Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Pordenone, de hoofdstad van de gelijknamige provincie in de regio Friuli-Venezia Giulia, in het noordoosten van Italië, is met ongeveer vijftigduizend inwoners geen grote stad, maar dat maakt het juist een toegankelijke, gezellige bestemming, waar alle bezienswaardigheden op loopafstand van elkaar liggen.
Het historisch centrum, met mooie historische palazzi en kerken, biedt een knusse intieme sfeer, met genoeg moois om te ontdekken. Elbrich Bos van Explore Friuli neemt je mee naar de mooiste plekken van Pordenone.
Elbrich: ‘Pordenone is gebouwd aan de oevers van de rivier Noncello. Al vanaf de Romeinse tijd was het een belangrijke havenstad, Portus Naonis genoemd. Deze stad lag direct aan een belangrijke handelsroute, de Via Postumia, die via Concordia Sagittaria (in de regio Veneto) naar Zuglio in het Karnische gebergte, richting het huidige Oostenrijk, liep.
Stad van Il Pordenone
De belangrijkste inwoner van Pordenone werd echter niet geboren in de Romeinse tijd, maar veel en veel later, tijdens de renaissance. Giovanni Antonio de Sacchis, die de geschiedenis in zou gaan als Il Pordenone, zette de stad op de kaart.
Hij schilderde namelijk niet alleen in de kerken van zijn geboortestad of in andere plaatsen in de regio Friuli-Venezia Giulia, maar ging ook regelmatig langere tijd op reis. Zijn kunstwerken zijn te bewonderen in onder meer Piacenza, Treviso, Mantova en Cremona. De kruisigingsscène in de Duomo van Cremona is wellicht zijn absolute meesterwerk.
Il Pordenone was ook vaak in Venetië te vinden, waar hij een leerling was van de gevierde schilder Giorgione. Hier ontmoette hij zijn tijdsgenoot Titiaan, een andere meesterlijke schilder van wie hij al gauw een beruchte concurrent werd.
Er gaan nog steeds geruchten rond dat een uit de hand gelopen ruzie tussen deze twee schilders, die elkaar het licht niet in de ogen gunden, ervoor heeft gezorgd dat il Pordenone is uitgeweken naar Ferrara. Hier kreeg hij de opdracht een aantal wandtapijten te ontwerpen voor het palazzo van Ercole II d’Este.
In 1539 stierf Il Pordenone nogal plotseling, op vijfenvijftigjarige leeftijd, onder mysterieuze omstandigheden. Sommige historici beweren zelfs dat hij in opdracht van Titiaan vergiftigd was. Hij kreeg na zijn dood niet de roem die je zou verwachten van zo’n groot schilder; er werd lange tijd niet over hem geschreven.
Gelukkig kun je zijn werken nog bewonderen. Ondanks zijn reislust is het grootste deel van zijn werk in zijn geboortestad te zien. Met dank ook aan zijn leerling Pomponio Amalteo, die trouwde met Il Pordenones dochter en een aantal van zijn kunstwerken na zijn plotselinge dood heeft voltooid.
Palazzo Ricchieri
Aan de hoofdstraat, de levendige Corso Vittorio Emanuele II, liggen schitterende palazzi, vaak versierd met kleurrijke fresco’s. Een van die palazzi is het dertiende-eeuwse Palazzo Ricchieri, dat door de familie Ricchieri werd gebruikt als prestigieuze residentie, versierd met authentieke fresco’s en houten cassetteplafonds.
Tegenwoordig is hier het gemeentelijke kunstmuseum gevestigd, met een afwisselende kunstselectie, van eeuwenoude houten en stenen sculpturen tot prachtige schilderijen van lokale schilders, onder wie Il Pordenone.
Palazzo Comunale
De absolute blikvanger van de hoofdstraat ligt helemaal aan het einde. Het Palazzo Comunale, het gemeentehuis, is gebouwd in gotische stijl met twee symmetrische torentjes. In het midden prijkt een zestiende-eeuws uurwerk waarvoor de makers zich duidelijk hebben laten inspireren door de beroemde klok op het Piazza San Marco in Venetië.
Voor het gemeentehuis staat een bronzen standbeeld van Il Pordenone, gemaakt door Fiorenzo Bacci, die voor het beeld zich heeft laten inspireren door het zelfportret van de schilder.
Duomo di San Marco
Dat zelfportret is nog altijd te bewonderen in de Duomo, die is vernoemd naar San Marco, net als in Venetië. De in 1374 ingewijde San Marco kerk heeft een campanile, klokkentoren, van net geen tachtig meter hoog – een van de hoogste van de hele regio.
In een rechter zijkapel hangt het meest beroemde schilderij van Il Pordenone, La Madonna della Misericordia:
Ben je benieuwd naar hoe Il Pordenone er heeft uitgezien? Loop dan nog iets verder richting het hoofdaltaar. Je loopt dan langs een zeshoekige pilaar waar Il Pordenone zijn zelfportret heeft geschilderd, in de gedaante van San Rocco.’
met dank aan Francesca Sciarra en Denis Vostrikov voor een aantal foto’s
