Vroegboekkorting bij hu openair villages & campings

Passie, paarden & parades – een terugblik op de Palio van 16 augustus 2016 (deel II)

Saskia bezocht vorige week de Palio in Siena. Gisteren deed ze al uitgebreid verslag van haar belevenissen in aanloop naar de paardenrace, vandaag komen een bijzondere prova, een feestelijk diner en de Palio zelf aan bod.

Palio-Tours-prova-palazzo-Piazza-del-Campo (4)

Een prova met palazzo view

Saskia: ‘Op zondagavond vindt de derde prova plaats. Dit keer kijken Gillian, Richard en ik niet in de menigte op het Piazza del Campo, maar met dank aan Palio Tours vanuit het raam van een van de prachtige palazzi die het plein omarmen.

We hebben een unieke kijk op de ruiters als ze vanaf de binnenplaats van het Palazzo Pubblico naar de start rijden. Het duurt even voordat de neuzen van de paarden dezelfde kant op staan. De ruiter van Giraffa valt zelfs van zijn paard, maar gelukkig zonder ernstige gevolgen.

Palio-Tours-prova-palazzo-Piazza-del-Campo (5)Palio-Tours-prova-palazzo-Piazza-del-Campo (1) Palio-Tours-prova-palazzo-Piazza-del-Campo (2) Palio-Tours-prova-palazzo-Piazza-del-Campo (3)

Even later galopperen alle paarden over de tufo. Niet allemaal even hard overigens, want de fantini (ruiters) nemen niet al te veel risico’s. De wijk Bruco mag deze testronde op zijn naam schrijven, met Giuseppe Zedde (bijgenaamd Gingillo) op Smeraldo Nulese.

Diner bij de draken

Na de prova generale, de druk bezochte voorlaatste proefronde op de dag voor de Palio, wordt er in alle wijken een groots diner georganiseerd. Alle contradaioli eten gezamenlijk, in gezelschap van de fantino (ruiter) en de capitano (de ‘kapitein’, de baas van de wijk ten tijde van de Palio). Serena heeft voor ons kaartjes geregeld voor het diner van de Contrada del Drago, dat tijdens deze reis ook ons thuis is.

Contrada-del-Drago-Siena (1) Contrada-del-Drago-Siena (2)

Dit diner vindt plaats in het klooster van de San Domenico. Serena weet te vertellen dat dit het oudste Dominicaner klooster in heel Italië is. Een bijzondere setting, ook omdat je hier als gast te midden van de contradaioli zit. Dat is bij grotere contrade nog wel eens anders, maar de draken verwelkomen ons meer dan hartelijk in hun midden.

Voor we aan tafel gaan, kopen we van de contradaioli een fazzoletto – een sjaaltje met het symbool van de wijk, il drago. Serena knoopt de kleurrijke draak om onze hals. De techniek van het knopen luistert nogal nauw, net als het intact laten van de knoop. Je mag hem alleen losmaken als de contrada wint, om er een speen tussen te knopen. Dat heeft wel wat weg van onze Limburgse carnavalstraditie…

Cena-Prova-generale-Palio-Drago-Siena (1) Cena-Prova-generale-Palio-Drago-Siena (1a)

Onder luid gezang gaat het diner van start. Honderden draken genieten van een antipasto bestaande uit ham en meloen, een stukje pecorino en panzanella (tomaat/broodsalade). Zodra de bordjes leeg zijn, nemen een aantal belangrijke contradaioli het woord. Ze zijn allemaal vol vertrouwen en spreken vol vuur over de mogelijke overwinning.

Ook de fantino, Andrea Mari alias Brio, neemt even het woord. Hij belooft de draken een prachtige Palio met dé ster onder de paarden: Morosita Prima. Dit paard heeft al vijf Palii gereden, waarvan twee als winnaar. Ook nu hoopt men op een prachtige finish als kroon op een zinderende race.

Tijdens de overige gangen vloeit de hoop net zo rijkelijk als de wijn. De draken zijn ervan overtuigd dat ze een kans maken morgen en steken hun optimisme niet onder stoelen of banken. Er heerst een uitgelaten sfeer, tot ver na het dessert.

Cena-Prova-generale-Palio-Drago-Siena (2) Cena-Prova-generale-Palio-Drago-Siena (6)

Paradijselijke start

De dag van de Palio begint met een prachtig zonnetje en een echte breakfast for champions. Paola, de eigenaresse van bed & breakfast Paradiso numero 4, serveert kleine glaasjes met heerlijk tiramisù. Daar moeten we een lange dag vol spanning en sensatie op kunnen teren…

Contrada-del-Drago-Siena (3) Palio-Siena-ontbijt-Paradiso-numero-4 (1) Palio-Siena-ontbijt-Paradiso-numero-4 (2)

‘Onze’ wijk Drago is een van de grote favorieten. Aan het begin van de middag komen we samen met honderden andere draken bij elkaar bij de San Domenico. Al gauw horen we het aanzwellende geluid van de trommelaars, die samen met twee ervaren vaandelzwaaiers de San Domenico betreden voor een kort eerbetoon. Wij blijven buiten wachten, waar het paard zal worden gezegend.

Op de treden van de kerk en het kleine grasveld met uitzicht op de Duomo en de Torre del Mangia is het een drukte van belang. Er wordt druk gespeculeerd, gehoopt en gebeden. Als Morosita Prima, het paard van Drago, in aantocht is, is het echter meteen stil. Je kunt een speld horen vallen.

De barbaresco en de fantino leiden het paar naar de priester, die het zal zegenen. Alle contradaioli houden hun ogen strak op het paard gericht. Als het zijn staart omhoog brengt en een grote boodschap doet, gaat er een zucht van verlichting door de groep. Dit brengt geluk!

zegening-paard-Drago-Palio-Siena (2) zegening-paard-Drago-Palio-Siena (4) zegening-paard-Drago-Palio-Siena (9) zegening-paard-Drago-Palio-Siena (11)

Bij het zegenen zelf deinst Morosita terug. Het dier moet niks hebben van het heilige water en schuifelt onrustig heen en weer. Ook de monstrans die het moet kussen, kan op geen enkele toenadering rekenen. Brio neemt de honneurs waar en leidt Morosita dan voorzichtig uit de menigte. De priester roept: ‘Vai e torna vincitore!’ (‘Ga en kom terug als overwinnaar!’). We duimen dat deze wens uit mag komen.

Wat dan gebeurt, is bijna onwerkelijk. Terwijl het paard wordt terug geleid naar de stal, omarmt een grote groep contradaioli elkaar. Het is weer even oorverdovend stil, daarna klinkt er uit honderden kelen tegelijk ‘Dra, dra, drago!’ De draken zijn klaar voor de strijd!

Dansende vlaggen

We sluiten aan bij de stoet contradaioli, om op de trappen van de Duomo te zien hoe de trommelaars, vaandelzwaaiers en een aantal in kostuum gestoken contradaioli een groet brengen aan de aartsbisschop van Siena. Dat doen ze door een spectaculair stukje vlaggen gooien. Twee jongens of mannen uit elke contrada zwaaien, gooien en vangen hun vlaggen in een perfecte choreografie. Spectaculair om te zien!

vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (20)vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (2) vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (5) vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (12) vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (13)de inwoners van Civetta zwaaien met hun fazzoletti naar de aartsbisschopvaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (13a) vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (14) vaandelzwaaien-Palio-Siena-2016 (17)

Drie rondjes om het plein

Dan is het tijd om onze plek voor de race zelf op te zoeken. Richard en Gillian kijken respectievelijk vanuit een raam en een balkon aan het plein, maar ik neem plaats tussen een paar Senesi – voor de televisie. Op de achtergrond horen we wel het geluid van de mensen op het piazza, maar dankzij de televisie missen we geen seconde van de anderhalve minuut die de race duurt.

Als het tufo na de prachtige corteo storico (historische parade) weer is aangeveegd, komen de tien paarden en hun ruiters naar buiten. Een diepe stilte daalt neer over het plein. Nooit eerder zagen we zo’n 50.000 Italianen zó stil zijn…

De mossiere roept de wijken naar de start. Nicchio mag als eerste, gevolgd door Civetta en Giraffa. Dat betekent dat de grote favorieten (Drago, Aquila, Lupa en Tartuca) allemaal helaas geen goede startpositie innemen. Als Aquila plek nummer vier inneemt en Pantera als buurman op nummer vijf krijgt, trekken de Senesi benauwde gezichten.

Met deze grote vijanden naast elkaar kan het wel eens lang duren. Drago, Bruco, Leocorno en Lupa sluiten aan, met Tartuca in rincorsa, in de achterste positie. De anders zo langzame schildpad mag vandaag beslissen wanneer de race begint.

Na twee keer een valse start is het bij de derde keer dan echt raak. In een zenuwslopende negentig seconden zien we hoe Nicchio eerst aan kop gaat, maar in de gevaarlijke bocht bij San Martino van zijn paard valt. Drago neemt de leiding en we juichen het paard met twee andere draken naar de finish.

Cappotto!

Maar dan… Jonatan Bartoletti alias Scompiglio, de ruiter van Lupa, weet met een paar manoeuvres zijn Preziosa Penelope voorbij Drago te laten galopperen. De stemming slaat om en de enige inwoner van Lupa kruipt bijna in de televisie. La Lupa, La Lupa, La Lupa… Ze schreeuwt het paard vooruit, de tranen lopen over haar wangen. Wij kijken met kippenvel mee. Dit gaat om zo veel meer dan een paard dat als eerste de finish passeert…

Als het eindschot klinkt, rennen de contradaioli uitzinnig de baan op. Ze trekken Scompiglio van zijn paard en hijsen hem op hun schouders. Net als in juli wint hij weer, met hetzelfde paard. Zo’n dubbele overwinning (tijdens de Palio in juli én augustus) noemt men een cappotto. Deze cappotto is extra bijzonder, omdat zowel de ruiter als het paard identiek zijn als in juli. Dat is sinds 1933 (door Tartuca) niet meer voorgevallen!

De wolven hebben inmiddels de Palio veroverd, het vaandel dat deze keer is ontworpen door de Belgische kunstenaar Jean-Claude Coengracht. Dit vaandel is de enige prijs die de contrada in ontvangst neemt – naast de eer.

Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (1) Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (2)

Al zingend trekken de winnaars met het vaandel naar de Duomo, met Scompiglio op hun schouders. Daarna viert Lupa feest. Een aantal contradaioli trekt de hele avond lang door de stad, trommelend, zingend, zwaaiend met vlaggen en genietend van de overwinning. De beide Palii (die van juli en augustus) worden vol trots rondgedragen. Wij vieren mee en toosten op deze historische Palio, die we niet snel zullen vergeten. Che spettacolo!

Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (3) Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (4) Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (5) Palio-augustus-2016-Lupa-cappotto (6)

Ook de dag erna komen we regelmatig wolvinnen tegen in de stad, als ze in optocht de bevriende contrade bezoeken. Hun victorie is alomtegenwoordig. La Lupa heerst over Siena…’

Palio-Siena-Lupa-the-day-afterContrada-della-Lupa-Siena Palio-Siena-Lupa-the-day-after (1) Palio-Siena-Lupa-the-day-after (2)

Meer weten over de Palio?

Een prachtige voorbereiding voor een bezoek aan deze paardenrace is de documentaire Palio van Cosima Spender.

Palio-Cosima-Spender-documentaire-film

Op Ciao tutti schreven we eerder ‘Hoe overleef ik de Palio in Siena’ en ‘De Palio – een handleiding voor niet-Sienezen’. Ook het artikel ‘Wat is de Palio?’ van collega-blogger Henriette Bokslag is een fijne handleiding. Alle contrade met hun bijbehorende dieren en fonteinen ontdek je – ook buiten de Palio-periode – met onze City Walk Siena – stad vol paarden & passie.

Palio-Siena (1)

Zelf de Palio beleven?

PalioTours biedt mooie arrangementen aan. Deze organisatie is opgericht door de Amerikaan Stan Douglas, die sinds 1999 speciale reizen naar de Palio organiseert nadat hij na een bezoek aan de stad werd gegrepen door het bijzondere karakter en de passie die rondom dit evenement leeft.

Door Stans contacten kun je de Palio op een bijzondere manier beleven, vanuit een van de ramen van de palazzi aan het Piazza del Campo – met het beste zicht op wat er op het plein gebeurt. Ook kun je op de vooravond van de race een diner bijwonen in een van de contrade, het beste moment om de onderlinge saamhorigheid en de spanning te ervaren.

Palio-Siena (2)

Download de gratis Ciao tutti app voor nog meer tips

2 reacties

  1. Twee prachtige verslagen van de hele entourage rond de palio, gelardeerd met heel veel mooie foto’s. Ik ben helaas nooit bij een palio geweest, maar je weet de sfeer treffend te beschrijven. Complimenten! Je reportage nodigt uit om dit spektakel eens zelf te gaan meemaken.

  2. Grazie Geert! Het is inderdaad een aanrader om een keer mee te maken, liefst met alle activiteiten in aanloop naar de Palio zelf. Prachtig om die passie te zien!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *