Villa Farnesina – de parel van Rafaël in Rome

22 januari 2016 Rome Laat een reactie achter

In 1483 werd in het plaatsje Urbino (in de regio Le Marche) Raffaele Sanzio geboren, de man die wij kennen als Rafaël, en die zou uitgroeien tot een van de grootste kunstenaars in de Italiaanse geschiedenis. In Rome herinnert van alles aan deze bijzondere kunstenaar, zoals zijn eeuwige rustplaats in het Pantheon.

Op het graf van Rafaël liet men versregels plaatsen die bijna net zo mooi zijn als de streken van zijn penseel:

Hier ligt Rafaël. Toen hij nog leefde vreesde Moeder Natuur door hem overtroffen te worden; toen hij stierf vreesde ze met hem te sterven.

Naast het Pantheon is er in Rome nog een prachtige plek die aan Rafaël herinnert: Villa Farnesina, in Trastevere. Villa Farnesina behoorde toe aan de exorbitant rijke Agostino Chigi. Hij gaf Rafaël de opdracht om zijn villa rijkelijk te decoreren met fresco’s. Rafaël was echter hopeloos verliefd op Margherita (die ook wel la fornarina werd genoemd, de bakkersdochter).

Hij was zo verliefd, dat hij meer met haar dan met Chigi’s opdracht bezig was. Zo overheersend was zijn liefde, dat Chigi uiteindelijk besloot Margherita voor de gehele duur van het project onderdak te verlenen in de villa. Alleen in haar aanwezigheid kon Rafaël nog werken.

Loggia di Galatea

En hoe! Want mede dankzij Margherita toverde Rafaël de villa om tot een waar kunststuk. Dat begint al in de Loggia di Galatea, waar Rafaël een schitterende schildering maakte van de nimf Galatea die de oceaan bevaart in een schelp, voortgetrokken door twee dolfijnen.

Op het plafond van deze loggia zie je een wel heel bijzondere sterrenhemel: precies zo stonden de maan en de sterren toen Chigi, de opdrachtgever van al deze fresco’s en schilderingen, ter wereld kwam. Een klein kijkje omhoog:

Een kleine Michelangelo

In de Loggia di Galatea is ook een klein stukje muurschildering van Michelangelo te bewonderen. Benieuwd waar? Lees dan in deze eerdere blog waar je Michelangelo’s bijdrage kunt vinden…

Feestelijke fresco’s

Hoe mooi de Loggia di Galatea ook is, voor Rafaëls beroemdste werk wandel je nog even verder, naar de zaal met twee spectaculaire fresco’s: het fresco met de vergadering van de goden en het fresco met het huwelijk van Eros (ofwel Cupido) en Psyche.

Het huwelijk van de goden stond symbool voor het huwelijk tussen de eigenaar van de villa, Agostino Chigi, en zijn vrouw Francesca Ordeaschi.

Naast het feestelijke banket is er echter ook een donkere wolk die het huwelijk van Agostino en zijn Francesca bedreigt: Agostino’s minnares Imperia, een van de bekendste courtisanes van Rome, die ook een plaatsje kreeg in de zaal. Ze is waarschijnlijk een van de drie Gratiën (in een van de hoeken van de zaal), degene die met haar rug naar jou als kijker staat.

Rafaël maakte de schetsen voor deze zaal, maar hij schilderde niet alle figuren zelf. Het is mede dankzij Giovanni Francesco Penni, Giulio Romano en vooral Giovanni da Udine dat deze zaal zo bijzonder mooi is geworden dat je er urenlang kunt ronddwalen, je blik omhoog en je gedachten bij het feestelijke banket en alle details eromheen…