Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Deruta staat bekend om haar keramiekkunst. Het hele dorp – een van de borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië – ademt al meer dan zes eeuwen lang ononderbroken keramiek, met meer dan driehonderd ateliers, winkeltjes en kleurrijke creaties die gewoon aan de muren van de huizen te bewonderen zijn.
Kleurrijke kunstwerkjes als dankzegging aan Maria
Een van de bijzonderste plekken waar je de keramiektraditie van Deruta kunt bewonderen, is de Madonna del Bagno, een paar honderd meter buiten het centrum. In deze kerk wervelen grote en kleine wonderen om je heen, in honderden kleurrijke ex-voto’s van keramiek, met name als dankzegging na ziekte en rampspoed.
Je ziet wonderbaarlijke genezing van ziektes, aardverschuivingen, aardbevingen en vloedgolven, reddingen van reizigers die worden aangevallen door schurken of wolven, schipbreuk op verre zeeën en verkeersongelukken…
Als je de tijd neemt om de plaatjes goed te bestuderen, ontdek je allerlei taferelen die de inwoners van Deruta in de loop der tijd ten deel zijn gevallen. Hier worden de ex-voto’s namelijk niet gemaakt van metaal, zoals je vaak ziet, maar van aardewerk, dat met een verfijnde techniek met de hand beschilderd werd.
In totaal hangen er ongeveer zevenhonderd beschilderde tegeltjes in de kerk, allemaal gemaakt als blijk van dank aan Maria, voor haar doorlopende belangenbehartiging van de inwoners van Deruta en hun familieleden (pgr betekent per grazia ricevuta).
Je ziet zowel zeventiende-eeuwse afbeeldingen als ex-voto’s van recenter datum, met levendige details die hele verhalen samenvatten op één keramieken tegeltje.
Nog meer mooie ex-voto’s van keramiek
Benieuwd hoe dat eruitziet maar (nog) niet in Umbrië? Via deze link kun je virtueel door de Madonna del Bagno wandelen én alle ex-voto’s bekijken.
Hieronder delen we een aantal keramieken ex-voto’s, zodat je kunt zien hoe rijk gedecoreerd ze zijn, met een schitterend oog voor detail en een aantal echt ontroerende tafereeltjes.
Het wonder van de eik
De Madonna del Bagno staat zelf ook op een plek waar een wonder heeft plaatsgevonden. Het gaat om het ‘wonder van de eik’, zoals de locals het verhaal inmiddels noemen. Het was een van de eerste wonderen die zijn afgebeeld op de ex-voto’s.
Hoofdpersoon in dit wonder is een koopman met de naam Cristoforo. Zijn vrouw was ernstig ziek en hij had een klein offer neergelegd op de eik. Toen hij thuiskwam ‘vond ik mijn vrouw uit bed, in blakende gezondheid en ze boende het huis’.
Naast het stereotiepe einde van dit verhaal – de arme vrouw, net genezen, zou wellicht liever een wandeling willen maken of een boek willen lezen in plaats van de vloer te vegen – veroorzaakte het wonder de nodige ophef.
Het verhaal ging van mond tot mond en zorgde voor een groeiend aantal gelovigen dat de kerk bezocht. Een bekendheid die, beetje bij beetje, heel wat opdrachten zou opleveren voor de ambachtslieden van Deruta.
Door hun vakmanschap kunnen wij nu het bovennatuurlijke ingrijpen van de Madonna del Bagno bewonderen, dat tot in detail is vastgelegd in schitterende kunststukjes van keramiek.
Santuario della Madonna del Bagno
Wil je de Madonna del Bagno bezoeken? Je vindt de kerk aan de Vocabolo Madonna del Bagno in Casalina (Deruta).
Vanuit Deruta rijd je in zuidelijke richting en volg je de Via Tiberina. Na een paar honderd meter kom je bij een splitsing naar rechts, die de snelweg omzeilt en naar de kerk leidt (de exacte locatie vind je hier).
De kerk is geopend van 8.00 tot 12.30 uur en van 14.30 tot 18.30 uur. Op feestdagen is er een mis, meestal om 17.00 uur in de winter en om 18.00 uur in de zomer.
foto’s: Diocesi Perugia, Visit Deruta & Valerio Mei
Een keramieken souvenir uit Deruta
Een mooi keramieken souvenir voor thuis koop je bij Ceramiche Sberna (Via Tiberina 146), waar Anna en Franca je graag helpen met het maken van een keuze. Het is een van onze favoriete winkels in Deruta, ook omdat de prijs/kwaliteitverhouding hier meer dan goed is.
Je wil immers graag je gerechten mooi serveren, maar geen hartverzakking krijgen als er iemand anders met een schaal rondloopt of hem per ongeluk laat vallen. Traditie en moderne wensen gaan hier hand in hand, met achter elk motief een eeuwenlange geschiedenis.
Neem zeker ook een kijkje bij Grazia Maioliche (net als Ceramiche Sberna aan de Via Tiberina, op nummer 181), waar men nog zelf klei maakt. Mede daardoor is de prijs van Grazia’s keramiek enorm hoog (en de wachtlijst van gepersonaliseerde items enorm lang), maar het is een bijzondere ervaring om de kleurkunstenaars die in de grote decoratiezaal aan het werk zijn op hun vingers te kijken.
Grazia Maioliche heeft ook een klein maar fijn keramiekmuseum, met naast zeldzame stukken keramiek een gastenboek met exclusieve handtekeningen van bezoekers (waaronder die van de jonge Beatles).
foto’s: Portamivia
Ook in de winkel van Antonio Margaritelli (eveneens aan de Via Tiberina, op nummer 151) vind je prachtig handbeschilderd keramiek, dat deels te koop is maar deels ook toebehoort aan de privécollectie van Margaritelli. Hij maakt nog slechts zo’n honderd stukken per jaar, allemaal uniek, allemaal gebaseerd op historische patronen en allemaal op basis van natuurlijke pigmenten waarmee hij zelf verf maakt.
Museo Regionale della Ceramica
Nog meer keramieken kunstwerkjes bewonder je in het Museo Regionale della Ceramica, dat is gevestigd in het voormalige kloostercomplex bij de San Francesco en waar een deel van de omvangrijke collectie die in de loop der eeuwen is gemaakt, te zien is.
Laat je verleiden door prachtige vazen, borden, schalen, potten en urnen die stuk voor stuk volledig met de hand zijn gemaakt en gedecoreerd.
foto’s: Museo Regionale della Ceramica
