Als je Rome hebt bezocht, ben je hoogstwaarschijnlijk al eens langs het enorme Palazzo Colonna gelopen, al dan niet zonder je daar bewust van te zijn. Het Palazzo Colonna ligt op ongeveer driehonderd meter van Piazza Venezia – met Il Vittoriano, aan de voet van de Quirinaal-heuvel.
Met een oppervlakte van drie hectare is het veruit het grootste adellijke palazzo van Rome, maar aan de buitenzijde is het weinig opvallend. Het lijkt op veel van de andere mooie gebouwen die je in Rome aantreft.
Wanneer je vanaf het Piazza Venezia richting de Via della Pilotta loopt, is er wel een opvallend detail dat aangeeft dat het hier om een speciaal palazzo gaat. Over deze straat lopen namelijk vier bruggen die het palazzo verbinden met een tuin.
Vanaf de straat zijn enorme magnoliabomen zichtbaar, maar omdat de tuin op gelijke hoogte ligt met de eerste verdieping van het palazzo is het onmogelijk de rest van de tuin te zien.
Gelukkig is het mogelijk om een deel van Palazzo Colonna, inclusief de tuin te bezoeken. Erwin deed dat laatst en neemt je graag mee naar dit onbekendere palazzo in hartje Rome.
Op bezoek bij de adellijke familie Colonna
Erwin: ‘In Rome vind je verschillende prachtige palazzi die je kunt bezoeken, vaak ingericht als museum en soms nog in handen van adellijke families, zoals de Galleria Doria Pamphilj en Palazzo Brancaccio.
Palazzo Colonna is nog altijd in handen van de familie, een adellijk geslacht dat in elk geval teruggaat tot Pietro Colonna, die vooral bekend was onder zijn pseudoniem Petrus de Columna, maar dat volgens de familie zelf afstamt van de Julio-Claudiaanse dynastie.
Het palazzo is tot op de dag van vandaag nog de woning van de invloedrijke Colonna-familie, hetgeen een bezoek aan deze plek nog specialer maakt. Zo vaak ga ik niet bij een adellijke familie met zo’n lange historie op bezoek.
De familie heeft een grote rol gespeeld in de geschiedenis van katholiek Rome en Italië. Zo leverden ze drieëntwintig kardinalen, een paus (Martinus V) en de zalig verklaarde Margaritha Colonna. Prospero Colonna was tot tweemaal burgemeester van de stad Rome, van 1899 tot 1904 en van 1914 tot 1919.
De ingang van het Palazzo ligt aan de Via della Pilota 17. Een bescheiden tekst boven de deur geeft aan dat hier de Galleria Colonna is te vinden. Na het ophalen van de gereserveerde kaartjes loop ik via de trap naar de eerste verdieping van het palazzo, waar de zalen te vinden zijn die opengesteld zijn voor publiek.
Maar voor ik de enorme kunstcollectie ga bewonderen, loop ik eerst naar de tuin om eindelijk eens te zien waar de grote magnoliabomen staan die je vanaf de straat net kunt zien.
De monumentale tuin van Palazzo Colonna
Via een van de vier bruggen bereik je de monumentale tuin die tegen de helling van de Quirinaal-heuvel is gesitueerd. In de Romeinse tijd stond hier de tempel van Serapis, waarvan nog een aantal resten te zien is.
Via het tuinpad, dat evenwijdig loopt aan de Via della Pilotta, loop ik onder de magnoliabomen door naar de grote monumentale waterval, die eind zestiende eeuw werd aangelegd in opdracht van kardinaal Ascanio Colonna.
De waterval is versierd met diverse beelden en bloempotten met citrusplanten. Aan beide zijden loopt een trap naar boven, naar de bron van de waterval, die is versierd met een mozaïek met daarin het wapen van de familie Colonna.
Dit wapen, een zuil, de letterlijke betekenis van colonna, is overal terug te vinden, zowel in de tuin als in het palazzo.
Vanaf de waterval loopt het tuinpad verder omhoog, naar het terras vanwaar je uniek uitzicht hebt over Rome. Onderweg kom je nog een aantal oude Romeinse sarcofagen en resten van de tempel tegen.
Padiglione Pio & Sala delle Maioliche
Wanneer ik weer beneden in de tuin ben, breng ik een bezoek aan het Padiglione Pio. Dit deel van het palazzo is opgedragen aan prinses Donna Sveva Colonna, die in 1999 overleed. Hier krijg ik voor het eerst de prachtige, rijk gedecoreerde kamers te zien.
Je bewondert er schitterende schilderijen, wandtapijten en oogverblindend mooie plafonds. De Sala delle Maioliche biedt tevens een mooi uitzicht op de tuin aan de andere kant van de straat.
Binnenkijken in de Galleria Colonna
Via de bruggetjes en de tuin arriveer ik bij de ingang van de Galleria Colonna. De eerste zaal, de Sala della Colonna Bellica, dankt haar naam aan de roodmarmeren zuil die centraal in de ruimte staat.
Deze zaal grenst aan de Sala Grande, een enorme zaal vol met spiegels en kunst aan de wanden en een heel indrukwekkend fresco op het plafond.
Een kogel op de trap
Via een aantal traptreden stap ik de zaal binnen. Mijn oog valt direct op een obstakel midden op de trap. Het blijkt een kanonskogel te zijn. Om het verhaal achter de kogel te achterhalen, spreek ik een van de medewerkers van het palazzo aan.
De kogel werd in 1849 afgevuurd vanaf de Gianicolo, door het Franse leger, onder bevel van generaal Oudinot, die via de Porta San Pancrazio Rome binnen was getrokken en paus Pius IX kwam redden van de republikeinse opstandelingen, met onder anderen Mazzini, Armellini en Saffi, die het centrum van Rome een paar maanden bezet hielden.
De kogel kwam de Sala Grande binnen aan de westzijde via het grote raam en landde exact op de plek waar hij nog altijd ligt. Als een wonder richtte de kogel amper schade aan, op wat gebroken glas en een beschadigde traptrede na.
Van Carracci’s boneneter tot Colonna’s privékapel
In de daarop volgende zalen zijn er diverse schilderijen van bekende kunstenaars te bewonderen met als hoogtepunt Il Mangiafagioli, de boneneter, van Annibale Carracci, die hij tussen 1580 en 1590 schilderde. Maar er zijn ook werken van Guercino, Anthony Van Dyck en Pisanello.
Bij mooi weer staan er diverse ramen open in de zalen, zodat je prachtig uitzicht hebt op zowel de binnentuin als de binnenplaats waaraan de hoofdingang is gevestigd. De laatste plek die je op de eerste verdieping kunt bezoeken, is de privékapel van de familie Colonna.
Het appartement van prinses Isabelle Colonna
Via de trap kom ik weer op de begane grond. Met een extra toeslag van het toegangsticket is het ook mogelijk om het Appartamento Principessa Isabelle te bezoeken. Dit appartement behoorde toe aan prinses Isabelle Colonna (1889-1984).
Een bezoek aan deze rijk gedecoreerde zalen is alsof je even bij deze prinses mag binnen gluren. Alles is nog exact zo als toen de prinses er nog woonde, tot in de kleinste details.
In de Sala del Vanvitelli tref je een enorme collectie van maar liefst zevenendertig werken van Vanvitelli, met daarnaast ook werken van onder anderen Jan Brueghel de Oude en Cosmè Tura.
De verschillende ruimtes geven een intiem inkijkje in het leven van de prinses. In de Sala della Tempesta staat op de salontafel een collectie fotolijstjes met daarop afbeeldingen van ontmoetingen met diverse pausen.
In deze zaal staan ook twee portretten, een van prinses Isabelle en een van haar man Marcantonio VII Colonna. Net als elders in het palazzo kom je hier ook het familiewapen veelvuldig tegen: op het plafond, aan de muur of op de vloer.
Aan het einde kom je in de Sala da Pranzo. De huidige prins Prospero Colonna en zijn vrouw prinses Jeanne Colonna Pavoncelli gebruiken deze zaal tot op de dag van vandaag om er te dineren als ze gasten ontvangen.
In de zaal hoor je op de achtergrond het constante gekletter van een fontein uit de aangrenzende Sala del Mascherone. De fontein, een oude Romeinse sarcofaag met masker, vormt een verbinding met de binnentuin.
Eenmaal in de binnentuin is het tijd om afscheid te nemen van deze indrukwekkende plek, die door vele wereldleiders en hoogwaardigheidsbekleders is en wordt bezocht.
Vanuit de tuin loop ik door het palazzo terug naar de uitgang aan de binnenplaats. Nog even langs de portier en dan sta ik weer buiten de muren van dit enorme complex, met nog nét zicht op de magnoliabomen.
Niets onthult de pracht en praal die je binnen kunt zien, maar na mijn verhaal hoop ik dat je de volgende keer nét even anders naar dit stukje Rome kijkt – of misschien ook wel over de drempel van dit prachtige palazzo stapt…’
Praktische informatie voor je bezoek aan Palazzo Colonna
Palazzo Colonna ligt aan de Via della Pilotta 17. Je kunt er alleen op zaterdagochtend terecht voor een bezoek, van 09.15 tot 13.15 uur. Vooraf reserveren is aanbevolen en kan via de website van Galleria Colonna.
Een normaal ticket kost € 15,-. Wil je ook het appartement van prinses Isabelle bekijken, dan betaal je € 25,-.