Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
La Gazzetta dello Sport is een heus fenomeen in Italië – maar ook ver daarbuiten. Het prachtige roze dagblad verscheen voor het eerst op 3 april 1896 (toen overigens nog niet in het roze) en is hiermee de oudste nog bestaande sportkrant ter wereld.
In Italië is het niet alleen het belangrijkste sportblad van het land, maar ook de op vijf na grootste krant in termen van oplage.
In al die jaren heeft de Gazzetta, ook wel liefkozend Gazza of Rosea genoemd, een hoop harten voor zich gewonnen. Ook bij Ciao tutti houden we van deze krant.
Suzanne vertelt je in dit artikel alles over onder andere de geschiedenis, de vele veranderingen die het blad heeft ondergaan en de oorsprong van de roze kleur. Ook deelt ze enkele iconische voorpagina’s, die letterlijk en figuurlijk geschiedenis schreven.
Het ontstaan van La Gazzetta dello Sport
Suzanne: ‘La Gazzetta dello Sport is in de negentiende eeuw ontstaan in Milaan, uit de vereniging van Il Ciclista en La Tripletta, twee kranten waarin de wielersport centraal stond. In die tijd begon met name deze sport – samen met paardenrennen en hardlopen – fans te boeien.
Redacteuren Eliso Rivera en Eugenio Camillo Costamagna brachten de eerste versie van Il Ciclista uit in juni 1895, maar zonder veel succes. Daarom besloten de twee een nieuw blad op te richten, waarin ál het sportnieuws zou worden gebundeld.
Het jaar daarop, op 3 april 1896, verscheen het eerste nummer van La Gazzetta dello Sport. In de eerste periode verscheen de krant tweemaal per week en omvatte elke editie slechts vier pagina’s. ‘Komt uit op maandag en vrijdag’, zo stond er op de toen nog groene voorpagina.
Tutto il rosa della vita – de kleur van La Gazzetta dello Sport
Men koos de kleur groen om de krant te onderscheiden van de traditionele kranten, maar ook omdat het meer geld kostte om het papier te laten bleken dan om het lichtgroen te houden.
De krant is zelfs nog even in het geel uitgegeven, maar al snel keerde men terug naar het groene uiterlijk. Pas in januari 1899 veranderde de krant definitief van kleur. Het groen werd vervangen door het lichtroze dat we nu nog steeds kennen.
Toch zijn er in de afgelopen jaren een aantal uitzonderingen gemaakt. Op 16 december 2004 liet La Gazzetta voor één dag haar klassieke roze kleur achterwege en werd de krant gedrukt op groen papier, om de Italiaanse bioscooprelease van Shrek 2 te promoten.
De opbrengst van deze marketingactie, maar liefst honderdtwintigduizend euro, werd geschonken aan de pediatrische afdeling van het Istituto dei Tumori in Milaan, waar kinderen met kanker behandeld worden.
In 2016 week La Gazzetta twee keer af van de roze kleur. Op 3 april, de dag van het honderdtwintigjarig bestaan, werd de krant gedrukt op groen papier en werd er een boek uitgegeven met de mooiste voorpagina’s uit de historie van de krant.
Op 10 juni 2016 ging het Europees kampioenschap voetbal van start en werd de krant gedrukt in de kleuren van de Italiaanse vlag. De gebruikelijke slogan, Tutto il rosa della vita, ‘al het roze in het leven’, werd eenmalig veranderd in Tutto il tricolore della vita.
Daarna veranderde de krant nog één keer van kleur. Op 11 juni 2021, ter gelegenheid van de start van het Europees kampioenschap, was er een blauwe voorpagina, met als bijbehorende slogan Tutto l’azzurro della vita.
La Gazzetta dello Sport in oorlogstijd
In 1902, zes jaar na de oprichting, steeg de oplage van La Gazzetta dello Sport tot dertigduizend exemplaren. Nog eens zes jaar later, in 1908, verscheen de krant drie keer per week, op maandag, woensdag en vrijdag.
Ondertussen organiseerde de krant meerdere sportevenementen, voornamelijk wielerrondes. Zo werden de Ronde van Lombardije en Milaan-Sanremo opgericht, nog altijd echte wielerklassiekers.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden alle redacteuren opgeroepen voor het leger en verdween de woensdageditie. In 1919 kwam La Gazzetta echter sterker terug dan ooit, met een dagelijkse krant vol sportnieuws.
Verslag van onbelangrijke amateurpotjes
Het bijhouden van al het sportnieuws was echter geen gemakkelijke opgave. Vooral het voetbalnieuws was lastig bij te houden. Tot 1921 stonden de pagina’s vol met vele wedstrijdverslagen, van belangrijke wedstrijden tot aan onbelangrijke amateurpotjes.
De honderden nieuwe voetbalclubs die werden (her)opgericht door terugkerende soldaten uit de Eerste Wereldoorlog zorgden voor zoveel nieuws, dat de krant moest besluiten de ruimte in te krimpen.
De beperkingen tijdens de fascistische periode, toen Il Corriere dello Sport werd verkozen tot officieel orgaan van het CONI (Italiaans Nationaal Olympisch Comité), zorgden ervoor dat La Gazzetta alleen nieuws kon publiceren over minder belangrijke teams. Hierdoor bereikte de krant een groot deel van het publiek dat geïnteresseerd was in minder belangrijk voetbal.
Toen brak de Tweede Wereldoorlog uit. Tijdens de laatste twee oorlogsjaren, 1944 en 1945, werd de redactie tot een minimum beperkt en kwam de krant alleen op maandag uit. In deze jaren werd de krant overigens, wegens gebrek aan grondstoffen, op wit papier gedrukt. Na de oorlog keerde La Gazzetta terug als dagblad, in haar vertrouwde roze kleur.
De televisie als concurrent
In de jaren vijftig begon Giuseppe Ambrosini als redacteur bij La Gazzetta dello Sport. Samen met Gianni Brera leidde hij de krant naar een schrijfstijl die vooral gericht was op het geven van goede en nauwkeurige informatie.
In 1961 nam Gualtiero Zanetti het stokje over van Ambrosini en ook toen bleef het enige doel de lezers te informeren en al het nieuws te melden, zonder al te veel poespas.
Vanaf 1970 werd ook op televisie steeds meer informatie gedeeld die je kon vinden in de krant en dus moest La Gazzetta zich opnieuw aanpassen. Uitzendingen zoals 90° minuto, een voetbalprogramma dat de RAI op zondag uitzond, werd populair.
Hier werden beelden getoond van bijvoorbeeld wedstrijden en belangrijke spelers. De geschreven pers moest de hot topics van het sportweekend daarom diepgaander gaan behandelen, om de lezers meer te kunnen bieden dan ze op televisie konden zien.
Voor even het belangrijkste dagblad van Italië
In de jaren tachtig maakte La Gazzetta een buitengewoon succesvolle periode door, waarbij de krant als experiment zelfs in de Verenigde Staten en in China werd verspreid. In 1982 en 1983 werd het zelfs het belangrijkste Italiaanse dagblad, waarbij La Corriere della Sera van die eerste plek verdrongen werd.
De jaren negentig waren er vooral op gericht de heerschappij van La Gazzetta dello Sport onder de nationale sportkranten te behouden en daarom werden er verschillende bijlagen uitgegeven om de lezers nieuwe inhoud en diepgaande analyses te bieden.
Zo ontstonden La Gazzetta dello Sportivo en La Gazzetta dello Sport Magazine. La Gazzetta dello Sportivo was een tabloid die verscheen op vrijdag, vol met nieuwe en diepgaande analyses.
La Gazzetta dello Sport Magazine was een wekelijks tijdschrift dat uitkwam op zaterdag en nog meer sportinformatie en veel prachtige foto’s bevatte. Uiteindelijk wordt La Gazzetta dello Sportivo in 2000 bij de krant gevoegd en gaat het magazine verder onder de naam SportWeek, dat nu nog altijd verkrijgbaar is.
Een andere belangrijke verandering vond plaats in 1997, toen de gedrukte krant werd aangevuld met de website van La Gazetta dello Sport, die al snel een van de meest gelezen online kranten in Italië werd.
Recordoplage na de WK-winst van het Italiaanse elftal
In 2002 nam Pietro Calabrese het roer over als redacteur. Hij voerde een paar kleine maar belangrijke veranderingen door.
De kop op de voorpagina staat sinds 2002 in blokletters en bestaat uit slechts enkele woorden, in plaats van lange zinnen, en de televisieprogramma’s zijn verplaatst naar de laatste pagina’s. De tweede en derde pagina zijn nu gewijd aan de belangrijkste gebeurtenissen van de dag.
Op 10 juli 2006, de dag na de WK-winst van het Italiaanse nationale voetbalteam, verbrak de oplage van de krant het Italiaanse record, met het ongelooflijke aantal van 2.302.808 verkochte exemplaren.
Op 29 maart 2008 veranderde La Gazzetta, net als de meeste Italiaanse kranten in die tijd, van formaat en werd een tabloid. Naast de verkleining van het formaat prijkt sindsdien de slogan Tutto il rosa della vita als ondertitel op de voorpagina van de krant.
Bijna vier miljoen lezers per dag
La Gazzetta dello Sport wordt momenteel uitgegeven in zes perscentra in Italië en drie in het buitenland en heeft gemiddeld 3.995.000 lezers per dag.
De krant komt op zondag uit onder de titel La Gazzetta Sportiva, uit eerbied voor een oude wet die in Italië verbood dat een krant meer dan zes dagen per week uitkwam. Tegenwoordig bestaat die wet niet meer, maar de traditie is gebleven.
La Gazzetta en de Giro d’Italia
Op 7 augustus 1908 werd in La Gazzetta dello Sport de eerste Giro d’Italia aangekondigd, als Italiaanse tegenhanger van de Tour de France. De eerste etappe van de Giro startte op 13 mei 1909 vanaf het Piazzale Loreto in Milaan en eindigde in Bologna.
In die eerste editie van de Ronde van Italië werd 2448 kilometer overbrugd, die verdeeld waren over acht etappes. De Italiaan Luigi Ganna werd met vijfentwintig punten de winnaar van het evenement.
Sindsdien wordt de Giro d‘Italia elk jaar door de krant georganiseerd. Dit is ook de reden dat de leider in het algemeen klassement een roze koerstrui draagt.
Naast de betrokkenheid bij meerdere wielerkoersen is La Gazzetta ook aanwezig bij bijvoorbeeld de marathon van Milaan, bij beachvolleybalkampioenschappen en verschillende snowboard- en skikampioenschappen.
foto’s: Bob Cullinan & Nicola Devecchi
Iconische voorpagina’s van La Gazzetta dello Sport
Het is natuurlijk lastig om uit zoveel iconische voorpagina’s mijn persoonlijke favorieten te kiezen. Toch heb ik er zes weten te selecteren die volgens mij stuk voor stuk bijzonder zijn.
12 juli 1982
Italië wordt wereldkampioen
Op deze voorpagina viert Italië de WK-titel van 1982. Italië kent een zwakke start van het WK, maar maakt dat goed door verderop in het toernooi te winnen van onder andere Argentinië en Brazilië.
In de finale treffen ze West-Duitsland. Na doelpunten van Rossi, Tardelli en Altobelli winnen de Italianen met 3-1 en kronen ze zich tot wereldkampioen.
15 februari 2004
overlijden van Marco Pantani
Marco Pantani was een van de meest succesvolle Italiaanse wielrenners. Zijn grootste successen boekte hij in 1998, toen hij zowel de Tour de France als de Giro d’Italia won.
Op 14 februari werd Pantani dood aangetroffen in zijn hotelkamer in Rimini, vermoedelijk na een overdosis cocaïne en antidepressiva. La Gazzetta Sportiva vermeldt dit uiteraard groots op de voorpagina.
10 juli 2006
wederom een WK-titel voor Italië
Na het gewonnen WK in 1982 flikken de Italianen dit knappe kunstje opnieuw, zoals breed wordt uitgemeten op deze tricolore-voorpagina. Dit keer wordt al in de halve finale afgerekend met Duitsland. Gli Azzurri spelen de finale tegen Frankrijk en winnen na strafschoppen.
Deze finale staat bekend om het ‘kopstoot-incident’ waar sterspeler van Frankrijk Zinedine Zidane een kopstoot geeft tegen de borst van Marco Materazzi.
26 juli 2006
straffen na calciopoli
Vlak voor het gewonnen WK kwam er een groot omkoopschandaal in het Italiaanse voetbal naar buiten. In Italië wordt deze affaire calciopoli genoemd. Na afgeluisterde telefoongesprekken bleek dat veel grote clubs betrokken waren bij dit schandaal.
De straffen voor de betrokken clubs waren niet mals. Alle clubs gingen in beroep en kregen uiteindelijk een minder zware straf. Juventus, de grootste boosdoener in deze affaire, werd teruggezet naar de Serie B en de twee laatst behaalde landstitels werden afgepakt.
AC Milan, Fiorentina en SS Lazio mochten in de serie A blijven, maar kregen wel puntenaftrek, zoals op deze voorpagina bekend werd gemaakt.
30 maart 2015
dubbele Italiaanse winst op de weg
Valentino Rossi is met negen wereldtitels de meest succesvolle Italiaanse motorcoureur in de MotoGP. Sebastian Vettel reed in de Formule 1-wagen van Ferrari.
Op 30 maart won Rossi de MotoGP-race in Qatar en Vettel de Formule 1-race in Maleisië. Dubbel Italiaans succes dus, waarover deze voorpagina jubelt.
14 november 2017
Italië niet gekwalificeerd voor het WK en afscheid Buffon
Door een 0-0 gelijkspel tegen Zweden is la squadra azzurra er voor het eerst in zestig jaar niet in geslaagd zich te plaatsen voor het WK voetbal. Het mislopen van het WK betekent ook het einde van de interlandcarrière van Gianluigi Buffon, de doelman van Italië, die zo prachtig wordt afgebeeld op deze voorpagina.
In een interview na de wedstrijd biedt hij huilend zijn excuses aan, zowel aan het Italiaanse volk als aan de Italiaanse kinderen, die net als hij droomden van een WK.
Ik ben benieuwd of ook jij een favoriete voorpagina hebt! Mail hem gerust naar blog@ciaotutti.nl of zet een linkje in de reacties onder aan deze blog. Grazie!’
