Cipressen – diepgeworteld in het landschap van Toscane

27 juni 2020 Toscane reacties

Toscane zou zonder cipressen een deel van haar aantrekkingskracht verliezen, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Florence. Meer dan vijftig procent van de ondervraagden gaf aan dat de karakteristieke boom onmisbaar is in Toscane.

Deze heuvel met cipressen bijvoorbeeld vind je bij San Quirico d’Orcia, vlak bij de Via Cassia, om precies te zijn bij Località I Triboli.

Cipressen staan niet alleen symbool voor het Toscaanse landschap, maar ook voor het contact tussen hemel en aarde, tussen de doden en levenden. Vanwege hun enorme lengte (ze worden soms wel zestig meter hoog) reiken cipressen niet alleen letterlijk naar de hemel, ook figuurlijk vervullen ze deze rol.

De Romeinen beschouwden de cipres al als een heilige boom, als een symbool voor eeuwig leven, hetgeen blijkt uit hun afscheidsrituelen. Zo stond voor het huis van iemand die was overleden enige tijd een cipres, werd een gestorven Romein vaak opgebaard op cipressentakken en werd het pas gedolven graf afgedekt met takken van deze altijd groene boom.

Het is dan ook geen toeval dat cipressen nog steeds vaak op of rond kerkhoven te vinden zijn; de inwoners van Toscane geloven nog steeds dat cipressen de geest van de overledenen in alle rust naar de hemel begeleiden.

Italië zou Italië niet zijn als er niet ook een mooi mythisch verhaal over de cipres te vertellen is. Volgens de Romeinse dichter Ovidius dankt de cipres zijn bestaan aan de jonge herder Cyparissus. Deze jonge herder was zeer gesteld op een mythisch hert waarmee hij een bijzondere band had opgebouwd.

Tijdens de jacht werpt Cyparissus zijn speer naar een hert dat in de schaduw ligt te rusten. Wat hij niet heeft gezien, is dat het gedode hert zijn lievelingshert is. Cyparissus is ontroostbaar en smeekt de god Apollo om hem voor eeuwig te laten rouwen. Apollo geeft toe en tovert hem om tot een cipres, zodat hij verlost is van zijn verdriet. Daarmee is deze bijzondere boom niet alleen een symbool voor de dood, maar ook voor de troost. Dat maakt de aanblik van deze bomen nog een beetje mooier…

Viale dei Cipressi bij Bolgheri

Een van de mooiste plekken om cipressen te zien, is de circa vier kilometer lange Viale dei Cipressi, die Castagneto Carducci met Bolgheri verbindt. De lange laan wordt aan beide zijden geflankeerd door eeuwenoude cipressen.

De cipressen van Bolgheri zijn vooral beroemd geworden door de dichter Giosuè Carducci, die jarenlang in deze streek heeft gewoond. In zijn gedicht Davanti San Guido roemt hij de cipressen. In deze blog lees je er meer over.

Slingerende cipressenweg bij Radicofani

Nog zo’n pareltje is de weg tussen La Foce en Radicofani. Je rijdt dwars door de Val d’Orcia, een prachtig stukje Toscane dat Unesco in 2004 op de Werelderfgoedlijst zette. Terecht, want het landschap is hier als in een sprookje, zó betoverend mooi. Hier kun je je auto aan de kant blijven zetten om de schoonheid van dit stukje aarde te bewonderen en vast te leggen.

Cipressen bij de Cappella della Madonna della Vitaleta

Eveneens in de Val d’Orcia vind je de fotogenieke Cappella della Madonna della Vitaleta, die wordt geflankeerd door een aantal cipressen. In deze blog lees je er meer over. Echt een pareltje in het toch al zo mooie Toscaanse landschap!

Cipressenweg in de Mugello

De Mugello, de groene streek ten noordoosten van Florence, heeft ook een eigen Via di Cipressi, met eeuwenoude cipressen aan weerszijden van de weg. Het is de Strada Provinciale 39, tussen het dorpje Galliano en la località, het gehucht, Panna.

Met je neus in de cipressen

Even buiten het dorpje Pievasciata, waar het Parco Sculture del Chianti te vinden is, verrijst een Borgo d’Arte Contemporanea, een dorpje dat geheel gewijd is aan hedendaagse kunst. Er zijn zes bijzondere installaties te zien. Zo laat een Chinese kunstenaar zes meter hoge mensen letterlijk met hun neus in de cipressen duiken.

foto’s: Diego Mariottini

Een kunstenaar uit Indonesië raakte vooral geïnspireerd door de wijnbouw in deze streek en heeft van lava een grote wijnfles gecreëerd. Een derde kunstenaar brengt met een levensgroot paard een eerbetoon aan de Palio, de paardenrace in Siena.

Weer een ander neemt een breder thema, door twee mensen in twee naast elkaar gelegen telefooncellen met elkaar te laten telefoneren, in plaats van ze buiten met elkaar te laten praten. Let ook op de schitterende Maria in het midden – die niet bij het kunstwerk hoort maar het wel in het unieke landschap van Toscane plaatst.