Wijn, architectuur en design – de mooiste cantina’s in Trentino-Alto Adige

De wijnen die in de regio Trentino-Alto Adige worden gemaakt, zijn letterlijk en figuurlijk van zeer hoog niveau.

Je kunt op tal van plekken proeven, maar in dit artikel nemen je mee naar vijf cantina’s die ook qua architectuur bijzonder zijn: Cantina Tramin, Nals Margreid, Cantina Kurtatsch, Cantina Mezzacorona en Cantina Bolzano.

Cantina Tramin – Termeno

Cantina Tramin is een coöperatie die al sinds 1898 bestaat. Inmiddels hebben zich honderdzestig kleine wijnboeren bij Cantina Tramin aangesloten.

De cantina is gebouwd naar een ontwerp van architect Werner Tscholl. Hij breidde het oorspronkelijke gebouw uit door aan beide kanten een glazen vleugel te plaatsen. Deze vleugel kreeg een stalen omhulsel in de vorm van een wijnblad.

Met zijn groene kleur versmelt het volledig met het landschap. Achter het groene frame gaat een glaswand schuil, waarin het wijnlandschap mooi wordt weerspiegeld.

De groene vleugels lijken de wijnvelden te omarmen. Het architectonische bouwwerk is bijna een sculptuur te noemen, als eerbetoon aan de wijnbouw in dit gebied.

Door de glazen wand heb je vanuit de proefruimte een grandioos uitzicht over de heuvels vol wijnranken.

Wil je de wijnen van Cantina Tramin proeven, dan kun je een van de rondleidingen reserveren. Tijdens Le Eccellenze di Cantina Tramin breng je eerst een bezoek aan de cantina, om vervolgens een kijkje te nemen in de ondergrondse productieruimte, waarna je zeven van Tramins beste wijnen proeft. Ook een aanrader is I Classici di Cantina Tramin, waar je na de rondleiding vijf klassiekers van Tramin kunt proeven.

foto’s: Cantina Tramin

Nals Margreid – Nalles

Bij Nals Margreid (of NAMA) vinden ze dat elk meesterwerk een omlijsting nodig heeft om de schoonheid en elegantie tot hun recht te laten komen. Dit was dan ook precies de opdracht aan de architect die de eer kreeg een ontwerp voor de cantina te maken. Het moest daarbij ook integreren met het achttiende-eeuwse landgoed dat er al stond.

De uit Merano afkomstige architect Markus Scherer liet zich inspireren door de imposante bergen die het decor van het wijnhuis vormen. Hij zette een even majestueus bouwwerk neer.

De negen meter hoge muren zijn net als de rotsformaties roodbruin, al zijn ze opgetrokken uit beton. Ze torsen immers het gewicht van het gigantische dak.

In het midden prijkt de barriqueruimte, waarvan de buitenkant is bedekt met eikenhout. De houten wijnvaten liggen hier dus niet onder de grond!

Nals Margreid is net als Cantina Tramin een coöperatie. Met de opbrengst van de druiven van bijna honderdveertig wijnboeren maakt men hier onder meer Gewürztraminer en Lagrein.

foto’s: Nals Margreid

Mezzacorona’s Cittadella del Vino – Mezzacorona

Het begon in 1904 met elf kleine wijnboeren, maar inmiddels zijn er zo’n vijftienhonderd leden. Mezzacorona is daarmee een van de grootste wijncoöperaties in Italië.

Architect Alberto Cecchetto kreeg in de jaren negentig de opdracht een nieuwe cantina te ontwerpen, die feilloos zou passen in het landschap. De cantina van Mezzacorona lijkt dan ook een uitloper van het kolossale gebergte en gaat helemaal op in de omgeving, met dank aan de natuurlijke kleuren.

Ook de vormen zijn goed gekozen, van een golvend dak dat de lijn van de bergen volgt tot een strak en massief gebouw dat het gebergte juist representeert.

In plaats van één gebouw creëerde Cecchetto meerdere industriële bouwwerken die samen de Cittadella del Vino vormen. Ze zijn allemaal een belangrijke schakel in het productieproces.

De kelder ligt driekwart onder de grond, om de ideale temperatuur en vochtbalans te creëren. Er zijn stalen trappen en loopbruggen gemaakt, die het complex doorkruisen en de kelders met elkaar verbinden.

Tijdens een bezoek aan dit wijndorp kun je uiteraard proeven van de wijnen van Cantina Mezzacorona. Het aanbod van deze cantina is groot, van een Pinot Grigio Riserva tot een Teroldego Riserva, van een Marzemino tot een Lagrein Riserva.

foto’s: Cantina Mezzacorona

Cantina Kurtatsch – Kurtatsch

Ook Cantina Kurtatsch is een coöperatie. Bijna tweehonderd wijnboeren brengen hun druiven na de oogst naar deze cantina. Onder het dak van een fascinerend gebouw dat zich aftekent tegen de omliggende bergen, worden ze omgetoverd tot een breed scala aan wijnen.

Tot de topwijnen van Cantina Kurtatsch behoren hun Gewürztraminer Riserva DOC, Chardonnay Riserva DOC, Merlot Cabernet Riserva DOC en Cabernet Sauvignon Riserva DOC.

Voor het ontwerp van de cantina lieten de architecten van Dell’Agnolo Kelderer uit Bolzano zich inspireren door het karakteriserende rotsgesteente van de omliggende Dolomieten. Dit werd dan ook de vorm van het omhulsel van de cantina, om zo optimaal in het landschap te passen.

Als het ’s avonds donker wordt, zorgt het design dankzij het doorzichtige geraamte aan de binnenkant voor een prachtig lichtspel.

Je kunt een wijnproeverij boeken, maar nog leuker is een wijnexpeditie. Tijdens deze esplorazione vitivinicola loop je van wijngaard naar wijngaard, waarbij je de wijnen op de plek van hun herkomst proeft. Onderweg passeren twaalf wijnen de revue, met tussendoor ook een lunch.

foto’s: Cantina Kurtatsch

Cantina Bolzano – Bolzano

In deze selectie architectonische cantina’s in Trentino-Alto Adige mag Cantina Bolzano, waar we in deze blog al over schreven, niet ontbreken.

De semi-transparante kubus weet al van ver je aandacht te trekken. Over het oppervlak lopen stalen nerven, die het patroon van een wijnblad vormen, als eerbetoon aan de wijnbouw in Bolzano en omstreken.

In het donker is de kubus nog spectaculairder. Dankzij de verlichting komt het ontwerp van het wijnblad nog mooier uit. Het ontwerp voor de kubus komt van het eerder genoemde architectenbureau Dell’Agnolo Kelderer.

De ultramoderne productieruimte bevindt zich grotendeels onder de grond, met de kubus als zichtbaar statement van de core business van Cantina Bolzano, het maken van wijn.  Ook al lijkt de kubus van buiten semi-transparant, overdag kijk je van binnen in de kubus gewoon naar buiten.

De cantina vormt ook hier één geheel met de omgeving, met name vanwege de wijnranken die op het dak groeien en lijken over te lopen in de groene berg.

In hun design hielden de architecten bovendien rekening met de ‘weg van de zwaartekracht’ die de druiven tijdens het productieproces afleggen. Dat wil zeggen dat de vers geoogste druiven worden binnengebracht op de begane grond en in de verdere productiefasen een natuurlijke afdaling volgen.

Op de website van Cantina Bolzano kun je alvast een virtuele tour doen door de cantina, maar natuurlijk is het nog leuker om de cantina te bezoeken voor een proeverij als je tijdens je vakantie in de buurt bent.

met dan aan Cantina Bolzano voor een aantal foto’s