Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Ispica ligt op ongeveer dertig kilometer van Ragusa, bijna op de grens met de provincie Syracuse. Net als in de andere stadjes in deze omgeving (zoals Ragusa, Modica en Scicli) wordt je oog in Ispica gestreeld door veel barokke versieringen, zoals aan het Piazza dell’Unità d’Italia, met onder meer de Chiesa Madre San Bartolomeo en het Palazzo Antonino Bruno.
Ook een bijzondere vermelding waard is het Palazzo Bruno di Belmonte, het huidige gemeentehuis dat werd ontworpen door Ernesto Basile, die ook mede verantwoordelijk is voor het Teatro Massimo in Palermo.
Santa Maria Maggiore en Sinatra’s zuilengalerij
Een van de eerste gebouwen die na de aardbeving van 1693 verrees, was de Basilica di Santa Maria Maggiore, naar een ontwerp van Rosario Gagliardi, die ook in Noto tekende voor veel barokke gebouwen.
De kerk werd in 1725 ingewijd, maar twee jaar later stortte het gebouw als gevolg van een nieuwe aardbeving deels weer in. Het duurde tot 1763 voor de barokbasiliek opnieuw gewijd kon worden.
Tijdens de wederopbouw werd ook de prachtige loggiato, zuilengalerij, aangelegd, die in 1749 werd voltooid. Het ontwerp is van de hand van Vincenzo Sinatra, die zich liet inspireren door de colonnade rondom het Sint-Pietersplein in Rome.
Binnen in de kerk bewonder je fresco’s van Olivio Sozzi uit Catania en overdadig stucwerk van Giuseppe Gianforma uit Palermo. Sozzi ligt begraven in een van de kapellen. Hij overleed namelijk op 31 oktober 1765 in de kerk, nadat hij van een van de huizenhoge steigers was gevallen.
Ook bekijk je in de kerk de Cristo alla Colonna: Christus die wordt gegeseld terwijl hij is vastgebonden aan een colonna, zuil. Op Witte Donderdag, de donderdag voor Pasen, wordt dit houten beeld tijdens een plechtige processie door de straten van Ispica gedragen.
Basilica della Santissima Annunziata
Al vrij kort na het begin van de bouw van de Santa Maria Maggiore vond de gegoede burgerij van Ispica dat ze hun eigen kerk verdiende. Zo werd al snel gestart met de bouw van de Basilica della Santissima Annunziata. Tot op de dag van vandaag bestaat er een zekere onenigheid tussen de twee parochies.
De klokkentoren staat los van de kerk om te voorkomen dat deze op de kerk valt, mocht er weer een aardbeving zijn. In de kerk valt de blauwwitte stucwerkversiering in rococostijl op, net als de talrijke ex-voto’s, die worden opgehangen om de kans op zwangerschap te vergroten of als dank voor een mooi voldragen zwangerschap.
Cava d’Ispica – grotten, catacomben en kluizenaarsverblijven
Een reis naar Sicilië is meteen ook een reis naar het verleden. Het eiland is doordrenkt van geschiedenis. Een van de beste plaatsen om dat te beseffen, zijn de grotten van Ispica, de Cava d’Ispica, in een dertien kilometer lange vallei tussen Modica en Ispica, in het Parco Archeologico della Forza.
Al in de bronstijd werden de grotten bewoond, maar ook toen de geallieerden in 1943 voet aan wal zetten op Sicilië, vonden veel mensen uit de buurt er een toevluchtsoord.
Vanaf de achtste eeuw voor Christus, met de komst van de Grieken, werd de stad in de Cava d’Ispica niet veroverd, maar kon het onafhankelijk blijven. Die onafhankelijkheid wist Cava d’Ispica ook te behouden toen de Romeinen het eiland bezetten.
In de begintijd van het christendom werden de gelovigen door deze nieuwe heersers vervolgd. Om te ontsnappen, zochten de lokale christelijke bevolkingsgroepen hun toevlucht in de grotten, waar ze kleine gebedshuizen uitgroeven die ze versierden met heiligenbeelden.
In de negentiende eeuw wekte het grottencomplex voor het eerst de interesse van archeologen. Veel van de vondsten die zij deden – van keramiek, vuurstenen bijlen en messen tot vulkanisch glas –worden bewaard in het Museo Civico Franco Libero Belgiorno in Modica.
Er zijn prehistorische begraafplaatsen gevonden, christelijke catacomben, kapellen en kluizenaarsverblijven. Hoewel het een van de grootste en belangrijkste rotsnederzettingen op Sicilië is, is er relatief weinig onderzoek gedaan in de vallei. De kosten voor zo’n gedegen wetenschappelijk onderzoek in zo’n enorm gebied zouden te hoog zijn.
Rondleiding door Cava d’Ispica
We krijgen een rondleiding door het noordelijkste stukje van de Cava d’Ispica en bezoeken de Catacombe della Larderia, het Ginnasio en de rotskapel San Nicola.
De Catacombe della Larderia is de bekendste van de vele catacomben in het gebied. Hier hebben de eerste christenen hun doden begraven. Met een oppervlakte van meer dan vijfhonderd vierkante meter is het de op een na grootste catacombe van Sicilië (na die van San Giovanni in Syracuse).
Het Ginnasio is een in de rots gegraven ruimte uit de Romeinse tijd, die waarschijnlijk dienst heeft gedaan als vergaderruimte en/of leslokaal. Aan beide zijden zijn zitplaatsen waarboven aan de ene kant PRE staat, van het Griekse presbyteroi (de ouderen), en aan de andere kant NEO, van het Griekse neoteroi (de jongeren).
De rotskapel van San Nicola is een grot van slechts ongeveer vier bij viereneenhalve meter. Op de wanden zijn nog delen van fresco’s uit de Byzantijnse tijd te zien, waaronder een afbeelding van Maria die het kind tegen haar wang houdt.
Enjoy Barocco – Sicilian Experience
Enjoy Barocco organiseert verschillende activiteiten en excursies in en om vijf van de barokstadjes van de Val di Noto: Ispica, Ragusa, Modica, Scicli en Santa Croce Camerina. Op de website van Enjoy Barocco vind je meer details, maar geniet ook gerust mee via Facebook en/of Instagram.
