Beleef het kleurrijke Carnevale dei Figli di Bocco in Castiglion Fibocchi

Niet alleen in Venetië komen met carnaval de kleurrijkste kostuums en schitterend gedecoreerde maskers uit de kast. Ook in Castiglion Fibocchi, in Toscane, wordt carnaval in Venetiaanse stijl gevierd.

José Hermens van B&B Casa le Rondini is sinds vorig jaar een van de schitterend uitgedoste carnavalsfiguren. In deze blog vertelt ze hoe ze bij het carnaval in Castiglion Fibocchi terecht kwam en hoe ook jij kunt genieten van de kleurrijke kostuums en maskers.

Een eigen huis in Toscane

Het is juni 2021 als Jean en José Hermens tekenen voor een huis in Bucine, in de Toscaanse provincie Arezzo, om daar hun droom te gaan verwezenlijken: een eigen bed & breakfast.

José is dan nog werkzaam als boswachter in Nederland, terwijl Jean druk bezig is met het inrichten van de kamers, het op orde brengen van de tuin en het zwembad, zodat alles piekfijn in orde is voordat de eerste gasten van Casa le Rondini Toscana inchecken.

José: ‘Uiteindelijk reisde ook ik naar Toscane. Na twintig jaar gaf ik mijn baan op om me samen met Jean over de gasten, het huis en de tuin te ontfermen.

Ook verzorg ik de social media voor Casa le Rondini en daardoor kwam ik al snel in contact met andere Nederlanders in de omgeving. Dat wordt dan al snel koffie (en wijn) drinken met elkaar en van het één komt het ander.

Zo werd ik gevraagd om een keer een kijkje te nemen bij de dinsdagavondclub van het Carnevale dei Figli di Bocco in Castiglion Fibocchi, zo’n tien kilometer van onze bed & breakfast.’

Carnevale dei Figli di Bocco

Hoewel dit bijzondere carnavalsfeest nog altijd springlevend is, gaat de geschiedenis van het Carnevale dei Figli di Bocco terug tot 1113. De eerste vermelding die terug te vinden is, is opgetekend naar aanleiding van het huwelijk tussen Berta di Ardimanno en Guglielmo di Bernardino, een edelman uit Valdarno.

José: ‘De datum van dat huwelijk moest namelijk worden vervroegd, aangezien op de huwelijkslocatie, het Castello de fillis Bocchi de Val d’Arno, het Carnevale de fillis Bocchi werd gevierd, als markering van het begin van de vastentijd. De naam Castiglion Fibocchi herinnert nog altijd aan dit kasteel.

Het carnaval werd onderbroken in de veertiende eeuw, maar het bleef altijd weer opduiken. Het maakt echt deel uit van de tradities van Castiglion Fibocchi.

Sinds 1997 viert men de moderne versie van het Carnevale dei Figli di Bocco, waar duizenden mensen uit heel Italië op af komen. Il Re del Carnevale (‘de koning van het carnaval’) wordt elk jaar gekozen uit de inwoners van het plaatsje. Mogelijk komt er in de toekomst wel een Regina (‘koningin’)!’

Handgemaakte kostuums en maskers

Na de uitnodiging meldde José zich op een zomerse dinsdagavond bij de carnavalsclub. José: ‘In een chaletachtig gebouw met meerdere ruimtes zie ik verschillende naaimachines staan. Overal waar je maar kijkt, hangen kostuums en maskers, die allemaal met de hand worden gemaakt.

Men is bezig met het herstellen van alle uitdossingen. De kralen die op de verschillende kostuums en maskers genaaid moeten worden, moeten worden gesorteerd op kleur en soort; het eerste werkje voor mij.

Het is een flinke klus die vooral zwijgzaam verloopt. Als er al iets gezegd wordt, spreken de jongelui met wie ik samenwerk alleen Italiaans, maar dat is alleen maar goed voor mijn woordenschat. Aan het einde van de avond hebben we de klus samen toch weten te klaren en rijd ik enigszins voldaan terug naar huis.

Zo gaan er meerdere dinsdagavonden voorbij, waarop ik steeds meer mensen leer kennen en mijn Italiaans verbeter, terwijl ik samen met de anderen de kostuums en maskers weer piekfijn in orde maak.

Aan de muur hangen naast alle aankondigingsposters van eerdere jaren ook foto’s met alle kostuums en hun nummer. Ook ik mag een kostuum dragen, al is het even zoeken naar een kostuum dat nog ’vrij’ is en dat mooi past.

Uiteindelijk krijg ik de witte versie van Le Figlie di Zeus toebedeeld en prijkt mijn naam tussen de Italiaanse namen in de rij kostuums.’

Op tournee in Toscane

Voorafgaand aan het carnavalsgebeuren gaat een aantal figuranten op tournee in Toscane. In aanloop naar het carnaval van dit jaar waren ze te gast in onder meer Montevarchi, Arezzo en Florence, ter promotie van het carnavalsfeest in Castiglion Fibocchi.

José: ‘Ik was present in Montevarchi, waar we ons op een zondagmiddag in november moesten omkleden in het stadhuis. Het aantrekken van de kostuums is namelijk een hele tour en daarom helpen we elkaar. Ook zijn er vrijwilligers die ons helpen om veilig naar buiten te komen en niet te struikelen over drempels en traptreden.

Het publiek verzamelde zich op het Piazza Varchi. Als figuranten mogen we niets zeggen, alleen poseren en af en toe op de foto gaan. Silvia Chiassai, de burgemeester van Montevarchi, hield nog een speech en na afloop gingen we in het gemeentehuis op de foto.’

Het carnavalsfeest in Castiglion Fibocchi

Begin 2022 komen hele gezinnen op dinsdagavonden hun kostuums passen. Dat gaat soms gepaard met een hoop gedoe, want de ouders willen allemaal het mooiste kostuum voor hun amore.

Uiteindelijk zijn alle figuranten voorzien van een kostuum en kan de grote organisatie achter de schermen beginnen. Vanwege de dan nog geldende coronamaatregelen kan het carnaval helaas niet in februari gevierd worden, maar worden de data verzet naar eind april.

José: ‘Helaas zijn de weergoden ons niet gunstig gezind en wordt het carnavalsfeest nog een weekje verzet, naar 1 mei 2022. Na de lunch rijd ik naar Castiglion Fibocchi, waar ik samen met de twee andere Figlie di Zeus – in groen en rood – word aangekleed, waarna we onze plek in een van de straten mogen innemen.

Langzaam vullen de straten van Castiglion Fibocchi zich met publiek dat al wandelend langs alle figuranten in kostuums trekt. Als dochters van Zeus laten we ons gedwee fotograferen, al voelen de kostuums steeds zwaarder aan.

Ik krijg steeds meer dorst, maar dat moet wachten want er komt nog een grande finale. In een lange rij lopen alle driehonderd figuranten naar het openluchttheater bij de school, waar het afsluitende spektakel begint.

Na afloop wandelen we terug naar het chalet, waar we ons weer in onze kleren mogen hijsen en waar als beloning pasta en wijn op tafel komt.’

Museo del Carnevale

Tijdens het carnaval is ook het Museo del Carnevale aan het Piazza Roma in Castiglion Fibocchi geopend en kun je het onder leiding van een gids bezoeken. In het museum zijn zo’n twintig kostuums met maskers te zien. Ben je buiten de carnavalsdagen in Castiglion Fibocchi, dan kun je via 0039-057547484 een afspraak maken om het museum te bezoeken.

Neem zeker ook een kijkje in de Chiesa della Compagnia del Santissimo Crocifisso (Bongo della Compagnia 1) en de grotere Chiesa dei Santi Pietro e Ilario (Via del Fosso 5). Het vijftiende-eeuwse fresco uit het huis waarin nu het museum gevestigd is, kun je in deze laatste kerk bewonderen.