Italië heeft veel records in de meest uiteenlopende categorieën op haar naam weten te schrijven. We hebben tien bijzondere records die de Italianen wisten te behalen voor je op een rijtje gezet, van de langste hangbrug, portico, pizza, cannolo en tiramisù tot het kleinste historische theater en restaurant ter wereld.
Langste en hoogste hangbrug – Umbrië & Basilicata
In Italië vind je een groot aantal spectaculaire hangbruggen. In 2024 werd in Umbrië de hoogste Tibetaanse hangbrug van Europa geopend, de Ponte Tibetano di Sellano, waarbij je honderdvijfenzeventig meter boven de vallei ‘zweeft’, met ver beneden je de Vigi-rivier.
De brug verbindt het dorpje Sellano, een van de borghi più belli d’Italia, mooiste dorpjes van Italië, met Montesanto.
met dank aan Visit Sellano en Umbria Tourism voor een aantal foto’s
Met vijfhonderdzeventien meter is de hangbrug in Sellano niet de langste in Italië. Dat is de Ponte Tibetano Castelsaraceno in de regio Basilicata, die maar liefst vijfhonderdzesentachtig meter lang is.
Deze brug werd ingehuldigd in 2021 en is tevens ook de langste Tibetaanse brug met één overspanning ter wereld. De brug verbindt twee nationale parken, het Parco Nazionale del Pollino en het Parco Appennino Lucano Val d’Agri Lagonegrese.
De regio Basilicata heeft overigens niet alleen een record met de langste Tibetaanse hangbrug ter wereld, maar heeft ook de oudste stad van Italië, Matera, die bovendien behoort tot een van de oudste, nog steeds bewoonde steden ter wereld.
De kleinste wijngaard – Emilia-Romagna
Het vliegveld van Florence krijgt acht hectare aan wijnstokken op het dak, met een wijnhuis eronder. Daarmee wordt deze luchthaven het eerste vliegveld mét wijngaard op het dak.
In Emilia-Romagna vind je nu al een wijngaard als recordhouder. Tussen de historische daken van Reggio Emilia is wijnmaker Tullio Masoni namelijk op de kleinste dakterraswijngaard ter wereld (met een oppervlakte van twintig vierkante meter) altijd druk met zijn druiven, die in plantenbakken op zijn dakterras staan.
Zijn wijn, Via Mari 10, is allesbehalve gangbaar en de kans is klein dat je ooit zult proeven van zijn Sangiovese-wijn, tenzij je bereid bent vijfduizend euro voor een fles neer te tellen. Tullio heeft een productie van slechts dertig flessen per jaar, die als kunst worden verkocht in een lokale galerie, Bonioni Arte.
Het geheim van Tullio’s exclusieve wijnen? Tullio’s wijnranken groeien op aarde afkomstig uit heel Italië, met onder meer vulkanische grond van de Vesuvius en de Etna. Ze krijgen een dieet van eieren, bananen, zeewier en af en toe wat vogelpoep.
Volgens Tullio absorberen de druiven ook de stadse geluiden en de stemmen van buurtbewoners, die daarmee eveneens bijdragen aan het unieke karakter van zijn wijn.
foto’s: Via Mari 10
De kortste rivier – Veneto
Voor de kortste rivier ter wereld ben je in Italië ook aan het juiste adres, en wel in het piepkleine Cassone bij Malcesine. Hier stroomt de Aril, die uitkomt in het Gardameer.
Hoewel de Aril maar honderdvijfenzeventig meter lang is, stroomt hij onder drie bruggen door en heeft hij ook nog een (kunstmatige) waterval.
De rivier ligt er rustig bij en vormt vanwege het hoge idyllische gehalte nu vooral het decor voor tal van foto’s, maar eind negentiende, begin twintigste eeuw werd het water van de Aril nog gebruikt om energie mee op te wekken voor een olijfoliemolen.
De dorpsbewoners zijn maar wat trots op hun kortste rivier ter wereld en noemen hun Aril kortweg Ri. Met kerst wordt de rivier voorzien van een drijvende kerststal, die prachtig verlicht wordt.
foto: Visit Malcesine
Het kleinste restaurant ter wereld – Lazio
Ten noorden van Rome kun je dineren in het kleinste restaurant ter wereld, Solo per due, dat met maar één tafeltje slechts plek heeft voor twee personen.
Een bezoek aan dit kleinste restaurant ter wereld zorgt gelukkig wel voor een grootse ervaring. Het is de perfecte setting voor een romantisch avondje uit, zoals je ook in deze blog kunt lezen.
Solo per due heeft een schitterende, antieke eetkamer, waar de tafel al mooi is gedekt. Zodra je plaatsneemt, dimt het licht en kun je bij kaarslicht gaan genieten van de lekkerste Italiaanse gerechten, die speciaal voor jullie twee worden bereid met seizoensgebonden producten.
Ook de lokale wijnen op de wijnkaart zijn met veel zorg en aandacht geselecteerd en zijn de ultieme begeleider van je gerechten. Na afloop van het diner kun je nog nagenieten met een glaasje wijn in de fauteuils bij de openhaard, che romantico!
Het smalste huis van Italië – Sicilië
In het Siciliaanse dorpje Petralia Sottana, ten zuiden van het Parco delle Madonie, staat Casa du Currivu, het smalste huis van Italië, dat ook meedingt naar de titel van smalste huis ter wereld. Er zijn namelijk nog een paar dorpen en steden in andere landen die claimen dat zij het smalste huis zouden hebben. We hebben al die huizen niet nagemeten, maar smal is Casa du Currivu zeker: het is circa één meter breed.
Vanaf de voorkant lijkt Casa du Currivu een heel gewoon huis met een groot balkon, maar als je eromheen loopt, zie je al snel dat er iets geks aan de hand is. Het staat zo dicht op het huis van de buren dat het amper een woonhuis is te noemen. Italië zou Italië niet zijn als er niet een mooi verhaal achter schuilgaat.
Toen een inwoner van Petralia Sottana een extra verdieping op zijn huis wilde zetten, voelden zijn buren daar niets voor, omdat ze hun uitzicht niet kwijt wilden. Ze gaven dan ook geen toestemming, waarna de huiseigenaar op wraak zinde. Hij bouwde alsnog de hogere verdieping, op precies de toegestane, minimale afstand van het buurhuis.
Hij bleef er zelf niet wonen, het was puur een statement om zijn buren een hak te zetten en hun uitzicht te belemmeren. De buitengevel kreeg een groot balkon, de achterzijde van het huis, waar de buren op uitkeken, werd zwart geschilderd. Vandaar ook de naam van het huis: Casa du Currivu betekent ‘huis van de rancune’.
Het kleinste historisch theater ter wereld – Toscane
Er zijn meerdere theaters in Italië die deze titel claimen, maar het Teatrino di Vetriano in het Toscaanse Pescaglia is echt il teatro storico pubblico più piccolo del mondo, het kleinste openbare historische theater ter wereld. Zo staat het namelijk in het Guinness Book of Records.
De oppervlakte is slechts zeventig vierkante meter, met plek voor zestig stoelen in de zaal en twintig zitplekken op de balkons.
Het Teatrino di Vetriano werd in een jaar tijd gebouwd onder leiding van ingenieur Virgilio Biagioni. In 1890 opende het theater de deuren voor de eerste toneelvoorstellingen, veelal bedacht en uitgevoerd door de inwoners van Pescaglia.
Eind jaren negentig werd het theater door nazaten van Virgilio Biagioni, die het tot die tijd nog in bezit hadden, geschonken aan de FAI (Fondo Ambiente Italiano). Na een grondige restauratie werd het theater nieuw leven ingeblazen en sindsdien schittert het als nooit tevoren.
foto’s: FAI – Fondo per l’Ambiente Italiano
Ook het kleinste operatheater ter wereld bevindt zich op Italiaanse bodem. In Barlassina (Lombardije) vind je het Teatro Antonio Belloni, dat zichzelf il teatro d’opera più piccolo al mondo noemt.
Het theater werd gebouwd door Marco Belloni, een ondernemer in de houtindustrie, als eerbetoon aan zijn vader Antonio. Sinds 2010 geniet je hier van de allermooiste operaklanken, onder een plafond die een betoverende sterrenhemel lijkt.
foto’s: Teatro Antonio Belloni
De oudste botanische tuin ter wereld – Veneto
In Padova kun je de oudste botanische tuin ter wereld bewonderen. Wat deze tuin zo bijzonder maakt, is dat hij zich nog altijd op de originele plek bevindt waar hij in 1545 werd aangelegd. Dit in tegenstelling tot de botanische tuin van Pisa, die weliswaar een jaar ouder is, maar twee keer werd verplaatst voor hij zijn huidige plek kreeg in 1591 en daarom niet als oudste bekend staat.
Het ontwerp voor de orto botanico van Padova kwam van de Venetiaanse edelman Daniele Barbaro, die de tuin ontwierp als een hortus conclusus, een omheinde tuin, met een perfect symmetrisch patroon.
Het ontwerp is cirkelvormig, als symbool voor de wereld, met daaromheen een ring van water, die de oceaan voorstelt. Daarbinnen ligt een vierkant, dat verdeeld is in segmenten door twee paden, eentje van noord naar zuid en eentje van oost naar west.
In de tuin kun je ongeveer vijfendertighonderd verschillende plantensoorten bewonderen, met één die er in het bijzonder uitspringt: een waaierpalm uit 1585. Deze palm is de oudste plant in de tuin en werd vernoemd naar niemand minder dan Goethe, die in 1786 een bezoek bracht aan de botanische tuin in Padova.
De langste portico ter wereld – Emilia-Romagna
Bologna heeft maar liefst veertig kilometer aan portici, zuilengalerijen, die sinds 2021 op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan. Ze zorgen voor een uniek straatbeeld. De langste booggang van Bologna – en daarmee ook de langste ter wereld – is de Portico di San Luca, die bijna vier kilometer lang is.
Deze overdekte zuilengalerij start bij de Porta Saragozza, een oude stadspoort ten westen van het centrum. Na een wandeling onder zeshonderdzesenzestig bogen kom je uit bij het Santuario della Madonna di San Luca, dat hoog op een heuvel boven de stad ligt.
Langste bergwandelroute ter wereld – Sentiero Italia
Italië heeft ook de langste bergwandelroute ter wereld, het Sentiero Italia, een project van de Club Alpino Italiano (CAI), die het pad toegankelijk maakt en onderhoudt.
De bergwandelroute is bijna achtduizend kilometer lang en loopt door alle twintig Italiaanse regio’s en zestien nationale parken, verdeeld in vijfhonderd etappes.
Al met al een behoorlijke uitdaging als je het pad in zijn geheel zou willen lopen. Maar het is een once in a lifetime-ervaring om alle landschappen in de laars al wandelend te doorkruisen en deze te zien veranderen van noord naar zuid.
Het idee voor het Sentiero Italia ontstond begin jaren tachtig, toen drie journalisten tijdens een tocht door de Apennijnen het idee kregen voor een wandelroute die alle bergtoppen van Italië zou verbinden. De belangrijkste stukken van bestaande bergroutes werden aaneengeschakeld door nieuwe paden uit te stippelen, om uiteindelijk één lange route te vormen.
Hun idee kreeg steun van de Club Alpino Italiano en in de jaren negentig vond de eerste expeditie plaats, die zo’n acht maanden in beslag nam. Helaas verdween het pad begin deze eeuw van de wandelradar en waren de paden al snel overwoekerd en onbegaanbaar, tot de CAI in 2018 besloot het pad weer nieuw leven in te blazen.
Een gigantisch karwei, met achtduizend kilometer achterstallig onderhoud. Het pad werd weer begaanbaar gemaakt en langs de route werden wegwijzers neergezet met de afkorting SI, Sentiero Italia.
Op de website van Sentiero Italia vind je een plattegrond. Je kunt hier ook de GPX-bestanden downloaden.
foto: Club Alpino Italiano (CAI)
Smakelijke wereldrecords op Sicilië
Tot slot delen we een aantal van de allerlekkerste culinaire records die Italië in de loop der jaren vestigde en die in deze blog natuurlijk niet mogen ontbreken. We starten op Sicilië, waar onder meer de grootste arancino en cannolo werden gemaakt.
In het Siciliaanse Messina stortte Rosticceria Panyllo zich in 2023 op de allergrootste arancino ooit. De arancino woog zesenvijftig kilo, was bijna zestig centimeter hoog en had een bijna vergelijkbare diameter. Het duurde twee dagen voor de arancino klaar was. Gelukkig ben je met ons recept voor arancini sneller klaar…
Het jaar ervoor waagde men zich in Caltanisetta aan de langste cannolo ter wereld. Zo’n honderdtwintig banketbakkers uit Sicilië en andere regio’s werkten aan de cannolo siciliano più lungo del mondo, die gevuld werd met zeshonderd kilo ricotta en uiteindelijk meer dan eenentwintig meter lang werd, bij een diameter van dertig centimeter. De cannolo behaalde daarmee een officieel Guinness World Record.
In Palermo werd in 2024 ook gestreden voor de langste cannolo. Met dertig meter wisten de Palermitanen het record van Caltanisetta te verbreken, maar Guinness World Record nam het niet op en dus blijft het officiële wereldrecord in handen van Caltanisetta.
In Mazzarino werd in 2019 een Guinness World Record behaald met de langste torrone di mandorla. Om de amandelnoga van ruim duizend meter te kunnen maken, was er onder andere vierduizend kilo aan Siciliaanse amandelen nodig. De torrone werd gerealiseerd op een even zo lange tafel die door het hele dorp slingerde.
Nog meer culinaire records in Italië
2019 was ook het jaar van de grootste zeppola di San Giuseppe ter wereld, die ter ere van Vaderdag in Napels werd gemaakt. Met vierentachtig kilo en één meter doorsnede behaalde dit gebak een Guinness World Record.
Een jaar eerder werd in Napels ook de grootste sfogliatella gemaakt, die meer dan negentig kilo woog, op initiatief van Cuori di Sfogliatella.
Het wereldrecord voor de langste tiramisù werd in 2018 in Milaan gevestigd. De tiramisù werd gemaakt door Galbani, dat vijfhonderd kilo mascarpone leverde om een tweehonderdvijfenzeventig meter lange tiramisù te maken. Verder waren er onder andere vijfhonderdduizend lange vingers en driehonderd liter koffie nodig!
Milaan mag zich sinds 2018 ook recordhouder van de grootste panettone ter wereld noemen. De reuzenpanettone woog ruim driehonderddertig kilo, had een diameter van een flinke meter en een hoogte van anderhalve meter. Het kostte zo’n honderd uur om de panettone te maken en er waren tientallen kilo’s bloem, boter, suiker, pure chocolade, rozijnen en gekonfijte citroenschil nodig om de gigantische kerstcake te fabriceren.
In Rivarolo Canavese, even ten noorden van Turijn, werd in 2021 de langste rechthoekige pizza (pizza in pala) gemaakt. Om het record te verbreken, was dertig meter voldoende geweest, maar de pizzaiolo’s bakten nog even door en zo kwam de pizza met achtendertig meter lengte en een halve meter breedte op de Guinness World Recordlijst te staan.
In 2017 werd in Rome het record van het hoogste aantal pizza’s ooit gebakken in een uur opgetekend. Er waren zesenvijftig pizzaiolo’s en zeven pizzaovens nodig om dit record voor elkaar te bakken. Vijftienhonderd pizza’s rolden in een uur tijd een voor een uit de ovens in Rome en een Guinness World Record was een feit.