Een van de mooiste rivieren van Friuli-Venezia Giulia is de Natisone, in het oosten van de regio. Deze afwisselende waterweg van maar liefst drieënzestig kilometer start op de grens van Friuli en Slovenië, op een hoogte van vierhonderdvijftien meter boven de zeespiegel.
Het eerste deel van de rivier markeert de grens van Italië en Slovenië, om vervolgens dieper Slovenië in te stromen. Na een korte reis komt de rivier dan Italië binnen, om te eindigen in de rivier de Torre, die weer uitmondt in de Isonzo om uiteindelijk in de Golf van Trieste te stromen.
Met Wildvalley kun je een deel van de Natisone per kano verkennen. Erwin neemt je graag mee op deze prachtige tocht.
Erwin: ‘Vanuit Cividale del Friuli rijden we richting San Pietro al Natisone, waar we om tien uur hebben afgesproken met de eigenaren van Wildvalley, Andrea en Ilaria.
Wildvalley ligt net buiten het dorp, op een klein industrieterrein, bij bar Al Most. Na een sterke caffè start Andrea met de uitleg over de kanotocht. Hij vertelt vol passie over zijn voorliefde voor de natuur in Friuli.
Thuis op het water
Ook vertelt hij dat ze, voordat ze begonnen met het aanbieden van excursies op de rivier, zelf de rivier hebben leren kennen door de volledige drieënzestig kilometer van de Natisone af te leggen.
Tijdens deze tocht van vier dagen hebben ze gemerkt dat een groot deel van de rivier in een kloof stroomt. De rivier heeft door de jaren heen het landschap uitgesleten en stroomt vaak vele meters dieper dan het landschap naast de rivier.
Andrea en Ilaria hebben de rivier op Italiaans grondgebied opgedeeld in grofweg drie delen. Het eerste deel rond San Pietro al Natisone is erg smal en is door grote rotsblokken die de rivier blokkeren te ruig voor een kano. Dit deel kan wel worden gebruikt voor river trekking.
Het aansluitende deel van ruim vijf kilometer is uitermate geschikt voor de kano. Hier is de rivier breder met aan weerszijden vaak mooie ruime kiezelstranden. Het laatste deel, voorbij het dorpje Cividale del Friuli, is te ruig om te betreden. Alleen zeer ervaren specialisten kunnen hier de rivier bedwingen.
Start op het kiezelstrand Spiaggia Purgessimo
Na de uitleg over de route krijgen we onze uitrusting. Uiteraard een zwemvest en een helm, maar – zeker zo belangrijk – ook een speciale tas waar de waardevolle spullen in kunnen, zodat ze droog blijven in geval dat de kano omslaat. In de tas zit ook een kopie van de routekaart en extra informatie over wat te doen in geval van nood.
Het startpunt van de kanoroute is iets verder stroomafwaarts. Andrea brengt ons er met zijn bus naartoe. Na een kleine vijf minuten arriveren we in de buurt van Spiaggia Purgessimo, waar we in een paar minuten naar toe lopen.
Aangekomen op het kiezelstrand zie ik de kano al klaarliggen voor vertrek en na de laatste instructies van Andrea peddelen we onze eerste meters op de Natisone.
Van een verfrissende duik tot stroomversnellingen
Tijdens het eerste deel meandert de rivier zich een weg door het landschap, met links en rechts mooie kiezelstranden die uitnodigen om even lekker uit te rusten en te genieten van de rust die hier heerst, met op de achtergrond het geluid van kabbelend water.
In de bochten zijn er diepe poelen die zich perfect lenen voor een verfrissende duik. Dit deel van de rivier heeft een aantal stroomversnellingen die voor een ongeoefende kanovaarder goed zijn te bedwingen en wat spanning geven aan de tocht.
Even verderop komen we steeds meer in een kloof terecht, met aan beide zijden rotswanden en overhangende bomen. Hier loopt de rivier bijna helemaal recht, in een rustig tempo, waardoor je op je gemak al peddelend kunt genieten van de vogels, het groen en de vissen die onder de kano zwemmen.
Picknicken op het strand
Aan het einde van het rechte stuk opent de kloof zich en komen er weer een paar mooie bochten met kiezelstranden. Op een van deze stranden stoppen we even om iets te eten en drinken. Dit hebben we zelf meegenomen, inclusief een kleine vuilniszak zodat we al het afval mee kunnen nemen en de natuur schoon kunnen achterlaten.
Het mooie van de kanotocht met Wildvalley is dat er geen exacte tijd voor de route staat. Wil je niet veel rusten en ben je lekker sportief, dan kun je al na anderhalf uur bij het eindpunt zijn, maar wil je lekker op het gemak met diverse stops de route afleggen, dan is het geen probleem als je er bijvoorbeeld drie uur over doet.
Op weg naar Cividale del Friuli
We vervolgen onze weg en al snel komen de eerste huizen van het dorpje Cividale del Friuli in zicht. Hier is de kloof weer wat dieper, met aan beide zijden van de rivier steile wanden.
Deze combinatie van steile wanden en een snelstromende rivier in de kloof was de reden voor keizer Julius Caesar om in 50 voor Christus de stad Forum Julii te stichten, het huidige Cividale del Friuli. Door de unieke ligging aan de rivier was het gemakkelijk om deze kant van de stad te verdedigen.
Bij de eerste huizen vind je ook een groot kiezelstrand dat door de lokale bevolking maar wat graag gebruikt wordt om op warme dagen te ontspannen en af te koelen in de rivier. Het water stroomt hier nauwelijks, waardoor het een ideale plek is om een duik te nemen.
Dit strand is tevens het eindpunt, maar voor we aan wal gaan, kunnen we nog een stukje verder peddelen tot bijna in het centrum van Cividale del Friuli.
Na een bocht zien we rechts een kleine waterval van de Rio Emiliano, die hier uitmondt in de Natisone. De rivier is hier een stuk breder en dit is tevens het punt waar we moeten omkeren. Er hangt een dik touw over het water met een waarschuwingsbord voor een dam waar je met de kano niet overheen kunt.
Andrea is wel bezig om samen met lokale overheden te kijken of er een voorziening kan worden gecreëerd waardoor de route kan worden verlengd, tot voorbij de beroemde duivelsbrug in het centrum van Cividale del Friuli.
Wij hopen alvast op een positieve uitkomst want wat zal dat een mooie ervaring zijn… Voor nu keren we om en peddelen terug naar het strand, waar we Andrea bellen die ons ophaalt en terug brengt naar bar Al Most.’
Ook op pad met Wildvalley?
Wildvalley is gevestigd in het dorpje San Pietro al Natisone, net buiten Cividale del Friuli. Ze bieden zowel kano- als kajaktochten aan op de Natisone.
Ben je op zoek naar wat meer avontuur, dan is wellicht de river trekking van Wildvalley iets voor jou. Voor de meest actuele informatie kun je terecht op de website van Wildvalley of bellen naar Ilaria op het telefoonnummer 0039-3270540757 (Andrea en Ilaria spreken beiden ook uitstekend Engels).