Als de avond valt, zet de zon Spello in een roze gloed. De huizen, die grotendeels zijn opgetrokken uit de speciale steensoort die wordt gewonnen in de groeven van de Monte Subasio, de daken en de oude stadsmuur lijken als het ware in vuur en vlam gezet.
Het warmroze contrasteert prachtig met de zilveren weerspiegeling van de olijfbomen op het platteland. Welkom in een van de best bewaarde middeleeuwse stadjes in Umbrië: Spello.
Straten vol bloemen en planten
Laat je in Spello vooral verrassen door alle kleuren. Allereerst door de kleur van bloemen en planten die je op balkonnetjes, trapjes en langs de gevels ziet en waarvan we je al een klein virtueel voorproefje geven:
De kleuren van de Santa Maria Maggiore
Ook in de Santa Maria Maggiore is veel kleur te vinden. Zo ligt er een heel bijzondere majolicavloer, gemaakt van tegels uit keramiekstad Deruta.
In deze kerk bewonder je in de Cappella Baglioni de mooi bewaard gebleven fresco’s van Pinturicchio. De Umbrische schilder begon in 1500 aan deze frescocyclus, met op de wanden scènes uit het leven van Christus en op het gewelf vier vrouwelijke profeten. Prachtig zijn onder meer het fresco met de aanbidding van de wijzen en het fresco met als onderwerp de ruzie in de tempel.
Pinturicchio’s Annunciatie in dezelfde kapel is een waar puzzelstuk, met talloze details en secundaire verhalen. In een prachtige loggia met rijkversierde bogen en zuilen knielt aartsengel Gabriël voor Maria, met een witte lelie in zijn hand als symbool van Maria’s maagdelijkheid. God, omringd door engelen, stuurt met een gouden straal een witte duif naar de Maagd.
Achter de poort en de tuinmuur met zijn elegante balustrades – een iconografische toespeling op de hortus conclusus, de omsloten tuin – bevindt zich een landschap vol heuvels, hoge kliffen en zicht op een stad die doet denken aan Spello.
De twee prominente stadspoorten lijken op de resten van de Romeinse vestingwerken die ook vandaag de dag nog het stadsbeeld van Spello domineren. Voor de poorten zie je een aantal schermutselingen tussen voetvolk en aanvallende cavalerie.
Net buiten de stadspoort staat een taverne waar een reiziger, herkenbaar aan zijn breedgerande hoed, een maal krijgt geserveerd terwijl een man zijn paard de stal in leidt en een vrouw voor de taverne water uit een put haalt.
Rechts van de Maagd schilderde Pinturicchio zijn zelfportret, met zijn naam vermeld op een plaquette. Erboven schilderde hij een plank met enkele boeken, een karafje wijn en een kandelaar.
De schilder modelleerde het zelfportret naar het zelfportret dat zijn collega Perugino schilderde in het Collegio del Cambio in Perugia en dat werd voltooid vlak voordat Pinturicchio naar Spello trok om hier de fresco’s te schilderen. Een teken van vriendschap tussen de twee kunstenaars?
Het kleurenpalet van de Pinacoteca Civica
In het Palazzo dei Canonici, naast de Santa Maria Maggiore, vind je de Pinacoteca Civica, met een waar kleurenpalet aan schilderijen uit de dertiende tot en met de zestiende eeuw, grotendeels van kunstenaars uit Spello en omgeving. Bijzonder trots zijn ze hier op de houten Madonna uit 1240, die niet alleen bijzonder kleurrijk maar ook zeer sereen oogt.
De Madonna van de Sant’Andrea
Ook in de vlak bij de Pinacoteca gelegen Sant’Andrea vind je een kleurrijk werk van Pinturicchio; een Madonna omringd door heiligen.
Onze favoriete restaurants in Spello
Al veertig jaar vind je in het hartje van Spello Enoteca Hispellum (Via Cavour 13-35), een heel fijne enoteca (wijnbar) waar je naast mooie wijnen kunt genieten van lokale kazen, salumi en andere specialiteiten uit Umbrië.
Dol op Italiaans bier? Ga dan bier proeven bij Birrificio DieciNove in het historisch centrum van Spello, met op de kaart veel bijzondere soorten birra uit de naastgelegen brouwerij.
Nog drie fijne adresjes voor een culinaire pauze tijdens je bezoek aan Spello zijn:
Enoteca Properzio (Piazza Giacomo Matteotti 8)
La Cantina di Spello (Via Camillo Benso Conte di Cavour 2)
Osteria del Buchetto (Via Cappuccini 19)
De Romeinse monumenten van Spello
De Romeinen doopten het stadje Hispellum en bouwden er onder meer de eerste versie van de Porta Venere, vernoemd naar Venus, de godin van de schoonheid. De poort, die een aantal keer werd herbouwd, wordt geflankeerd door twee robuuste torens, die in de middeleeuwen zijn toegevoegd.
Ook de Porta dell’Arce is een oude Romeinse stadspoort die werd geïntegreerd in de middeleeuwse stadsmuur. Als je vanaf het dicht bij de Porta dell’Arce gelegen uitkijkpunt over het Umbrische heuvellandschap uitkijkt, ontwaar je bij helder weer de Santa Maria degli Angeli in Assisi.
Vlak bij de San Claudio, een prachtige romaanse kerk, liggen de – schaarse – resten van het Romeinse theater.
Villa dei Mosaici – een villa vol Romeinse mozaïeken
Even buiten Spello kun je de Villa dei Mosaici bezoeken, een oude Romeinse villa vol met schitterende mozaïeken. Dieren, mensen en geometrische figuren vormen een prachtig stenen tapijt dat je even mee terug voert in de tijd. In deze blog lees je er alles over.
Infiorate – bloementapijt in Spello
Het kleurrijkst is Spello tijdens de Infiorate, als er in de straten van het dorpje een heus bloementapijt wordt neergelegd. Na weken van intensieve voorbereiding worden de straten tijdens het feest van Corpus Christi (of Corpus Domini) in één nacht bedekt met schitterende motieven, door kilo’s kleurige bloemblaadjes netjes te arrangeren. Wat een monnikenwerk!
Dat geldt letterlijk ook voor het opruimen van de blaadjes. Nadat er een processie door het dorp is getrokken, zijn de bloemblaadjes grotendeels platgetrapt. Ze worden verzameld door monniken die er natuurlijke kleuren uit weten te halen.
foto’s deels met dank aan de Infiorate Spello
Ontdek nog meer moois in Umbrië
In onze Special Umbrië, het groene hart van Italië ontdek je nog veel meer moois in Umbrië. We delen ruim driehonderd pagina’s vol bezienswaardigheden, bijzondere steden en dorpjes, kleurrijke kunst, culinaire tips en veel, veel meer…
De Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling krijg je zowel op je scherm als in je e-mail een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (computer, laptop, tablet of smartphone) van alle moois in je nieuwe Special genieten.
Wow! wat een mooie en kleurrijke foto’s. Kom ieder jaar wel in Italië maar was nog niet bekend met Spello. Snel toegevoegd aan de shortlist. Dank voor de inspiratie.
Ik heb het met eigen ogen gezien: Spello. Veel dorpen en dorpjes het ik al bezocht gedurende de afgelopen jaren in het gebied van Toscane en Umbria, maar Spello staat met stip op 1. Ook voor het volgend jaar staat een bezoek aan Spello weer op het programma, want Spello moet je gezien hebben al is het ook maar 1 keer in je leven!!!
Prachtige foto’s. We waren 10 jaar geleden in diverse steden in Toscane geweest, zoals Florence, Lucca, Pusa, Siena, Volterra, San Gimignano e.a., allemaal mooie steden met eigen cultuurhistorische geschiedenis. Vooral vind ik het museum Uffizi met mooie en beroemde schilderdoeken indrukwekkend! Ik zou graag weer willen terugkomen…
Hoe kom ik in Spello vanuit Amsterdam?
Google Maps geeft je de goede route als je met de auto gaat. De dichtstbijzijnde vliegvelden zijn die van Rome (Fiumicino heeft een directe verbinding met Schiphol) en Perugia (maar dan vlieg je vanaf Rotterdam).