Vroegboekkorting bij hu openair villages & campings

Het klooster van de heilige Benedictus en de Sacro Speco in Subiaco

Het is niet moeilijk om je voor te stellen waarom de heilige Benedictus voor de omgeving van Subiaco koos om zijn eerste periode van afzondering door te brengen. Vanaf zijn zeventiende leefde hij maar liefst drie jaar teruggetrokken in een grot in de Monte Taleo, ver weg van alle anderen, in nauw contact met de natuur en met God.

Zijn ouders hadden hem eigenlijk naar Rome gestuurd om te studeren, maar het leven in de drukke stad bleek niets voor hem. Hij ontvluchtte de stad en werd in plaats van student een kluizenaar. Hoewel Subiaco op maar ongeveer zeventig kilometer afstand van de drukke stad ligt, opent zich hier een andere wereld.

Een wereld die Benedictus de mogelijkheid gaf te mediteren, na te denken, te reflecteren. In de drie jaar dat hij in de grot verbleef, legde hij de basis voor zijn geloof en voor zijn kloostergemeenschap met bijbehorende regels.

Deze eenvoudige maar belangrijke plek is gelukkig bewaard gebleven. De grot, inmiddels Sacro Speco genoemd, maakt namelijk deel uit van het Monastero di San Benedetto in Subiaco, dat één lijkt te zijn met de berg.

De drempel tot het paradijs
Volgens de Italiaanse dichter Francesco Petrarca vormt dit klooster ‘de drempel tot het paradijs’. Dat is wellicht wat overdreven, maar eenmaal binnen wacht een wereld vol verrassingen, van prachtige fresco’s tot de heilige grot.

Het klooster ligt tegen de flank van de Monte Taleo, omringd door steeneiken. De entree is vrij klein en leidt je onder een kruis van mozaïeksteentjes naar de Chiesa Superiore, de bovenkerk, met fresco’s waar je mond van open zal vallen.

De fresco’s vertellen over het leven van Jezus en dat van de heilige Benedictus. Frescoschilders vanuit Umbrië, Le Marche en Toscane legden er hun hele ziel en zaligheid in, met een toewijding die op deze spirituele plek bijna als vanzelf lijkt te ontstaan.

Een van de fresco’s vertelt het verhaal waarin monniken de heilige Benedictus willen vergiftigen. Ze waren het niet eens met zijn regels en het feit dat hij voor verandering in het kloosterleven in Italië zorgde. Hun plan mislukte echter doordat een kraai het vergiftigde brood van tafel stal. De kraai en het brood zijn daarom beide tot symbool van de heilige Benedictus geworden.

Neem de tijd om alle fresco’s goed te bekijken; het zijn stuk voor stuk meesterwerkjes. Ze maken de bovenkerk tot een indrukwekkende plek, zo sfeervol en verstild maar tegelijk ook zo kleurrijk en levendig.

Het oudste portret van Franciscus van Assisi
Een trap leidt naar de Chiesa Inferiore, de benedenkerk, met schilderingen van Romeinse kunstenaars. Hier vind je ook het fresco van de heilige Franciscus van Assisi, dat nog tijdens zijn leven moet zijn gemaakt, aangezien zowel de stigmata als het aureool ontbreken. Het zou daarmee het oudste portret van Franciscus zijn, waarschijnlijk geschilderd naar aanleiding van zijn bezoek aan Subiaco in 1223.

De oudste schildering van het klooster is de Madonna met kind die te zien is in de Grotta dei Pastori, waar de heilige Benedictus zijn volgers over zijn leer vertelde.

Sacro Speco – zoektocht naar het licht
Een laatste trap brengt je naar de Sacro Speco, met daarboven de vraag: ‘Se cerchi la luce Benedetto perché scegli la grotta oscura?’ Als je het licht zoekt, Benedictus, waarom kies je dan een duistere grot? Het antwoord van Benedictus luidde dat de grot inderdaad niet het gewenste licht biedt. ‘Maar in de duisternis zoek je een stralend licht; want alleen in een pikdonkere nacht schitteren de sterren.’

In de grot is het lang niet meer zo donker als het tijdens Benedictus’ kluizenaarschap was; twaalf rode lampen herinneren aan de twaalf gemeenschappen die Benedictus stichtte. Er is ook een standbeeld van Benedictus te zien, van de hand van Antonio Raggi, een leerling van Bernini.

Buiten, op de plek waar ooit het kerkhof van het klooster lag, vind je nu een prachtige rozentuin. Bewonder het uitzicht dat je vanaf hier hebt, maar werp ook nog even een blik op de buitenzijde van de kapel, met fresco’s van Jezus, twee engelen en Benedictus.

Wil je dit alles met eigen ogen bewonderen? Het Monastero di San Benedetto is dagelijks geopend van 9.00 tot 12.15 uur en van 15.00 tot 18.30 uur. Op de website vind je alle informatie voor een bezoek.

Na een bezoek aan het klooster loont het ook de moeite om even door het centrum van Subiaco te wandelen, met zijn fotogenieke straatjes, kleine altaartjes en robuuste Rocca Abbaziale.

Breng ook een bezoek aan het nabijgelegen Monastero di Santa Scolastica, dat vernoemd is naar de zus van Benedictus. Het zou het oudste klooster van Italië zijn.

met dank aan Jack Bolla, Gennaro Leonardi, Valerio Mei,
Stefano Valeri & Franco Volpato voor een aantal foto’s

Download de gratis Ciao tutti app voor nog meer tips

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *