Venetië kun je niet bezoeken zonder te verdwalen

Venetië is eigenlijk geen stad, maar een samenspel van 118 eilanden in de lagune, 150 kanalen, 400 bruggen en bruggetjes en 3000 straten en steegjes. Samen vormen ze een uniek geheel, dat helaas steeds meer een openluchtmuseum wordt.

Op sommige stukken word je in drukke maanden onder de voet gelopen, maar in andere delen hoor je niets anders dan kabbelend water en af en toe een krijsende meeuw. Ook op drukke zomerdagen kun je van het échte Venetië genieten, simpelweg door je plattegrond op te vouwen en je te laten leiden door je nieuwsgierigheid.

Verdwalen is in Venetië een must, al delen we in deze blog een paar tips om je de weg te wijzen. Maar plan tijdens je stedentrip ook wat ruimte in om zonder gids en zonder kaart je neus achterna te lopen; Venetië kun je niet bezoeken zonder te verdwalen.

Eén groot doolhof
De kenmerkende vorm van Venetië, als ware de stad een grote vis, is vanuit de lucht mooi te zien (zie deze foto van ESA). Vanaf de grond is de stad echter één groot doolhof, met kleine steegjes, pleintjes en eindeloos veel bruggetjes. Onvermijdelijk verdwaal je een paar keer, tijdens je zoektocht naar de mooiste, stilste, schilderachtigste straatjes, de bijzonderste bruggetjes en de prachtigste uitzichten op het water.

Venetië is één groot doolhof, zeker buiten de gebaande paden. Zelfs met een goede stadsplattegrond is het een hele uitdaging om toch niet ergens verkeerd af te slaan. Maar dat is ook wel de charme van de stad. Zo ontdek je la vera Venezia, waar het leven van alledag de boventoon voert. Je kunt even bij mensen binnen gluren, ruiken wat er voor de lunch op
het vuur staat, kinderen horen lachen en roepen in het (bijna onverstaanbare) Venetiaanse dialect.

Sempre diritto
De weg vragen heeft op zo’n moment overigens niet veel nut. Als je aan een Venetiaan vraagt hoe je moet lopen, antwoordt hij negen van de tien keer: ‘Sempre diritto, cinque minuti.’ Maar vijf minuten rechtdoor lopen is in Venetië op zijn zachtst gezegd een uitdaging, met al die bruggetjes, vertakkingen en haaks op elkaar staande straatjes. Krijg je een uitgebreid antwoord, ga er dan maar van uit dat het niet helemaal of helemaal niet klopt.

Lees ook: ‘Aan straatnamen heb ik niks. Huisnummers moet ik hebben.’

Weet je het echt niet meer, vraag een Venetiaan dan naar de kerk die het dichtst bij je plaats van bestemming ligt. Hier heb je meer aan dan aan de onoverzichtelijke adressen die de inwoners erop na houden. Vaak is de straataanduiding niet meer dan de naam van de wijk en een nummer. Probeer dan maar eens uit te vinden waar je precies bent en waar je eigenlijk heen moet…

Venetiaanse pleinen en steegjes
Als je in het doolhof dat Venetië heet zo goed mogelijk je weg wil vinden, doe je er goed aan je voor vertrek te verdiepen in de Venetiaanse manier van straataanduidingen. Anders dan in andere Italiaanse steden vind je hier namelijk nauwelijks piazza’s en via’s. Zo is het Piazza San Marco het enige piazza in de hele stad. Alle andere pleinen worden campo genoemd, of campiello als het om kleine pleintjes gaat. Zo heb je een Campo Santa Margherita, een Campo Manin, een Campo San Lorenzo…

Maar er zijn meer anders-dan-anders woorden wat het ronddwalen betreft. Leer onderstaand lijstje alvast uit je hoofd voordat je naar Venetië gaat of print het uit en stop het in je binnenzak, zodat je in elk geval weet waar een behulpzame Venetiaan die wel de moeite neemt om je de weg te wijzen het over heeft!

ca’	huis / palazzo
calle	steeg
corte	tuin
fondaco	oud pakhuis
fondamenta	boulevard, straat langs een kanaal
punta	uitkijkpunt
ramo	zijstraatje, doodlopende straat
rio	slingerend kanaal met huizen langszij
rio terra	drooggelegd kanaal
riva	promenade
ruga	brede straat, vaak met winkeltjes en barretjes
rughetta	smalle straat, met veel winkeltjes en barretjes
sacca	inham
salizzada	hoofdstraat
sestiero	wijk
sot(t)oportico	smal steegje dat onder een gebouw doorloopt
sot(t)oportego	verbastering van sottoportico
squero	aanlegplaats voor boten
stazio	opstapplaats voor gondels

Verleidelijke straatnamen
Let tijdens het verdwalen goed op de straatnamen. Wellicht beland je wel in de steeg van de nieuwe wereld (Calle Mondo Nuovo), in de steeg van het paradijs (Calle dei Paradiso) of op de binnenplaats van de waarzegster (Corte del Strologo). Op Burano vind je zelfs een Fondamenta dei Assassini, ‘Kade van de Moordenaars’.

Elk plein zijn eigen put
Wist je dat elk campo in Venetië zijn eigen pozzo, put, heeft? Dit stamt nog uit de tijd voordat er schoon water via een aquaduct van het vasteland kwam. Onder elke put bevindt zich een vijf meter diep reservoir, dat met zand is gevuld. Het regenwater wordt door dit zand gefilterd en zo hergebruikt.

Naast de pozzi zijn er ook veel kleinere drinkfonteintjes te vinden in Venetië, die vaak dankbaar in gebruik worden genomen door de Venetiaanse duiven, om er lekker in te badderen.