Rome

Degenen die mij ook via Twitter volgen hebben het vast al wel gelezen: ik werd vorige week, voor mijn vertrek naar Rome, bij de gate opgewacht door @KLMsurprise. Voor mijn vertrek had ik van een vriendin gehoord dat KLM een originele marketingactie had bedacht voor alle twitterende reizigers. Als je met KLM naar waar dan ook ter wereld vliegt, en je dit via Twitter kenbaar maakt, maak je kans op een originele verrassing. Dat liet ik me natuurlijk geen twee keer vertellen, en dus tikte ik dinsdagochtend, voor een lange dag vol vergaderingen, snel het volgende berichtje: @KLMsurprise Lees net …

Links vooraan in de Kerk van de Friezen bevindt zich een bijzondere ruimte: een kleine kapel met een kruisbeeld, een Mariabeeld en een 33 treden tellende trap, die vrij steil naar beneden loopt. Het is echter niet de bedoeling dat je de trap afloopt; het is namelijk een devotietrap, een zogenaamde Heilige Trap. Jarenlang was deze trap buiten gebruik en was de ruimte met het kruisbeeld een donkere opslagplaats. In het Heilige Jaar 2000 werd de trap op initiatief van de beheerders van de Kerk van de Friezen gerestaureerd, als  Nederlandse bijdrage aan het Jubileumjaar. De Scala Sancta, zoals buiten …

Twee weken geleden schreef ik over de Romeinen in de Lage Landen – vandaag draaien we de rollen om en staat een stukje Nederland in Rome centraal op Ciao tutti. Een stukje Nederland, denk je nu wellicht, in de titel staat toch duidelijk een verwijzing naar de Friezen? De Nederlandse kerk in Rome heeft inderdaad een naam die enige uitleg verdient. In Rome is het als in Nederland tijdens de Elfstedentocht: alle Nederlanders zijn Friezen. De oude naam voor de mensen die uit de Lage Landen naar Rome kwamen, is nooit aangepast. Het feit dat medelanders al eeuwenlang naar Rome …

Vandaag een lofzang op Rome, aan de hand van een prachtig boek dat we vorige week ontdekten: Laus Romae, oftewel Lofzang op Rome, is een bundel van zestien artikelen die betrekking hebben op belangrijke momenten uit de cultuurgeschiedenis van Rome, van 1200 voor Christus tot en met het gedicht van Lucebert over Rome uit 1957. Het boek is samengesteld naar aanleiding van het tienjarig jubileum van de nascholingscursus die door uitgeverij Eisma Edumedia werd georganiseerd voor docenten Klassieke Talen als voorbereiding op de Rome-reis. De redactie van het boek is verzorgd door Charles Hupperts en Elly Jans. In Laus Romae …

Tijdens een van onze wandelingen door Rome, stuitten we op het prachtige aanplakbiljet van de Sint Juliaan der Vlamingen, oftewel de San Giuliano dei Fiamminghi, de Koninklijke Belgische kerk in Rome. De kerk zou ten tijde van de Kruistochten zijn gesticht als pelgrimshospitaal voor de inwoners van het graafschap Vlaanderen. Veel weten we niet over deze eerste bestaansperiode, maar zeker is wel dat graaf Robrecht II van Vlaanderen het hospitaal in 1094 vaste inkomsten verschafte. De kerk kent dus een lange geschiedenis en herbergt prachtige kunstwerken van Vlaamse makelij. De Bentvueghels, een vereniging van kunstenaars uit Nederland en Vlaanderen, kwam …

Zoals jullie op Ciao tutti kunnen zien en lezen, telt Rome veel wonderlijke plekken, waar niets is zoals het op het eerste gezicht lijkt. Uiteraard zijn er nog veel meer van deze verhalen: achter elk gebouw, achter elke steen gaat wel een geheim schuil. Telkens wanneer je de stad bezoekt, ontvouwen zich een paar geheimen, ontdek je nieuwe verhalen, doorkijkjes, eigenaardigheden. Hoe vaker je in Rome komt, des te makkelijker weet je je blik los te maken van de gebaande paden, van de grote monumenten die tijdens een eerste bezoek je blik gevangen houden. Je leert de achterafstraatjes kennen, de …

Afgelopen dagen heb je hier op Ciao tutti regelmatig de namen van Francesco Borromini en Gian Lorenzo Bernini voorbij zien komen. Beide kunstenaars hebben een stempel op de Romeinse kunst en architectuur gedrukt, waarbij we hebben gezien dat ze de Eeuwige Stad niet alleen hebben voorzien van veel mooie bouwwerken maar ook van opvallende grapjes, trucjes en gezichtsbedrog. Beide heren konden echter niet samen door één deur. Ze keken met afgunst naar elkaars werk en gunden elkaar het licht in de ogen niet. Kreeg Borromini een opdracht toegewezen, dan deed Bernini zijn uiterste best om een ander groot project naar …

Rome telt onnoemelijk veel kerken, van de enorme Sint-Pieter, de Santa Maria Maggiore en de Sint Jan in Lateranen tot kleine kerkjes waar een willekeurige voorbijganger wellicht niet vaak oog voor heeft maar die door de Romeinen zelf druk bezocht worden. Een van de mooiste kleine kerkjes is de San Carlo alle Quattro Fontane, die door de Romeinen ook wel liefkozend San Carlino wordt genoemd. Dit verkleinwoord is voor dit kerkje meer dan terecht gekozen; het meesterwerkje van de hand van Francesco Borromini is namelijk precies zo groot als één pijler in de Sint-Pieter. Technisch zit het ontwerp nogal complex …

Niet alles in Rome is zoals het lijkt – de Romeinen zijn meesters in gezichtsbedrog. De komende dagen maken we een rondgang langs plekken in Rome die je letterlijk op het verkeerde been zetten! Als eerste de fraaie barokkerk Sant’Ignazio, genoemd naar de heilige Ignatius van Loyola, de oprichter van de jezuïetenorde. Men begon met de bouw van de kerk in 1626, precies op de plek waar zestig jaar eerder de Santissima Annunziata was gebouwd. Deze kerk kon echter al snel niet genoeg plek bieden aan de almaar groeiende groep jezuïetenstudenten en moest dus uitgebreid of vervangen worden. Aangezien Ignatius …

Dit zou een ellenlang stuk kunnen worden, met zo’n titel. Want wat is in Rome nu niet magisch? Op elke straathoek zie of hoor je wel iets wonderlijks, elk gebouw en elk plein heeft zijn eigen unieke geschiedenis, elke ochtend in de stad begint als een nieuw avontuur, elk steegje kan naar een verrassing leiden… Andrea Vreede, die al sinds 1993 in Rome woont, kent natuurlijk als geen ander de magische plekken van de stad, waar de herinnering aan Caesar en Caravaggio, aan Borromini en Giordano Bruno nog tastbaar is. In De magie van Rome neemt ze je mee op een …

Strips passen uitstekend binnen het thema van de Kinderboekenweek. Als er één soort verhaal is waarbij de illustraties onontbeerlijk zijn, dan is het immers de strip. Daarom vandaag op Ciao tutti aandacht voor een stripverhaal, maar dan uiteraard wél een Romeins stripverhaal! In een van de vele boekwinkels die Rome rijk is, viel mijn oog vorig jaar al op een kleurrijk stripverhaal, waarin de hoofdrol was weggelegd voor Cicero de Kat. Hij maakt kinderen op een grappige en verantwoorde manier wegwijs in het Oude Rome. Dankzij de Vlaamse uitgeverij Van In is dit stripverhaal nu ook in het Nederlands verkrijgbaar. …

In de winkel van de Friezenkerk trof ik een voor kinderen erg leuk boekje aan over de catacomben in Rome, geschreven door Irene Stellingwerff. Irene woont al jaren in Italië en vertaalt haar opgedane kennis graag voor de jongste Italië-bezoekers. Dat doet ze niet op een saaie, belerende manier, maar aan de hand van een soort stripverhaal, waarin twee kinderen uit de moderne tijd in een spannend avontuur achter de geschiedenis van – in dit geval – de catacomben komen. Tijdens een wandeling over de Via Appia vinden Robin en Martha in een ondergrondse gang de geheime kamer van de …

Saskia: ‘Al dwalend door Rome vind ik niets heerlijker dan mijn gedachten te laten meanderen en te dromen over een langdurig verblijf in deze stad. Ik laat mijn blik over de gevels dwalen. Welke huizen, appartementen en kamertjes zouden zich daarachter bevinden? Hoe groot zouden de keukens zijn, en wat zou er allemaal voor lekkers in worden klaargemaakt? Zeker op zo’n mooie nazomerdag als vandaag, als de zon de stad een bijzondere gloed geeft en de bomen een ongekende kleurenpracht laten zien, is het goed dromen in Rome. De grootste groepen toeristen zijn terug naar huis en weer aan het …

Als je in augustus in Rome bent is een wandeling door Rome in de voetsporen van keizer Augustus een must! Die gaan we vandaag dan ook maken, en wie niet in Rome is wandelt aan de hand van de beschrijving hopelijk net zo makkelijk mee… Augustus heette bij zijn geboorte nog geen Augustus. Hij werd op 23 september 63 voor Christus in Rome geboren als Gaius Octavianus. Zijn moeder was een nicht van Gaius Julius Caesar. De kleine Gaius Octavianus was dus een achterneef van de grote Caesar. Toen Gaius Octavianus net vier jaar was, overleed zijn vader. Het was …

In mei was ik al zo verbaasd toen het met Pinksteren rozenblaadjes regende in het Pantheon, maar toen ik in Terug in Rome van Rosita Steenbeek las dat het in Rome altijd sneeuwt op 5 augustus, viel ik van verbazing bijna van mijn stoel. Sneeuw in augustus? Als de Romeinen de stad grotendeels verlaten hebben vanwege de drukkende hitte en je alleen nog toeristen over de trottoirs ziet slenteren, naarstig op zoek naar een barretje dat nog open is voor een flesje water of een ijskoffie? Als zelfs de Romeinse zwerfkatten pas ver na het vallen van de avond uit hun koele …

Vandaag is het dubbel feest in Rome: het is namelijk de feestdag van de heiligen Petrus en Paulus, die volgens de overlevering beiden op deze dag (en zelfs binnen het zelfde uur) zouden zijn gestorven. Goethe was op 30 juni 1787 in Rome ten tijde van de feestelijkheden ter ere van Petrus en Paulus en tekende het volgende dagboekfragment op: Goethe in Villa Borghese ‘Het grote Petrus- en Paulusfeest is eindelijk ook gekomen; gisteren zagen we de verlichting van de koepel en het op de Engelenburcht aangestoken vuurwerk. De verlichting wekt de indruk van een gigantisch sprookje, men gelooft zijn …

De wijk Testaccio is voor de meeste toeristen nog onontgonnen terrein. Toch is deze buurt een bezoek meer dan waard, zowel voor kunstliefhebbers als voor lekkerbekken! Tijdens de bloeiperiode van het Romeinse Rijk bevond zich op de plek waar nu Testaccio ligt de Porticus Aemilia, de binnenhaven van Rome. Hier werden vanuit Ostia, de haven aan zee, enorme kruiken met Spaanse olijfolie aan land gebracht. De olijfolie werd door de havenarbeiders overgedaan in kleinere vaten die gemakkelijker te vervoeren waren. Als de grote amforen waarin de olie was aangekomen geleegd waren, werden ze vernietigd. De kruiken waarin de olie was …

Toen ik in april in Rome was, heb ik natuurlijk een muntje in de Trevifontein gegooid, waarvan hierbij het levende bewijs: Zoals jullie wellicht weten, was ik hierdoor verzekerd van mijn terugkeer naar Rome. Al decennialang gooien toeristen en bezoekers een muntje in de fontein, met de heilige overtuiging dat ze dan nog eens zullen terugkeren. De oudste vermelding van het werpen van een muntje dateert van ongeveer 1870, maar pas in 1954 werd deze gewoonte door de film Three Coins in the Fountain wereldberoemd. Volgens de echte kenners moet je met je rug naar de fontein gaan staan. Je …

Nu de hevige winterkou zich hier in Nederland sterker dan ooit doet voelen, groeit mijn verlangen naar Italië met de dag. Gelukkig zit ik over twee weken in het vliegtuig naar Rome om de sneeuw even van me af te schudden en me te warmen aan de Italiaanse passie en levenslust. Wanneer mijn drukke werkzaamheden het toelaten mijmer ik boven een kopje (automaat)cappuccino al over de allereerste versgezette cappuccino waarvan ik in Rome slokje voor slokje zal genieten. Het is altijd weer spannend waar ik dat eerste kopje zal bestellen… Bij het bekende – maar inmiddels eigenlijk te toeristische – …