Calabrië (Calabria in het Italiaans) is misschien wel de meest ongerepte regio van heel Italië. Het ligt in de punt van de laars, bijna geheel omringd door twee zeeën.
Het landschap, met op veel plaatsen machtige rotsen die uit de zee omhoog rijzen, is bijzonder indrukwekkend. De stranden zijn er adembenemend mooi – met helderwit zand en een zee in een kleur blauw die mooier is dan we kunnen beschrijven.
Catanzaro – land tussen twee zeeën
Calabrië is onderverdeeld in vijf provincies, met gelijknamige hoofdsteden: Catanzaro (waarvan de hoofdstad tevens de hoofdstad van de gehele regio is), Cosenza, Crotone, Reggio Calabria en Vibo Valentia.
We nemen je in dit artikel mee naar de provincie Catanzaro, ook wel ‘provincie tussen de twee zeeën’ genoemd. Aan de oostkant grenst Catanzaro namelijk aan de Ionische Zee, terwijl het westelijke deel van de provincie aan de Tyrreense Zee ligt.
De totale oppervlakte van Catanzaro bedraagt 2391 vierkante kilometer, verdeeld over tachtig gemeenten. Hiermee beslaat de provincie ruim vijftien procent van Calabrië. Er wonen ruim 350.000 mensen (bijna een vijfde van de gehele bevolking van Calabrië). In deze provincie vind je ook de luchthaven van Lamezia Terme, waar de meeste vluchten naar Calabrië landen.
Je vindt er mooie stranden, met name aan de Golfo di Squillace. Tussen Catanzaro Lido en Soverato vind je een schitterend stuk kustlijn, met uitgestrekte zandstranden, ruige rotsen en een azuurblauwe zee. In het binnenland zorgen de hoogvlakte van Sila en de archeologische resten bij Scolacium voor spectaculaire plaatjes.
Catanzaro – de stad van de drie V’s
In het wapen van de stad Catanzaro schitteren geen twee zeeën, maar drie heuvels: de Colle di San Trifone (tegenwoordig de wijk San Rocco), de Colle del Vescovato (het huidige Piazza Duomo) en de Colle del Castello (tegenwoordig San Giovanni).
Catanzaro stond ook wel bekend als ‘de stad van de drie V’s’: de V van San Vitaliano (de patroonheilige van de stad), de V van vento (vanwege de constante aanwezigheid van een flinke zeewind) en de V van velluto, het fluweel dat hier al sinds de Byzantijnse tijd geproduceerd wordt.
Catanzaro is rijk aan kerken, monumenten en bijzondere architectuur, van de Duomo tot het kerkje Sant’Omobono uit de elfde eeuw.
Bijzonder indrukwekkend is Il Cavatore, een fontein die gewijd is aan de steenhouwers die in de omgeving van de stad aan het werk togen, onder meer voor de aanleg van het kolossale Viadotto Morandi. Het beeld is ontworpen door Giuseppe Rito en lijkt bijna echt op de steen in te hakken.
Ook bijzonder zijn het Teatro Politeama, dat is ontworpen door Paolo Portoghesi, en het monumentale San Giovanni-complex.
Ons favoriete museum in Catanzaro is het MARCA, met een brede collectie kunst van de zeventiende tot en met de negentiende eeuw. Bewonder de verschillende beeldhouwwerken en schilderijen die afkomstig zijn uit heel het zuiden van Italië én het uitzicht op het Viadotto Bisantis.
Het museum biedt ook regelmatig onderdak aan moderne kunst, niet alleen in de eigen vestiging maar ook in bijvoorbeeld het Parco di Scolacium, waar de kunstwerken samen met de archeologische resten van de Griekse tijd een uniek geheel vormen.
Costa degli Aranci aan de Golfo di Squillace
Een van de kortste stukjes kustlijn is die van de Costa degli Aranci, de Sinaasappelkust, aan de Golfo di Squillace, tussen de monding van de Ancinale in het zuiden en die van de Corace in het noorden.
Deze kuststreek wordt ook wel de Riviera di Nausicaa genoemd, een verwijzing naar de naam van de mythologische koningsdochter Nausicaa uit Homerus’ Odyssee. Met haar vader, koning Alcinoüs van de Phaeken, woonde zij op een eiland in de Golf van Squillace.
Wanneer Odysseus als schipbreukeling op het eiland aanspoelt, wordt hij door Nausicaa geholpen en gastvrij ontvangen. Zijn ontmoeting met Nausicaa is tevens de aanleiding voor de raamvertelling waarin Odysseus al zijn avonturen deelt.
Het is geen wonder dat dit kustgebied zo’n bijzondere naam heeft, want de Golf van Squillace, in de Ionische Zee, is zonder meer van een mythische schoonheid. Met lange, uitgestrekte stranden met helderwit zand, dat prachtig afsteekt tegen het azuurblauwe water, biedt dit stukje Calabrië alles wat je je als strandliefhebber maar wensen kan.
De golf dankt zijn naam aan het stadje Squillace, dat aan de voet ligt van een kasteel uit het jaar 1044. Squillace kent een rijke geschiedenis en is al sinds de middeleeuwen bekend om de karakteristieke ceramiche ingobbiate: keramiek dat naar Byzantijns gebruik met een kleiachtige substantie wordt gedecoreerd. Van de vele keramisten in de stad zijn Il Tornio en Agazio Mellace een aparte vermelding waard. Hier maken ze echte collector’s items.
foto: Agazio Mellace
Soverato – de parel van de Ionische Zee
Daal je af richting zee, dan kom je bij Soverato, ‘de parel van de Ionische Zee’. Het is een van de meest geliefde badplaatsen in Calabrië. Niet alleen de zee is er prachtig, ook het stadje zelf zal je verbazen – niet in de laatste plaats vanwege de hoeveelheid kunstschatten.
Zo vind je in de Chiesa Matrice di Santa Maria Addolorata een van de belangrijkste zestiende-eeuwse beeldhouwwerken van Zuid-Italië: een Pietà van de hand van Antonello Gagini. Maar ook op en rond het strand is het hier goed toeven: aan de boulevard liggen talloze lidi met prima voorzieningen, waar je een heerlijke dag aan zee kunt doorbrengen.
Van de vele overnachtingsadressen is viersterrenresort Villa Ersilia een aanrader: je verblijft er op loopafstand van het centrum en ook de groene omgeving biedt een uitgelezen kans voor een mooie wandeling met uitzicht over zee.
Ga ook eens bij Lido Marechiaro kijken. Het is voorzien van alle gemakken en de eigenaren zijn zeer gastvrij, dus is het een prima plek om te genieten van heerlijke Calabrese gerechten – of misschien wel gewoon een pizza.
foto: Lido Marechiaro
De kust rondom Caminia
Niet veel verder aan dit prachtige stukje kust ligt de baai van Caminia. Baia dell’Est is een modern ingericht vakantiepark met veel faciliteiten (met onder meer een hotel en restaurant). Er is ook veel te doen voor kleine kinderen. Laat je betoveren door het geluid van de kabbelende golven en de zonsondergang die wordt weerspiegeld in het water…
Volledig toegespitst op het zomertoerisme is ook het stadje Montepaone. De zee en de stranden zijn er prachtig. Bovendien zijn er een heleboel fijne vakantieadressen om uit te kiezen. Kijk bijvoorbeeld eens bij B&B Del Carretto, een gezellig huis omringd door een mooie, groene tuin – een ideaal uitgangspunt om de nabijgelegen stranden van Soverato en Caminia te gaan ontdekken.
De dorpjes Olivadi en Petrizzi
Het dorpje Olivadi mag je niet missen. Het telt slechts iets meer dan vijfhonderd inwoners, die je allerhartelijkst begroeten als je door de straatjes slentert. Bezoek het karakteristieke kerkje Chiesetta del Crocifisso, waar een houten kruisbeeld hangt in Napolitaanse stijl, vervaardigd in de achttiende eeuw. Of het Teatro Sant’Elia, gebouwd op de resten van de Chiesa Matrice, die verwoest werd tijdens de grote aardbeving van 1905.
Wil je een keertje wat anders dan een dagje aan zee, dan hoef je hier niet ver te zoeken: Lago Zimbe wordt omringd door bossen en is mede daarom een geliefde bestemming voor mountainbikers!
Catanzaro Marina
Aan de Ionische kust liggen talloze dorpjes en plaatsen die hun oude charme hebben weten te behouden door niet al te veel toe te geven aan moderne veranderingen. We nemen je mee langs de mooiste plaatsen, van Catanzaro Marina in het noorden tot Guardavalle Marina verder zuidwaarts.
Catanzaro Marina is beroemd vanwege de mooie stranden. In de zomermaanden wordt de kust hier drukbezocht door voornamelijk Italiaanse vakantievierders, maar de kustlijn is zo lang dat je nooit ver zult hoeven zoeken naar een rustig plekje.
Proef zeker van het lekkers van Le Delizie della Cascina (‘de lekkernijen van de boerderij’) aan de Via Corace, met een ruime keuze aan wijnen en regionale delicatessen.
foto: Le Delizie della Cascina
Voor het toetje loop je naar Il Piacere del Gelato aan de Via Otranto, waar je kunt genieten van verrukkelijk ambachtelijk ijs. Leef je uit bij het kiezen van de smaken, en probeer vooral ook de heerlijke cannoli.
Lekkere aperitivi en cocktails drink je bij Fabric (Via del Mare 8), waar je ook terecht kunt voor de wat verfijndere keuken. Probeer bijvoorbeeld de antipasti met vis, die de versheid van de zee combineren met lokale lekkernijen. Ook de spaghetti agli scampi en de Calabrese hazelnootcrème zijn het proeven waard.
foto: Fabric
Het smalste stukje Calabrië
Vanuit Catanzaro Marina kun je verder op ontdekkingsreis langs de kust. Tussen de Golf van Squillace (ten oosten van het groen van de Serre Calabresi) en de Golf van Sant’Eufemia in de Tyrreense Zee ligt het smalste deel van Calabrië: de landengte van Catanzaro.
Op dit smalle stuk land (Calabrië is hier slechts dertig kilometer breed) vind je de kleine gemeente Gagliato, in de vruchtbare Valle dell’Alcinale. In het centrum staan enkele mooie palazzi, zoals het Palazzo Nocita Garito, het Palazzo Passafari, het Palazzo Pelagi (waar een oude olijvenpers te bewonderen is), het Palazzo Garito en het Palazzo Sgrò.
In Gasperina en Montauro kun je genieten van een prachtig uitzicht over de Golf van Squillace. Bewonder eerst de overblijfselen van het oude klooster van Sant’Anna di Gasperina en daal dan af naar de kust met haar spierwitte stranden.
Guardavalle – wachter over het dal
De naam Guardavalle (letterlijk: ‘wachter over het dal’) slaat terug op de uitkijkfunctie die het stadje in de zestiende eeuw had, toen de Calabrese kust nog onveilig werd gemaakt door piraten. Van de oude torens zijn door de grote aardbeving in 1905 helaas alleen nog ruïnes over, maar Guardavalle biedt genoeg moois voor natuurliefhebbers.
Wie de paden langs het dal volgt (te voet of per mountainbike) ontdekt veel bijzonder natuurschoon, zoals de waterval van Guardavalle en de Marmarico-waterval bij Bivongi.
Als je in Guardavalle wilt overnachten, maar dan wel midden in de natuur, dan is Agriturismo Fassi een aanrader. Voor een tongstrelend diner kun je goed bij het restaurant van de agriturismo terecht. Ze serveren er heerlijke streekgerechten, en alle pasta’s zijn huisgemaakt.
foto: Agriturismo Fassi
Wil je een origineel souvenir mee naar huis nemen? Ga dan eens kijken bij Salumificio Ussia. Bij deze worstmakerij kun je goed inkopen doen; vul je koffer met zoete en gekruide worsten, culatello (gemaakt van de achterbil van -liefst zwarte – varkens), guanciale (wangspek), soppressata (worst van mager varkensvlees), schiaccata (een platte worstsoort), potjes met smeerbare ‘nduja en allerlei cadeauverpakkingen.
Isca sullo Ionio en Stalettì
Op de prachtige stranden van het plaatsje Isca sullo Ionio kun je de vijgenbomen ruiken en het blauw van de zee zien schitteren. Je zult versteld staan van het sprankelende wit van het zand en het turquoise-blauw van de zee. Het is een fantastische plek voor een vakantie met kinderen, omdat het water hier ondiep is en het strand slechts langzaam afloopt in zee. Ook zijn er geen gevaarlijke rotspartijen en is het altijd aangenaam warm.
Olijfbomen en vijgencactussen sieren de kaap bij Stalettì. Het plaatsje stamt uit lang vervlogen tijden; bij een archeologische vindplaats liggen de resten van een Griekse stad uit de zesde eeuw voor Christus. In het oude centrum staan de Chiesa Madre, die stamt uit de vroege middeleeuwen, en de kerk van de Frati Minori. Deze laatste kerk is bijzonder omdat de relikwieën van San Gregorio il Taumaturgo, de heilige Gregorius de Weldoener, er bewaard worden.
Stalettì zal je wederom versteld doen staan door de keuze aan prachtige stranden van superfijn zand of kleine kiezeltjes, aan een kristalheldere zee. Het beroemde strand van Copanello di Stalettì, waar zand en rotsen elkaar afwisselen, is zeker een bezoekje waard.
Op warme dagen geniet je hier van een heerlijk verfrissende granita bij Bar Jolly. Het staat bekend als de beste in de wijde omtrek, die net als op Sicilië wordt geserveerd met een brioche, een zacht, zoet broodje.
Genoeg moois – en lekkers – om te ontdekken dus, in de provincie Catanzaro. Andiamo?!