Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Er zijn steeds meer mensen met een voedselallergie of -overgevoeligheid. Zeker als je op vakantie naar het buitenland gaat en de taal niet spreekt, moet je je reis extra goed voorbereiden. Gelukkig kun je met de meeste allergieën in Italië goed terecht. De koks zijn welwillend en zullen altijd hun best doen om je alsnog iets lekkers voor te schotelen. Zo kun je toch volop genieten van de wereldberoemde Italiaanse keuken!
Ciao tutti-lezer Annerike Gorter heeft een aantal voedselallergieën. Vandaag deelt ze haar ervaringen in Italië:
‘In juni 2009 krijg ik, een paar weken voor onze geboekte vakantie naar Italië, in het allergiecentrum een waslijst van dingen waarvoor ik een allergie of overgevoeligheid blijk te hebben. Ik blijf hangen bij het horen van tomaten. Ik eet elke dag pomodori!
Het eerste dat ik weet uit te brengen is ‘Maar hoe moet dat dan als ik over twee weken naar Italië op vakantie ga?’ Pizza, pastasaus, melanzane alla parmigiana, ribollita, insalata carprese… Zonder tomaten in Italië. O dio…
De andere ingrediënten op mijn lijst van ‘verboden middelen’ lijken mij een minder groot probleem in Italië, alhoewel kikkererwten (ceci), gorgonzola (formaggio blu) en hazelnoten (nocciole) ook zeer regelmatig voorkomen op de Italiaanse vegetarische menukaart (sono anche vegetariana). Soia (soja) en arachidi (pinda’s) vind je in de Italiaanse keuken gelukkig zelden. Ik ben al blij dat ik geen allergie op het niveau van sporen (tracce) heb, dat maakt het al weer íets minder ingewikkeld. Met enige scepsis zie ik mijn in elk geval tomaatloze vakantie tegemoet.
Ter voorbereiding op mijn vakantie zorg ik er in elk geval voor dat ik een allergenenlijst in zowel Nederlands-Italiaans als Italiaans-Nederlands in mijn tas heb. Daar staan naast de allergenen per productcategorie ook een aantal standaardzinnen op in het Italiaans die ik kan gebruiken om uit te leggen dat ik een voedselallergie heb en bepaalde dingen niet mag eten. Erg handig als je geen Italiaans spreekt.
De eerste avond blijkt dat meteen goed te werken. Pizza senza pomodori? Non c’è problema! Pizza zonder tomaten? Geen probleem! Aangezien alle pizza’s vers worden bereid, kan elke pizza senza pomodori worden gemaakt. In veel pizzeria’s zijn pizze bianche, witte pizza’s, zelfs onderdeel van de menukaart.
De Italiaanse koks die deze vakantie mijn lijstje onder hun neus geduwd krijgen, weten allemaal een goede draai aan hun gerechten te geven. Altijd kan er wel een en ander worden aangepast. In de praktijk blijkt het wel lastig om in detail te weten te komen wat er qua ingrediënten in het gerecht zit, iets dat bij een voedselallergie natuurlijk essentieel is om te weten. Bij twijfel niet doen is de regel, aangezien je vanaf de buitenkant niet kunt zien welke ingrediënten er in zitten.
Vijf jaar later zou dat een minder groot probleem moeten zijn, aangezien er vanaf december 2014 een nieuwe Europese wet Voedselinformatie van kracht is. Allergeneninformatie voor voedingsmiddelen moet gemakkelijk toegankelijk en schriftelijk te controleren zijn voor de consument. Zo zijn er voorschriften voor wat er precies op het etiket van voorverpakte producten moet staan.
De wetgeving geldt ook voor alle maaltijden en onverpakte producten, zoals gerechten die je in restaurants kunt eten. Elke horecaondernemer moet op verzoek allergeneninformatie over de producten kunnen verstrekken aan zijn gasten, mondeling of schriftelijk. Het hoeft echter niet verplicht op de menukaart te staan. Als consument moet je in elk geval vooraf geïnformeerd worden dat allergeneninformatie opvraagbaar en beschikbaar is. Dat maakt het uit eten gaan in principe stukken inzichtelijker en veiliger.
Mijn eerste ervaring met de nieuwe EU-wetgeving is in Lucca, slechts een paar maanden na de invoering van de nieuwe wet. Als ik in een osteria ben en zeg dat ik voor een aantal ingrediënten allergisch ben, komt de eigenaresse meteen terug met een speciale menukaart, waarop per gerecht de allergenen zijn vermeld. Ze vertelt dat deze kaart gloednieuw is – nog bijna niemand heeft erom gevraagd.
Voor de zekerheid geef ik haar ook mijn ‘spiekbriefje’ mee waarop in het Italiaans staat vermeld wat ik niet mag eten. Ik roep haar achterna dat ik trouwens ook nog vegetariër ben. Dat laatste is natuurlijk een keuze, die allergieën helaas niet – die horen er sinds 2009 ineens bij. Alleen die combinatie betekent soms een extra ‘moeilijkheidsgraad’ voor de keuken.
In Nederland kan het nog wel eens lastig zijn om spontaan ergens uit eten te gaan. Vaak bevatten de vegatarische gerechten op de kaart tomaat, brie of blauwe kaas of wordt er iets met kikkererwten en soja gedaan. Bovendien blijken in de praktijk veel gerechten toch al vooraf te zijn bereid, en is er ter plekke geen aanpassing aan het gerecht meer mogelijk. Als het enigszins kan probeer ik in Nederland dus vooraf te bellen met het restaurant om mijn allergielijst door te geven. Dan kunnen zij er vooraf al rekening mee houden.
In Italië is het eigenlijk nooit een probleem om spontaan uit eten te gaan. Vrijwel alle gerechten worden namelijk vers gemaakt. Daardoor is het in de keuken bijna altijd wel mogelijk om een gerecht iets aan te passen. Die flexibiliteit in de gemiddelde Italiaanse keuken, dat is echt een verademing! In Italië maak ik me eigenlijk nooit zorgen dat ik als vegetariër niet spontaan ergens kan gaan eten mijn allergieën.
Soms leidt het echter wel tot enige miscommunicatie tussen mij en de kok. Het mooiste antwoord kreeg ik dit voorjaar in een trattoria in Siena, toen ik vroeg welke ingrediënten er in de risotto zaten. De kok zei ‘Non le posso dire, le nostre ricette sono segrete’ (Dat kan ik u niet zeggen, onze recepten zijn geheim). De nieuwe EU-wetgeving was daar in elk geval nog niet doorgedrongen en ik bestelde maar een veilige pasta met geroosterde groente, zónder tomaat.
Gelukkig blijkt dit een uitzondering; over het algemeen kan ik overal in Italië met een gerust hart aanschuiven. Ik tel alweer af naar de volgende vakantie, zonder tomaten, maar vooral zonder stress over waar te eten.’
Mee op reis
Heb jij ook een voedselallergie of -overgevoeligheid en ga je binnenkort op vakantie naar Italië? Via deze link vind je een aantal handige tips voor als je op reis gaat. Via de volgende links kun je een allergielijst Nederlands-Italiaans en Italiaans-Nederlands downloaden: allergielijst Nederlands-Italiaans | allergielijst Italiaans-Nederlands
Zeker waar, ik heb een glutenallergie en dat is in Italië geen enkel probleem, pizza is vaker senza glutine te krijgen als pasta, maar ik heb meegemaakt dat men speciaal voor mij koekjes zonder meel Ging bakken of de kok zijn hulpje naar winkel stuurde zodat ik toch kon eten wat ik wilde.
Ook heb ik wel eens zelf droge pasta glutenvrij mee genomen en zonder discussie werd dat bereid met een saus naar keuze.. Moet je in Nederland proberen…;)
Italië blijft een feest wat eten betreft, ook met voedsel allergie
Mooie blog. Ook mijn ervaringen zijn positief. Ik heb een lactose intolerantie en in Italië is het veel gemakkelijker om uit eten te gaan dan in Nederland. Wat je in jouw verhaal beschrijft komt overeen met hoe ik het ook ervaar. Inderdaad merk je in Italië dat men daar met verse ingrediënten werkt. En dat maakt alles gemakkelijker. Bij verse ingrediënten hoef je bijna nooit aan te geven dat je lactose intolerant bent. Dat komt doordat in Italië bij het bakken vooral wordt gewerkt met olijfolie. Bij de dolci is het uiteraard wel oppassen.
Ik moet bekennen dat men in Nederland ook de nodige moeite doet om gerechten aan te passen en het je naar de zin te maken. Maar door de voorbereide gerechten in ons land is men minder flexibel dan in Italië.