De 10 mooiste grotten & ondergrondse bezienswaardigheden in Italië

Wordt het deze zomer te heet onder je voeten, daal dan af in een van de grottencomplexen of ondergrondse bezienswaardigheden die Italië rijk is. We tippen er tien, van het hoge noorden tot het diepe zuiden – stuk voor stuk ideaal voor een verkoelend dagje uit!

Grotta Gigante (Friuli-Venezia Giulia)
De Grotta Gigante is het grootste grottencomplex ter wereld dat door toeristen bezocht kan worden. De grot, met een lengte van 280 meter, een breedte van 65 meter en een koepelvormig plafond van 107 meter, ligt in de gemeente Sgonico, een paar kilometer van Trieste.

Als je midden in de grot staat, overvalt je een bijzonder gevoel. Je voelt je groots en klein tegelijk, tussen de verschillend gevormde stalactieten en stalagmieten die schitterend worden verlicht. Een van de grootste stalagmieten is, met een lengte van twaalf meter, La Colonna di Ruggero.

Grotte di Frasassi (Le Marche)
Een afdaling in de Grotte di Frasassi is echt een must tijdens je vakantie in Le Marche. De grotten werden in 1971 ontdekt, toen een groep speleologen tijdens een klimtocht een gat in de berg in het oog kreeg. Het bleek de toegang tot de Grotta Grande del Vento, de ‘grote grot van de wind’.

Sindsdien deed men ontdekking na ontdekking, van de Abisso Ancona, de gigantische hal van meer dan tweehonderd meter hoog, tot de Sala delle Candeline, de ‘kaarsenzaal’, en de Sala dell’Orsa, de zaal waarin een figuur is gevormd in de vorm van een grote beer.

Via deze link lees je meer over de Grotte di Frasassi en Frasassi Avventura, het nabijgelegen avonturenpark waar je onder meer een tocht door de bomen kunt maken. Bezoek zeker ook de Tempio del Valadier. Via deze link vertellen we je meer over dit tempeltje in de grotten.

Domus Aurea (Rome, Lazio)
De Domus Aurea, Nero’s ‘gouden huis’, was ooit een gigantisch complex. Suetonius, de Romeinse keizerbiograaf uit de eerste/tweede eeuw na Christus, schreef erover: ‘Het paleis was zo immens dat het een driedubbele galerij bevatte van een mijl lengte, verder een vijver die wel een zee leek, omgeven door gebouwen die voor steden konden doorgaan.’

Alle hallen en kamers van de Domus Aurea waren voorzien van schilderingen en rijke decoraties, en Nero’s nieuwe woning zat vol technische snufjes. Zo zouden de plafonds van de eetzalen kunnen ronddraaien, terwijl er bloemblaadjes en geurige parfums als weldadige nevel neerdaalden op de gasten.

Extra mooi: tot 7 januari 2022 is in de Domus Aurea de bijzondere expositie Raffaello e la Domus Aurea te zien, met in de hoofdrol de zogenaamde grottesche, kleurrijke tekeningen die onder meer zijn teruggevonden op de muren en plafonds.

Er wordt uitgebreid ingegaan op deze kunstvorm die Rafaël heeft beïnvloed, met virtuele snufjes die je een inkijkje geven in het Rome van de renaissance. Meer informatie vind je op de speciale website voor deze tentoonstelling.

Nog vier ondergrondse bezienswaardigheden in Rome:
*de Scatola Archeologica della Domus Aventino
*de Domus Romane onder het Palazzo Valentini
*de Case Romane del Celio & de San Clemente
*de catacomben van San Callisto, de catacomben van Domitilla & de catacomben van Priscilla

Grotte di Pastena (Lazio)
De Grotte di Pastena zijn niet zo bekend. In plaats van andere toeristen ontmoet je er een enorme kolonie vleermuizen die in de grot wonen…

De grotten werden in 1926 ontdekt door de Gruppo Speleologico Romano, maar het duurde nog tot 1980 voordat er verlichting werd aangebracht in het gangenstelsel en de grotten voor het eerst te bezoeken waren.

Je wandelt er door de Sala dei Misteri (‘zaal van de mysteries’), de Sala dei Pipistrelli (‘zaal van de vleermuizen’), de Sala delle Meraviglie (‘zaal der wonderen’) en de Sala delle Colonne (‘zaal van de zuilen’). Bijzonder mooi is ook de Sala dell’Occhialone, een spectaculaire zaal met een klein meertje, het zogenaamde Lago Blu (‘blauw meer’).

In deze blog lees je veel meer over deze grotten en bewonder je volop foto’s van alle mooie plekken die er in dit grottencomplex te vinden zijn.

Grotte di Stiffe (Abruzzo)
Het gigantische grottencomplex van Stiffe ligt op circa twintig kilometer afstand vanaf de hoofdstad van Abruzzo, L’Aquila, die in april 2009 werd opgeschrokken door een verwoestende aardbeving. Onder de grond is het echter alsof de tijd heeft stilgestaan.

Je koopt in het dorp een kaartje voor de grotten, waarna je mag binnentreden in de mysterieuze wereld van stalactieten en stalagmieten, met als grande finale een enorme ‘zaal’ met waterval die oorverdovend naar beneden raast.

Napoli Sotterranea (Napels, Campanië)
Je zou het misschien niet verwachten, maar onder het levendige historisch centrum van Napels ligt nog een tweede stad, met een heel netwerk van straten en pleinen die door de Grieken en de Romeinen zijn aangelegd.

Op verschillende plekken kun je zo in de onderwereld van Napels stappen – letterlijk welteverstaan. In deze blog delen we in detail verschillende opties om het ondergrondse Napels te verkennen, van Napoli Sotterranea tot de Galleria Borbonica en kunstige metrohaltes.

met dank aan Galleria Borbonica voor bovenstaande foto

Ook een aanrader: het Cimitero delle Fontanelle. Dit ‘kerkhof van de schedels’ is een lugubere maar tegelijkertijd prachtige plek. In totaal zouden er tienduizenden menselijke botten begraven liggen, voornamelijk van arme Napolitanen die geen geld hadden voor een eigen graf, maar ook van overledenen die tijdens opgravingen geruimd moesten worden.

Grotte di Pertosa (Cilento, Campanië)
De grotten van Pertosa worden ook wel de belangrijkste grotten van Zuid-Italië genoemd. Het bijzondere aan deze grotten is dat het de enige plek is in Europa waar je met een bootje over een ondergrondse rivier kunt varen, de Tanagro. Dit maakt een bezoek aan deze grotten echt tot een unieke ervaring.

Daarnaast gaat de geschiedenis van deze grotten terug tot wel vijfendertig miljoen (!) jaar geleden. Deze ruimte werd in de bronstijd en het stenen tijdperk al gebruikt als schuilplaats.

De Grieken en Romeinen gebruikten de grotten voor verschillende rituelen en heilige ceremonies, terwijl ze in de middeleeuwen dienden als schuilplaats voor christenen. Vervolgens werden deze grotten door monniken als heilige plek gebruikt.

foto’s: Angelo Rocco

In de Tweede Wereldoorlog hield de lokale bevolking zich hier schuil tijdens de bombardementen. De namen van veel van deze personen zijn terug te vinden in de rotswanden.

In totaal bedekken de grotten een oppervlakte van zo’n drieduizend vierkante meter. De gemiddelde temperatuur is 16 °C, het gehele jaar door.

Er zijn diverse routes die onder het Alburni-gebergte doorlopen. Langs deze routes kun je onder begeleiding van een ervaren gids door een surrealistische omgeving wandelen met indrukwekkende stalagmieten en stalactieten. De verlichting langs de route draagt zijn steentje bij om deze omgeving nog een stukje magischer en betoverender te maken.

In deze blog vind je nog twee bijzondere grottencomplexen in de Cilento: de Grotte di Castelcivita en de Grotte di Bussento.

Grotte di Castellana (Puglia)
Je zult verrast zijn door de enorme uitgestrektheid van dit grottencomplex in Puglia, dat meer dan drie kilometer lang en op het diepste punt meer dan honderd meter diep is.

Negentig miljoen jaar lang hebben de grotten zich gevormd tot hoe ze nu zijn. Als je bedenkt dat een stalactiet ongeveer één centimeter groeit in vijftig jaar tijd en een stalagmiet daar bijna honderd jaar overdoet, dan weet je dat de natuur hier heel wat tijd ongestoord haar gang heeft kunnen gaan.

Op 23 januari 1938 werd het eerste stuk van het grottencomplex ontdekt door Franco Anelli. Hij daalde af in het gedeelte dat nu bekend staat als La Grave, de grootste grot, met een lengte van honderd meter, een breedte van vijftig meter en een diepte van zestig meter. Dit is de enige plek waar je de buitenwereld nog kunt zien, door een opening in de rotswand.

In deze blog lees je meer over de Grotte di Castellana, mét veel foto’s van deze unieke ondergrondse wereld.

Chiesa della Piedigrotta (Calabrië)
Dit kerkje zou in de zeventiende eeuw door Napolitaanse schipbreukelingen uit de rotsen gehouwen zijn, uit dankbaarheid voor het feit dat ze aan de dood ontsnapt waren. Volgens Beppe, een van de locals die we er tot twee keer toe ontmoetten, zijn de beelden die je er nu kunt bewonderen eind negentiende eeuw uitgehakt door Angelo Barone, een van de toenmalige inwoners van Pizzo.

Zijn zoon, Alfonso, nam het werk na zijn vaders dood over en voltooide de grotkerk. Zijn neef Giorgio maakte de bijzondere beelden in de kerk, net als de medaillons met afbeeldingen van paus Johannes Paulus II en John F. Kennedy.

Grotta del Genovese (Sicilië)
Vlak voor de kust van Trapani liggen de Egadische eilanden. Op Levanzo, een van deze eilanden, ligt een onbeschrijflijk mooi juweeltje verborgen: de Grotta del Genovese.

Je bewondert hier tekeningen van stieren, herten en ezels. De tekeningen zijn zó realistisch dat het moeilijk te begrijpen is dat ze al ongeveer elf-/twaalfduizend jaar voor Christus gemaakt werden…

In de grot zijn ook grotschilderingen te zien: afbeeldingen van mannen en vrouwen, zeedieren als dolfijnen, maar ook afbeeldingen van wapens die werden gebruikt voor de jacht. Ze zijn gemaakt van dierlijk vet in combinatie met houtskool.

Deze dateren van ongeveer 7000 voor Christus, de periode waarin de zeespiegel zo flink steeg dat Levanzo een eiland werd. De bewoners moesten zich aanpassen om voedsel te vinden en gingen van de jacht over op de visvangst.

In de uiterste hoek van de grot is nog een grotschildering gevonden die gemaakt is met een rode kleur. Onderzoek heeft uitgewezen dat deze afkomstig is uit de zelfde periode als de rotstekeningen.

De grot, die in 1949 werd ontdekt, bleek van onschatbare waarde. Er zijn in totaal drieëndertig tekeningen te vinden en meer dan honderd schilderingen die qua uiterlijk overeenkomen met de schilderingen in de bekende grotten van Altamira in Spanje en die van Lascaux in Frankrijk. In deze blog lees je er meer over en bewonder je meer foto’s.

Nog vijf bijzondere grotten in Italië
*de Grotta Azzurra – ‘blauwe grot’ – van het eiland Capri (Campanië)
*de Sassi – grotwoningen – van Matera (Basilicata)
*de Grotta di Tiberio – de grot van Tiberius – in Sperlonga (Lazio)
*de Grotten van Neptunus bij Alghero (Sardinië)
*de Grotta Azzurra van Palinuro (Campanië)