Marmitte dei Giganti & Gola del Furlo – natuurlijk spektakel bij Fossombrone

Tussen Fossombrone en Acqualagna ligt de Gola del Furlo, de Furlo-kloof. Hier kronkelt de rivier Candigliano door de indrukwekkende kalkstenen rotsen om uiteindelijk bij het plaatsje Calmazzo in de Metauro uit te komen. Furlo komt van het Latijnse forulum wat ‘klein gat’ betekent, maar klein is de kloof allerminst: het is een indrukwekkend wonder der natuur.

De kloof maakt deel uit van het Riserva Naturale Statale della Gola del Furlo, een uniek natuurreservaat van 3600 hectare groot, met onder meer de plaatsen Acqualagna, Cagli, Fermignano, Fossombrone en Urbino.

Marmitte dei Giganti

Paul: ‘Vanuit Fossombrone bewonderen we eerst de Marmitte dei Giganti, bij het plaatsje San Lazzaro. Deze gigantisch grote prehistorische kalkstenen rotsen liggen in de Metauro. Vanaf de Ponte dei Saltelli aanschouwen we de imposante witte kalkstenen lagen, die in de loop van miljoenen jaren door het stromende water zijn ontstaan. Grote, woest gevormde rotsen omsluiten aan beide zijden de Metauro en het vijftig meter dieper gelegen water nodigt uit om dichterbij te komen.

We besluiten om de afdaling te wagen, om zo dichter bij het water te geraken. Na wat zoekwerk vinden we rechts voor de brug een parallelweg met de naam Marmitte dei Giganti. Dat kan niet missen!

Aan de linkerzijde zien we vervolgens een steil pad naar beneden (dat overigens niet aan te raden is als het geregend heeft). We hebben  prachtig weer en na wat geklauter staan we al vrij snel oog in oog met het ietwat groenige water. Het lijkt wel of er veel kalk in het water zit, het ziet er een beetje melkachtig uit.

De rotsen torenen hoog boven ons uit en dat geeft een nederig gevoel, nu we zo dicht bij het water staan. Langs de ruige oevers kun je heerlijk wandelen, klimmen en klauteren, abseilen, zwemmen, glijden of springen en één worden met de natuur. Op sommige stukken zul je wellicht natte voeten krijgen, maar het is het meer dan waard. Tevens kun je hier vroeg en laat in het jaar fantastisch kajakken en de wilde rivier bij hoog water ervaren.

Via enkele watervalletjes of een stroomversnelling baant het water zich een weg door de kloof. Links en rechts ontwaren we magische landschappen tussen de vele met water gevulde bekkens en poeltjes. Dit is een van de meest unieke en indrukwekkende voorbeelden van riviererosie met kalkhoudende rotsen in de Apennijnen.

Via Flaminia

We vervolgen de prachtige panoramische weg door het natuurschoon over het antieke tracé van de Via Flaminia, de strategisch belangrijke Romeinse handelsweg tussen Rome en Ariminum (Rimini), die werd aangelegd in 220 voor Christus.

De Via Flaminia voert dwars door de kloof en passeert ter hoogte van Furlo een achtendertig meter lange Romeinse tunnel, die handmatig door de Romeinen uit het rots massief is gehakt, om op dit smalste punt het water te passeren. Keizer Flavius Vespasianus gaf in 76 na Christus de opdracht voor dit Romeinse kunststukje.

De originele graveringen in de rand van de tunnel zijn nog altijd te bewonderen, maar vandaag de dag is de tunnel ook nog steeds toegankelijk voor alle verkeer, dus het kan er goed druk zijn. Daarnaast is er nog een tweede kleinere Romeinse tunnel die alleen te voet met een gids bereikbaar is.

Gola del Furlo

Deze unieke uitgesleten kalkstenen kloof omvat een historie van tweehonderd miljoen jaar – een duizelingwekkend getal waar we ons maar weinig bij voor kunnen stellen. Een aantal bijzondere resten en belangrijke fossielen uit prehistorische tijden zijn te bezichtigen in het aanpalende (en gratis toegankelijke) museum naast het rode infocentrum in Furlo.

Maar niet alleen historisch gezien is dit stukje natuur uniek. Ook nu nog zijn de flora en fauna in dit kleine stukje Le Marche uniek voor Italië, met een groot aantal zeldzame dier-, boom- en plantensoorten zoals adelaars, wolven, beren en de oehoe.

Tevens is dit een van de oudste truffelgebieden van Italië, waar onder andere de zwarte diamanttruffel voorkomt. Jaarlijks worden er in het nabij gelegen Acqualagna diverse truffelfestiviteiten georganiseerd (zie ook ons artikel Op truffeltocht in Le Marche).

De steile kliffen in de kloof vertellen het oeroude geologische verhaal van dit gebied. Het water is hier al miljoenen jaren lang verantwoordelijk voor het uitslijten van de Jurassiche kalksteen. In de bergen rondom de kloof zijn vele prachtige mountainbike- en wandelroutes uitgezet, die vanwege de schitterende uitzichten meer dan de moeite waard zijn.

Beneden, langs het water van de kloof, loopt een speciaal wandelpad langs de doorgaande weg die door de hele kloof voert. Eenmaal in Furlo stuiten we op een dagcamping met picknickplaats inclusief een spectaculair klimpark voor de kinderen. Ook is er hier de mogelijkheid om een duik in het koude water te nemen. Nadat je hier geparkeerd hebt kun je zonder enige moeite eindeloos langs de Candigliano lopen, waarbij je verschillende dammen en watervallen passeert.

Een weg van een andere categorie is de vijf kilometer lange (slecht onderhouden) weg die direct achter het rode infocentrum in Furlo omhoog slingert. Bij dit infocentrum kun je voor vijftig cent een zeer informatieve wandelkaart ophalen.

Vanwege tijdgebrek besluiten wij om met de auto omhoog te gaan naar de rifugio, een stenen schuilplaats, op een hoogte van ruim zeshonderd meter. Het uitzicht moet daar fantastisch zijn. Het eerste stuk is de weg nog geasfalteerd maar als dat halverwege overgaat in een zandweg vol met kuilen en gaten heeft onze huurauto er toch enigszins moeite mee.

Tussen het groen door ontwaren we halverwege de Monte Pietralate prachtige gekleurde rotsformaties. Sommige uitzichten zijn dan al spectaculair te noemen.

Terrazza del Furlo

Eenmaal boven stoppen we bij de rifugio en leggen we het laatste stukje naar hét uitzichtpunt van de kloof, het Terrazza del Furlo, te voet af. We krijgen een breathtaking view op de ruige bergen als beloning voor al onze moeite.

In de diepte zien we de rivier zich een weg banen door de kloof die heel duidelijk tussen de bergen Pietralate en Paganuccio uitgesleten is. Je staat hier als het ware op het dak van de kloof en van bovenaf gezien is de kloof misschien nog wel indrukwekkender dan als je er middenin staat.

We voelen ons nietig en machtig tegelijk. De zon breekt nu goed door, de wind neemt wat af en waar we ook kijken, we zijn niemand. We zijn helemaal alleen hier, hetgeen deze bijzondere ervaring nog mooier maakt.

Heel veel foto’s later dalen we weer af naar Furlo, waar we genieten van een sterke caffè bij Antico Furlo (waar je overigens ook heerlijke truffelgerechten kunt eten). Daarna vervolgen we onze weg richting Acqualagna.

Vlak voor dit stadje bezoeken we nog het in 1271 gebouwde kerkje van het Romeinse klooster San Vincenzo, dat uit de achtste eeuw stamt. Het is werkelijk weer een juweeltje zoals je ze maar zelden ziet, van het altaar tot de fresco’s die we boven kunnen bewonderen. Een sober kerkje, dat door al haar eenvoud toch – of juist – bijzonder mooi is.’

Meer info over de Riserva Naturale Statale della Gola del Furlo en de kloof in het bijzonder vind je op www.riservagoladelfurlo.it en ter plekke ook in het bovengenoemde infocentrum in Furlo.

Nog meer tips voor Le Marche

Ga je op vakantie naar Le Marche? Check dan onze dubbeldikke digitale reisgids voor deze veelzijdige regio, met bijna zevenhonderd pagina’s aan verhalen, tips, foto’s en informatie:

Bestel de Special over Le Marche

We verzamelden al onze favoriete plekken: sfeervolle dorpjes, steden vol ‘geheime’ hoekjes, robuuste kastelen, schitterende stranden, fijne restaurants, enthousiaste wijnboeren, bijzondere villa’s en interessante musea, voor een onvergetelijke vakantie!

De Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling ontvang je zowel op de website als in je e-mail een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (je pc, laptop, tablet en smartphone) van alle moois in je nieuwe Special genieten.