Modern Rome – 10 industriële locaties met een verrassende nieuwe functie

Rome staat natuurlijk bekend als enorm openluchtmuseum vol Romeinse ruïnes, barokke beelden en overdadige fonteinen. Maar de Eeuwige Stad heeft ook een eigentijdsere kant, met trendy musea en moderne architectuur.

Ook ontstaan er veel creatieve hotspots in oude fabrieken en openen hippe restaurants in gerestaureerde pakhuizen. Ciao tutti’s Liza, die in Rome woont, zette tien industriële gebouwen met een nieuwe functie voor je op een rij, van een street art-museum tot een chocoladefabriek.

Voor de street art-fans: MAAM in Colle Prenestino
Het Museo dell’Altro e dell’Altrove di Metropoliz, kortweg MAAM, wordt ook wel hét street art-museum van Rome genoemd, al is het officieel geen museum. De voormalige Fiorucci-fabriek, die tot de jaren tachtig vleeswaren verwerkte, stond jarenlang leeg.

Toen de eigenaar eindelijk besloot wat de bestemming van het complex moest worden, was de fabriek al bezet door een bonte verzameling van tweehonderd kunstenaars, immigranten en families die nergens anders in Rome terechtkonden.

In 2012 begonnen ze de muren van hun ‘woning’ te versieren met kunst in allerlei vormen en inmiddels is het complex omgetoverd tot een heus openluchtmuseum met meer dan vijfhonderd werken (voornamelijk muurschilderingen, maar ook installaties en sculpturen).

Dat zijn niet zomaar wat tekeningetjes: de inmiddels wereldberoemde street artist Alice Pasquini beschilderde er bijvoorbeeld de muren van de ruimte die als klaslokaal wordt gebruikt. MAAM geeft eens per week, op zaterdag, gratis tours (check de Facebook-pagina voor meer informatie en reserveringen).

Voor de architectuurliefhebbers: Museum MACRO in Salario
Dit museum van moderne kunst is gevestigd in de oude bierfabriek van Peroni, in de wijk Salario. Het bijzondere is dat het oude industriële pand grotendeels in originele staat is gelaten (zo getuigen ook de letters aan de zijkant van het gebouw nog) en er een nieuwe constructie bovenop is geplaatst.

Zo ontstaat een bijzonder, architectonisch hoogstandje vol glaspartijen en bijzondere vormen. Het grote, platte dak is een fijne plek om in de ligstoelen van de zon te genieten of een boekje te lezen. Extra leuk: het museum is gratis te bezoeken (wel even online reserveren).

Voor de netwerkers: Industrie Fluviali in Ostiense
Deze voormalige wolwasserij in de wijk Ostiense is vorig jaar compleet opgeknapt en omgebouwd tot sfeervol co-workingkantoor, waar flexwerkers en kleine, creatieve ondernemers uit Rome terechtkunnen.

Ze bieden ook een eco-vriendelijke bistrot, een prachtig dakterras én een volle agenda met een interessante, culturele programmering. Hun dopo lavoro-evenementen zijn inmiddels populair: kleinschalige concerten, lezingen, workshops en meer die je kunt volgen na een werkdag (of een dagje sightseeing in Rome natuurlijk).

Als er geen event op het programma staat, kun je elke woensdag, donderdag en vrijdag vanaf 18.00 uur aanschuiven bij de dopo lavoro aperitivo. Houd de online agenda voor je dagen in Rome in de gaten en vergeet niet via de website te reserveren als je langs wil gaan.

Voor de zoetekauwen: chocoladefabriek SAID in San Lorenzo
Wie van chocolade houdt (en wie doet dat nu niet?) moet deze chocoladefabriek in de wijk San Lorenzo echt op zijn lijstje zetten. In dit verstopte zijstraatje worden al sinds 1923 de lekkerste bonbons gemaakt.

Tegenwoordig vind je er een restaurant, tearoom, bar én winkel ineen. Je kunt er terecht voor ontbijt tot avondeten en uiteraard staat alles er in het teken van chocolade. Wat dacht je van een cocktail met chocolade of een hartige bloemkool-chocoladepudding als diner? Of neem wat chocolade mee voor thuis: een origineel en ambachtelijk souvenir.

SAID is gesloten in de zomermaanden (chocolade en warme temperaturen gaan niet samen), dus vergeet niet via de website te checken of ze open zijn.

Voor de luxepaardjes: Singer Palace Hotel in het historisch centrum
Plan je een weekendje naar Rome en wil je je reisgenoot verrassen met een verblijf in een luxe kamer? Het Singer Palace Hotel bevindt zich in de voormalige Singerfabriek, op steenworpafstand van de bekendste bezienswaardigheden van Rome.

Vanaf 1930 werden hier de beroemde, Amerikaanse naaimachines geproduceerd. Architect Mario Loreti rustte het gebouw uit met voor die tijd typische marmeren trappen, elegante metalen balustrades en bakelieten details.

Het hotel is een stijlvolle mix van originele details en een moderne inrichting: van het stoffige fabrieksverleden is verder weinig meer te merken. Het dakterras op de vijfde verdieping is ook toegankelijk voor wie niet in het hotel blijft slapen en biedt een magisch uitzicht over de daken van het historische centrum.

foto’s: Singer Palace Hotel

Voor de foodies: Eataly in Ostiense
Als je vaak in Italië komt, ken je deze luxe supermarktketen, waar je tevens kunt neerstrijken voor een lunch, diner, proeverij of workshop, vast wel. Maar wist je dat de vestiging van Eataly in Rome is gevestigd in een postmodern architectonisch hoogstandje dat oorspronkelijk werd gebouwd voor het WK voetbal van 1990?

Het imposante bouwwerk van architect Julio Lafuente en Giulio San Rocchi doet denken aan andere grote ‘paleizen’ van ijzer en glas uit het begin van de twintigste eeuw, zoals het Parijse Grand Palais en het Crystal Palace in Londen.

foto: Cineberg

Het was bedoeld als aankomstpunt van de treinshuttle naar de luchthaven, maar al snel na de opening bleek dat maar weinig passagiers gebruikmaakten van de hub. De Air Terminal, zoals het gebouw officieel heet, stond jarenlang leeg voordat in 2012 werd besloten dat de Romeinse vestiging van Eataly hier moest worden geopend.

Tegenwoordig is het lastig je voor te stellen dat het gebouw ooit een andere functie had: met zijn zestienduizend vierkante meter aan winkelruimte, grote ramen en patrijspoorten die het licht overvloedig naar binnen laten vallen is de verlaten Air Terminal een epicentrum van Italiaanse lekkernijen geworden.

foto’s: Stefano Chiacchiarini & Marzia Giacobbe

Voor de cultuurliefhebbers: Ex Mattatoio in Testaccio
De enorme sculptuur van een stier boven de ingang, de haken waar de karkassen van geslachte dieren aan getransporteerd werden en de enorme opslagruimtes voor vlees herinneren nog steeds aan de voormalige functie van het Ex Mattatoio (‘voormalig slachthuis’) in de wijk Testaccio, maar anno 2020 heeft het complex een heel andere bestemming.

Tegenwoordig woont er een groep creatievelingen onder de naam Il Villaggio Globale, is er een expositieruimte voor moderne kunst en worden er regelmatig festivals, concerten en lifestylemarkten georganiseerd (op de website vind je de complete programmering). Het is trouwens ook een must voor street art-fans: de gebouwen zijn zowel aan de buiten- als binnenkant voorzien van kleurrijke kunstwerken.

Voor de feestbeesten: Lanificio 159 in Pietralata
Deze voormalige wolfabriek is tegenwoordig een café, discotheek én creatief lab. Je moet er even voor reizen – Lanificio 159 ligt net voorbij de wijk Trieste – maar dan heb je ook wat: hier worden de tofste feesten van Rome gegeven, kun je brunchen, lunchen, koffiedrinken en meer.

De plek dankt zijn naam aan Lanificio Luciani, een textielfabriek die er sinds de jaren veertig gevestigd was. In 2007 werd de inmiddels leegstaande fabriek compleet opgeknapt door een architectenstudio, die het gebouw omtoverde in een evenementenlocatie met een industriële maar gezellige sfeer. Door de enorme raampartijen kijk je uit over het nabijgelegen groen en op het platte dak worden in de zomer buitenactiviteiten georganiseerd.

foto’s: Lanificio 159

Voor de kunst- en fotografiefans: Fondazione Pastificio Cerere in San Lorenzo
Deze oude broodfabriek is een van de oudste industriële panden van San Lorenzo. Pastificio Cerere werd opgericht in 1905 en produceerde er deegwaren en bloem tot 1960, waarna het pand in de jaren zeventig werd overgenomen door kunstenaars die er exposeerden.

In de voormalige fabrieksruimtes zijn nu kunstenaars- en modeateliers gevestigd, maar ook grafische studio’s, fotografen, een school voor fotografie (ISFCI – Istituto Superiore di Fotografia e Comunicazione Integrata) en een academie voor beeldende kunst (RUFA – Universiteit voor Schone Kunsten van Rome).

Er zijn altijd meerdere fotografie- of moderne kunstexposities te bezoeken. De entree is gratis (zorg alleen dat je even van tevoren reserveert: dat kan via de website).

foto: Fondazione Pastificio Cerere

Voor de klassieke kunstliefhebbers: Centrale Montemartini
Als je na een tour langs deze moderne, industriële kant van de Eeuwige Stad de Romeinse kunst mist, is Centrale Montemartini een must visit: in deze voormalige elektriciteitscentrale vind je een bijzondere collectie aan antieke sculpturen en andere kunst uit de oudheid, uit de depots van de Musei Capitolini.

De combinatie van klassieke kunst tegen een achtergrond van industrieel staal en grote raampartijen werkt verrassend goed. En extra fijn: op een of andere manier is dit museum nog niet door het grote publiek ontdekt, dus je kunt op je gemak langs de beelden slenteren.