De meest opmerkelijke bezienswaardigheid op het Campo dei Miracoli in Pisa, het ‘veld der wonderen’, is de Torre Pendente, de scheve toren waar Pisa zo beroemd om is.
Uiteraard was het niet de bedoeling dat deze toren, de klokkentoren van de naastgelegen Duomo, scheef zou komen te staan. De bouwmeesters hadden er geen rekening mee gehouden dat de grond hier zo drassig was.
Nog voor de toren goed en wel voltooid was, stond hij al scheef. Men probeerde het probleem te verhelpen, maar niets mocht baten: de toren zakte elk jaar een beetje verder weg en helde steeds verder over. Daardoor is het nu een van de bekendste bouwwerken ter wereld en komen toeristen van heinde en verre om de toren te bewonderen.
Maar Pisa is méér dan de scheve toren! De stad heeft nog zoveel meer te bieden dat minstens zo indrukwekkend is als de beroemde toren. We delen vijf tips voor een bezoek aan Pisa.
1 Wandel over de muren van Pisa
Ontdek Pisa zoals je de stad nog nooit eerder hebt gezien: vanaf de stadsmuren! Al wandelend over de loopbrug op de muren van Pisa geniet je (op maar liefst elf meter hoogte) van een prachtig uitzicht op de mooiste monumenten, zoals het Piazza dei Miracoli, zoals Erwin zo mooi heeft vastgelegd op onderstaande foto’s.
De stadsmuren van Pisa zijn eeuwenoud en een monument op zich. Al in de twaalfde eeuw begon men met de bouw van de ommuring, die uiteindelijk meer dan honderd jaar in beslag nam.
De precieze loop van de muur werd niet alleen bepaald door de grenzen van de bebouwde stad; er moest natuurlijk ook rekening worden gehouden met rivieren en andere natuurlijke factoren.
De muren van Pisa dienden om de stad te verdedigen. Ze werden daarom op sommige punten versterkt met een toren. Toen de stad Florence in de vijftiende en zestiende eeuw de baas werd in Pisa, werd de muur nog verder uitgebreid, zodat de huidige omtrek van ruim zes kilometer werd bereikt.
Via een speciale loopbrug over de muren verken je het uitgestrekte Piazza dei Miracoli, met uitzicht op onder meer de scheve toren, de Duomo, de doopkapel en ook de joodse begraafplaats van Pisa. Ondertussen leer je vanaf grote hoogte alles over de geschiedenis van Pisa. Nog niet moe? Ga dan voor het hele parcours van drie kilometer, dat je verder de stad door voert.
Praktische informatie Mura di Pisa
Een kaartje voor een wandeling over de Mure di Pisa koop je bij de kassa’s bij de toegangspunten: bij de Torre Santa Maria (Piazza Duomo), bij de Torre Piezometrica (bij de Porta Pacis) en op het Piazza delle Gondole.
De toegang bedraagt € 5,- (op het moment van schrijven); kinderen tot acht jaar mogen gratis de muren op. Actuele informatie zoals openingstijden, prijzen, een plattegrond en rondleidingen vind je op de website van Mura di Pisa.
2 Haal een ijsje bij Gelateria De’ Coltelli
Een van de lekkerste ijssalons van Pisa is Gelateria De’ Coltelli. IJsmaker Gianfrancesco Cutelli (die we na ons eerste bezoek aan zijn ijssalon in Pisa een keer tegen het lijf liepen in de trein van Amsterdam naar Utrecht!) opende zijn eerste ijsparadijs in 2003 – en meteen stonden er lange rijen die reikhalzend uitkeken naar een aantal bolletjes ijs uit zijn vitrine.
Cutelli maakt zo’n twintig smaken per dag, vaak zo bijzonder dat je ze eigenlijk allemaal zou willen proeven: van liquirizia (drop) tot pinoli (pijnboompitten uit het Parco di San Rossore), van chocolade tot zenzero e lime (gember en limoen).
Je vindt Gelateria De’ Coltelli aan de Lungarno Antonio Pacinotti 23. De ijsmakers openden een tweede filiaal in Lucca, aan de Via San Paolino 10.
foto’s: Gelateria De’ Coltelli
3 Bekijk de dino’s in het Museo di Storia Naturale
Wist je dat je er vlak bij Pisa een echte ‘dinotuin’ te vinden is, waar je ook een reusachtig skelet van een walvis kunt bewonderen?
Voor grote en kleine natuur- en dierenliefhebbers is het Natuurhistorisch Museum van de Universiteit van Pisa (een van de oudste musea ter wereld) een feest om te bezoeken. Een perfect uitje voor een regenachtige dag of juist om op het heetst van de dag een paar uur aan de zon te ontsnappen!
Het museum is gehuisvest in het voormalige Certosa di Calci, ongeveer tien kilometer buiten Pisa. Het herbergt een prachtige, wereldberoemde collectie die helemaal draait om de oeroude geschiedenis van de aarde en haar bewoners.
Van alles komt er aan bod: reptielen, amfibieën, zoogdieren en vogels, maar natuurlijk ook skeletten (onder andere in de hierboven al even genoemde dinosaurustuin), fossielen en mineralen. Daarnaast vind je er ook nog eens het grootste zoetwateraquarium van heel Italië!
Praktische informatie Museo di Storia Naturale
Je vindt het Museo di Storia Naturale, dat deel uitmaakt van de Università di Pisa, aan de Via Roma 79 in Calci. De prijs van een kaartje bedraagt € 8,- (op het moment van schrijven); kinderen tot zes jaar mogen het museum gratis bezoeken. Actuele informatie zoals openingstijden, prijzen en rondleidingen vind je op de website van het museum.
4 Stap op de pedalen in Pisa en omgeving
Wil je ook iets zien van de omgeving van Pisa? Smile & Ride biedt fijne fietsroutes in en om de stad. Eigenaren Elena en Mario helpen je graag op weg.
Zo ontdek je tijdens een fietstocht met een ervaren stadsgids de mooiste bezienswaardigheden van Pisa. Ook een fietstocht naar zee of naar het natuurpark San Rossore behoren tot de mogelijkheden.
Je kunt ook zelf op pad. Download de Smile & Ride-app, kies een fietsroute en geniet van een heerlijke tocht door het prachtige platteland rondom Pisa, weg van de massa, met de mooiste vergezichten. Natuurlijk kun je tijdens een pauze genieten van een olijfolie- of wijnproeverij.
Smile & Ride ligt vlak bij het station van Pisa. Hier kies je een fiets (van stadsfiets tot e-bike, van tandem tot kinderfiets) die past bij je gekozen route. Voor meer informatie neem je een kijkje op de website van Smile & Ride of neem je contact op met Elena en Mario via info@smileandride.com of via 0039-3755617631.
Baja Bikes organiseert ook fietstours in Pisa. Een van de Nederlandse gidsen laat je in ongeveer drie uur de mooiste en verrassendste plekken van Pisa zien, van prachtige piazza’s tot de Lungarno, de lange boulevard langs de Arno, de rivier die door Pisa stroomt.
5 Bewonder de Romeinse scheepswrakken
in het Museo delle Navi Antiche
In 1998 werd tijdens bouwwerkzaamheden een wel heel bijzondere ontdekking gedaan. Zes meter onder de grond bleken maar liefst dertig eeuwenoude Romeinse scheepswrakken verborgen te liggen, inclusief lading!
De scheepswrakken bleken buitengewoon goed bewaard gebleven. Ze werden zorgvuldig opgegraven, samen met duizenden fragmenten van aardewerk, glas en metaal.
Dankzij minutieus werk van archeologen en restauratoren kun je de Romeinse schepen en hun lading vandaag de dag bewonderen in het Museo Le Navi Antiche in Pisa. En dat niet alleen: in het museum komt de geschiedenis van alles wat met de schepen te maken heeft tot leven: het leven op zee, de avontuurlijke reizen en het dagelijks leven aan boord.
Bijna net zo bijzonder als de scheepswrakken zelf zijn de enorme ruimtes waarin ze worden tentoongesteld, de zogenaamde Arsenali Medicei (Medici-arsenalen) langs de Arno. Deze hallen werden bijna vierhonderd jaar geleden gebouwd in opdracht van groothertog Cosimo I de’ Medici, die de zeemacht wilde versterken en de oude glorie van de maritieme republiek Pisa in ere wilde herstellen.
Toen er nieuwe scheepsloodsen werden gebouwd in Livorno, raakten de Arsenali Medicei verwaarloosd. Er werden steeds minder schepen gebouwd en het gebouw werd in gebruik genomen als opslagruimte.
In de achttiende eeuw toverde men de arsenalen om tot cavaleriekazerne – oftewel: paardenstallen. Na de eenwording van Italië in 1861 kwamen de stallen in handen van de staat en groeiden ze uit tot een bekende paardenfokkerij.
Tot in de jaren zestig van de vorige eeuw bleven de stallen in gebruik. Toen men later een geschikte ruimte zocht om de bijzondere scheepswrakken tentoon te stellen, hoefde niemand lang na te denken. De grandioze ruimtes van de Medici-arsenalen zijn hier perfect geschikt voor!
Praktische informatie Le Navi Antiche di Pisa
Je vindt Le Navi Antiche di Pisa aan de Lungarno Ranieri Simonelli 16 in Pisa. Een kaartje bedraagt € 10,- (op het moment van schrijven); kinderen tot zes jaar mogen het museum gratis bezoeken. Actuele informatie zoals openingstijden, prijzen en rondleidingen vind je op de website van Le Navi di Pisa.
foto’s: Le Navi Antiche di Pisa
Nog meer tips voor je vakantie in Pisa
Ook in de gelijknamige provincie valt er veel te zien, te beleven, te proeven. In deze blog delen twintig afwisselende tips voor een heerlijke vakantie in de provincie Pisa, van het Vespamuseum in Pontedera tot fotogenieke cirkels rondom Volterra, van een pastafabriek in een charmant burchtdorpje tot een kleurrijke Boeddha.