Ciao tutti Italië Agenda – augustus

In onze agenda vind je een overzicht van een aantal interessante evenementen, festivals en tentoonstellingen, zowel in Italië als in Nederland en België. De evenementen en festivals staan op chronologische volgorde, daarna volgen de tentoonstellingen in Italië en daarna alle Italiaanse tips in eigen land.

Tip: met behulp van de toetsencombinatie CTRL+F kun je zoeken op regio of stad, zodat je snel kunt zien wat er op jouw vakantiebestemming te zien en te doen is!

ITALIË
EVENEMENTEN & FESTIVALS

 

Summer Jamboree
Senigallia (Le Marche)
Elk jaar verandert Senigallia in één groot swingend stadje. Begin augustus komen mensen uit heel Europa naar de Summer Jamboree om zich tien dagen lang onder te dompelen in het feestgedruis, met het ovale plein Foro Annonario als middelpunt.

De hele stad wordt dan omgetoverd tot één swingende meute. Je ziet oude Buicks, Cadillacs en Chevrolets, gevuld met trotse bezoekers die dezelfde passie delen. Overal mannen met vetkuiven die dames met petticoats swingend de lucht ingooien. Rockin’ Senigallia!

La Quintana
Ascoli Piceno (Le Marche)
In Ascoli Piceno eren ze hun patroonheilige, Sant’Emidio, elke eerste zondag van augustus met La Quintana, een schitterende parade en een middeleeuws steekspel. De feestelijkheden, die altijd plaatsvinden op de eerste zondag van augustus, geven een schitterende kijk op hoe de stad er eeuwen geleden heeft uitgezien. Het is een van de mooiste historische festivals die we hebben meegemaakt!

foto: La Quintana

Palio del Golfo
La Spezia (Ligurië)
Tijdens de Palio del Golfo, die elk jaar op de eerste zondag van augustus wordt gehouden, strijden dertien steden en dorpen aan de Ligurische Kust om de overwinning. Deze race is ontstaan tussen vissers, maar inmiddels doen ook andere mannen mee aan de strijd.

Voordat men te water gaat, worden de boten gezegend en door de stad gedragen. Eenmaal te water is de blik van iedere deelnemer alleen nog maar op de finish gericht. Wie is de snelste schipper? Speciaal voor hem kleurt ’s avonds de hemel in alle kleuren van de regenboog!

Sneeuw boven de Santa Maria Maggiore
Rome (Lazio)
Elk jaar op 5 augustus sneeuwt het even in het snikhete Rome. Hoe dat kan? Op deze dag wordt herdacht hoe Maria op 5 augustus 356 duidelijk maakte dat er boven op de Esquilijn een kerk voor haar moest worden gebouwd. Ze deed dit door het flink te laten sneeuwen, iets dat niet onopgemerkt bleef. De toenmalige paus, Liberius, gaf uiteraard gehoor aan Maria’s verzoek en legde de basis voor de huidige Santa Maria Maggiore.

Calici di Stelle – toosten onder de sterrenhemel
10 augustus (heel Italië)
In de nacht van San Lorenzo (10 augustus) wordt op veel plaatsen in Italië getoost op elke vallende ster die aan de hemel te zien is. Deze bijzondere nacht wordt daarom ook wel ‘Nacht van de Vallende Sterren’ genoemd. Je geniet van een glas wijn terwijl je vallende sterren spot om een mooie wens in vervulling te laten gaan. Lees meer over deze betoverende sterrennacht…

Alle deelnemende cantine vind je, mooi per regio gerangschikt, via MovimentoTurismoVino.it. Hoewel veel wijnhuizen al de hele week extra evenementen organiseren is het hoogtepunt nog altijd op 10 augustus, tijdens de enige echte Notte di San Lorenzo.

La Festa del Duca
Urbino (Le Marche)
La Festa del Duca, ‘het Feest van de Hertog’, wordt elk jaar in augustus gevierd ter ere van hertog Federico da Montefeltro. In en om het Palazzo Ducale in Urbino waan je je tijdens het feest even terug in de tijd, met onder andere boogschutters, vaandelzwaaiers en trommelaars in de mooiste historische kostuums.

foto: Festa del Duca Urbino

Volterra 1398
(Toscane)
Op de derde en vierde zondag van augustus waan je je in Volterra weer even helemaal terug in de tijd. Het Toscaanse stadje wordt een echt middeleeuws dorp, precies zoals het was in 1398, met inwoners in middeleeuwse kledij, vaandelzwaaiers, middeleeuws eten en drinken en riddertoernooien. Kijk voor meer informatie op Volterra1398.

Palio dei Normanni
Piazza Armerina (Sicilië)
Op de tweede zondag van augustus wordt in het Siciliaanse Piazza Armerina de Palio dei Normanni gevierd, ter ere van de patroonheilige van de stad, Madonna delle Vittorie. Naast een schitterende historische stoet worden er verschillende wedstrijden gehouden, waaronder ringsteken.

Hierbij moeten de ruiters een grote pop zien te raken, die symbool staat voor de Saracenen. Het feest is namelijk ook bedoeld om te vieren dat de Normandiërs in 1100 het eiland verlosten van de Saracenen. Vandaar ook de naam van deze Palio.

Balestro del Girifalco
14 augustus, Massa Marittima (Toscane)
In het Toscaanse stadje Massa Marittima wordt op 14 augustus de pijl en boog ter hand genomen. Tijdens de Balestro del Girifalco nemen vierentwintig kruisboogschieters, acht uit elk van de drie wijken waarin het stadje al eeuwen is verdeeld, het tegen elkaar op. De wedstrijd wordt voorafgegaan door een schitterende historische stoet en spectaculaire demonstraties vaandelzwaaien.

Sagra della Bistecca
14-15 augustus, Cortona (Toscane)
Tijdens de Sagra della Bistecca lopen alle inwoners en bezoekers van Cortona watertandend over straat. Men bakt dan namelijk de beste biefstukken. Op een enorme grill bereiden ervaren chef-koks de beste bistecche van Chianina-rund. Je geniet ervan in combinatie met goede wijn – een onvergetelijke ervaring!

Ferragosto
15 augustus (heel Italië)
Heel Italië kijkt uit naar 15 augustus. Het is dan namelijk Ferragosto, een van oorsprong heidens oogstfeest maar ook de katholieke feestdag ter ere van Maria ten Hemelopneming. Het is een van de belangrijkste feestdagen in Italië – ook omdat dit vaak de aftrap is voor twee weken vakantie.

Het feest dankt zijn naam aan de Feriae Augustae, de feesten van keizer Augustus, waarbij men na weken van hard werken eindelijk weer even kon genieten van gezamenlijk eten en drinken. De oogst was binnen, het zware werk zat erop – en dat moest worden gevierd!

Ferragosto staat inmiddels volledig in het teken van een gezellig samenzijn met familie en vrienden en met – zoals het de Italianen betaamt – de lekkerste hapjes en drankjes, liefst al fresco – in de openlucht. Of je nu een schitterend plekje opzoekt aan het strand of in de bergen, het wordt vast een heel gezellig, zomers Italiaans Ferragosto-feest!

Nog meer Mariafeesten
In augustus zijn er meer Mariafeesten in Italië. Zo worden aan de vooravond van Maria ten Hemelopneming grootse kandelaars door de straten van het Sardijnse Sassari gedragen. Nu draagt men tijdens deze Discesa dei Candelieri, in het plaatselijke dialect ook wel Faradda di li Candareri genoemd, kaarsen van hout, maar vroeger waren de enorme kaarsen echt van was.

In Santa Maria di Leuca (Puglia) wordt op 15 augustus een bijzondere processie gehouden. Het Mariabeeld wordt uit de basiliek gehaald en naar zee gedragen, waar ze in een schitterend versierd vissersbootje plaatsneemt om naar de haven van San Gregorio te varen. Uiteindelijk wordt ze weer veilig naar haar eigen thuiskerk teruggebracht, waarna er uitbundig feestgevierd wordt.

Madonna – Leuca

Sinds 1399 wordt in Portovenere (Ligurië) op 17 augustus het feest van de Madonna Bianca, de Witte Madonna, gevierd. De Chiesa di San Pietro wordt verlicht door duizenden lichtjes; een schouwspel waar je kippenvel van krijgt!

Palio di Siena
16 augustus, Siena (Toscane)
Op 16 augustus stijgt de spanning met de minuut in Siena. ’s Avonds wordt namelijk de beroemde Palio gereden, al sinds de dertiende eeuw een jaarlijks terugkerende gebeurtenis. De paardenrace bestaat uit slechts drie ronden over het schelpvormige Piazza del Campo, waardoor de strijd vaak in enkele minuten wordt beslecht. Het record staat op één minuut en dertien seconden!

Wie niets wil missen van de Palio, is ook de week voorafgaand aan 16 augustus al in Siena. Saskia was er in 2016 bij en vertelt in deze en deze blog wat er allemaal bij komt kijken. De inwoners van Siena zijn terecht trots op deze traditie!

Vuurwerk in de Valle d’Itria
16 augustus, Locorotondo (Puglia)
Vijf dagen trekken de inwoners van Locorotondo (Puglia) uit om hun patroonheilige San Rocco te eren. Een van de festiviteiten is een enorme vuurwerkshow. De bekendste vuurwerkspecialisten van Italië komen voor de Sagra Pirotecnica speciaal naar het stadje toe om deel te nemen aan de speciale vuurwerkcompetitie. De wedstrijd begint midden in de nacht van 16 op 17 augustus en trekt altijd veel bekijks.

Palio delle Mura
Peschiera del Garda (Veneto)
In Peschiera del Garda vindt in augustus de Palio delle Mura plaats, een traditionele roeiwedstrijd die dateert uit de tijd dat de Venetianen het hier nog voor het zeggen hadden. Volgens de inwoners van Peschiera werd reeds in 1548 de eerste roeiwedstrijd op het Gardameer gehouden, al was dat bij Salò.

Nu roeien twintig boten rond de oude stadsmuren. Op zaterdagavond roeien de jongeren tegen elkaar, waarna er een bijzondere botenparade te zien is. Op zondag zijn de wedstrijden voor vrouwen en mannen, voorafgegaan door een schitterende stoet in historische kostuums. Na afloop is er een mooie vuurwerkshow, waarbij de lucht boven het Gardameer kleurrijk wordt verlicht.

foto: Palio delle Mura

La Fuga del Bove
Montefalco (Umbrië)
Tijdens La Fuga del Bove (de ontsnapping van de os) wordt een os door vijftig man door de straten van het dorp geleid. Vroeger gebeurde dit vlak voor Kerstmis en met een heel ander doel: aan het einde van de tocht moest de os zo zijn uitgeput, dat men hem makkelijk kon doden en heel het dorp iets bijzonders te eten had.

Nu gaat het er minder heftig aan toe en gaat de tocht van de os bovendien vergezeld van allerlei andere evenementen die de geschiedenis van Montefalco doen herleven.

Estate Fiesolana
Fiesole (Toscane)
Het Teatro Romano van Fiesole, een prachtig plaatsje net buiten Florence, is het decor van de Estate Fiesolana, een van de oudste openluchtfestivals van Italië.

Musica con Vista
tot 30 september 2023
Deze zomer worden er in verschillende bijzondere tuinen concerten in de openlucht gehouden. Er staan wel veertig uitvoeringen op de planning, van Trento tot Palermo, zoals je op de speciale website van Musica con Vista kunt zien.

foto: Musica con Vista

Opera Extravaganza
Vetralla (Lazio)
In Vetralla organiseert Opera Extravaganza ‘s zomers sfeervolle muzikale avonden.

Ferrara Buskers Festival
(Emilia-Romagna)
Het Ferrara Buskers Festival is een van de meest diverse festivals van Italië. Je ontmoet er straatartiesten van over de hele wereld. Sommige artiesten geven officiële voorstellingen, andere staan zomaar op een straathoek. Verrassing, verbazing en verwondering gegarandeerd!

La Notte della Taranta 
Melpignano (Puglia)
Gooi die heupen los! In augustus klinken overal in Puglia de opzwepende tonen van de tarantella. Tijdens La Notte della Taranta in Melpignano (tussen Lecce en Otranto) barst het feest pas echt los. Er zijn tal van optredens, maar uiteraard kun je ook zelf een dansje wagen.

Sagra dell’Orecchiette
Caranna (Puglia)
Puglia staat bekend om de orecchiette – pasta in de vorm van kleine oortjes. Deze pasta wordt door de dames in elk dorp en elke stad in Puglia nog met de hand gemaakt. In Bari, de hoofdstad van de regio, vind je zelfs een hele straat waar de bakken met vers gemaakte oortjes gewoon voor de deur staan om de pasta te laten drogen!

Ben je in augustus in Puglia, dan val je met je neus in de oortjes. De Pugliesi vieren dan namelijk de Sagra dell’Orecchiette, een culinair festijn dat geheel aan deze bijzondere pasta is gewijd.

Bravio delle Botti
Montepulciano (Toscane)
Tijdens de Bravio delle Botti, de Race van de Wijnvaten, nemen de acht verschillende stadsdelen van Montepulciano het tegen elkaar op door enorm zware wijnvaten (er worden zeer uiteenlopende gewichten genoemd door de omstanders, van tachtig tot wel tweehonderdvijftig kilo) tegen de heuvel op te rollen.

De race wordt voorafgegaan door een stoet van mensen in middeleeuwse kledij, maar het heeft ook wel wat om al die mannen met ontbloot bovenlijf te zien ploeteren.

Bij de Palio in Siena gaat de race vaak zo snel dat je geen idee hebt wat er gebeurt, maar tijdens deze wijnvatenrace kun je in alle rust kijken, aanmoedigen en foto’s maken. De race wordt afgesloten met een feestelijke maaltijd op het Piazza Grande, waarbij de wijn uit de vaten natuurlijk als eerste soldaat wordt gemaakt…

Ook in de week voorafgaand aan de Bravio delle Botti is er al genoeg te beleven in Montepulciano. Zo is er de Corteo dei Ceri, een schitterende processie met kaarsen.

Filmfestival van Venetië
(Veneto)
Eind augustus, begin september geniet je van de Mostra Internazionale d’Arte Cinematografica di Venezia, zoals het Filmfestival van Venetië voluit heet. Het is het oudste filmfestival ter wereld; de eerste editie werd reeds in 1932 gehouden. Venetië staat dan even helemaal in het teken van rode lopers, sterren en bovenal bijzondere films.

Opera in de Arena
augustus, Verona (Veneto)
De Arena van Verona lag, toen het werd gebouwd, in de eerste eeuw na Christus, net buiten de muren van de stad. In de loop der tijd werd de Arena bevolkt door gladiatoren, ridders en stierenvechters. Inmiddels vormt het amfitheater het toneel voor talrijke opera’s, met dit jaar onder meer Aïda, Turandot, Nabucco en Il Barbiere di Siviglia. Het programma vind je op de website van de Arena van Verona.

foto: Arena.it

Nog meer opera in de openlucht
In Macerata (Le Marche) klinken tot en met 12 augustus operaklanken door de avondlucht. Hier worden de opera’s opgevoerd in het sfeervolle Sferisterio. Tijdens het Sferisterio Opera Festival geniet je van Il Flauto Magico, La Traviata en L’Elisir d’Amore.

Pescara, de geboortestad van Gioacchino Rossini, zet de componist van onder andere Il Barbiere di Siviglia elke zomer in het zonnetje tijdens het Rossini Opera Festival.

Puccini Festival
Torre del Lago (Toscane)
Onder de naam Puccini e la sua Lucca kun je het hele jaar door concerten bijwonen in de kerk van San Giovanni, waar Puccini gedoopt is. Maar in de zomer is er meer!

‘Dit is het paradijs!’ schijnt Puccini uitgeroepen te hebben toen hij voor het eerst het meer van Massaciuccoli zag. Aan de oevers van het meer wordt elke zomer het Puccini Festival gehouden. Van half juli tot half augustus wordt er een groot theater gebouwd, dat deels over het wateroppervlak valt. Een schitterend decor voor de opera’s van Puccini; in de zwoele buitenlucht bezorgen de klanken van Puccini’s Madame Butterfly je nog meer kippenvel!

Het Puccini Festival is overigens in 1930 op initiatief van Giacomo Puccini zelf in het leven geroepen. Het oorspronkelijke theater was een provisorisch geheel, dat door Puccini’s vrienden in elkaar was getimmerd. Sindsdien is het festival enorm gegroeid. Tegenwoordig trekt het ruim veertigduizend bezoekers en moet je van tevoren kaartjes reserveren.

Wagners klanken over het water
Ravello (Amalfikust, Campanië)
De beroemde Duitse componist Richard Wagner woonde en werkte enige tijd in Villa Rufolo in Ravello, hoog boven de Amalfikust. Wagner schreef hier een groot deel van zijn Parsifal. Ook Roberto Rossellini, een bekende Italiaanse regisseur, vond inspiratie in de straten van Ravello.

Geen wonder dus dat het schitterende plaatsje elk jaar het toneel is van het Ravello Festival. In een unieke setting, met schitterend uitzicht op zee, geniet je van sprookjesachtige klanken, die wegdrijven over het water.

I Suoni delle Dolomiti
23 augustus tot 1 oktober 2023 (Trentino)
In het Noord-Italiaanse Trentino geniet je tijdens de zomermaanden van prachtige concerten en optredens tussen de bergtoppen. Via deze link vind je het volledige programma. Alle programmaonderdelen van dit unieke festival zijn alleen te voet toegankelijk voor zowel publiek als muzikanten en dus extra magisch!

Smullen tijdens zomerse sagra’s
De zomer is bij uitstek de tijd voor sagra’s, culinaire eet- en drinkfestijnen waarbij meestal een plaatselijke specialiteit centraal staat. Elke lekkernij heeft zo zijn eigen sagra.

We tippen er hier slechts een paar, maar ben je met vakantie in Italië, houd dan oren en ogen open. Zie je een aanplakbiljet met het woord sagra, of hoor je een Italiaan erover praten, zorg dan dat je niks van dit heerlijke feest mist!

In augustus zorgt de Sagra del Gelato in Massa Martana (Umbrië) bijvoorbeeld voor verkoeling op warme zomerdagen. Een ijsje (of twee) gaat er dan immers altijd in. In Francavilla Fontana (Puglia) geniet je van romige mozzarella, maar ook van bruschetta (in Montevergine) en van alles wat er in de zee zwemt (in Capo di Leuca). Echte culinaire durfals bezoeken Nuoro (Sardinië), voor de Sagra della Lumaca, het slakkenfeest…

ITALIË
TENTOONSTELLINGEN

 

Bergamo en Brescia – Culturele Hoofdsteden van Italië in 2023
In 2023 mogen de steden Bergamo en Brescia zich beide Culturele Hoofdstad van Italië noemen. Ter ere daarvan worden er veel speciale evenementen en exposities georganiseerd.

Een mooie installatie ter ere van Bergamo Brescia Capitale Italiana della Cultura is Allegro maar non troppo (‘vrolijk maar niet te’), een lichtkunstwerk van Platek en Jan Van Lierde.

Het is tot 31 december 2023 tegelijkertijd in Bergamo en in Brescia te zien, in Bergamo onder de portici van de Biblioteca Civica Angelo Mai aan het Piazza Vecchia en in Brescia onder de Portico del Monte di Pietà aan het Piazza della Loggia.

foto’s: Bergamo Brescia Capitale Italiana della Cultura

Tot 29 oktober 2023 bewonder je in Brescia een unieke combinatie van twee prachtige bronzen beelden: Il Pugile, de bronzen bokser die normaal gesproken in het Palazzo Massimo alle Terme in Rome te zien is, en de Vittoria Alata, de gevleugelde vrijheid, hét symbool voor de stad Brescia.

De Spaanse Juan Navarro Baldeweg ontwierp de installatie voor beide beelden, in het Parco Archeologico di Brixia, dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco prijkt. Via deze link lees je meer over dit unieke duo.

© foto’s A. Chemollo | Archivio Fotografico Civici Musei di Brescia

Rondom het Castello di Brescia ontmoet je gorilla’s, bavianen en chimpansees. Het groen rondom het kasteel biedt onderdak aan de beelden van de Bolognese kunstenaar Davide Rivalta.

Via deze link vind je meer informatie. De expositie maakt deel uit van de festiviteiten die worden georganiseerd ter ere van Brescia – Capitale della Cultura. In dit artikel delen we meer tips voor een bezoek aan de culturele hoofdstad van Italië van 2023 (een eer die Brescia deelt met Bergamo).

foto’s: Brescia Musei

Tot 7 januari 2024 bekijk je Plessi sposa Brixia, met installaties, projecties en digitale kunstwerken van de hand van Fabrizio Plessi, die te zien zijn in het Parco Archeologico di Brescia Romana en het Museo di Santa Giulia in Brescia.

Het volledige programma vind je via deze link op de website Bergamo Brescia 2023. Ook via Facebook en Instagram blijf je op de hoogte van alle nieuws en evenementen.

TRENTO

Anima Mundi – The Carousel of Life
tot 29 oktober 2023, MUSE
Van 13 juli tot 29 oktober 2023 organiseert het MUSE in Trento de tentoonstelling Anima Mundi – The Carousel of Life in het Palazzo delle Albere.

Het MUSE wil de ‘ziel van de wereld’ verbeelden aan de hand van een uniek en speels concept: de carrousel. De meeslepende expo neemt je mee in een verhaal van geluiden, lichten en dramatische installaties. Een expeditie om licht en duisternis, engelen en demonen, oorsprong en wording, leven en dood, vliegende en rondzwervende dieren te ontdekken.

Deze wereld tussen droom en werkelijkheid wordt geschapen door de Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen, Sebastian Brajkovic, Marta Klonowska, Marcello Pietrantoni en Sergio Boldrin.

foto: Matteo di Stefano van Carousel of Life | Carousel of Biodiversity – La Giostra Della Vita van Koen Vanmechelen

TURIJN

Giochi siderali – Riccardo Cordero
tot 5 november 2023, Giardini della Reggia di Venaria
Negen grote kunstwerken van Riccardo Cordero, die hij tussen 2002 en 2020 maakte van ijzer en brons, schitteren in de tuinen van de Reggia di Venaria.

Het gaat om geometrische werken met namen als Satellite, ET, Asteroide Siri en Meteora Hoba, die uit de hemel lijken te zijn neergedaald om een bezoek aan de koninklijke tuinen in Turijn een magisch tintje te geven. Via deze link vind je meer details.

foto: Reggia di Venaria

VERONA

Photo & Food – Il cibo nelle fotografie Magnum dagli anni Quaranta a oggi
tot 17 september 2023, Eataly Art House
Honderdvijfentwintig culinaire foto’s van negenentwintig internationale fotografen – onder wie Elliott Erwitt en Inge Morath – sieren deze zomer de wanden van Eataly Art House bij Verona. Via deze link vind je meer informatie. Eén tip: zorg wel dat je deze expositie niet met een lege maag bezoekt!

VENETIË

The Laboratory of the Future – Biennale Architettura
tot 26 november 2023, Venetië
Het thema van de Biennale Architettura is dit keer The Laboratory of the Future. Deze editie is samengesteld door Lesley Lokko, architectuurdocent en schrijver. Hij verzamelde negenentachtig deelnemers uit meer dan zestig verschillende landen, die laten zien hoe ze door middel van verbeelding een betere wereld willen bouwen.

Via deze link vind je alle details van deze Biennale; in dit artikel delen we de hoogtepunten van deze editie.

Thus waves come in pairs
tot 8 november 2023, Ocean Space
Drie moderne kunstenaars hebben de San Lorenzo omgetoverd tot de zogenaamde Ocean Space, met de tentoonstelling Thus waves come in pairs, naar de titel van het gedicht Sea and Fog van Etel Adnan.

De monumentale sculpturen van keramiek en glas van de Amerikaans-Libanese kunstenaar Simone Fattal gaan perfect samen met de installatie van het Duitse duo Petrit Halilaj en Álvaro Urbano. Met de expositie vragen de kunstenaars aandacht voor klimaatverandering.

foto’s: Ocean Space

PESARO

Lucio Dalla – Anche se il tempo passa
tot 5 november 2023, Palazzo Mosca & Centro Arti Visive Pescheria
Na het grote succes in Bologna, Rome en Napels strijkt deze expositie neer in Pesaro. Je maakt kennis met singer-songwriter Lucio Dalla en alle facetten van het leven van Dalla, van zijn excentrieke persoonlijkheid tot zijn veelomvattende carrière. Je bewondert persoonlijke documenten, foto’s, video’s en andere herinneringen aan deze ster. Via deze link vind je meer informatie.

Nog een tip in Pesaro: de expositie Viaggi a Pesaro e provincia nello specchio del Grand Tour, in de Sala Laurana van het Palazzo Ducale en bij de Biblioteca Oliveriana (te zien tot 27 augustus 2023).

FLORENCE

Blooming in Paradise
tot 12 november 2023, Officina di Santa Maria Novella
Blooming in Paradise is een bijzondere expositie van Felice Limosani. Je wordt helemaal omringd door bloemen in alle kleuren van de regenboog, in gezelschap van rustgevende muziek.

De expositie is tot 12 november 2023 te zien bij Officina di Santa Maria Novella, aan de Via della Scala 16, waar ook de entree en alle andere ruimtes je bedwelmen door de geuren en kleuren van bloemen.

Luca Giordano – maestro barocco a Firenze
tot 5 september 2023, Palazzo Medici Riccardi
De in Napels geboren Luca Giordano (1634-1705) is een van de bekendste Italiaanse  barokkunstenaars. Je bewondert zijn virtuoze werk dit jaar in een prachtige tentoonstelling in het Palazzo Medici Riccardi, waar hij het plafond van de Galleria degli Specchi (de spiegelzaal) beschilderde.

In het palazzo zijn ongeveer vijftig werken te zien, waaronder een aantal schetsen voor de Galleria degli Specchi en het plafond van de Biblioteca Riccardiana, die zijn uitgeleend door de National Gallery in Londen.

Er zijn ook werken te zien uit privécollecties en uit beroemde musea als de Galleria degli Uffizi, Pio Monte della Misericordia in Napels en Palazzo Barberini in Rome.

In de Biblioteca Riccardiana, die in de studiezaal een van de twee fresco’s bewaart die Giordano voor de familie Riccardi maakte, is tegelijkertijd de expositie Dai libri alla pittura – viaggio tra le fonti iconografiche di Luca Giordano a Palazzo Medici Riccardi te zien.

foto: MUS.E

TOSCANE

Anno Robbiano
tot 30 september 2023, Foiano della Chiana
In Foiano della Chiana, een van de dorpjes in de Valdichiana, de vallei die zich uitstrekt over de provincies Arezzo en Siena, viert men deze zomer het ‘Anno Robbiano’. Tijdens dit jaar van de Della Robbia’s wordt het dorp een soort museo diffuso (‘verspreid museum’) voor een aantal werken van de Della Robbia’s.

In de Collegiata di San Martino schittert bijvoorbeeld de Madonna della Cintola. De Della Robbia’s hebben de Madonna vaak vereeuwigd in majolica en de ene afbeelding van Maria is nog mooier dan de andere. In dit artikel lees je er meer over.

Signorelli 500
tot 8 oktober 2023, Cortona
Cortona viert de vijfhonderdste sterfdag van Luca Signorelli met Signorelli 500, een prachtige expositie waarin het werk van deze renaissanceschilder centraal staat.

Volgens Giorgio Vasari was Signorelli degene die de weg effende voor kunstenaars als Rafaël en Michelangelo en zo voor de ultieme perfectie van de kunsten.

Signorelli schilderde in opdracht van onder anderen Lorenzo De’ Medici, paus Sixtus IV en paus Julius II. Hij was een man van de wereld (zoals hij zichzelf ook afbeeldt op een van de fresco’s in de Duomo van Orvieto), maar tegelijkertijd was hij vaak en graag thuis in Cortona.

In het Palazzo Casali zijn tijdens Signorelli 500 dertig van zijn werken te zien, die afkomstig zijn uit verschillende (inter)nationale musea.

I Medici: gente del Mugello – ritratti di famiglia dalle Gallerie degli Uffizi
tot 5 november 2023, Palazzo dei Vicari, Scarperia
Dankzij het project Terre degli Uffizi, waarbij de Galleria degli Uffizi een aantal kunstwerken tentoonstelt in steden en dorpen in Toscane, sta je in Scarperia, een van de mooiste dorpjes van de Mugello, oog in oog met leden van de familie De’ Medici.

Er zijn vier portretten te zien. Ridolfo del Ghirlandaio vereeuwigde Cosimo. Zijn vrouw Eleonora werd samen met haar zoon Garcia (die op jonge leeftijd overleed aan malaria) geportretteerd door Lorenzo Sciorina, een leerling van Bronzino.

Je bewondert ook een schilderij van Francesco I en van zijn tweede vrouw Bianca Cappello. Via deze link lees je meer details; in dit artikel treed je in de voetsporen van de familie De’ Medici in de Mugello.

foto: Terre degli Uffizi

ROME

This is Wonderland
tot 17 september 2023, Laghetto delle Cascate
Ben je deze zomer in Rome? Elke avond dompel je je van 19.00 tot 01.00 uur (laatste toegang om middernacht) onder in Alice in Wonderland, in de speciale tuin vol lichtjes.

Op een oppervlakte van circa veertigduizend vierkante meter van de Giardino delle Cascate bij het Laghetto dell’EUR (in de wijk EUR) komen alle figuren uit het verhaal tot leven, van het wit konijn tot de Gekke Hoedenmaker, van de kolderkat tot de rode koningin. Meer details vind je op de website van This is Wonderland.

foto’s: This is Wonderland

Vita dulcis – paura e desiderio nell’impero romano
tot 27 augustus 2023, Palazzo delle Esposizioni
Francesco Vezzoli slaat een brug tussen hedendaagse verbeelding en geschiedenis, in een speelse mix van klassieke cultuur en pop. Tijdens deze tentoonstelling speelt hij met de angst en de verlangens van het Romeinse rijk, met beelden uit de collectie van het Museo Nazionale Romano en de filmwereld in de twintigste eeuw. Via deze link lees je meer.

foto: Palazzo delle Esposizioni

Senza fine – Letizia Battaglia
tot 5 november 2023, Terme di Caracalla
Ter herinnering aan de aanslagen die dertig jaar geleden plaatsvonden in de San Giovanni in Laterano en de San Giorgio al Velabro bewonder je in de Terme di Caracalla de tentoonstelling Senza fine, met foto’s van de Siciliaanse Letizia Battaglia (1935-2022).

Er zijn meer dan negentig grote foto’s te zien tussen de ruïnes van de thermen, die gezamenlijk vijftig jaar fotografie beslaan. Stuk voor stuk de moeite waard om te bekijken!

Sembra vivo
tot 8 oktober 2023, Palazzo Bonaparte
In het Palazzo Bonaparte, aan het Piazza Venezia in hartje Rome, is tot 8 oktober 2023 de expositie Sembra vivo te zien, met ruim veertig grote installaties van hedendaagse kunstenaars zoals Maurizio Cattelan, Ron Muech, George Segal en Carole Feuermann. De beelden zijn indrukwekkend echt; met realistische details. Meer informatie over de expositie vind je op de website van Palazzo Bonaparte.

Nuova Luce da Pompei a Roma
tot 8 oktober 2023, Musei Capitolini
In de Musei Capitolini maak je een – deels – virtuele reis door de verlichting in de antieke wereld. Er zijn meer dan honderdtachtig originele bronzen museumstukken bij elkaar gebracht, uit zowel Pompeï als Rome. 

Hoe werd de duisternis ten tijde van het Romeinse Rijk opgelicht? Werden er voor feesten speciale lampen gebruikt? En welke rol speelde het licht overdag?

Olielampjes, kandelaars en zaklantaarns uit onder meer het Museo Nazionale Archeologico in Napels en het Parco Archeologico di Pompei werpen licht op deze vragen en zorgen gezamenlijk voor een originele expositie. Via deze link vind je meer details. 

foto’s: Nuova Luce da Pompei a Roma | Turismo Roma 

Michelangelo Pistoletto – Infinity
tot 15 oktober 2023, Chiostro del Bramante
Het Chiostro del Bramante is een van onze favoriete expositieruimtes in Rome. Dit jaar bezoek je er de tentoonstelling Michelangelo Pistoletto – Infinity, met vijftig werken en vier grote installaties van deze meester van de arte povera. Via deze link lees je meer details.

Terra animata – visioni tra arte e natura in Italia (1964-2023)
tot 27 augustus 2023, MACRO (Mattatoio, Testaccio)

L’Italia è un desiderio – fotografie, paesaggi e visoni
tot 3 september 2023, Scuderie del Quirinale

Lex – giustizia e diritto dall’Etruria a Roma
tot 10 september 2023, Museo dell’Ara Pacis

La Roma della Repubblica – il racconto dell’archeologia
tot 24 september 2023, Musei Capitolini

La bilancia e la spada. Storie di giustizia a Castel Sant’Angelo
tot 1 oktober 2023, Castel Sant’Angelo

Arnaldo Pomodoro – Il Grande Teatro delle Civiltà
tot 1 oktober 2023, Fendi – Palazzo della Civiltà Italiana (EUR)

Rotativa di Babilonia | © Fondazione Arnaldo Pomodoro

Estate Romana
De Romeinse zomer wordt gevierd met tal van evenementen onder de noemer Estate Romana (‘Romeinse Zomer’), is er een zomers festival langs de Tiber en een filmfestival op het Tibereiland. Ook zijn er speciale zomeravondopenstellingen voor musea en beroemde bezienswaardigheden zoals het Colosseum.

Gratis naar de Vaticaanse Musea
Elke laatste zondag van de maand kun je gratis naar de Vaticaanse Musea & Sixtijnse Kapel, om te genieten van alle schatten die in het museum verzameld zijn, van de Laocoöngroep tot de schitterende schilderingen van Michelangelo. Ga wel op tijd, want het is op deze dag nog drukker dan anders.

Vaticaanse Musea by night
Op vrijdag kun je de Vaticaanse Musea ook ‘s avonds bezoeken, van 19.00 tot 23.00 uur (de entree sluit om 21.30 uur). Voor zo’n avondbezoek moet je echt van tevoren online reserveren via deze link. Je kunt tijdens deze bijzondere avond het Museo Gregoriano Egizio, het Museo Pio Clementino, de Gallerie Superiori, de Stanze di Raffaello, het Appartamento Borgia, de Collezione Arte Religiosa Moderna en de Sixtijnse Kapel bewonderen.

Luci su Adriano
Hoewel de Tempel van Hadrianus in hartje Rome staat, op een steenworp afstand van het Pantheon, trekken de tempelruïnes aan het Piazza di Pietra meestal niet zo veel bekijks. Dat is deze zomer anders, want zodra het donker wordt vormen de enorme zuilen van de tempel het decor van een spectaculaire lichtshow.

Tot eind september kun je er elke avond gratis van genieten. De show start als het donker wordt. In twaalf minuten reis je eeuwen mee terug in de tijd, naar het Rome van keizer Hadrianus, waarna je Rome met heel andere ogen bekijkt. De perfecte start van een heerlijke avondwandeling door het historisch centrum!

NAPELS

Alessandro Magno e l’Oriente
tot 28 augustus 2023, MANN
In het Museo Archeologico Nazionale di Napoli (het archeologisch museum van Napels) speelt Alexander de Grote deze zomer een hoofdrol. Tijdens de expositie Alessandro Magno e l’Oriente maak je een reis langs ongeveer honderdzeventig kunstwerken die de overwinningstochten van Alexander de Grote volgen, tot in Egypte en India.

REGGIO CALABRIA

I Bronzi di Riace – cinquanta anni di storia
tot 26 november 2023, Museo Archeologico Nazionale
Maak een schitterende reis naar het verleden van de beroemde Bronzi di Riace, aan de hand van talloze archieffoto’s en video’s uit de tijd van deze bijzondere vondst. In het Museo Archeologico Nazionale in Reggio Calabria maak je zo kennis met de mensen die deze bronzen mannen ontdekten en restaureerden, om de beelden dan met een hernieuwde blik te bekijken.

PUGLIA

Building Bridges
tot 10 september 2023, Vieste
De gigantische handen van het kunstwerk Building Bridges van Lorenzo Quinn zijn tot 10 september te zien in Marina Piccola in Vieste. Zes paar handen staan symbool voor menselijke waarden als vriendschap, trouw en hoop.

foto’s: Vieste in Love

Caravaggio e il suo tempo – tra naturalismo e classicismo
tot en met 8 december 2023, Mesagne
Circa vijfendertig werken van Caravaggio en zijn tijdgenoten schitteren dit jaar in het Castello Normanno Svevo in Mesagne. Je bewondert een aantal werken uit privécollecties, die weinig bekend zijn bij het grote publiek, zoals Jongen gebeten door een hagedis van Caravaggio en Conversione di San Paolo van Ludovico Carracci.

NEDERLAND

La Dolce Invasione – 100 jaar Italiaans ijs in Nederland
4 juli tot en met 19 augustus 2023, Huis73, Den Bosch
De expositie La Dolce Invasione van Daniela Tasca en Claudia Zanin geeft een bijzonder beeld van honderd jaar Italiaans ijs in Nederland, met zowel aandacht voor het verleden als het heden.

Honderd jaar geleden kwamen de eerste Italiaanse ijsbereiders naar Nederland uit met name de regio’s Veneto en Toscane. Sindsdien is Italiaans ijs niet meer weg te denken uit de Nederlandse cultuur.

Je bekijkt tientallen historische foto’s en documenten en leest persoonlijke verhalen en portretten van Italiaanse ijsmakers in/uit Brabant in tekst en beeld.

Futurisme & Europa – de esthetiek van een nieuwe wereld
tot en met 3 september 2023, Kröller-Müller Museum, Otterlo
Het Kröller-Müller Museum bereidt een grote tentoonstelling voor over het futurisme, een van de avant-gardebewegingen uit het begin van de twintigste eeuw. Circa tweehonderd werken, afkomstig uit collecties van particulieren en musea uit onder meer Italië zullen in het voorjaar en de zomer van 2023 te zien zijn in Otterlo. Via deze link lees je meer.

Giorgio Morandi en Nederland
t/m 24 september 2023, Museum Belvédère, Heerenveen-Oranjewoud
Giorgio Morandi en Nederland is een vervolg op de succesvolle tentoonstelling Giorgio Morandi en Bologna uit 2018, die voornamelijk bestond uit schilderijen van buitenlandse musea.

In deze nieuwe expositie ligt de nadruk op de schilderijen van Morandi in Nederlands museaal en particulier bezit. Je bewondert onder meer Morandi’s van het Stedelijk Museum te Amsterdam, het Kunstmuseum Den Haag en het Museum Boijmans Van Beuningen te Rotterdam.

Aanleiding voor de presentatie is de schenking van een van Morandi’s topstukken aan Museum Belvédère door een Nederlandse verzamelaar.

Morandi is bovendien een favoriete schilder van veel kunstenaars vertegenwoordigd in de vaste collectie. Je zult tijdens de expositie daarom ook werk zien van Nederlandse kunstenaars die zich op Morandi inspireerden.

Via deze link vind je alle details van de expositie en van de nieuwe catalogus die ter ere van de tentoonstelling is verschenen.

Vondsten uit Fort Vechten
t/m 31 oktober 2024, Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
Het Romeinse fort bij Vechten, in de provincie Utrecht, is een van de grootste en tegelijk een van de minst bekende forten langs de Romeinse limes in Nederland.

Het Rijksmuseum van Oudheden is al bijna tweehonderd jaar betrokken bij archeologisch onderzoek in Vechten. De afgelopen jaren zijn veel vondsten afkomstig uit deze plaats aan de collectie toegevoegd.

De honderd bijzonderste objecten zijn voor deze tentoonstelling geselecteerd, waaronder een aantal bijzondere helmen, een gezichtsmasker, luxe aardewerk en schoenzolen in alle soorten en maten. Via deze link lees je meer over de expositie.

De ontdekking van Coriovallum
tot en met 18 augustus 2023, De Vondst, Heerlen
Tijdens de tentoonstelling De ontdekking van Coriovallum in De Vondst in Heerlen ontdek je welke vondsten het daglicht zagen in Heerlen. In de archieven en de collectie van het Thermenmuseum zijn heel wat Romeinse vondsten verborgen die in de straten van de gemeente Heerlen werden ontdekt.

Meer Romeinse tips voor een bezoek aan Heerlen vind je in ons artikel Ontdek het Romeins Kwartier in Heerlen.

Romeinen achter de duinen
tot 31 maart 2024, Museon. Den Haag
In het Museon is een tentoonstelling te zien over de Romeinen in het Nederlandse kustgebied en over de Cananefaten, de oorspronkelijke bewoners.

Met enkele unieke vondsten uit de omgeving van Den Haag als uitgangspunt wordt een indruk gegeven van het leven van de Romeinen. Thema’s als het leger, mode en make-up, de Romeinse kookkunst en bebouwing komen aan bod.