Op nog geen uur rijden van Bologna, grofweg halverwege de SS64 die Bologna met Pistoia verbindt, staat de adembenemend mooie Rocchetta Mattei. Dit kasteel lijkt zo te zijn weggelopen uit een sprookje…
Erwin neemt je mee naar dit bijzondere kasteel, dat van binnen net zo verrassend is als aan de buitenzijde.
‘Vanaf het moment dat we over dit kasteel hebben gelezen, wilden we graag een bezoek brengen aan deze unieke plek in de regio Emilia-Romagna. Ruim voor ons bezoek hebben we via de website van het kasteel kaarten gereserveerd. Het is verstandig tijdig te boeken, want het kasteel is vaak alleen in het weekend te bezoeken.
Op de dag van ons bezoek rijden we van Bologna naar Riola. Het is een mooie rit door de glooiende groene heuvels van de Apennijnen. Als we Riola binnen rijden en nog een paar bochten hebben te gaan, doemt ineens het kasteel op. Direct springt de opvallende architectuur in het oog.
Eenmaal aangekomen bij het kasteel is het een drukke bedoening, aangezien er elk kwartier een groep van maximaal twintig personen vertrekt voor een rondleiding. Zoals we al hadden verwacht, spreken de gidsen alleen Italiaans.
Gelukkig hebben we vooraf al diverse websites geraadpleegd voor wat achtergrondinformatie. Mijn Italiaans wordt wel steeds beter, maar de ervaring leert dat de gidsen vaak snel praten en soms niet al te gangbare termen gebruiken.
Bij de geïmproviseerde kassa ontvangen we onze toegangsbewijzen. Samen met een Duits echtpaar zijn we de enige niet-Italianen.
Als we onder de toegangspoort doorlopen, krijgen we eerst het verhaal over het ontstaan van het Rocchetta Mattei (dat letterlijk ‘kleine vesting van de Mattei’ betekent) te horen. Het kasteel is gebouwd door graaf Cesare Mattei (1809-1896).
Hij bouwde zijn kasteel op de resten van een middeleeuwse burcht die aan Matilde di Canossa (beter bekend als Mathilde van Toscane) toebehoorde.
De graaf bekleedde een aantal functies in het leger om zich vervolgens in de politiek te storten. In 1850, toen zijn moeder overleed, besloot hij zich terug te trekken uit de politiek en zich te richten op de studie geneeskunde. Hij kocht een stuk land met daarop een ruïne en startte op 5 november van datzelfde jaar met de bouw van zijn kasteel.
De gehele bouw heeft hij zelf begeleid, zodat het precies zo zou worden als hij zelf had bedacht. Het kasteel is een menging van verschillende architecturale stijlen, van middeleeuwse gotiek tot Moorse invloeden. Juist deze combinatie geeft het kasteel zijn sprookjesachtige karakter.
We lopen de trap op naar de eerste binnenplaats, de cortile principale. Hier waan je je bijna in Noord-Afrika! We komen ogen tekort. De gids vertelt ons over de reden dat de graaf dit kasteel wilde bouwen: het moest de kers op de taart worden voor zijn uitvinding, electro-homeopathie, een soort geneeskunde op basis van natuurlijke kruiden die in een geheim proces werden bereid om allerlei mannelijke ziekten te genezen.
De bekendheid van de graaf nam snel toe en zo kon hij vele beroemdheden in het kasteel laten verblijven om in alle rust een behandeling te ondergaan. Onder anderen Lodewijk III van Beieren en tsaar Alexander II hebben hier gelogeerd.
We vervolgen onze weg door het kasteel naar de Sala dei Novanta. Hier zien we voor het eerst een afbeelding van graaf Cesare Mattei, in een prachtig glas-in-loodraam met in het midden zijn beeltenis.
Het kasteel verkeert nu in goede staat, maar de gids vertelt dat dat niet altijd zo is geweest. In 2006 kocht de Fondazione della Cassa di Risparmio van Bologna het kasteel en het omliggende gebied. Men start met een grootschalige renovatie en pas op 9 augustus 2015 is het kasteel weer te bezichtigen. Nog altijd wordt er aan het kasteel gewerkt.
Via een labyrint van trappen lopen we naar een van de hoogtepunten van het kasteel: La Cappella. Deze ruimte is een imitatie van de kathedraal van Cordoba en bevat het grafmonument van graaf Cesare Mattei, die op 3 april in 1896 op zevenentachtigjarige leeftijd overleed.
De kapel is erg fotogeniek en de gids geeft iedereen de tijd om zijn of haar ideale foto te maken. Dan lopen we via diverse trappen naar de ingang van wat in onze ogen de mooiste plek van het hele kasteel is, de Cortile dei Leoni, met een fontein met leeuwen in het midden.
Deze ‘binnenplaats van de leeuwen’ is een kopie van de binnenplaats van het Alhambra in Granada. Het is een betoverende plek die je helemaal laat vergeten dat je in Italië bent. De details zijn prachtig en overweldigend. Vanaf deze plek is ook de grootste koepel goed zichtbaar.
Het is nog een hele klus om deze binnenplaats op de foto te krijgen zonder dat er ook andere bezoekers op staan. Iedereen is zó onder de indruk dat je even geen oog hebt voor anderen… Bovendien is de binnenplaats een klein knooppunt op de route. Omdat er slechts korte tijd tussen de verschillende groepen zit, is er altijd wel een andere groep die ook over de binnenplaats loopt.
We passeren nog een aantal privé vertrekken voor we bij de Camera Gialla uitkomen. Deze ‘gele kamer’ is grotendeels in Moorse stijl ingericht. Met name het plafond is schitterend. Het lijkt of het van hout is, maar in werkelijkheid is het gemaakt van papier-maché.
Dan keren we weer even terug naar de Cortile dei Leoni. Nog een laatste foto van een van de markante torens van het kasteel en dan is het tijd om afscheid te nemen van deze betoverende sprookjeswereld…
Praktische informatie Rocchetta Mattei
Het kasteel is alleen te bezichtigen na reservering van een plekje voor een rondleiding. Dat kan via de website van Rocchetta Mattei. Een kaartje kost € 10,- euro per persoon (ter plekke te voldoen).
Lunchen bij Alimentari Luana
Eenmaal buiten de muren van het kasteel draaien we ons nog eens om. Wát een bijzonder bouwwerk! Dan roept onze rammelende maag ons terug naar de gewone wereld. De rondleiding heeft ruim een uur geduurd en het is eigenlijk wel tijd om te lunchen.
We lopen richting de auto, waar onder de ruitenwisser een flyer steekt. Het blijkt een reclamefoldertje te zijn van Alimentari Luana. Een soort buurtsuper waar ook verse panini gemaakt worden, op een kleine twee kilometer van het kasteel, in het gehucht Ponte di Verzuno.
Aangezien we op de heenweg niet echt een plek hebben gezien om te lunchen, besluiten we om deze buurtsuper te gaan zoeken. Na een paar minuten parkeren we onze auto tegenover het pand waarin de winkel is gevestigd.
Binnen treffen we eigenaresse Luana en haar moeder. Luana laat zich het best omschrijven als een echte madame met een vrij schelle stem, een beetje vergelijkbaar met die van Carry Tefsen in de televisieserie Zeg eens AA.
We zijn de enige klanten, maar het is een drukte van je welste. Luana spreekt geen woord over de grens, maar we maken uit haar handgebaren op dat ze met een bestelling bezig is, en een grote ook. Ze geeft aan dat we nog due minuti geduld moeten hebben. Voor ons geen probleem, het is immers vakantie.
Terwijl Luana de ene na de andere lekkere panino maakt, roept ze veelvuldig Molto bene! Het blijkt een soort stop woordje te zijn want we horen dit zo ongeveer elke minuut. Inmiddels is de due minuti al een ruim kwartier, maar ze doet er alles aan om ons zo snel mogelijk te helpen. De bestelling blijkt voor het kasteel te zijn, zo wijst ze tussen het snijden en beleggen door.
Wij slaan dit kostelijke tafereel gaande en kunnen onze lach soms niet bedwingen. Luana is echt een typetje. Zij maakt de broodjes en haar moeder pakt alles in en fungeert als een soort assistent. Als de bestelling voor het kasteel klaar en opgehaald is, keert de rust een beetje terug. De due minuti is inmiddels een goede twintig minuten, maar het waren wel schitterende minuten.
Luana neemt onze bestelling op. We bestellen een panino met mortadella en een met bresaola. Elke panino heeft ongeveer de grootte van een half stokbrood en ze maakt er een riant belegde versie van. Er gaat van alles op, van kaas tot sla en tomaat. Ze blijft maar roepen Molto bene!
De panino is inmiddels zo dik dat we geen idee hebben hoe we deze moeten gaan eten. Als Luana klaar is rekenen we de panini af voor negen euro. We ronden af op een tientje, maar Luana weigert in eerste instantie de fooi door het lange wachten. Uiteindelijk neemt ze het aan en krijgen we een omhelzing cadeau. Eenmaal buiten genieten we van de lunch, al hebben we er een hele kluif aan om de enorme panini op te eten.
Alimentari Luana is dagelijks geopend en te vinden aan de Via Ponte di Verzuno 55/A in Ponte di Verzuno.
Eigenlijk is het nu tijd voor een siësta, maar we rijden nog lang en gelukkig rond in de omgeving van het kasteel om een paar overzichtsfoto’s te kunnen maken…’
Weer een erg leuke en verrassende Ciao tutti!
Dank jullie wek!
Het zou me niet verwonderen dat de Nederlandse graficus Maurits Cornelis Escher een portie van zijn inspiratie hier vandaan haalde.