatina te zien, over de buitenlandse boekbandkunst van de vijftiende tot en met de zeventiende eeuw. Een waardevolle reis door de geschiedenis van het boek en de kunst van het boekbinden. Via deze link lees je meer.

Orizzonti lontani – Steve McCurry
tot 12 april 2026, Palazzo Pigorini, Parma
Steve McCurry is niet alleen een van de grootste meesters van de hedendaagse fotografie, wiens werk meerdere malen werd bekroond met de prestigieuze World Press Photo Award, maar hij blijft ook een referentiepunt voor een zeer groot publiek, vooral onder jongeren. In zijn foto’s herkennen velen een unieke manier om naar de wereld te kijken en, in zekere zin, naar zichzelf.

Van 22 november 2025 tot 12 april 2026 staat Steve McCurry in Parma in de schijnwerpers met een grote tentoonstelling in het Palazzo Pigorini, in de sfeervolle ruimtes op de eerste en tweede verdieping.

De foto’s volgen geen chronologisch of geografisch criterium, maar worden gegroepeerd op basis van overeenkomsten in onderwerpen, emoties en sferen, op zoek naar die onzichtbare draden die mensen en plaatsen met elkaar verbinden, ook als ze ver van elkaar verwijderd zijn.

De opstelling roept dat diepe gevoel van menselijkheid op dat in elke foto van McCurry voelbaar is. Zijn beroemdste foto’s, zoals het onvergetelijke portret van het Afghaanse meisje, ontbreken uiteraard niet. Via deze link vind je alle details.

Knock Knock Knock. Guardiani di ferro dalla collezione Cesati
tot 6 januari 2026, Labirinto della Masone, Fontanellato
Vijfenzestig ijzeren deurkloppers, gesmeed tussen de middeleeuwen en de achttiende eeuw, zijn de hoofdrolspelers van de tentoonstelling Knock Knock Knock. Guardiani di ferro dalla collezione Cesati, die te zien is in het Labirinto della Masone.

Het is de eerste openbare tentoonstelling van een zeldzame en kostbare collectie, het resultaat van meer dan vijftig jaar onderzoek door de familie Cesati, historische antiquairs uit Milaan.

Balloons & Wonders – Jeff Koons
tot 6 april 2026, Palazzo Bertamini Lucca, Fiorenzuola d’Arda
Deze tentoonstelling brengt een aantal emblematische werken van Koons samen, van de Balloon-serie tot de Antiquity-reeks, in een parcours dat is ontworpen om te verbazen, te verrassen en een dialoog tot stand te brengen. Alle details vind je hier.

TOSCANE

Beato Angelico
t/m 25 januari 2026, Palazzo Strozzi & Museo di San Marco, Florence
Palazzo Strozzi en het Museo di San Marco wijden voor het eerst een tentoonstelling aan Beato Angelico, oftewel Fra’ Giovanni da Fiesole, een van de meest spirituele en revolutionaire kunstenaars van de vijftiende eeuw.

Dit is de eerste grote overzichtstentoonstelling in Florence over een van de vaders van de renaissancekunst. Op beide locaties verken je de stilistische evolutie, de nalatenschap en de impact van de kunst van Beato Angelico, ook in vergelijking met enkele van de belangrijkste kunstenaars uit zijn tijd, zoals Masaccio, Filippo Lippi, Lorenzo Ghiberti, Michelozzo en Luca della Robbia.

De tentoonstelling laat zie hoe Beato Angelico formele innovatie, spirituele diepgang en intellectuele strengheid wist te combineren. Via deze link lees je ons artikel over Fra Angelico en zijn unieke kunstwerken.

KAWS – The Message
tot 25 januari 2026, Palazzo Strozzi
Op de binnenplaats van het Palazzo Strozzi is tijdens de duur van de expositie over Fra Angelico een moderne interpretatie van de Annunciatie te zien, gemaakt door KAWS, een beroemde hedendaagse kunstenaar die bekend staat om zijn iconische beeldtaal.

In dit werk verbeelden de zes meter hoge houten sculpturen twee iconische personages van KAWS, Companion en BFF, die met hun mobiele telefoons bezig zijn.

De positie verwijst naar de iconografische traditie van de Annunciatie, waarbij Maria de belangrijke boodschap van de aartsengel Gabriël ontvangt.

Het publiek wordt uitgenodigd om te interpreteren wat de boodschap in dit werk zou kunnen zijn, waarbij de smartphones in de scène worden gebruikt als een middel om hun bijna heilige status in de wereld van vandaag te onderstrepen.

Annunciation II, After Fra Angelico
tot 25 januari 2026, Officina Santa Maria Novella
De beroemde Officina Profumo-Farmaceutica di Santa Maria Novella aan de Via della Scala, de oudste apotheek ter wereld, toont momenteel een kleurrijk werk van David Hockney.

Annunciation II, after Fra Angelico (2017) is een directe dialoog tussen de ster van de tentoonstelling die te zien is in Palazzo Strozzi en het Museo di San Marco, en de Britse kunstenaar. Als schilder, tekenaar en onvermoeibare experimentator vernieuwt hij de figuratieve taal met werken die variëren van pop art tot zijn recente digitale verkenningen.

Het werk, dat te zien is in de sacristie met fresco’s van de Florentijnse kunstenaar Mariotto di Nardo, is een hedendaagse herinterpretatie van de beroemde Annunciatie, een fresco dat Fra Angelico rond 1440 schilderde in het klooster van San Marco.

Op een groot schilderij van meer dan twee meter breed past Hockney zijn unieke stijl toe om Fra Angelico’s meesterwek in omgekeerd perspectief opnieuw voor te stellen. Het resultaat is zowel een eerbetoon als een uitdaging: een hommage aan het onderwerp van Fra Angelico en tegelijkertijd een breuk met de perspectivische conventies van de renaissance.

Het kunstwerk kan tot 25 januari 2026 gratis bezichtigd worden tijdens de openingstijden van Officina Profumo-Farmaceutica di Santa Maria Novella (dagelijks van 9.30 tot 20.00 uur). Via deze link lees je meer details.

Annunciation II, after Fra Angelico | David Hockney | uit The Brass Tacks Triptych, 2017 | foto’s: Officina Profumo-Farmaceutica di Santa Maria Novella

Oceani – David Doubilet
tot 12 april 2026, Villa Bardini
‘Je fotografeert veel, je krijgt af en toe iets moois,’ aldus de Amerikaanse David Doubilet over zijn foto’s die hij maakt met een uitdagende techniek die hij in zijn vijftig jaar voor National Geographic heeft ontwikkeld.

Verwondering en verrassing zijn overal aanwezig in deze expositie van zijn werk bij Villa Bardini. Je vraagt je vaak hardop af hoe hij dat in vredesnaam heeft gedaan en hoe lang hij heeft gewacht op die perfecte foto.

Beïnvloed door een foto van Jacques Cousteau, die hij als kind zag, verkende Doubilet de onderwaterwereld als geen ander en legde hij die vast op een manier zoals niemand kan evenaren. Via deze link vind je meer details.

Belle époque
t/m 7 april 2026, Palazzo Blu, Pisa
Vanaf het najaar van 2025 toont Palazzo Blu meesterwerken van de belle époque, uit prestigieuze nationale en internationale musea zoals het Musée d’Orsay en het Louvre, het Philadelphia Museum of Art en de Galleria degli Uffizi, maar ook uit privécollecties die normaal gesproken niet toegankelijk zijn voor het publiek.

De tentoonstelling wil de elegantie van het Parijs van het fin-de-siècle vieren, deels ook door de ogen van Italiaanse kunstenaars zoals Boldini en De Nittis die er inspiratie vonden.

Aan de hand van wereldse portretten van Boldini, Sargent en Helleu, stadsgezichten van De Nittis, impressionistische echo’s van Zandomeneghi en de kosmopolitische elegantie van het Maison Goupil, brengt de tentoonstelling een tijdperk van kunst, literatuur, wetenschap en gewoonten tot leven, dat van Parijs het culturele hart van de wereld maakte.

Botticelli a Pisa – due opere dal Museo Jacquemart-André
tot 15 februari 2026, Palazzo Blu, Pisa
In het Palazzo Blu in Pisa zijn twee werken van Sandro Botticelli te zien uit het Musée Jacquemart-André in Parijs: Madonna met Kind (ca. 1470) en Vlucht naar Egypte (ca. 1495-1500). Beide schilderijen werden aan het einde van de negentiende eeuw in Florence aangekocht door lokale antiquairs.

De tentoonstelling biedt bovendien de gelegenheid om een weinig bekend hoofdstuk te verdiepen: de aanwezigheid van Sandro Botticelli in Pisa aan het einde van de vijftiende eeuw, toen de kunstenaar opdracht kreeg voor het maken van een schets voor de Cappella dell’Incoronata in de kathedraal, een project waarvan helaas geen enkel spoor meer te vinden is. Zijn verblijf en zijn aandacht voor de antieke beeldhouwwerken en de preekstoel van Giovanni Pisano hebben echter invloed gehad op de vrouwelijke figuren in zijn werken.

Armando Testa – Cucù Tetè
tot 3 mei 2026, Palazzo delle Papesse, Siena
In het historische Palazzo delle Papesse in Siena bewonder je een expositie met in de hoofdrol Armando Testa, de vader van de moderne reclame in Italië, met een reeks onvergetelijke affiches en personages die hij in de jaren vijftig en zestig creëerde en die sindsdien deel uitmaken van het collectieve Italiaanse geheugen.

ROME

Restituzioni 2025
tot 18 januari 2026, Palazzo delle Esposizioni
Bewonder prachtige werken in het kader van het project Restituzioni, het programma voor de restauratie van kunstwerken die deel uitmaken van het nationale erfgoed, van beelden tot schilderijen. Via deze link vind je alle details.

Legami intangibili – ventotto paesaggi festivi in mostra
tot 1 maart 2026, Museo di Roma in Trastevere
Vijf fotografen experimenteren met nieuwe vormen van expressie door bijzondere feestdagen vast te leggen, om immaterieel erfgoed te beschermen, behouden en promoten.

Het doel is tevens om het begrip van de betekenis van feesten te verdiepen, met bijzondere aandacht voor de onderlinge relatie tussen mensen en hun natuurlijke omgeving. Via deze link lees je meer.

foto: Rumìt, Satriano di Lucania
© Archivio ICPI – Podavini

Alphonse Mucha
tot 8 maart 2026, Palazzo Bonaparte
Meer dan honderdvijftig werken van Mucha, de meester van de art nouveau, schitteren in de zalen van Palazzo Bonaparte, met veel bruiklenen uit het Mucha Museum in Praag. Dompel je onder in de suggestieve kracht van de kunst van Mucha en vooral in de schoonheid van zijn creaties.

Cartier e il mito
tot 15 maart 2026, Palazzo Nuovo, Musei Capitolini
Dit is de eerste keer dat Palazzo Nuovo een tijdelijke tentoonstelling organiseert. De creaties van Maison Cartier, die voornamelijk afkomstig zijn uit de Cartier Collection, gaan een dialoog aan met de marmeren sculpturen uit de collectie van kardinaal Alessandro Albani, de oorspronkelijke kern van de museumcollectie van het Palazzo Nuovo, en met een selectie van kostbare antieke vondsten afkomstig van de Sovrintendenza Capitolina, prestigieuze Italiaanse en internationale instellingen en particuliere collecties. Via deze link vind je alle details.

In het Palazzo dei Conservatori is tot 12 april 2026 de expositie Antiche civiltà del Turkmenistan te zien.

Tesori dei Faraoni
tot 3 mei 2026, Scuderie del Quirinale
De tentoonstelling Tesori dei Faraoni (schatten van de farao’s) voert je mee op een buitengewone reis naar het hart van de oude Egyptische beschaving. De tentoonstelling is een niet te missen kans om honderddertig meesterwerken uit de belangrijkste musea van Egypte te bekijken.

De tentoongestelde werken bieden je de kans om hun ongelooflijke geschiedenis te ontdekken: van de oorsprong van de faraonische beschaving tot de pracht en praal van de grote heersers van het Nieuwe Rijk en de Derde Tussenperiode, tot aan de belangrijkste archeologische ontdekkingen van de afgelopen jaren.

Aan de hand van zes thematische secties verkent de tentoonstelling de complexiteit van de Egyptische samenleving, het goddelijke gezag van de farao’s, het dagelijks leven, de religieuze overtuigingen, de begrafenisrituelen en de meest recente archeologische ontdekkingen.

Van spectaculaire beelden tot verfijnde koninklijke juwelen, van gebruiksvoorwerpen tot met heilige symbolen versierde sarcofagen, deze expositie onthult de uitzonderlijke artistieke verfijning en diepe spiritualiteit die het oude Egypte tot een van de fascinerendste beschavingen uit de geschiedenis hebben gemaakt.

Maria Barosso, artista e archeologa nella Roma in trasformazione
tot 22 februari 2026, Musei Capitolini Centrale Montemartini
Dit is de eerste monografische tentoonstelling gewijd aan Maria Barosso (1879-1960), die een cruciale rol speelde in het documenteren van de sloopwerkzaamheden en belangrijke bouwplaatsen van de Soprintendenza di Roma e del Lazio, door middel van kleurenreproducties in aquarel. Meer informatie vind je hier.

Roma e l’invenzione del Cinema
tot 18 januari 2026, Castel Sant’Angelo
Deze tentoonstelling neemt je mee door meer dan zestig jaar filmgeschiedenis, met zeldzaam en ongepubliceerd materiaal: van de eerste sterren van de stomme film, zoals Francesca Bertini en Lyda Borelli, tot de grote tijden van Cinecittà en de cinema van het fascisme, met de oprichting van het Istituto Luce.

Je bekijkt onuitwisbare beelden uit onder meer Roma città aperta en Ladri di biciclette, die de wereld kennis lieten maken met een nieuw Italië, uit de Italiaanse komedie en films van Federico Fellini, die Rome tot een universele mythe maakten en de stad, als decor én als hoofdrolspeler, de ziel van de Italiaanse cinema heeft weten te vormen.

Le ferrovie d’Italia (1861–2025) – dall’unità nazionale alle sfide del futuro
tot 11 januari 2026, Vittoriano & Palazzo Venezia
De geschiedenis van Italië en die van de spoorwegen zijn nauw met elkaar verweven. De sporen, treinen en stations hebben bijgedragen aan een nieuwe collectieve identiteit, die je weerspiegeld ziet in het werk van kunstenaars en schrijvers, als symbool van vooruitgang en moderniteit.

De tentoonstelling wordt georganiseerd in samenwerking met de Ferrovie dello Stato Italiane, die in 2025 hun honderdtwintigjarig bestaan vieren. Via deze link vind je meer details.

NAPELS

Donne nella Napoli spagnola – un altro Seicento
tot 22 maart 2026, Gallerie d’Italia
De tentoonstelling Donne nella Napoli spagnola (Vrouwen in het Spaanse Napels) vertelt het verhaal van schilderessen en beeldhouwsters die niet onderdoen voor hun mannelijke collega’s. Toch werden deze getalenteerde vrouwen overschaduwd of ze werden eeuwenlang uit de bronnen gewist.

Nu worden ze ‘herontdekt’, mede dankzij de handtekening op de schilderijen: ongebruikelijk voor die tijd, maar noodzakelijk, juist omdat ze geen contracten konden ondertekenen, zoals hun mannelijke collega’s.

PUGLIA

Negli anni dell’Impressionismo, da Monet a Boldini
tot 6 januari 2026, Castello Normanno Svevo, Mesagne
De grote tentoonstelling die dit jaar in het kasteel van Mesagne wordt gehouden, neemt je mee naar een uniek tijdperk in de kunstgeschiedenis. Je ontdekt hoe het Franse impressionisme voortkwam uit een moderniseringsproces van de schilderkunst dat gemotiveerd werd door de toe-eigening, door de kunstenaar, van zijn visie. Het was een culturele revolutie die niet alleen Franse kunstenaars beïnvloedde, maar ook doorbrak in verschillende Italiaanse kringen. Meer details vind je hier.

NEDERLAND

De mannen van Michelangelo
t/m 25 januari 2026, Teylers Museum, Haarlem
Vijfhonderdvijftig jaar na zijn geboorte brengt Teylers Museum een eerbetoon aan een van de beroemdste kunstenaars uit de geschiedenis, met De mannen van Michelangelo, een tentoonstelling over de fascinatie van Michelangelo Buonarroti (1475-1564) voor het mannelijk lichaam.

Dat is een internationale primeur: nooit eerder werd een tentoonstelling volledig gewijd aan dit onderwerp. Ruim twintig tekeningen van Michelangelo uit de collectie van het Teylers Museum worden aangevuld met unieke bruiklenen van over de hele wereld. Samen schijnen zij nieuw licht op de glorieuze hoofdrol die het mannenlichaam speelt in Michelangelo’s kunst en leven.

figuurstudie voor een ignudo in de Sixtijnse Kapel | Michelangelo Buonarroti | ca. 1511

The Grand Tour – Bestemming Italië
t/m 4 januari 2026, Mauritshuis, Den Haag
Tijdens de tentoonstelling The Grand Tour – Bestemming Italië maak je in het Mauritshuis een reis langs topstukken uit drie vooraanstaande Britse landhuizen: Burghley House, Holkham Hall en Woburn Abbey.

De kunstwerken die te zien zijn, werden in de zeventiende en achttiende eeuw verzameld tijdens de Grand Tour: een meerjarige, educatieve reis over het Europese vasteland, bedoeld als afronding van de opvoeding van jonge Britse aristocraten.

Onder de blikvangers bevinden zich een indrukwekkend portret van Thomas William Coke door Pompeo Batoni, werk van Angelica Kauffman en twee grote Venetiaanse stadsgezichten van Canaletto, allemaal voor het eerst in Nederland te zien.

Charles Quaedvlieg – schilder van Roma Sparita
7 december 2025 t/m 8 maart 2026, Museum Valkenburg
In Museum Valkenburg is deze winter de eerste tentoonstelling over het leven en werk van de in Nederland vrijwel onbekende schilder Charles Quaedvlieg (1823-1874) te zien. Hoewel vergeten in zijn geboortestreek Valkenburg, verwierf hij in de negentiende eeuw in Rome grote bekendheid.

De tentoonstelling toont ruim twintig schilderijen en tal van documenten, uit particuliere Limburgse collecties en musea in binnen- en buitenland, die grotendeels nooit eerder te zien zijn geweest.

Quaedvlieg werkte enige jaren voor Prinses Marianne van Oranje Nassau. Hij schilderde onder meer stadgezichten, genrestukken en het landleven in de omgeving van Rome.

De tentoonstelling weerspiegelt, door middel van een educatief onderdeel, ook de politieke en sociale veranderingen van zijn tijd, met nadruk op de Italiaanse eenwording.

Life in Sicily – Franco Zecchin
t/m 25 januari 2026, Fotomuseum aan het Vrijthof, Maastricht
De expositie Life in Sicily toont vijftig iconische zwart-wit foto’s die de Italiaanse sociaal documentaire fotograaf Franco Zecchin tussen 1975 en 1994 op Sicilië maakte. In deze turbulente periode werd het eiland geconfronteerd met grootschalig maffiageweld, politieke corruptie en sociale ongelijkheid.

Franco Zecchin verhuisde in 1975 naar Palermo en begon zijn carrière als fotojournalist bij het dagblad L’Ora, met bijzondere aandacht voor de invloedrijke maffiaorganisatie Cosa Nostra.

De geëngageerde fotograaf richtte zijn lens op aanslagen, begrafenissen, protesten en op de alledaagse realiteit van de mensen die in de schaduw van deze dreiging probeerden te leven. De foto’s van Zecchin weerspiegelen een eiland in crisis maar tegelijkertijd de veerkracht van haar inwoners.

Bewonder een Napolitaanse kerststal in Utrecht
Museum Catharijneconvent
Museum Catharijneconvent in Utrecht heeft een zeer omvangrijke, uiterst zeldzame achttiende-eeuwse Napolitaanse kerststal weten te verwerven, met ruim zeshonderd verschillende figuren. In deze blog lees je er meer over.

Je kunt deze kerststal gratis bewonderen. Deze magische miniatuurwereld – waarin niet alleen Jozef, Maria, Jezus, de os en de ezel een plek innemen, maar ook rumoerige markten, exotische dieren en zwevende engelen – zal groot en klein weten te betoveren!

Romeinse villa’s in Limburg
t/m 4 januari 2026, Het Romeins Museum, Heerlen
Na het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en het Limburgs Museum in Venlo landt de expositie Romeinse villa’s in Limburg vanaf 21 juni 2025 in Heerlen en is hier tot en met 4 januari 2026 voor de allerlaatste keer te bezoeken.

Veel van de tentoongestelde vondsten, die een intiem kijkje geven in het rijke Romeinse boerenleven, zijn in de buurt gedaan. De expositie bezoek je namelijk midden in het Romeins villalandschap van Zuid-Limburg, in het vroegere Coriovallum. Kijk voor meer informatie en tickets op de website van Het Romeins Museum.

Stories to Tell
House of Dialogue, Bussum
Wat gebeurt er als kunstenaars de tijd krijgen om rond te dwalen in verlaten huizen, plekken waar ooit het leven gonsde, maar waar nu slechts stilte achterblijft? In april 2025 werkten negentien kunstenaars in Viarigi, een dorpje in Piemonte, waar de tijd lijkt stil te staan en herinneringen aan de muren hangen.

Ze vonden pumps in de gang, stukken zeep op de wastafel, vergeelde brieven in een lade, een tafelkleed op een lege tafel. Resten van levens die ooit bruisend waren, geliefd en voorbij.

Gaandeweg verschoof het thema van verval naar het zoeken naar verhalen. Verhalen van de grande dame met haar Hollywood-spiegel. De ambitieuze generaal. De broers die hun huis in tweeën deelden. En Domenica Lana, de vrouw die voor altijd een mysterie bleef.

De tentoonstelling Stories to Tell is een ode aan de mannen en vrouwen die hier ooit leefden, werkten en liefhadden – en soms vergeten raakten. Aan degenen die vertrokken en aan degenen die bleven. Aan wat voorbij is, en wat misschien opnieuw geboren kan worden.

De expositie is te bezoeken op 6 december 2025 en op 11 januari, 31 januari, 7 maart en 29 maart 2026, steeds van van 14.00 tot 17.00 uur.

BELGIË

De laatste dagen van Pompeï
t/m 15 juni 2026, Brussels Expo, Brussel
Een bezoek aan Pompeï was nog nooit zo dichtbij… In ongeveer anderhalf uur ontdek je de grandeur en de ondergang van Pompeï. Dankzij virtual reality maak je een fascinerende tijdreis naar het hart van deze Romeinse stad.

Adembenemende videoprojecties, betoverende soundscapes en interactieve installaties maken van deze expo een ervaring om nooit te vergeten. Wandel door eeuwenoude straten, wees getuige van spectaculaire gladiatorengevechten en herbeleef de verwoestende uitbarsting van de Vesuvius. Via deze link vind je alle details.