Sinds de zomer van 2021 kun je een bijzondere treinreis maken in Italië. Ter nagedachtenis aan Dantes dood, die in 2021 precies zevenhonderd jaar geleden was, tuft Il Treno di Dante, de trein van Dante, door het prachtige landschap van Toscane en Emilia-Romagna.
foto: Il Treno di Dante
De trein bestaat uit een aantal historische rijtuigen met een prachtig houten interieur. Je vertrekt vanuit Florence, waar Dante in 1265 werd geboren. Eindbestemming is Ravenna, de stad waar Dante zijn laatste levensjaren doorbracht, waar hij zijn beroemde meesterwerk La Divina Commedia voltooide en waar hij in 1321 zijn laatste adem uitblies.
Onderweg stopt de Treno di Dante in Borgo San Lorenzo en Marradi, twee pittoreske plaatsjes in de Mugello, een groen gebied in het noordoosten van Toscane. Eenmaal over de grens met Emilia-Romagna houdt Dantes trein nog halt in Brisighella en in Faenza.
foto’s: Il Treno di Dante
Historische spoorlijn van Florence naar Ravenna
De route voert over een historische spoorlijn, die in 1893 werd ingewijd. Eindelijk kon men per trein van Ravenna naar Florence of viceversa.
Helaas raakte de spoorlijn tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Lange tijd bleven herstelwerkzaamheden uit, tot de eerste trein in 1999 weer over het spoor van Faenza naar Florence reed.
Dit jaar heeft Dante de eer om over de historische spoorlijn te reizen, in een trein die niet zou misstaan als museumstuk om de sfeer van weleer te laten herleven.
Vertrek vanuit Florence
We lichten de etappes van Il Treno di Dante kort voor je uit. La partenza, het vertrek, is vanuit Florence, waar Dante in 1265 werd geboren maar waaruit hij later werd verbannen.
Als je door Florence loopt, kun je niet om Dante heen. Veel plekken herinneren aan zijn leven in de stad, zijn ontmoeting met Beatrice en zijn inspiratie voor La Divina Commedia. In dit artikel wandel je door de stad zoals Dante die nog gekend moet hebben…
Borgo San Lorenzo
Na circa dertig kilometer treinen stopt Il Treno di Dante in Borgo San Lorenzo, het kloppend hart van de Mugello. Je hebt een klein uurtje om dit dorpje te verkennen.
Een van onze favoriete zaakjes is Vino in Tavola (Piazza Dante 22), waar je meer dan genoeg lekkere souvenirs vindt: van Martelli-pasta tot worstjes, van flessen wijn (al kun je ook je eigen fles meenemen om te vullen) tot verschillende soorten pecorino.
Ga ook op zoek naar het standbeeld van hond Fido, die zijn baasje elke dag trouw opwachtte bij de bushalte. Na een hevig bombardement in 1943 kwam zijn baasje niet meer thuis, maar Fido bleef tot zijn dood, veertien jaar later, zijn dagelijkse gang naar de bushalte maken om te kijken of zijn baasje niet terugkeerde…
Tijdens de korte avondstop kun je bij Passaguai (Piazza Garibaldi 2) aanschuiven voor een uitgebreide aperitivo. Je kunt hier heerlijke taglieri, planken, vol vleeswaren en kaas bestellen.
Marradi
Marradi is een lieflijk stadje dat tegen de grens met Emilia-Romagna aan ligt. In het kleine maar levendige centrum prijken trotse palazzi, het Teatro degli Animosi (een van de kleinste theaters van Toscane) en kleurrijke gebouwen met fotogenieke details.
Marradi staat ook bekend om de productie van zeer goede kastanjes, die niet alleen worden gepoft maar ook in allerlei lekkernijen worden verwerkt. Van kastanjetaart tot tortelli gevuld met kastanjes, van wafels gemaakt van kastanjemeel tot kastanjebier. In deze blog lees je daar meer over.
Brisighella
Brisighella is een van de borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië. Je wandelt er door smalle straatjes en steegjes, langs kleurrijke huizen, verborgen hoekjes en verscholen palazzi. Vergeet vooral de Via degli Asini niet, het oudste straatje van Brisighella, met een mooie portico.
Het straatje is vernoemd naar de ezels die de kalk uit de nabijgelegen groeven naar het dorp brachten. De portico werd in de twaalfde eeuw gebouwd zodat de dieren hun route beschut tegen zon en regen konden afleggen.
Voor een uniek uitzicht klim je naar La Rocca Manfrediana, het fort boven het stadje, of beklim je de treden van de Torre dell’Orologio. Deze klok slaat elk kwartier, vierentwintig uur per dag. Wees dus gewaarschuwd voor het oorverdovende lawaai dat je tijdens je klim zeker zal horen. In de toren is een museum over de tijd gevestigd.
In deze blog lees je meer over Brisighella, met fijne adresjes voor als je hier terug wil komen om langer van de sfeer van het dorpje te genieten.
Faenza
Faenza is beroemd om de productie van kleurrijk keramiek. Je kunt er het Museo d’Arte Ceramica bezoeken, met prachtige vazen, borden en andere keramieken kunststukjes.
Ook hier vind je een prachtige Torre dell’Orologio, maar als je de tijd hebt, zou je zeker ook het Palazzo Milzetti moeten bezoeken. Voor ons een van de mooiste plekjes van de stad!
Meer over de mooiste bezienswaardigheden van Faenza lees je in dit artikel.
foto’s: Palazzo Milzetti
Ravenna
Dante leefde de laatste jaren van zijn leven in Ravenna, waar hij uiteindelijk terecht was gekomen na vele omzwervingen na zijn verbanning uit Florence. Uiteindelijk overleed Dante in Ravenna en werd hij er ook begraven, hetgeen een doorn in het oog was (en is) voor Florence.
Ravenna is ook de stad van de mozaïeken. Je bewondert er de wereldberoemde vroegchristelijke en Byzantijnse mozaïeken, die op de Werelderfgoedlijst van Unesco prijken. De bloeiperiode van de mozaïeken begon in de vijfde eeuw, toen Ravenna de hoofdstad van het West-Romeinse rijk werd, en zou twee eeuwen aanhouden. In deze blog lees je er meer over en bewonder je al een voorproefje van het mozaïekspektakel.
Praktische informatie Il Treno di Dante
Il Treno di Dante rijdt in 2023 van 8 april tot 4 juni en van 2 september tot 1 november, maar alleen op zaterdag en zondag.
De trein vertrekt ‘s ochtends vanaf station Santa Maria Novella in Florence. De precieze tijden van de andere stops vind je via deze link (die verschillen iets per dag).
Je hebt de hele middag de tijd voor een bezoek aan Ravenna, waarna Dantes trein je weer terugbrengt naar Florence, waar je rond 21.00 uur aankomt.
Het speciale treinkaartje (een enkele reis of een retour) koop je hier. De prijs omvat ook de toegang tot een aantal musea en bezienswaardigheden op de route en korting bij een aantal restaurants.