Italiaans eten

Zuppa di formaggio – kaassoep uit Culinair Sardinië

De kunst van het kaasmaken is al eeuwenoud, zo vertelt Loes Janssen Miraglia in Culinair Sardinië. Homerus refereert er zelfs al aan in de Odyssee, in de negende eeuw voor Christus: ‘Hij [de cycloop Polyphemus] melkte elke ooi met geoefende hand, liet de melk tot wrongel en wei stremmen, zeefde de wrongel in biezen manden om te laten uitlekken en goot de wei in kommen om af te koelen, zodat hij die bij zijn avondeten kon drinken.’ In de Griekse mythologie is het Aristaeus, de zoon van Apollo en Cyrene, die al dwalend door het Middellandse Zeegebied de techniek van het kaas …

Lees meer »

Tijd voor taart: crostata alla marmellata di arance uit het kookboek Lente in Sicilië

Ondanks het feit dat afgelopen weekend de wintertijd is ingegaan, wil ik jullie vandaag een heerlijk zonnig recept voorschotelen voor een taart waarmee ik vorige week werd verrast naar aanleiding van het nieuws dat er een boek van Ciao tutti gaat komen. Twee bloglezers-van-het-eerste-uur maakten namelijk een heel speciale Ciao tutti-taart: Het recept voor deze taart is het ietsiepietsie aangepaste recept voor crostata alla marmellata di arance, oftewel sinaasappelmarmeladetaart, uit het kookboek Lente in Sicilië, dat overigens onlangs werd genomineerd als Kookboek van het Jaar. Een dubbele reden om deze prachttaart te maken en op te eten! De jury roemt …

Lees meer »

Pizza bianca naar recept van Yvette van Boven

Eerlijk gezegd zijn we absoluut geen fans van de winter. Alleen al bij de gedachte aan kou, sneeuw, haardvuur en stamppot springen we het liefst in het eerste het beste vliegtuig naar het zuiden van Italië, waar je in december gewoon sinaasappels kunt plukken en nog heerlijk van de zon kunt genieten. Toch ontkomen we er niet aan af en toe wat Hollandse kou te trotseren. Gelukkig is er ietsiepietsie troost in de vorm van het kookboek Home Made Winter van Yvette van Boven. Home Made Winter is een boek vol comfort food. Yvette maakte een verzameling van gerechten waar …

Lees meer »

Spaghetti met sint-jakobsschelpen en pesto uit het kookboek Gino’s pasta

Vandaag koken we uit het nieuwe boek van Gino d’Acampo: Gino’s pasta. Dit boek is Gino d’Acampo’s lofzang op Italiës meest heilige gerecht, met maar liefst honderd verrukkelijke pastarecepten voor alle denkbare gelegenheden. Gino’s recepten zijn makkelijk, gevarieerd en ongelooflijk lekker. In dit boek vind je klassiekers als carbonara, puttanesca en bolognese, maar ook verrassende varianten als lasagne met pesto, en onverwachte combinaties als tagliatelle met tartaarsaus. Aan de hand van duidelijke aanwijzingen en stap-voor-stapfoto’s leer je zelf pasta maken. Gino legt uit hoe je het beste gebruik kunt maken van de verschillende pastasoorten, van vertrouwde soorten als spaghetti, ravioli …

Lees meer »

Polenta met paddenstoelen uit het kookboek ‘Italiaans vegetarisch’

Een echt Noord-Italiaans recept vandaag: polenta met paddenstoelen. Het recept is afkomstig uit Italiaans vegetarisch van Loes Janssen Miraglia. In Italiaans vegetarisch gaat Loes op zoek naar de authentieke Italiaanse smaken en belevingen. Ze doorkruist het land van noord naar zuid en gaat op zoek naar allerlei vegetarische streekklassiekers. Daarnaast deelt ze ook de vegetarische gerechten van haar Italiaanse schoonfamilie. Italiaans vegetarisch laat zien hoe veelzijdig de Italiaanse keuken is als het gaat om koken zonder vlees of vis. Denk aan risotto met citroen, gnocchi met gorgonzola, courgettecarpaccio in kappertjessaus, salade van sinaasappel en de polenta met paddenstoelen van vandaag. Alle …

Lees meer »

De perfecte tomatensaus voor bij de pasta

Gelukkig biedt het boek De perfecte pastaformule niet alleen uitkomst bij het maken van een perfecte pasta, maar geeft het ook het recept voor de perfecte tomatensaus. De auteurs geven zelfs drie recepten voor verschillende soorten tomatensaus, die allemaal een eigen smaak en een eigen toepassing hebben. Probeer ze allemaal! Lichte tomatensaus Ingrediënten (voor 7 dl saus, genoeg voor 500 gram droge pasta): 1 kilo rijpe trostomaten | 3 tenen knoflook, in plakjes | 4 eetlepels extra vergine olijfolie | 1 snufje chilivlokken (desgewenst) |een halve theelepel fijn zeezout | peper Snijd de tomaten in blokjes en pureer ze in de keukenmachine …

Lees meer »

De perfecte pastaformule

Er bestaan meer dan driehonderd pastavormen, die allemaal hun eigen geschiedenis hebben, allemaal een verhaal dat het waard is om te vertellen. De vormen zijn niet per toeval ontstaan, maar in samenhang met de smaken en geuren van lokale ingrediënten. Alleen de perfecte combinatie van de vorm van de pasta en de ingrediënten van de saus levert een subliem gerecht op. Spaghetti bolognese, ik schreef het al eerder, zal een Italiaan je nooit voorzetten. Deze dikke saus eet je met tagliatelle – volgens de inwoners van Emilia-Romagna is een andere soort pasta bij deze saus een doodzonde. De geschiedenis en …

Lees meer »

Acquacotta – stevige soep uit de Maremma

Na een lange dag trekken door de Maremma werden we door Damiana, de eigenaresse van de agriturismo waar we verblijven, verwend met een enorm bord acquacotta. Voor degenen die een beetje Italiaans spreken, klinkt dat misschien een beetje vreemd: een bord vol gekookt water lijkt immers geen delicatesse… Niets is minder waar. Acquacotta, dat zijn oorsprong kent in de regio rondom Grosseto, bevat inmiddels – gelukkig voor ons – heel wat meer dan gekookt water. Het gerecht vormde eeuwenlang bijna het enige voedsel dat op het menu stond van de schaapherders, mijnwerkers en butteri (de beroemde cowboys van de Maremma) …

Lees meer »

Campari-ijs uit IJstijd van Kees Raat

Na de Italiaanse ijs-test van gisteren vandaag een heerlijk recept om thuis zelf echt Italiaans ijs te maken. En niet zomaar Italiaans ijs, nee, Campari-bloedsinaasappelijs. Een ideaal ijsje voor de zomer! In Italië is bloedsinaasappelsorbet naast citroensorbet een veelvoorkomende smaak. Goede bloedsinaasappels zijn helaas slechts verkrijgbaar van januari tot april. IJsmeester Kees Raat, van wie het recept van vandaag afkomstig is, mixt het sap van de bloedsinaasappel graag met Campari, een bitter Italiaans aperitief gemaakt volgens een geheim recept dat in 1862 werd ontwikkeld door Gaspare Campari. De volle smaak van dit ijs zorgt voor een verrassende prikkeling van de …

Lees meer »

Panzanella – Toscaanse tomatensalade

Zomer in Toscane, dat roept beelden op van donkergroene cipressen, afgetekend tegen goudgele heuvels, van zwaluwen die over het dorpsplein scheren en van borden vol panzanella, de Toscaanse salade met tomaat en oud brood die met elke hap de zomer in Toscane in je mond tovert. De keren dat ik deze simpele maar heerlijke salade at kan ik me bijna allemaal nog herinneren als de dag van gisteren, van de eerste keer op het kleine terrasje in een van de straatjes achter de Dom in Florence tot de laatste keer, gisteravond op het terras van vrienden in Siena. De salade …

Lees meer »

Piadina – gevulde platte broden uit Emilia-Romagna

‘Niets spreekt duidelijker over Romagna dan dit brood van ons – het is een symbool dat spreekt van de liefde voor ons land,’ zo zei Giovanni Pascoli ooit. En gelijk had hij, althans volgens Antonio Carluccio en Gennaro Contaldo, de twee gulzige Italianen uit het kookboek dat ik gisteren al noemde. Daarom vandaag dit oude recept voor dun platbrood, dat zo tekenend is voor de streek Emilia-Romagna. Het is tegenwoordig in heel Italië een populaire snack, die in speciale kiosks, piadinerie genaamd, wordt verkocht en belegd met gedroogd of gezouten vlees, kaas en groenten. De broden kunnen het beste gevuld …

Lees meer »

Biancomangiare – een heerlijk Siciliaans toetje met amandelmelk

In het kook/leesboek De Siciliaanse keuken van Mary Taylor Simeti staat het paasmenu van jonge aristocraten die in het klooster van San Michele Arcangelo in Troina werden opgeleid: Antipasto del monastero en biancomangiare Pasta di sostanza Timbalen Gebraden kip Varkenskarbonaden Farsumagru (rollade) Wild (haas, konijn, houtduif) Gevulde cantharellen Sfinci (oliebollen) Schiumone (ijsbombe) Gebak Likeuren Koffie De auteur vertelt: ‘Dit menu is interessant, zowel omdat het betrekkelijk modern is (het dateert van rond 1800) alsook omdat het uit een klooster komt dat hoog in de bergen lag. Het huisvestte waarschijnlijk geen leerlingen van de grote adellijke families in Catania en Palermo, …

Lees meer »

Sarde a beccafico – Siciliaanse sardientjes met broodkruim, krenten, sinaasappel en pijnboompitten

Op Sicilië zijn ze dol op de combinatie van sinaasappels en vis. Deze combinatie zie je bijvoorbeeld terug in het gerecht sarde a beccafico, een gerecht dat vooral in Palermo en omgeving graag bereid en gegeten wordt. Het gerecht dankt zijn naam aan een beccafico, een kleine zangvogel die zijn buikje graag vult met vijgen en dan net zo dik wordt als de goedgevulde sardines. De vulling bestaat uit een mengsel van broodkruim, krenten en pijnboompitten. De sardines worden overgoten met sinaasappelsap, gekruid met laurier en vervolgens zachtjes gaar gestoofd in de oven. Vroeger werden deze sardines vooral geserveerd als …

Lees meer »

Timballo di tagliatelle uit de film Il Gattopardo

‘De goudbruine korst en de geur van suiker en kaneel die deze verspreidde, waren slechts voorboden van de heerlijkheden die van binnenuit tevoorschijn kwamen, toen het mes de korst doorstak: eerst kwam er een naar specerijen geurende damp van af, daarna kwamen kuikenlevers, hardgekookte eieren, plakken ham, kip en truffel in een overvloed van gloeiend hete, glinsterende maccheroni, waaraan het braadvocht van het vlees de geraffineerde kleur van gemzenbont gaf.’ Zo omschreef  Giuseppe Tomasi di Lampedusa het ritueel van het aansnijden van de zogenaamde timballo tijdens een banket bij de Siciliaanse prins van Salina in zijn meesterwerk Il Gattopardo (in het Nederlands …

Lees meer »

Penne all’arrabbiata

Speciaal voor Valentijnsdag een recept waarvan je geliefde in vuur en vlam zal staan – en dat geblust dient te worden met een heerlijke Italiaanse wijn: penne all’arrabbiata! Ingrediënten (voor 6 personen): 500 gram penne | 500 gram ontvelde tomaten | 2 teentjes knoflook | 2 rode pepers | een paar blaadjes basilicum | 5 eetlepels extra vergine olijfolie | zout Hak de knoflook fijn en snijd de rode pepers in ringetjes. Verhit de olijfolie in een koekenpan en bak hierin de knoflook en de peper. Voeg na een paar minuten de fijngeprakte tomaten en een snufje zout toe. Doe het deksel op de pan en laat ongeveer …

Lees meer »

Wereld Nutella Dag – 5 februari

Vandaag is het World Nutella Day, oftewel Wereld Nutella Dag! Deze bijzonder lekkere dag werd voor het eerst georganiseerd in 2007 en is een initiatief van de Nutella-fans Sara Rosso en Michelle Fabio, twee Amerikaanse schrijfsters die in Italië wonen en helemaal verslingerd zijn aan de bekende hazelnootpasta. Bij ons wordt Nutella vooral geconsumeerd als boterhambeleg – maar dankzij Het grote Nutella-kookboek is daar wel een beetje verandering in gekomen. Van de uit Italië bekende crêpes met Nutella tot bijzondere koekjes, taarten en toetjes: als Nutella-fan moet je dit boek gewoon op de plank hebben staan! Speciaal voor deze Wereld …

Lees meer »

Cacciucco – Toscaanse vissoep

Na onze blog over het boek van Joost Overhoff met de overheerlijke titel Cacciucco, vandaag het recept voor deze traditionele Toscaanse vissoep, zoals ik het vertaalde voor Het grote Italiaanse kookboek, dat in maart gaat verschijnen (maar waarover ik uiteraard tegen die tijd nog uitgebreid ga berichten). Buon appetito! Ingrediënten (voor 4 personen): 500 gram schelpdieren (mosselen, vongole)| 1 kg gemengde vis | 600 gram inktvisjes | 300 gram garnalen | 1 ui | 1 wortel | 1 stengel bleekselderij | 2 teentjes knoflook | 1 rode peper | een bosje peterselie | 1 glas droge witte wijn | 500 gram ontvelde tomaten | oud brood | 7 eetlepels extra vergine olijfolie | zout Laat …

Lees meer »

De recepten van Giuliana (Fattoria La Vialla)

Naast al die lekkere wijnen, olijfolie, pasta’s, sauzen, jams en koekjes hebben de medewerkers van La Vialla een origineel kookboek samengesteld, il Librone (‘het grote boek’) genaamd, waarin alle (succes)recepten van Giuliana Lo Franco zijn verzameld. Het resultaat is een prachtig uitgevoerd kookboek van 400 pagina’s, waarin de recepten met oog voor detail worden uitgelegd, zodat ze gemakkelijk te volgen zijn. Zoals Giuliana het zelf omschrijft: ‘Denk nu alsjeblieft niet meteen ‘nee, alweer een kookboek!?!?’ Ik weet het: vandaag de dag komen schrijvers en uitgevers voortdurend met nieuwe uitgaven. In de kiosk puilt het uit van tijdschriften; weekbladen wedijveren in …

Lees meer »

Fattoria La Vialla – Toscane

Welkom op La Vialla! Vanaf vandaag breng ik een kleine week door op dit landbouwbedrijf in Toscane, dat wordt gerund door de warme en enthousiaste Italiaanse familie Lo Franco, drie generaties vol culinair talent. Aangezien ik ongeveer elke week een doos vol heerlijkheden van La Vialla bestel, besloot ik ook maar eens een kijkje te gaan nemen op het landgoed waar al deze heerlijkheden worden verbouwd, gebakken of geperst. Uiteraard niet zonder ook jullie een kijkje in de keuken te gunnen! Maar eerst een beetje geschiedenis. Piero en Giuliana, de oudste generatie op La Vialla, vertellen: ‘In februari 1978 kochten …

Lees meer »

Grissini – het recept voor knapperige Italiaanse ‘soepstengels’

Grissini – het zou oneerbiedig zijn ze zomaar te vertalen met soepstengels – worden nu door heel Italië gegeten. Regelmatig komen ze in een restaurant voorbij als appetizer, in een mandje met brood of soms zelfs in plaats van brood. Een trouwe volgster van Ciao tutti vroeg me waar deze grissini nu vandaan komen. Dat had ik me nog nooit afgevraagd, dus ik moest haar het antwoord enige tijd schuldig blijven. Toch bleef de vraag knagen; zeker als er weer een mandje met grissini op tafel kwam. Ik besloot dan ook om op onderzoek uit te gaan en vroeg in …

Lees meer »

La Vigilia – kerstavond op z’n Italiaans: zeven gangen vis

Voor de Italianen is kerstavond, oftewel la Vigilia (letterlijk: ‘de vooravond’) het hoogtepunt van Kerstmis. De hele familie komt bij elkaar en er wordt uitgebreid gedineerd. Hierbij gelden wel strenge regels, die ook nog eens per regio verschillen. Zo bestaat het diner op kerstavond altijd alleen maar uit visgerechten. Meestal is ook het aantal gangen vastgesteld: in de meeste regio’s horen er zeven verschillende gerechten met vis op tafel te verschijnen. In een aantal gebieden pakt men echter nog meer uit en staan de mamma’s dagenlang in de keuken om negen, elf of soms zelfs dertien verschillende gangen met vis …

Lees meer »

Babà – kleine cakejes met rum uit Napels

Na het heilige wonder van gisteren (ja, het bloed vloeide, dus de Napolitanen konden hun geluk niet op) vandaag een culinair wonder, dat anders dan de Napolitanen je graag doen geloven niet in Napels is bedacht maar in Polen. Cake overgoten met sterke drank Het schijnt dat de hoogbejaarde koning Stanislas Leszczynski wanhopig was omdat hij niet sterk genoeg meer was om een stuk van zijn lievelingsgebak, de tulbandcake, af te snoepen. In plaats van zich hierbij neer te leggen, liet hij een van zijn onderdanen wat sterke drank over de cake heen gieten, zodat de cake zachter werd en …

Lees meer »

Panna cotta met karamel naar recept van Toscanini

Een voorproefje uit het kookboek Toscanini venticinque, met het recept voor de lekkerste panna cotta ooit. Ingrediënten (voor 6 vormpjes): 750 ml slagroom | 1 vanillestokje, opengesneden en de zaadjes eruit geschraapt | 80 gram suiker | 1 blaadje gelatine, geweekt in koud water | 1 eetlepel bruine rum | voor de karamelsaus 100 gram suiker, wat citroensap, 250 ml slagroom en zout ‘Onze dolci-maakster Madina Mamedova maakt de lekkerste panna cotta. Het enige probleem is dat ze dit volledig op gevoel doet dus als ze op vakantie is, is er geen nauwkeurig recept van de panna cotta. Wat tot …

Lees meer »

Carpaccio – van een Venetiaanse schilder tot een voorgerecht

Bij het woord carpaccio denk je waarschijnlijk allereerst aan het Italiaanse voorgerecht van plakjes zeer dungesneden ossenhaas met een sausje van tabasco, mayonaise en witte peper. Wat bijna niemand echter weet, is dat dit gerecht niet alleen in Venetië is bedacht, maar dat het zijn naam dankt aan een Venetiaanse schilder, Vittore Carpaccio geheten. Cipriani’s carpaccio Het gerecht carpaccio werd in 1950 voor het eerst geserveerd. Giuseppe Cipriani, de eigenaar van Harry’s Bar in Venetië, wilde voor een van zijn vaste gasten, gravin Amalia Nani Mocenigo, graag wat bijzonders maken. Ze leed aan bloedarmoede en moest van de huisarts rauw …

Lees meer »