Nero di Troia, Negroamaro, Bombino Nero, Malvasia Nera én Puglia’s kassucces: de Primitivo! Al deze druiven hebben hun plek gevonden in het uiterste zuiden van Italië.
Ze zijn dieprood tot bijna zwart, zoals hun namen al aangeven. Qua smaak neigen ze naar zoet en specerijen en hebben, door de overvloedige zonnestralen, een hoog alcoholpercentage. Echte smaakbommen dus.
De witte druiven zijn iets minder patserig in hun voorkomen maar staan hun mannetje in het glas, van de Verdeca en Fiano Minutolo tot de Malvasia Bianca en de Bombino Bianco.
Ciao tutti’s wijnblogger Aimée koos tien wijnen uit de hak van de laars die meteen een zomers gevoel op tafel toveren en Puglia even heel dichtbij brengen.
A Mano – Fiano /Falanghina/Greco
Stevig zuidelijk wit. De Fiano-, Falanghina- en Greco-druiven kennen we vooral uit Campanië. Maar deze zonaanbiddende nimfen voelen zich ook aangetrokken tot Italiës meest zuidelijke regio. Daar worden ze voor deze wijn A Mano (met de hand) geplukt, zoals de naam op het etiket al doet vermoeden.
Gambero Rosso gaf deze wijn ’due bicchieri’ en daar zijn we het na één glas helemaal mee eens. In de neus romantische oranjebloesem, geurige grapefruit en frisse kiwi. Perfect bij mooie voorjaarsgerechten. A Mano is voor € 9,49 te koop bij Gall & Gall.
Verdeca – Verdeca (Bio)
De Verdeca-druif is een autochtone druif; hij komt van origine uit Puglia. Tot voor kort fungeerde hij echter voornamelijk als figurant en bleef hij qua aandacht wat achter bij andere rode druivenrassen uit de hak van de laars.
Bij Masseria Li Veli eist de Verdeca wel de hoofdrol op. Qua smaak zorgt dat voor citrus, passievrucht, wat kruidigheid en een ziltige afdronk. De kunst is om deze subtiele wijn met lichte kost (zoals zeevruchten) te combineren. Bij zware gerechten bestaat anders het gevaar dat de smaken de timide Verdeca gaan overheersen. De Verdeca van Masseria Li Veli is voor € 15,97 te koop bij Licati Vini.
Amastuola – Malvasia Bianco/Fiano (Bio)
De Malvasia-druif is een van de schatten uit de nalatenschap van de Griekse overheersing in Puglia. Het is een goed geïntegreerde druif die inmiddels in vele gedaantes opduikt in heel Italië.
Het kan echter een uitdaging zijn om een witte wijn uit zo’n warm gebied fris te houden. Bij Amastuola hebben ze daar iets op gevonden: de druiven worden ’s nachts, als het koeler is, geoogst en meteen verwerkt. De Amastuola, met hints van kweepeer, amandelen en sherry, is voor € 9,95 te koop bij Sauter Wijnen.
Amastuola – 100% Primitivo (Bio)
’Zwarte en rode rijpe vruchten, confiture van rozenbottels. Gedroogde dadels en pruimen. Tijm en rozemarijn. Koffiebonen en pure chocolade,’ zo beschrijft Sauter Wijnen deze biologisch gemaakte Primitivo.
Die beschrijving blijkt helemaal raak. Niet te log, niet te zwaar maar balans en finesse. De kunst van het doseren is hier toegepast. Deze forse Amastuola is niet voor niets bekroond met internationale prijzen die hem terecht in het zonnetje zetten, ook buiten Puglia. De 100% Primitivo van Amastuola is voor € 11,- te koop bij Sauter Wijnen.
A Mano – 100% Primitivo
Ook A Mano heeft een mooie Primitivo in de collectie. Volgens de Pugliese wijnboer die deze krachtpatser maakt, stond de wieg van de Primitivo in Kroatië. De druivensoort is vervolgens de Adriatische Zee overgepeddeld om zich in de zonnige hak van de laars te nestelen.
Toen de natte voetjes eenmaal in de kurkdroge Italiaanse bodem geworteld waren, maakte de druif al snel furore. De ster rees snel, de Primitivo werd het uithangbord van de Pugliese wijnindustrie. Terecht, want met deze fles ’gevangen zonlicht’ tover je de zomer op tafel. Ook deze rode A Mano kreeg van Gambero Rosso ‘due bicchieri’. Daar drinken we op! De A Mano 100% Primitivo is voor € 9,49 te koop bij Gall & Gall.
Tesoruccio – Primitivo
Primitivo dankt zijn naam aan het feit dat deze druif vroeg in het seizoen rijpt. Bij de meeste mensen valt deze wijn al snel in de smaak, maar voor de beginners heeft Hema een ‘instap-Primitivo’ zonder houttoeters en tanninebellen.
Simpel, recht-toe-recht-aan-zonnig-fruitsap, heerlijk bij gerechten uit de Pugliese cucina povera zoals orecchiette con cime di rapa e salsiccia (oortjespasta met een soort raapsteeltjes en worst). De Tesoruccio is voor € 6,50 te koop bij de Hema.
Il Guerro– Nero di Troia (Bio) IGT
In deze top 10 mag de Nero di Troia-druif niet ontbreken. Dit druivenras is ontstaan rond het dorp Troia, in het noorden vlakbij Foggia.
Voor deze wijn van Azienda Agraria Paolo Petrilli zijn de druiven met zachte hand geplukt, gevolgd door een zachte persing, fermentatie, geen filtering en opvoeding op Frans eiken. Een echte sterrenbehandeling en dat proef je. Met elk glas bewijst deze Guerro dat je geen Trojaans paard in huis hebt gehaald. Il Guerro is voor € 21,95 te koop bij Thiessen Wijnkoopers.
Le Camarde – Primitivo/Negroamaro IGT
Een klassieke Puglia blend, deze wijn van Primitivo en Negroamaro. Deze druivensoorten hebben een latrelatie: ze kunnen zeer goed solo, maar eenmaal samen versterken ze elkaars eigenschappen.
Negroamaro zorgt voor een licht bittere specerijentoets, structuur en diepgang. Primitivo complementeert met passievol, zwoel, zwart fruit. Een perfecte balans in je glas.
Leuk detail: het logo op het etiket is een fresco van Maria met kind uit het kerkje in het dorp Guagnano, waar de wijngaarden van Le Camarde liggen. Le Camarde is voor € 11,50 te koop bij Gustopiuma.
Il Cupone DOC – 90% Negroamaro / 10% Malvasia Nera
Deze Salice Salentino Riserva is een wijn uit het hart van de Salento, in het zuiden van Puglia. Rijp rood fruit, mediterrane kruiden en walnoot voeren de boventoon.
De druiven worden vanaf medio september met de hand geoogst. Deze Il Cupone lijkt enigszins op Le Camarde, maar heeft meer houtopvoeding genoten: twaalf maanden rijping in grote eikenhouten vaten.
Deze bijna honderd procent Negroamaro is een bewaarwijn. Reserveer hem alvast voor gure herfstavonden, om terug te denken aan warme zomers… Il Cupone is voor € 11,95 te koop bij Gustopiuma.
Susumaniello – 100% Susumaniello (Bio)
Na al deze grote druivenrassen is het de hoogste tijd voor een kennismaking met de Susumaniello-druif. In het Pugliese dialect betekent dat ’ezeltje’. Voorheen werd deze druif meestal gemengd met andere druivenrassen. Susumaniello verdient beter; een getalenteerd wijnmaker – zoals Masseria Li Veli – kan deze druif zo temmen dat het koppige ‘ezeltje’ ook in zijn eentje een bijzondere wijn kan opleveren.
Met aroma’s van framboos, kers, cassis en rabarber is deze wijn lichter, frisser en bescheidener dan de extraverte smaakbommen. Perfect voor een zwoele zomeravond… We voorspellen dan ook een mooie toekomst voor deze laatbloeier. De Susumaniello is voor € 15,97 te koop bij Licati Vini.
Tip: drink de rode wijnen iets gekoeld. Dat maakt ze makkelijker te verteren, vooral bij lichte zomerse gerechten of een barbecue.