Even buiten Corinaldo (Le Marche) ligt een geheimzinnige villa, die in het dorp vaak wordt aangeduid als ‘het spookhuis’. Paul en zijn vrouw Lianne gingen er een kijkje nemen, samen met geometra Massimo Massa van de gemeente Corinaldo.
Paul: ‘We krijgen toch een beetje de kriebels als we voor de toegangspoort van Villa Cesarini Duranti staan. Bijna volledig overwoekerd door metershoge bamboe en verstopt in het groen doet de verlaten en vervallen villa met haar gigantische tuinen redelijk spookachtig aan.
Als de geometra het slot van de poort heeft gehaald, banen we ons langzaam een weg door het groen. Geritsel in de struiken doet ons hart een slag overslaan. Het spookt toch niet echt? Het blijkt gelukkig een hond te zijn, die ons even aandachtig opneemt en dan weer verdwijnt.
Als we zicht op de villa krijgen, staan we allemaal even perplex van de omvang van het pand, maar zeker ook door de slechte staat waarin het verkeert. Het stucwerk bladdert aan alle kanten af, vervallen houten luiken hangen nog met een enkel scharnier aan de kozijnen, het groen groeit tot aan het dak. Een grote rechte uitkijkhoektoren steekt met een laatste restje trots boven dit alles uit.
de villa en omliggende tuinen in bewoonde staat, rond 1960
(met dank aan Herman voor de foto)
Je voelt de vergankelijkheid, de invloed van de tijd op een huis dat aan zijn lot is overgelaten. Binnen vallen we van de ene verbazing in de andere, ondanks de grote spinnenwebben, de dikke dotten stof, de half ingestorte plafonds en het bladderende stucwerk. We staan hier in een pand van meer dan duizend jaar oud en je voelt de historie in elk hoekje, achter al die vergane glorie.
Het stucwerk, dat zowel aan de binnen- als aan de buitenkant van de huizen werd aangebracht, was in die tijd kenmerkend voor Le Marche. We proberen ons in te beelden hoe opa’s, oma’s, vaders, moeders en kinderen hier geleefd moeten hebben en welke taferelen zich hier hebben afgespeeld. Waar ooit kinderstemmen hebben weerklonken, echoën onze stemmen nu in de lege ruimtes.
Een paar zonnestralen proberen door de schaarse openingen binnen te dringen en laten het opdwarrelende stof nog duidelijker zien. Wat ontzettend zonde dat dit unieke pand zo verloederd is…
De villa overleefde maar liefst vier aardbevingen, maar tegen jarenlange leegstand zijn de kamers niet bestand. Nadat in 2012 door hevige sneeuwval delen van het dak en van plafonds zijn ingestort, kregen de elementen vrij spel.
Wat rest: een macaber beeld van lege kamers, waar misschien zelfs spoken zich niet meer huis zullen voelen. Door die laatste instorting is een bezoek aan de villa overigens ook niet ongevaarlijk. Daarom kun je er niet op eigen houtje heen. Massimo wijst ons precies waar we mogen lopen, maar vooral ook welke delen niet betreden mogen worden omdat dat te riskant is.
We struinen op zijn aanwijzingen voorzichtig door het huis. De unieke sfeer, de vergankelijke schoonheid, ze maken diepe indruk op ons. We zien prachtige, eeuwenoude vloeren van marmer, her en der prijken er nog resten van fresco’s op de plafonds. Unieke details in ruimtes die op instorten staan, maar waar het binnenvallende zonlicht zijn best doet om het zo mooi mogelijk te maken.
Massimo vertelt dat de basisstructuur erg stevig is en bijna niets heeft geleden. Het is bijna niet te geloven dat de oudste resten van deze villa al uit 700 na Christus stammen. Nog vóór Corinaldo gesticht werd, bestond deze villa al.
Destijds bouwde men om strategische redenen altijd hoog op een heuvel, om zo het beste uitzicht over de omgeving te hebben. De ligging van de villa was meer dan goed gekozen, omdat je destijds vanaf het uitzichtpunt zowel PesaroDeze link opent in een nieuw tabblad als de Monte Conero bij Ancona kon waarnemen.
De villa dankt zijn naam aan graaf Ippolito Romaldi Cesarini uit Sant’Angelo in Vado, die het pand rond 1850 kocht. De familie Cesarini leefde er samen met de familie Duranti, maar vanwege het uitblijven van erfgenamen in beide families werd de villa in het midden van de jaren zestig van de vorige eeuw door de families aan de stichting Maria Goretti geschonken, met de hoop dat het een soort rusthuis voor ouderen of een kinderopvang zou worden.
Beide opties gingen uiteindelijk niet door en helaas liet men het prachtige pand aan zijn lot over, met het huidige aanzien tot gevolg. Momenteel is er interesse van een buitenlandse investeerder die het pand met aanpalende grond wil kopen en het weer in zijn oude glorie wil herstellen.
Massimo vindt zelf dat de villa een ideale plek voor een hospice zou kunnen zijn, maar daar is conservatief gelovig Italië nog niet klaar voor. ‘Traditioneel zorgt de familie in Italië namelijk tot op de laatste dag voor hun stervende geliefden. Wie weet of het nog zover komt met de villa, maar men moet in elk geval niet meer te lang wachten met restauratie. Anders zullen de kamers door de binnenvallende regen te veel aangetast zijn.’
In de centrale hal stuiten we op hét pronkstuk, een imposante ‘luie’ trap, kenmerkend voor de neoklassieke tijd en uitgevoerd in massief wit marmer. Hij is nog volledig intact, maar de leuningen ontbreken. We lopen dus extra voorzichtig naar boven.
Daar bevindt zich ook nog een aantal zeer ruime kamers. De gasketel, het bad en de kranen op de badkamer zijn nog volledig origineel en zijn zó zwart dat ze ons doen denken aan een wasgelegenheid in de voormalige kolenmijnen. Het levert evengoed een prachtig nostalgisch beeld op. Andere trappenhuizen in de villa hebben het bijna volledig begeven en hangen er levensgevaarlijk bij.
Het totale perceel beslaat bijna twee hectare. Van de eens zo mooie tuinen is helaas niet veel meer te herkennen, maar Massimo denkt dat het pand en het perceel veel potentie hebben. Niet alleen omdat de villa nog te redden is, maar ook door de prachtige ligging, net buiten Corinaldo.
Van de tuinen zien we letterlijk door de bomen het bos niet meer. Graaf Giacomo was eind negentiende eeuw als laatste verantwoordelijk voor de restauratie en aanleg van de gigantische en – voor die tijd – zeer moderne Italiaanse tuin met Engelse en Chinese invloeden. Vanaf de toegangspoort liep er een prachtige oprijlaan langs een vijver naar de villa, waar de twee familiewapens stonden te pronken.
Met uitkijkpunten, oprijlanen, prieeltjes, vijvers, pilaren, een Chinese brug, een heus doolhof van heggen, grotten, beekjes en een echt bamboebos leek het meer een chique park dan een tuin. Beide families plaatsten bij wijze van experiment op diverse plaatsen kunst en moderne beelden in de tuin, gemaakt van diverse materialen.
In de tuin liggen lagen ook nog het huis voor het personeel, de limonaia (citroenkas), een kapelletje en stallen voor het vee. Bijzonder is ook de Casina Fotografica, een klein gebouwtje dat dienst deed als donkere kamer.
Als we een grote pot met geld hadden, dan wisten we het wel. Want ondanks het spookachtige uiterlijk en zijn verwilderde tuin nodigt de villa toch op een of andere manier uit. Het is alsof hij wil zeggen: ‘Knap me op en ik geef jullie er heel veel moois voor terug’. Laten we hopen dat we bij een volgend bezoek de nieuwe eigenaar treffen, die de villa weer laat stralen als nooit tevoren…’
het huis voor het personeel
Casina Fotografica
de huidige hoofdingang
de oprijlaan, ongeveer zestig jaar geleden
de familiewapens van de families Cesarini en Duranti, opgesteld voor de villa
Villa Cesarini Duranti ligt in het gehuchtje San Lorenzo, twee kilometer buiten Corinaldo langs de provinciale weg richting Castelleone di Suasa. Bezichtigingen zijn alleen mogelijk op afspraak (hiervoor neem je contact op met de gemeente CorinaldoDeze link opent in een nieuw tabblad).