In Florence is het ’s zomers erg heet. De fiorentini noemen hun stad niet voor niets un buco, een gat – een bijnaam die te danken is aan de ligging in een dal, waardoor er in de hete zomermaanden nauwelijks verkoeling is. Wil er heuvelopwaarts nog wel eens een lekker verkoelend briesje opsteken, in de stad is het zweten en puffen geblazen.
Behalve rondom de Duomo, het hart van de stad. Op bepaalde plekken op het Piazza del Duomo, het Domplein, waait het altijd. Hier waait namelijk geen gewone wind, nee, hier blaast de adem van de duivel…
De adem van de duivel
De duivelse wind is vooral goed te voelen als je vanuit de Via dello Studio richting Duomo wandelt. Volgens de legende wandelde hier ooit een priester, die een bezoek wilde brengen aan de Duomo. De priester werd achtervolgd door de duivel, die kostte wat kost de ziel van de priester wilde hebben. De geestelijke bad nog harder dan anders, maar de duivel liet zich niet afschudden en bleef de man in zijn nek hijgen.
Uiteindelijk vroeg de priester de duivel om enig respijt, zodat hij een laatste keer kon bidden in de mooiste kerk ter wereld. De duivel gaf toe en beloofde buiten te wachten. De priester liet zich dat geen twee keer zeggen en schoot de Duomo binnen, voor een snel schietgebedje en een slimme ontsnappingsroute door een van de toegangsdeuren aan de andere kant van het middenschip.
De duivel had in eerste instantie niks in de gaten, maar na enige tijd werd hij ongeduldig. Hij begon te zuchten en werd met de minuut ongeduriger. Hij kon natuurlijk niet de kerk binnengaan om te kijken wat de priester uitspookte, maar hij voelde al aan dat het niet pluis was.
Hoe langer het duurde, hoe ongeduldiger hij werd en hoe meer hij ging briesen. Na een paar uur begreep de duivel dat hij erin was geluisd en leidde zijn woede tot een ware storm over het plein, iets waar we tot op de dag van vandaag de naweeën van voelen… Hoed je dus op weg naar de Duomo voor de adem van de duivel!
We blijven nog even gezellig in helse sferen in Florence. Want naast de duivelse wind die in de buurt van de Duomo waait en een duivelse straathoek vlak bij het Piazza della Repubblica kun je in Florence letterlijk naar de hel lopen – zonder enige tussenkomst van de duivel.
De weg van de hel
Vlak bij de Via de’ Tornabuoni vind je de Via dell’Inferno, de Via del Purgatorio en de Vicolo del Panico. De eerste twee straatnamen lijken volgens het boekje Per le vie di Firenze geen bijzonder mooie ontstaansgeschiedenis te hebben. In de Via del Purgatorio zou een osteria zijn geweest die Osteria del Purgatorio heette – en waarnaar de straat zou zijn vernoemd.
Om niet onder te doen voor zijn collega in deze straat, noemde een andere kok, die net om de hoek de sterren van de hemel kookte, zijn eetgelegenheid Osteria dell’Inferno – waarna de naam van de osteria ook hier verwant werd met de straatnaam. De straatnamen zouden volgens de auteur van dit boekje geen enkele theologische of letterkundige verklaring hebben.
Helaas voor ons dus geen mooi verhaal om te vertellen – maar wel een bijzondere plek om even bij stil te staan en op de foto vast te leggen:
Schandaalsteeg
Dat ligt iets anders bij de Vicolo del Panico (steeg van de paniek), die door de Florentijnen de Vicolo dello Scandalo (steeg van het schandaal) genoemd wordt. Deze naam dateert nog uit de tijd dat de Welfen en de Ghibellijnen, en later de Witte en de Zwarte Welfen, zorgden voor een enorme tweedeling en steeds de kop opstekende onrust in de stad.
De gemoederen in dit stukje van Florence liepen zo hoog op, dat het bestuur van de stad besloot om deze steeg aan te leggen – als een soort niemandsland tussen twee kampen. Er moesten wat muren voor verzet worden, maar uiteindelijk wist men tussen de Via del Corso en de Via Dante Alighieri (die toen uiteraard nog niet zo heette) een circa anderhalve meter brede steeg te creëren – waarna meteen de nieuwe naam was geboren.
De ingang aan de Via del Corso loop je als je niet oplet zo voorbij. Wie de steeg eenmaal heeft gevonden en het hek open treft, kan er rustig binnentreden. Zoals je ziet waakt er nu een Madonna over dit smalle stukje Florence waardoor er geen enkel schandaal meer plaatsvindt en er ook geen enkele reden is voor paniek…