Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Tijdens Ciao tutti’s lezersreis in Parma (die vorig najaar plaatsvond) stond er ook een dagje truffels zoeken én proeven op het programma.
Daarvoor reisden we naar de Val Baganza, een vallei ten zuiden van Parma, aan de voet van de nog zuidelijker gelegen Monte Borgognone. Hier ligt, diep verscholen in de bossen, Agriturismo La Macchia Tonda, waar Francesco en zijn hond Lola ons welkom heetten. Lola stond al te trappelen om op zoek te gaan naar truffels, maar Francesco vertelde ons eerst meer over de speciale truffelsoort van dit gebied.
Tartufo Nero di Fragno
Sinds december 2021 staat de truffeljacht in Italië op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Er gaat immers een hele traditie schuil achter het bestaan van een tartufaio, een truffelzoeker, zoals we in deze blog laten zien.
De ene truffel is bovendien de andere niet. Er bestaan meer dan honderd verschillende truffelvarianten. In Italië zijn met name de Tartufo Bianco di Alba (de witte truffel uit Alba, in Piemonte) en de Tartufo Nero di Norcia (de zwarte truffel uit Norcia, in Umbrië) bekend.
In het gebied ten zuiden van Parma vind je deze twee truffelsoorten niet; daar groeit de Tartufo Nero di Fragno. Deze truffelsoort dankt zijn naam aan het gehuchtje Fragno, in de gemeente Calestano, en werd in 1991 als erkende soort bij wet vastgelegd.
Naar deze truffel wordt in het najaar gezocht door de tartufini – zoals de truffelzoekers in het Parmezaanse dialect worden genoemd – en met name door hun goed getrainde honden. Het bosrijke gebied zorgt voor perfecte omstandigheden voor de truffel, zelfs na een hete, droge zomer zoals die van 2022, zo liet Lola ons zien.
Truffels zoeken met Lola
Hoewel La Macchia Tonda hemelsbreed niet zo ver van Parma ligt, voelt het alsof je ver van de bewoonde wereld zit. Je hoort alleen de wind door de bladeren ruisen, het gefluit van wat vroege vogels en een takje dat knerpt onder Lola’s pootjes.
Ze heeft er zin in vandaag en snuffelt enthousiast rond onze voeten. Om truffels te kunnen ruiken, neemt Francesco Lola en ons iets dieper mee het bos in.
Als hij haar loslaat, stuift ze weg. Eerst rent ze nog wat rond, maar al snel zet ze haar neus aan de grond en rent ze in steeds kleine rondjes. Francesco weet het al: daar ligt een truffel!
Hij haast zich naar Lola toe en beloont haar met iets lekkers, terwijl hij zelf voorzichtig de truffel blootlegt.
Terwijl hij voorzichtig de aarde van de truffel schraapt, is Lola alweer op weg naar een volgende vindplek. Zodra haar neus richting herfstblaadjes gaat en ze daar vrolijk in begint te wroeten, haast Francesco zich naar haar toe.
Voor ze haar tanden in de truffel kan zetten, leidt hij haar af met iets lekkers en laat hij ons trots Lola’s vondst zien. Lola zelf laat zich even aaien maar schiet er dan weer vandoor. Ze vindt weer een truffel – en dan nog één, en nog één.
Hoewel de meeste truffels die ze opspoort nog klein zijn, heeft Lola na een uurtje zoeken een flinke handvol truffels weten te verzamelen. Gelukkig maar, want Francesco beloofde ons een lunch met truffelgerechten!
Een tafel vol truffel
Weer terug bij de agriturismo mag Lola lekker uitrusten. Francesco duikt samen met zijn moeder de keuken in, wij nemen plaats aan een lange tafel, die al snel bijna bezwijkt onder de truffelgerechten.
Als antipasto is er bresaola met Parmezaanse kaas, bleekselderij en geschaafde truffel. Heerlijk met het door Francesco’s moeder gebakken brood en een glas wijn, die onze wangen extra laat nagloeien van de frisse herfstlucht.
Vervolgens brengt Francesco twee verschillende primi: tortelli di patate met truffel én gnocchetti rustici met truffel. Allebei perfecte herfstgerechten en de schalen gaan dan ook leeg weer terug richting keuken.
Francesco verrast ons nog met ei met geschaafde truffel. Zo simpel maar zó smakelijk! Alle ingrediënten komen van de eigen agriturismo of nabijgelegen boerderijen. Volledig chilometro zero dus, waarbij alle smaken perfect samengaan met de lokale truffelsoort.
Na een stukje taart, een caffè uit de moka en een amaro nemen we afscheid van Francesco, zijn moeder en natuurlijk van Lola. Omringd door herfstkleuren lopen we terug naar de bewoonde wereld, een bijzondere ervaring rijker!
Wil je ook truffels zoeken met Lola?
Wil je ook graag op pad met Francesco en Lola? Hiervoor kun je het beste contact opnemen met Alice Rossi van Explora Emilia, die ook tijdens de Ciao tutti-lezersreis deze bijzondere truffel experience organiseerde. Je kunt haar mailen via alicerossi.gourmet@gmail.com of bellen via 0039-3395931754.
Wil je alleen naar La Macchia Tonda voor een lunch of diner? Reserveer dan een plekje bij Francesco via 0039-052557240.
Je vindt Agriturismo La Macchia Tonda aan de Via delle Macchie 4 in Località Vallerano (zie deze link), even buiten Calestano, ten zuiden van Parma. Het laatste deel van de weg naar de agriturismo is niet zo goed begaanbaar. Wij liepen het laatste stukje, vanaf de kleine parkeerplaats in Vallerano (zie deze link voor de exacte locatie).
Fiera del Tartufo Nero di Fragno
Ben je eind oktober in Parma en omgeving? Op de laatste zondag van oktober vindt de Fiera del Tartufo Nero di Fragno plaats in Calestano. Via deze link vind je meer details.
