Ciao tutti Italië Agenda – september

Tijdens het festival vindt ook de Internationale ijswedstrijd Procopio de’ Coltelli plaats. De competitie draagt de naam van de Siciliaanse chef Francesco Procopio Cutò, die ook wel ‘de vader van de gelato’ wordt genoemd.

Hij nam de ijskoude lekkernij van Sicilië mee naar Frankrijk, toen hij daar in 1686 Café Le Procope opende – zo gaat het verhaal. Gelukkig bleef er genoeg kennis van het ijsbereiden achter op het eiland, iets waar je als bezoeker heerlijk van mee kunt genieten!

I Suoni delle Dolomiti
tot 1 oktober 2023 (Trentino)
In het Noord-Italiaanse Trentino geniet je tijdens de zomermaanden van prachtige concerten en optredens tussen de bergtoppen. Via deze link vind je het volledige programma. Alle programmaonderdelen van dit unieke festival zijn alleen te voet toegankelijk voor zowel publiek als muzikanten en dus extra magisch!

Musica con Vista
tot 30 september 2023
Deze zomer worden er in verschillende bijzondere tuinen concerten in de openlucht gehouden. Er staan wel veertig uitvoeringen op de planning, van Trento tot Palermo, zoals je op de speciale website van Musica con Vista kunt zien.

foto: Musica con Vista

ITALIË
TENTOONSTELLINGEN

 

Bergamo en Brescia – Culturele Hoofdsteden van Italië in 2023
In 2023 mogen de steden Bergamo en Brescia zich beide Culturele Hoofdstad van Italië noemen. Ter ere daarvan worden er veel speciale evenementen en exposities georganiseerd.

Een mooie installatie ter ere van Bergamo Brescia Capitale Italiana della Cultura is Allegro maar non troppo (‘vrolijk maar niet te’), een lichtkunstwerk van Platek en Jan Van Lierde.

Het is tot 31 december 2023 tegelijkertijd in Bergamo en in Brescia te zien, in Bergamo onder de portici van de Biblioteca Civica Angelo Mai aan het Piazza Vecchia en in Brescia onder de Portico del Monte di Pietà aan het Piazza della Loggia.

foto’s: Bergamo Brescia Capitale Italiana della Cultura

Tot 29 oktober 2023 bewonder je in Brescia een unieke combinatie van twee prachtige bronzen beelden: Il Pugile, de bronzen bokser die normaal gesproken in het Palazzo Massimo alle Terme in Rome te zien is, en de Vittoria Alata, de gevleugelde vrijheid, hét symbool voor de stad Brescia.

De Spaanse Juan Navarro Baldeweg ontwierp de installatie voor beide beelden, in het Parco Archeologico di Brixia, dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco prijkt. Via deze link lees je meer over dit unieke duo.

© foto’s A. Chemollo | Archivio Fotografico Civici Musei di Brescia

Rondom het Castello di Brescia ontmoet je gorilla’s, bavianen en chimpansees. Het groen rondom het kasteel biedt onderdak aan de beelden van de Bolognese kunstenaar Davide Rivalta.

Via deze link vind je meer informatie. De expositie maakt deel uit van de festiviteiten die worden georganiseerd ter ere van Brescia – Capitale della Cultura. In dit artikel delen we meer tips voor een bezoek aan de culturele hoofdstad van Italië van 2023 (een eer die Brescia deelt met Bergamo).

foto’s: Brescia Musei

Tot 7 januari 2024 bekijk je Plessi sposa Brixia, met installaties, projecties en digitale kunstwerken van de hand van Fabrizio Plessi, die te zien zijn in het Parco Archeologico di Brescia Romana en het Museo di Santa Giulia in Brescia.

Het volledige programma vind je via deze link op de website Bergamo Brescia 2023. Ook via Facebook en Instagram blijf je op de hoogte van alle nieuws en evenementen.

TRENTO

Anima Mundi – The Carousel of Life
tot 29 oktober 2023, MUSE
Van 13 juli tot 29 oktober 2023 organiseert het MUSE in Trento de tentoonstelling Anima Mundi – The Carousel of Life in het Palazzo delle Albere.

Het MUSE wil de ‘ziel van de wereld’ verbeelden aan de hand van een uniek en speels concept: de carrousel. De meeslepende expo neemt je mee in een verhaal van geluiden, lichten en dramatische installaties. Een expeditie om licht en duisternis, engelen en demonen, oorsprong en wording, leven en dood, vliegende en rondzwervende dieren te ontdekken.

Deze wereld tussen droom en werkelijkheid wordt geschapen door de Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen, Sebastian Brajkovic, Marta Klonowska, Marcello Pietrantoni en Sergio Boldrin.

foto: Matteo di Stefano van Carousel of Life | Carousel of Biodiversity – La Giostra Della Vita van Koen Vanmechelen

TURIJN

Giochi siderali – Riccardo Cordero
tot 5 november 2023, Giardini della Reggia di Venaria
Negen grote kunstwerken van Riccardo Cordero, die hij tussen 2002 en 2020 maakte van ijzer en brons, schitteren in de tuinen van de Reggia di Venaria.

Het gaat om geometrische werken met namen als Satellite, ET, Asteroide Siri en Meteora Hoba, die uit de hemel lijken te zijn neergedaald om een bezoek aan de koninklijke tuinen in Turijn een magisch tintje te geven. Via deze link vind je meer details.

foto: Reggia di Venaria

VERONA

Photo & Food – Il cibo nelle fotografie Magnum dagli anni Quaranta a oggi
tot 17 september 2023, Eataly Art House
Honderdvijfentwintig culinaire foto’s van negenentwintig internationale fotografen – onder wie Elliott Erwitt en Inge Morath – sieren deze zomer de wanden van Eataly Art House bij Verona. Via deze link vind je meer informatie. Eén tip: zorg wel dat je deze expositie niet met een lege maag bezoekt!

VENETIË

The Laboratory of the Future – Biennale Architettura
tot 26 november 2023, Venetië
Het thema van de Biennale Architettura is dit keer The Laboratory of the Future. Deze editie is samengesteld door Lesley Lokko, architectuurdocent en schrijver. Hij verzamelde negenentachtig deelnemers uit meer dan zestig verschillende landen, die laten zien hoe ze door middel van verbeelding een betere wereld willen bouwen.

Via deze link vind je alle details van deze Biennale; in dit artikel delen we de hoogtepunten van deze editie.

Thus waves come in pairs
tot 8 november 2023, Ocean Space
Drie moderne kunstenaars hebben de San Lorenzo omgetoverd tot de zogenaamde Ocean Space, met de tentoonstelling Thus waves come in pairs, naar de titel van het gedicht Sea and Fog van Etel Adnan.

De monumentale sculpturen van keramiek en glas van de Amerikaans-Libanese kunstenaar Simone Fattal gaan perfect samen met de installatie van het Duitse duo Petrit Halilaj en Álvaro Urbano. Met de expositie vragen de kunstenaars aandacht voor klimaatverandering.

foto’s: Ocean Space

EMILIA-ROMAGNA

Boccioni
9 september tot 10 december 2023, Fondazione Magnani-Rocca
De Fondazione Magnani-Rocca in Mamiano di Traversetolo (vlak bij Parma) wijdt deze herfst een expositie aan Umberto Boccioni (1882-1916), met meer dan honderd werken van deze bekende futuristische schilder en beeldhouwer.

De expositie richt zich met name op Boccioni’s vroegste werken, die hij realiseerde in Rome, Venetië en Milaan. Via deze link vind je alle details van de expositie.

Keith Haring – Radiant Visio
17 september 2023 tot 4 februari 2024, Palazzo Tarasconi, Parma
Het Palazzo Tarasconi in hartje Parma wijdt een tentoonstelling aan een van de grootste kunstenaars van de tweede helft van de twintigste eeuw: Keith Haring. Er zijn meer dan honderddertig werken te zien, grotendeels afkomstig uit privécollecties. Meer informatie vind je via deze link.

LE MARCHE

Da Ulisse a Corto Maltese
tot 7 januari 2024, Museo Villa Colloredo Mels, Recanati
Ter gelegenheid van de opening van het Recanati Comics Festival start de expositie Da Ulisse a Corto Maltese, een reis door de imaginaire wereld van Hugo Pratt. Via deze link lees je meer.

Lucio Dalla – Anche se il tempo passa
tot 5 november 2023, Palazzo Mosca & Centro Arti Visive Pescheria, Pesaro
Na het grote succes in Bologna, Rome en Napels strijkt deze expositie neer in Pesaro. Je maakt kennis met singer-songwriter Lucio Dalla en alle facetten van het leven van Dalla, van zijn excentrieke persoonlijkheid tot zijn veelomvattende carrière. Je bewondert persoonlijke documenten, foto’s, video’s en andere herinneringen aan deze ster. Via deze link vind je meer informatie.

FLORENCE

Le buchette del vino in mostra
2 tot 16 september 2023, Palagio di Parte Guelfa
Van 2 tot 16 september spelen de buchette del vino, de bijzondere wijnraampjes in Florence waarover we in deze blog meer vertellen, de hoofdrol tijdens een expositie in de Sala Brunelleschi van het Palagio di Parte Guelfa (Piazza della Parte Guelfa 1), die wordt georganiseerd door de Associazione Buchette del Vino.

Je ontdekt alles over de geschiedenis van deze wijnraampjes, met dank aan video’s, historische documenten en unieke objecten.

Zo bewonder je een reproductie op ware grootte van de kamer van een vinaio, de originele houten omlijsting van een wijnraampje, een reeks antieke wijnflessen en schilderijen waarop de wijnraampjes zijn afgebeeld.

De toegang is gratis, dus als je begin september in Florence bent, raden we je echt aan even binnen te lopen om de wereld van de wijnraampjes te ontdekken. Des te leuker is het om ze daarna in de stad zelf te spotten!

Wil je dat laatste trouwens liever met een gids doen? Dat kan; tijdens de tentoonstelling worden er ook rondleidingen en fietstochten georganiseerd.

Op woensdag 13 september is er zelfs een speciale gids, Luciano Artusi, familie van de beroemde Pellegrino Artusi, die je mee op pad neemt om de wijnraampjes rondom het Palagio di Parte Guelfa te ontdekken.

Blooming in Paradise
tot 12 november 2023, Officina di Santa Maria Novella
Blooming in Paradise is een bijzondere expositie van Felice Limosani. Je wordt helemaal omringd door bloemen in alle kleuren van de regenboog, in gezelschap van rustgevende muziek.

De expositie is tot 12 november 2023 te zien bij Officina di Santa Maria Novella, aan de Via della Scala 16, waar ook de entree en alle andere ruimtes je bedwelmen door de geuren en kleuren van bloemen.

Luca Giordano – maestro barocco a Firenze
tot 5 september 2023, Palazzo Medici Riccardi
De in Napels geboren Luca Giordano (1634-1705) is een van de bekendste Italiaanse  barokkunstenaars. Je bewondert zijn virtuoze werk dit jaar in een prachtige tentoonstelling in het Palazzo Medici Riccardi, waar hij het plafond van de Galleria degli Specchi (de spiegelzaal) beschilderde.

In het palazzo zijn ongeveer vijftig werken te zien, waaronder een aantal schetsen voor de Galleria degli Specchi en het plafond van de Biblioteca Riccardiana, die zijn uitgeleend door de National Gallery in Londen.

Er zijn ook werken te zien uit privécollecties en uit beroemde musea als de Galleria degli Uffizi, Pio Monte della Misericordia in Napels en Palazzo Barberini in Rome.

In de Biblioteca Riccardiana, die in de studiezaal een van de twee fresco’s bewaart die Giordano voor de familie Riccardi maakte, is tegelijkertijd de expositie Dai libri alla pittura – viaggio tra le fonti iconografiche di Luca Giordano a Palazzo Medici Riccardi te zien.

foto: MUS.E

TOSCANE

Anno Robbiano
tot 30 september 2023, Foiano della Chiana
In Foiano della Chiana, een van de dorpjes in de Valdichiana, de vallei die zich uitstrekt over de provincies Arezzo en Siena, viert men deze zomer het ‘Anno Robbiano’. Tijdens dit jaar van de Della Robbia’s wordt het dorp een soort museo diffuso (‘verspreid museum’) voor een aantal werken van de Della Robbia’s.

In de Collegiata di San Martino schittert bijvoorbeeld de Madonna della Cintola. De Della Robbia’s hebben de Madonna vaak vereeuwigd in majolica en de ene afbeelding van Maria is nog mooier dan de andere. In dit artikel lees je er meer over.

Signorelli 500
tot 8 oktober 2023, Cortona
Cortona viert de vijfhonderdste sterfdag van Luca Signorelli met Signorelli 500, een prachtige expositie waarin het werk van deze renaissanceschilder centraal staat.

Volgens Giorgio Vasari was Signorelli degene die de weg effende voor kunstenaars als Rafaël en Michelangelo en zo voor de ultieme perfectie van de kunsten.

Signorelli schilderde in opdracht van onder anderen Lorenzo De’ Medici, paus Sixtus IV en paus Julius II. Hij was een man van de wereld (zoals hij zichzelf ook afbeeldt op een van de fresco’s in de Duomo van Orvieto), maar tegelijkertijd was hij vaak en graag thuis in Cortona.

In het Palazzo Casali zijn tijdens Signorelli 500 dertig van zijn werken te zien, die afkomstig zijn uit verschillende (inter)nationale musea.

I Medici: gente del Mugello – ritratti di famiglia dalle Gallerie degli Uffizi
tot 5 november 2023, Palazzo dei Vicari, Scarperia
Dankzij het project Terre degli Uffizi, waarbij de Galleria degli Uffizi een aantal kunstwerken tentoonstelt in steden en dorpen in Toscane, sta je in Scarperia, een van de mooiste dorpjes van de Mugello, oog in oog met leden van de familie De’ Medici.

Er zijn vier portretten te zien. Ridolfo del Ghirlandaio vereeuwigde Cosimo. Zijn vrouw Eleonora werd samen met haar zoon Garcia (die op jonge leeftijd overleed aan malaria) geportretteerd door Lorenzo Sciorina, een leerling van Bronzino.

Je bewondert ook een schilderij van Francesco I en van zijn tweede vrouw Bianca Cappello. Via deze link lees je meer details; in dit artikel treed je in de voetsporen van de familie De’ Medici in de Mugello.

foto: Terre degli Uffizi

Le avanguardie – met veel meesterwerken uit het Philadelphia Museum of Art
28 september 2023 tot 7 april 2024, Palazzo Blu (Pisa)

ROME

This is Wonderland
tot 17 september 2023, Laghetto delle Cascate
Ben je deze zomer in Rome? Elke avond dompel je je van 19.00 tot 01.00 uur (laatste toegang om middernacht) onder in Alice in Wonderland, in de speciale tuin vol lichtjes.

Op een oppervlakte van circa veertigduizend vierkante meter van de Giardino delle Cascate bij het Laghetto dell’EUR (in de wijk EUR) komen alle figuren uit het verhaal tot leven, van het wit konijn tot de Gekke Hoedenmaker, van de kolderkat tot de rode koningin. Meer details vind je op de website van This is Wonderland.

foto’s: This is Wonderland

Senza fine – Letizia Battaglia
tot 5 november 2023, Terme di Caracalla
Ter herinnering aan de aanslagen die dertig jaar geleden plaatsvonden in de San Giovanni in Laterano en de San Giorgio al Velabro bewonder je in de Terme di Caracalla de tentoonstelling Senza fine, met foto’s van de Siciliaanse Letizia Battaglia (1935-2022).

Er zijn meer dan negentig grote foto’s te zien tussen de ruïnes van de thermen, die gezamenlijk vijftig jaar fotografie beslaan. Stuk voor stuk de moeite waard om te bekijken!

Sembra vivo
tot 8 oktober 2023, Palazzo Bonaparte
In het Palazzo Bonaparte, aan het Piazza Venezia in hartje Rome, is tot 8 oktober 2023 de expositie Sembra vivo te zien, met ruim veertig grote installaties van hedendaagse kunstenaars zoals Maurizio Cattelan, Ron Muech, George Segal en Carole Feuermann. De beelden zijn indrukwekkend echt; met realistische details. Meer informatie over de expositie vind je op de website van Palazzo Bonaparte.

Nuova Luce da Pompei a Roma
tot 8 oktober 2023, Musei Capitolini
In de Musei Capitolini maak je een – deels – virtuele reis door de verlichting in de antieke wereld. Er zijn meer dan honderdtachtig originele bronzen museumstukken bij elkaar gebracht, uit zowel Pompeï als Rome. 

Hoe werd de duisternis ten tijde van het Romeinse Rijk opgelicht? Werden er voor feesten speciale lampen gebruikt? En welke rol speelde het licht overdag?

Olielampjes, kandelaars en zaklantaarns uit onder meer het Museo Nazionale Archeologico in Napels en het Parco Archeologico di Pompei werpen licht op deze vragen en zorgen gezamenlijk voor een originele expositie. Via deze link vind je meer details. 

foto’s: Nuova Luce da Pompei a Roma | Turismo Roma 

Michelangelo Pistoletto – Infinity
tot 15 oktober 2023, Chiostro del Bramante
Het Chiostro del Bramante is een van onze favoriete expositieruimtes in Rome. Dit jaar bezoek je er de tentoonstelling Michelangelo Pistoletto – Infinity, met vijftig werken en vier grote installaties van deze meester van de arte povera. Via deze link lees je meer details.

Gli dei ritornano – I Bronzi di San Casciano
tot 22 december 2023, Palazzo del Quirinale
In de expositiezalen van het Palazzo del Quirinale worden de bronzen beelden tentoongesteld die vorig najaar werden opgegraven bij het Toscaanse dorp San Casciano dei Bagni (zie ook dit artikel). Meer informatie over de tentoonstelling vind je via deze link.

foto: Ministero della Cultura

L’Italia è un desiderio – fotografie, paesaggi e visoni
tot 3 september 2023, Scuderie del Quirinale

Lex – giustizia e diritto dall’Etruria a Roma
tot 10 september 2023, Museo dell’Ara Pacis

La Roma della Repubblica – il racconto dell’archeologia
tot 24 september 2023, Musei Capitolini

La bilancia e la spada. Storie di giustizia a Castel Sant’Angelo
tot 1 oktober 2023, Castel Sant’Angelo

Arnaldo Pomodoro – Il Grande Teatro delle Civiltà
tot 1 oktober 2023, Fendi – Palazzo della Civiltà Italiana (EUR)

Rotativa di Babilonia | © Fondazione Arnaldo Pomodoro

REGGIO CALABRIA

I Bronzi di Riace – cinquanta anni di storia
tot 26 november 2023, Museo Archeologico Nazionale
Maak een schitterende reis naar het verleden van de beroemde Bronzi di Riace, aan de hand van talloze archieffoto’s en video’s uit de tijd van deze bijzondere vondst. In het Museo Archeologico Nazionale in Reggio Calabria maak je zo kennis met de mensen die deze bronzen mannen ontdekten en restaureerden, om de beelden dan met een hernieuwde blik te bekijken.

PUGLIA

Caravaggio e il suo tempo – tra naturalismo e classicismo
16 juli tot en met 8 december 2023, Mesagne
Circa vijfendertig werken van Caravaggio en zijn tijdgenoten schitteren dit jaar in het Castello Normanno Svevo in Mesagne. Je bewondert een aantal werken uit privécollecties, die weinig bekend zijn bij het grote publiek, zoals Jongen gebeten door een hagedis van Caravaggio en Conversione di San Paolo van Ludovico Carracci.

Building Bridges
tot 10 september 2023, Vieste
De gigantische handen van het kunstwerk Building Bridges van Lorenzo Quinn zijn tot 10 september te zien in Marina Piccola in Vieste. Zes paar handen staan symbool voor menselijke waarden als vriendschap, trouw en hoop.

foto’s: Vieste in Love

Het Rijksmuseum van Oudheden is al bijna tweehonderd jaar betrokken bij archeologisch onderzoek in Vechten. De afgelopen jaren zijn veel vondsten afkomstig uit deze plaats aan de collectie toegevoegd.

De honderd bijzonderste objecten zijn voor deze tentoonstelling geselecteerd, waaronder een aantal bijzondere helmen, een gezichtsmasker, luxe aardewerk en schoenzolen in alle soorten en maten. Via deze link lees je meer over de expositie.

Romeinen achter de duinen
tot 31 maart 2024, Museon. Den Haag
In het Museon is een tentoonstelling te zien over de Romeinen in het Nederlandse kustgebied en over de Cananefaten, de oorspronkelijke bewoners.

Met enkele unieke vondsten uit de omgeving van Den Haag als uitgangspunt wordt een indruk gegeven van het leven van de Romeinen. Thema’s als het leger, mode en make-up, de Romeinse kookkunst en bebouwing komen aan bod.

Le Canzoni Italiane – Alexander Broussard & Friends
verschillende theaters in Nederland
Met het programma Le Canzoni Italiane keert Alexander Broussard terug naar zijn roots. De van oorsprong Italiaanse pianist/zanger speelt en zingt een keur van klassiekers waarmee hij grootgebracht is en wisselt dat af met moderne internationale successen.

Verwacht een sfeervol repertoire dat je in luttele seconden meevoert naar het hart van de Italiaanse cultuur met vanzelfsprekend de passie die daarbij hoort.

Van Eros Ramazzotti tot Luciano Pavarotti, van Zucchero tot Andrea Bocelli, van traditionele muziek tot pop: het komt allemaal voorbij in deze voorstelling waar vuur en melancholie elkaar omarmen. Benieuwd? Het speelschema vind je via deze link.

BELGIË

Aan het begin van je Latijn
vanaf 16 september 2023, Gallo Romeins Museum, Tongeren
Vanaf 16 september kun je in het Gallo-Romeins Museum terecht voor de tiendelige lessenreeks ‘Aan het begin van je Latijn’. De cursus richt zich op iedereen die (opnieuw) wil kennismaken met de taal van de Romeinen.

Je leert hoe je de Latijnse taal uitspreekt. Ook krijg je de basisgrammatica onder de knie: verbuigingen, vervoegingen en naamvallen.

Docent Kris Delcroix neemt je geregeld mee naar de museumzalen. Aan de hand van de collectie ontdek je hoe mensen hier leefden in de Romeinse tijd.

De cursus bestaat uit tien lessen, op zaterdagochtend (10.30 tot 13.00 uur). Meer informatie vind je via https://www.galloromeinsmuseum.be/nl/te-doen/Cursus-latijn, waar je je ook kunt aanmelden voor de cursus.

Bugatti Unseen
tot 5 november 2023, Autoworld Brussel
Bij de ingang van het museum staan zo’n vijftien unieke Bugatti’s. Ze zijn zeer zeldzaam en werden bijna nooit zijn tentoongesteld. De meeste zijn zelfs maar één keer geproduceerd!

Onder deze juwelen is de enige echte La Voiture Noire, geïnspireerd op de persoonlijke auto van Jean Bugatti (de zwarte Type 57 SC Atlantic). In 2022 werd hij verkocht aan een mysterieuze eigenaar.

Vier racewagens uit een mooie Zwitserse collectie zullen ook voor het eerst te zien zijn. Last but not least zijn er ook een paarauto’s te zien die verbonden zijn aan grote namen, onder wie koning Leopold III, die groot fan was van het legendarische merk!