La terrazza sul Lago Trasimeno – wandeling van Panicale naar Paciano

Wanneer je vakantie viert aan het Lago Trasimeno, in het noorden van de regio Umbrië, moet je volgens Martine – die een deel van het jaar in Umbrië woont – eigenlijk ook een dag inplannen voor deze wandeling van Panicale naar Paciano, twee van de borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië.

De route voert over een bergkam met prachtige vergezichten, rijke flora (waaronder een indrukwekkende laan met parasoldennen) en weinig asfalt.

Panicale – een van de mooiste dorpjes van Umbrië

Martine: ‘Het startpunt is het middeleeuwse dorpje Panicale. Door de ligging, op ruim vierhonderd meter hoogte, geniet je hier van een fraai uitzicht over het Lago Trasimeno.

Panicale is naast een van de borghi più belli d’Italia ook opgenomen in de lijst met dorpjes die van de Touring Club Italiano de Bandiera Arancione mogen dragen.

Deze ‘oranje vlag’ wordt toegekend aan kleine gemeenten (met maximaal vijftienduizend inwoners) met waardevol historisch, cultureel en ecologisch erfgoed, die in staat zijn om toeristen een gastvrij onthaal te bieden.

Ontdek de drie piazza’s van Panicale

Je betreedt Panicale via een van de twee toegangspoorten: de Porta Fiorentina of de Porta Perugina. Binnen de muren liggen drie pleinen, op drie verschillende niveaus.

Op het laagst gelegen plein, het Piazza Umberto I, staan de vijftiende-eeuwse Fontana Maggiore, een achthoekige waterput van travertijn, die nu dienst doet als fontein. Aan het plein verrijst ook de façade van het Palazzo Pretorio.

Het Piazza San Michele is het plein van de religieuze macht, die gesymboliseerd wordt door de imposante Collegiata San Michele Arcangelo, met een mooie schildering van Giovan Battista Caporali. Een nog mooier fresco wordt toegeschreven aan Masolino da Panicale, de meester van de beroemde Masaccio.

Het Palazzo del Podestà, het hart van de politieke macht, bevindt zich op het hoogst gelegen plein, het Piazza Masolino. Vanaf dit plein kijk je als vanaf een balkon uit over het meer.

Vertrek vanaf het Piazza Regina Margherita

Na deze eerste kennismaking met Panicale is het tijd om aan de wandeling te beginnen. Hiervoor ga je naar het Piazza Regina Margherita, even buiten de muren (waar je ook je auto kunt parkeren).

Hier neem je het met keien bestrate weggetje dat rechts van de weg naar Missiano steil omhoog loopt. Als je na een tijdje achteromkijkt, heb je Panicale in het vizier. Je passeert boerenhuizen, waarvan er veel duidelijk zijn opgeknapt en een bestemming als vakantiehuis hebben gekregen.

Even later zie je recht vooruit de beboste bergtop van de Monte Petrarvella (644 meter). Als het pad vlakker wordt, zie je aan je rechterhand de eerste uitzichten op het Lago Trasimeno. Het panorama aan de linkerkant mag er ook zijn: het dal van de Nestore.

Naar de top van de Monte Petrarvella

Na ongeveer vijfenveertig minuten wandelen bereik je de top van de Monte Petrarvella. Nadat je een tijdje over de bergkam hebt gewandeld, kom je uit bij een prachtige parasoldennenlaan, met een lengte van circa vierhonderd meter.

Door het kleurverschil tekent de laan mooi af tegen de omringende boomkronen. Aan het einde van de behoorlijk stijgende laan kan je even uitrusten op de picknickplaats.

Vanaf nu daal je af via een bospad. Vrij snel daarna kom je op een asfaltweg uit die je linksaf inslaat om het middeleeuwse Paciano (op ruim driehonderdnegentig meter hoogte) te bereiken.

Het historisch centrum van Paciano

Voordat je via de Porta Perugina het historisch centrum van Paciano betreedt, passeer je een gerestaureerde oude wasplaats.

De drie parallelle hoofdstraten van Paciano, die onderling worden verbonden door steegjes die hier kaarsrecht op staan, geeft het dorpje de vorm van een waaier. De zeshonderd meter lange, veertiende-eeuwse muur met welgeteld acht torens en drie toegangspoorten omringt het vredige dorpje waarvan het kasteel sinds jaar en dag sereen over het domein van Perugia heen kijkt.

Naast de Porta Perugina en de Porta Fiorentina is er ook de Porta Rastrella. Door deze laatste poort kom je uit voor het Palazzo Cennini dat uit twee delen bestaat. Om van de ene naar de andere kant te komen, moet je over de poort heen wandelen. Op de eerste verdieping bewonder je muren vol fresco’s en kun je twee kapellen bezoeken.

Wandel door de straat vol parapluutjes

Loop door de nauwe steegjes en raak in middeleeuwse sferen door de bakstenen muren die je met hun warme kleuren lijken te omhelzen.

Wandel zeker ook door de Via Marconi, die in 2019 werd omgetoverd tot de Strada degli Ombrelli, de straat van de paraplu’s.

Ga ook op zoek naar de Etruskische put die wordt vergezeld door twee kerken: de San Giuseppe en de San Carlo Borromeo. In de eerste kerk wordt de oude stadsvlag bewaard en vind je prachtige gerestaureerde fresco’s. In de tweede kerk heet een prachtig portaal van natuursteen je welkom en vind je binnen een houten kruisbeeld.

Trakteer jezelf na het kuieren door de smalle straatjes op een drankje bij La Sosta di Giano of een lunch bij La Loggetta.

Na je bezoek aan Paciano keer je terug door dezelfde stadspoort als waardoor je gekomen bent, langs de wasplaats. De weg die voor je ligt, gaat rustig op en neer, met prachtige uitzichten in de richting van het Lago Trasimeno.

Terug naar Panicale via de Torre Orlando

Nadat je een kwartiertje omhoog gelopen hebt, kom je uit bij de twaalfde-eeuwse Torre Orlando. Een half uur later bereik je Panicale, waar je de tijd hebt om uitgebreider kennis te maken met dit dorpje.

Bezoek zeker het vroegere huis van de lokale ridder en held Giacomo Paneri (ook wel Boldrino da Panicale genoemd) en het kleine Teatro Cesare Caporali.

Even buiten de Porta Fiorentina ligt de Sant’Agostino, waar sinds 2001 het Museo del Tulle is gevestigd. Er is een kleine expositie ingericht met in de hoofdrol de ars panicalensis, het lokale, zeer fijne handwerk.

Perugino’s fresco in Panicale

Het mooiste kunstwerk van Panicale is te zien in het Oratorio di San Sebastiano. Hier vind je namelijk een fresco van Perugino, een van de beroemdste schilders uit Umbrië.

De schildering is gemaakt in 1505 en beeldt het martelaarschap van de heilige Sebastiaan uit. Het landschap op de achtergrond is precies hetzelfde als dat waarin het kerkje staat, waardoor het een bijzonder levendig kunstwerk wordt.

In hetzelfde oratorio is ook La Madonna in trono con angeli musicanti te bewonderen, dat vrij recent werd toegekend aan niemand minder dan Rafaël.

Na al dat moois is het tijd om je neer te vleien op het terras van een van de bars op het Piazza Umberto I en heerlijk na te genieten van de prachtige wandeling tussen deze twee bellissimi borghi.’

Alle details van deze wandeling

Wil je deze wandeling ook doen? Alle details van deze rondwandeling van circa tien kilometer vind je via deze link op AllTrails.com.