Vroegboekkorting bij hu openair villages & campings

Fonti del Clitunno – bron voor poëtische inspiratie sinds de oudheid

‘Heb je ooit de bronnen van Clitunno gezien? Zo niet (en ik denk van niet, anders zou je het me hebben verteld), ga ze dan zien. Ik heb ze pas net voor het eerst gezien en heb er spijt van dat ik ze nu pas heb gezien,’ zo schreef de Romeinse schrijver Plinius de Jongere in de oudheid over de Fonti del Clitunno.

Zo verwonderd waren we zelf ook over deze magische plek. Je vindt deze bijzondere waterbronnen even ten zuiden van Trevi, net buiten het dorpje Campello sul Clitunno.

Als je deze plek bezoekt, begrijp je meteen waarom deze waterbronnen door de eeuwen heen vele beroemde schrijvers en dichters inspireerden. Het is een schitterende, serene plek waar het kristalheldere en smaragdgroene water de hoofdrol speelt.

Oase van een Romeinse riviergod
De bronnen waren al in trek in de oudheid. Ze danken hun naam aan het orakel van Clitumnus, een Romeinse riviergod. Bekende Romeinse dichters en schrijvers, zoals Propertius, Virgilius en Plinius de Jongere, brachten een bezoek aan deze plek en schreven erover in hun werken.

Zo gebruikte Vergilius de woorden ‘heilige stroom’ en Plinius de Jongere schreef, behalve bovenstaand fragment, in een brief aan een vriend over ‘een vijver zo puur en kristalhelder, dat je de munten die erin zijn geworpen of de glinsterende stenen die op de bodem liggen, kunt tellen’.

De Romeinse keizer Caligula kwam ook regelmatig bij de bronnen. Hij maakte de reis meestal voor het feest van Clitumnus, dat in de lente werd gehouden. Hij zou het orakel ook hebben geraadpleegd om een kijkje in de toekomst te nemen, maar Clitumnus vertelde hem waarschijnlijk niet dat hij vermoord zou worden door een van zijn eigen lijfwachten…

Een golf van het meest levende kristal
Ook tijdens de Grand Tour waren de Fonti del Clitunno een veel bezochte plek. De Engelse dichter en schrijver Lord Byron kwam hier in 1816 en werd meteen gegrepen door de schoonheid van deze waterrijke plek. In zijn gedicht over Umbrië schrijft hij over ‘een golf van het meest levende kristal dat er ooit was’.

De Italiaanse dichter Giosuè Carducci zag de bronnen in 1876 voor het eerst, tijdens een uitstapje vanuit Spoleto, hetgeen resulteerde in een klinkende ode aan de bronnen, Alle Fonti del Clitunno genaamd (het volledige gedicht vind je via deze link):

Ancor dal monte, che di foschi ondeggia
frassini al vento mormoranti e lunge
per l’aure odora fresco di silvestri
salvie e di timi,
scendon nel vespero umido, o Clitumno,
a te le greggi: a te l’umbro fanciullo
la riluttante pecora ne l’onda
immerge, mentre
ver’ lui dal seno del madre adusta,
che scalza siede al casolare e canta,
una poppante volgesi e dal viso
tondo sorride

Overdekte watertuin
De bronnen van Clitunno zien er tegenwoordig overigens wel anders uit dan in de tijd van Plinius en Byron. Een aardbeving in 444 na Christus zorgde voor een inkrimping van de rivier, die eerst bevaarbaar was.

Tussen 1860 en 1865 werd de plek heringericht door Paolo Campello della Spina, die onder andere treurwilgen en populieren plantte, zodat er een soort overdekte watertuin ontstond. Het meer is het thuis van veel vissensoorten en om het romantische plaatje helemaal af te maken, zwemmen er regelmatig zwanen voorbij.

Wandel langs de oevers van het waterpark en laat je betoveren door de smaragdgroene en kristalheldere wateren van de Fonti del Clitunno, die voor een schitterend kleurenspektakel zorgen, zeker als de zon erop schijnt. Op een bewolkte dag kun je een perfecte weerspiegeling van de treurwilgen en wolken in het wateroppervlak zien, als ware het water een onmetelijke spiegel.

Een bijzonder tempeltje
Even ten noorden van de Fonti del Clitunno kun je de Tempietto di Clitunno bewonderen, een kleine tempel aan de oevers van het riviertje de Clitunno. Vroeger werd gedacht dat dit tempeltje gewijd was aan de riviergod Clitumnus, maar later onderzoek wijst uit dat dit bijzondere bouwwerk in de zevende of achtste eeuw werd neergezet door de Longobarden, een volk dat in de zesde eeuw na Christus vanuit het huidige Duitsland naar Italië kwam.

Ze veroverden grote delen van Noord- en Midden-Italië op de Romeinen en bekeerden zich tot het christendom. De Longobarden zetten een hele eigen, unieke bouwstijl neer op de plekken die ze hadden ingenomen, waarin ze verschillende architectuurstijlen – Romeins, Grieks, Byzantijns en Germaans – combineerden.

De Tempietto del Clitunno staat (samen met nog zes andere Longobardische bouwwerken in Italië) op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Het heiligdom heeft de vorm van een klassieke tempel, met een prachtige façade met Korintische zuilen, met daarboven een architraaf met een Romeinse inscriptie, waarin de god van de engelen wordt aangeroepen. Zo’n inscriptie op de façade van een monument werd na de Romeinse tijd nauwelijks nog aangebracht en was in de vroege middeleeuwen dan ook een zeldzaamheid.

Binnen in het tempeltje kun je nog delen van vroegmiddeleeuwse fresco’s zien met Christus, de heilige apostelen Petrus en Paulus en twee engelen.

met dank aan Paolo Paradiso voor een aantal foto’s

Meer informatie over onder meer openingstijden en toegangsprijzen vind je op de website van de Fonti del Clitunno. Bij het park vind je ook een bar voor een kleine versnapering en een restaurant waar je kunt genieten van typisch Umbrische gerechten en bijpassende wijnen uit de regio.

foto’s: Rosalia-Filippetti

Geïnspireerd geraakt door deze serene plek? Je kunt ook overnachten vlak bij de Fonti del Clitunno, bij Il Castello di Campello.

Download de gratis Ciao tutti app voor nog meer tips

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *