De beste manier om de Musei Capitolini – de Capitolijnse Musea – in Rome te bezoeken

De musea in Rome kunnen je overweldigen. Alleen al de Capitolijnse Musea herbergen in de verschillende palazzi honderden kunststukken die eigenlijk allemaal de moeite waard zijn.

Natuurlijk ben je niet elke dag in Rome en wil je alles uit een museumbezoek halen wat erin zit, maar het is gekkenwerk om de héle collectie van een museum, waar dan ook, in een keer te willen zien. Keuzes maken, dat is het devies om met een tevreden gevoel weer naar buiten te wandelen.

Topstukken van de Capitolijnse Musea

Gelukkig bekijken zelfs de grootste kunstfanaten en de meest ervaren experts niet een gehele museumcollectie achter elkaar. Sterker nog, ze houden het liever zo beperkt mogelijk: bij ieder bezoek kiezen ze maar een paar stukken uit, om daar dan wel wat uitgebreider bij stil te staan. Dat vertelt althans onze gids van Context travel, wanneer hij ons ontmoet op het Piazza del Campidoglio, recht voor de ingang van de Capitolijnse Musea.

Context travel is een netwerk van wetenschappers en experts (allemaal gepromoveerd) die in culturele wereldsteden wonen en dus zowel kenners als locals zijn. In kleine groepen en zonder paraplu in de lucht kun je er zeker van zijn dat je aan Context travel een fantastische gids hebt.

Piazza del Campidoglio

Net zoals wij voor onze tour door de Capitolijnse Musea: Frank Dabell is professor kunstgeschiedenis en loodst ons met zijn mooie Britse accent eerst over het Piazza del Campidoglio, voordat we de musea ingaan.

We bewonderen het plein zelf, naar ontwerp van Michelangelo, en spreken over het ruiterstandbeeld in het midden, een kopie van het origineel dat we later in het museum nog zullen bewonderen.

We wandelen ook even langs het stadhuis van Rome en de bronzen lupa (wolvin, ook een kopie) in de richting van het Forum Romanum; de zon gaat bijna onder en het uitzicht op het Forum is fenomenaal.

De collectie van de Capitolijnse Musea is verdeeld over twee gebouwen: het Palazzo dei Conservatori en het Palazzo Nuovo (het gebouw in het midden, achter het ruiterstandbeeld, is het stadhuis van Rome).

Zoals we al schreven kiest Frank Dabell ervoor om ons ‘slechts’ een tiental werken uit het museum te laten zien, zodat we de tijd hebben om die meesterwerken goed in ons op te nemen en er voluit van te genieten. Omdat de meesten in onze groep de Capitolijnse Musea voor het eerst bezoeken, besluiten we ons te beperken tot een kleine selectie van absolute kopstukken.

De brokstukken van het beeld van Constantijn

We zien als eerste de kolossale brokstukken van het beroemde beeld van keizer Constantijn en wandelen daarna door naar boven.

Er is een speciale tentoonstelling te zien, genaamd L’età dell’Angoscia, over het Romeinse keizerrijk vanaf Commodus tot aan Diocletianus (nog tot en met 4 oktober 2015 te zien). Voor die gelegenheid is de beroemde buste van de ‘gestoorde’ keizer Commodus als Hercules – een van de mooiste en best bewaarde voorbeelden van een dergelijke keizerbuste uit de Romeinse oudheid – verplaatst en kunnen we hem beter dan anders bekijken.

Recht tegenover hem staat een prachtige buste van Commodus’ vrome vader, Marcus Aurelius, die we buiten ook al op het paard zagen zitten.

De wolvin met Romulus en Remus

Natuurlijk komen we ook langs de beroemde wolvin met Romulus en Remus, staan we stil bij het bronzen portret dat ooit de naam Lucius Junius Brutus heeft gekregen (ook al weet in feite niemand wie het voor moet stellen) en dat nog ‘ogen’ heeft, zoals alle bronzen busten in de oudheid oorspronkelijk hadden.

Ook staan we uitgebreid stil bij het originele bronzen ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius, zo mooi bewaard gebleven omdat men eeuwenlang dacht dat het de eerste christelijke keizer Constantijn moest voorstellen in plaats van een van zijn heidense voorgangers.

Lo Spinario

Een van de mooiste beelden waar we bij stilstaan is Lo Spinario, ‘De Doornuittrekker’. Dit bronzen beeld uit de eerste eeuw voor Christus werd in 1471 naar het Campidoglio gebracht, als onderdeel van een schenking van bronzen door paus Sixtus IV.

De charmante, aandoenlijke, levensechte jongen die een doorn uit zijn voet trekt, wordt met recht nog altijd als een van de grootste meesterwerken uit de klassieke oudheid gezien.

Het dakterras van de Capitolijnse Musea

Vlak voordat de zon helemaal ondergaat, bereiken we het dakterras van de Capitolijnse Musea. Met zicht op, recht voor ons, de koepels van het Pantheon, de Sant’Ivo alla Sapienza en de joodse synagoge, op de achtergrond de grote koepel van de Sint-Pieter die net verlicht is, genieten we van een prachtig lichtspel op de daken van de Eeuwige Stad.

Het perfecte einde van een geweldige rondleiding door de Capitolijnse Musea, bellissimo!