Extra Time Tour in de Vaticaanse Musea – met als grande finale de Sixtijnse Kapel voor jou alleen

De eerste keer dat je met je hoofd in je nek naar Michelangelo’s duizelingwekkende plafond van de Sixtijnse Kapel staart, vergeet je nooit meer. Maar wat als je op diezelfde plek een nóg onvergetelijker ervaring kunt hebben, die zelfs dat unieke gevoel van ‘de eerste keer’ weet te overtreffen?

Saskia en Willemijn bezochten voor het eerst in jaren weer eens de Vaticaanse Musea, maar dan op een manier die ze beiden nooit voor mogelijk hadden gehouden.

Met een gids door de Vaticaanse Musea

Zelfs op een late maandagmiddag buiten het hoogseizoen zien we een imposante rij voor de Vaticaanse Musea, die zich over tientallen meters uitstrekt en de ene na de andere hoek omslaat.

De meeste mensen – wij zelf ook – bezoeken een museum graag op eigen gelegenheid, zodat je lekker je eigen gang kunt gaan en alle tijd kunt nemen om lang te blijven hangen bij een bepaald kunstwerk.

In het geval van de eeuwig drukbezochte Vaticaanse Musea geldt echter zonder twijfel: de beste manier om het meeste uit je bezoek te halen, is het boeken van een tour met gids. Niet alleen kun je dan die enorme rij overslaan, het biedt ook een goede leidraad in het museum zelf.

Waarom heb je die leidraad nodig? De collectie van de Vaticaanse Musea is zo enorm uitgebreid, dat het menselijkerwijs onmogelijk is om tijdens een bezoek alles in je op te nemen (althans niet zonder vroegtijdig te bezwijken aan het syndroom van Stendhal).

Een begeleide tour helpt je focus aan te brengen door bij een behapbaar aantal meesterwerken en alleen op bepaalde bijzondere plekken stil te staan.

Natuurlijk is het ook een leuke manier om (via ‘fluisteroortjes’, zodat de gids op normaal spraakvolume de groep kan bereiken) een en ander op te steken over de bijzondere kunst en geschiedenis achter alles wat er aan je voorbijtrekt, en bovendien alle vragen te kunnen stellen die maar in je opkomen. Ook voorkom je met zo’n tour dat je veel te lang blijft en eerder uitgeput dan verrijkt weer naar buiten stapt.

Extra tijd om alle kunst te bekijken

Zo togen ook wij, op een maandagmiddag aan het prille begin van de lente, naar de Vaticaanse Musea met een reservering op zak. Eerder boekten we al een keer de prachtige tour door de Giardini Vaticani, de tuinen van het Vaticaan, maar dit keer hebben we een wel heel bijzonder vooruitzicht…

Als laatst startende tourgroep van de dag krijgen we ‘extra tijd’ om de kunstschatten te bewonderen, waarna we ons bezoek zullen afsluiten met een unieke aperitivo op een van de prachtige binnenhoven.

Wat dat ‘extra’ van deze (Engelstalige) tour nu eigenlijk inhoudt, weten wij op het moment dat we het museum betreden ook niet precies, maar we laten ons graag verrassen.

Vaticaanstad in het klein

Al snel maken we kennis met onze gids, Daniela, en de handvol andere deelnemers aan deze tour. Startpunt is de mooie maquette van Vaticaanstad, een goede plek voor een inleiding in de geschiedenis van het Vaticaan in het algemeen en de Vaticaanse Musea in het bijzonder.

Zo wijst Daniela ons waar de Sixtijnse Kapel zich precies bevindt, waar de antieke obelisk van het Sint-Pietersplein oorspronkelijk stond, waar de pauselijke appartementen liggen én waar de huidige paus, Franciscus, woont – niet in die luxe privévertrekken van zijn voorgangers, maar juist tussen de mensen, in de gezamenlijke residentie van de kardinalen.

Daarna staan we even stil bij de ingang van de Cortile della Pigna, de binnenplaats waar we de tour later ook zullen eindigen (met sterretjes in de ogen en een glas prosecco in de hand, maar daar hebben we op dat moment nog geen weet van).

Van de topstukken van de Vaticaanse Musea…

De gids leidt ons langs een aantal beroemde topstukken van het museum, zoals de Laocoöngroep – een indrukwekkende antieke beeldengroep van bijna twee meter hoog. In marmer gevangen zie je de Trojaanse priester Laocoön en zijn twee zonen die zich aan slangen proberen te ontworstelen.

Volgens de overlevering wilde de priester en ziener Laocoön de Trojanen juist waarschuwen voor de list van de Grieken (het beroemde paard van Troje), toen hij, met zijn zoons, dodelijk werd aangevallen door reuzeslangen die uit zee kwamen. Het beeld werd in 1506, onder toeziend oog van Michelangelo, vlak bij het Colosseum opgegraven.

…tot minder bekende meesterwerken

Maar gids Daniela schenkt ook aandacht aan wat minder bekende meesterwerken, zoals de sarcofagen van Helena en Constantina in de Sala a Croce Greca. Deze twee reusachtige rode porfierkisten zijn respectievelijk van de moeder en de dochter van de Romeinse keizer Constantijn de Grote.

Ze werden in de achttiende eeuw verplaatst naar de Vaticaanse Musea en domineren de genoemde zaal niet alleen door hun afmetingen, maar ook door de wervelende reliëfversieringen.

Hoewel het museum nog gewoon open is en we de zalen dus zeker niet voor ons alleen hebben, is het rustiger dan gewoonlijk en is er tijd om tussendoor even door een openstaand raam te genieten van een schitterend uitzicht op Rome.

We kunnen zelfs hier en daar blijven hangen bij een onbekend kunstwerk dat je aandacht grijpt, zoals onder meer de Romeinse dame met boekrol in de hand bij ons deed.

Galleria delle Carte Geografiche – de Kaartengalerij

Natuurlijk voert de route ook door de Galleria delle Carte Geografiche, de Kaartengalerij, waar geschilderde landkaarten van alle regio’s en deelgebieden van Italië de wanden sieren. Het is een van onze lievelingsplekken in de Vaticaanse Musea.

Hier beginnen we goed te merken dat de stroom van bezoekers aan het afnemen is. Normaal gesproken kun je in deze galerij over de hoofden lopen, maar wij hebben dit keer eens alle tijd en ruimte om de kunstige kaarten goed te bewonderen.

We blijven natuurlijk ook even stilstaan bij de kaart van Parma, dé bestemming van de Ciao tutti lezersreizen later dit jaar!

Stanze di Raffaello – de kamers van Rafaël

Daarna zijn de Stanze di Raffaello aan de beurt, de door Rafaël met fresco’s beschilderde privé-appartementen van paus Julius II. Rafaël begon aan de kamers toen hij vijfentwintig jaar oud was en nog naam moest maken.

Als je de prachtige fresco’s bekijkt, kun je bijna niet bevatten dat ze door een zo jonge kunstenaar kunnen zijn gemaakt.

Uiteindelijk nam de opdracht Rafaël zijn leven lang in beslag; toen hij in 1520 stierf (op zevenendertigjarige leeftijd), waren de fresco’s nog lang niet voltooid. Maar twee van de vier kamers zijn dan ook helemaal door Rafaël zelf geschilderd; wat nog niet af was, is door zijn leerlingen voltooid.

De sleutels van de Sixtijnse Kapel

In de laatste van Rafaëls stanze valt ons oog op een onder Romekenners beroemde sleutelbos: de enorme ring met daaraan álle sleutels van de Vaticaanse Musea én die van de Sixtijnse Kapel.

Met alleen nog deze unieke kapel voor de boeg, gaan we langzaamaan richting de reguliere sluitingstijd. Als we de kapel binnengaan, staat het er nog helemaal vol mensen. Maar dan geven de bewakers aan dat ons groepje even aan de kant moet gaan staan, zodat zij de hele ruimte leeg kunnen ‘vegen’.

Als we, een minuut of tien later, de deuren op slot horen gaan, kunnen we onze ogen bijna niet geloven: wij mogen achterblijven in de Sixtijnse Kapel – die we bijna helemaal voor ons alleen hebben.

Helemaal alleen in de Sixtijnse Kapel

We krijgen ruim (zo’n dertig tot vijfenveertig minuten) de tijd om volop van dit unieke moment te genieten en om de weergaloze schilderingen van Michelangelo voor het eerst in alle rust en stilte tot in de kleinste details te bewonderen.

Als we een praatje aanknopen met een van de bewakers, blijven wij tweeën echt als állerlaatste achter. We knijpen elkaar in de armen, lopen rustig het tourgroepje achterna en dan sluiten achter ons de deuren van de kapel. Kippenvel!

Aperitivo met uitzicht op de Sint-Pieter

Op ons gemak wandelen we het laatste deel van het (nu compleet verlaten) museum door, en worden begeleid naar de Cortile della Pigna.

Daar nemen we in de heerlijk zachte voorjaarsavond plaats aan een speciaal voor ons gereserveerd tafeltje, met uitzicht op de koepel van de Sint-Pieter.

Achter ons, in de grote nis, de reusachtige dennenappel (pigna) – het beeld dat in de middeleeuwen werd gevonden in de Thermen van Agrippa, de blikvanger waarnaar deze cortile vernoemd is.

Op deze pauselijke binnenplaats proosten we met een koude prosecco op een onvergetelijke ervaring, die al onze verwachtingen heeft overtroffen!

Boek de Extra Time Tour van de Vaticaanse Musea

Wil je ook mee met deze unieke Extra Time Tour, waarmee je later en langer dan andere bezoekers kunt blijven? Zorg dan dat je op tijd een plekje reserveert via deze link, want de groep bestaat uit maximaal twintig personen.

De tour – met een officiële gids van de Vaticaanse Musea – kost € 78,- per persoon. Dit is inclusief toegang tot de Vaticaanse Musea, een gids, audiosysteem, toegang tot de Sixtijnse Kapel na sluitingstijd én een uitgebreide aperitivo, bestaande uit een drankje en een volle plank met warme en koude hapjes.

De rondleiding duurt volgens de informatie op de website twee uur, maar liep bij ons flink uit. Houd voor de zekerheid rekening met drie uur, mocht je voor die avond nog plannen maken.

Wij sloten na deze unieke ervaring af met een rondje over het Sint-Pietersplein bij zonsondergang, om de magie nog even voort te laten duren…