Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Veertig kilometer buiten Turijn, op de Monte Pirchiriano, staat een van de meest mysterieuze monumenten van de regio Piemonte: de wonderbaarlijke Sacra di San Michele.
Deze imposante abdij in het hart van de Val di Susa zou Umberto Eco hebben geïnspireerd voor De naam van de roos. Het is dan ook een fascinerende plek, met een eeuwenoude geschiedenis. Sinds de middeleeuwen is het de belangrijkste plaats van verering en bedevaart voor Benedictijner monniken uit heel Europa.
Als je de Sacra di San Michele bezoekt, kun je niet anders dan geïntrigeerd raken door het spirituele karakter en de architectonische schoonheid van deze plek. Maar waarom is dit zo’n bijzondere plek? Welke mysteries en legendes verbergt de Sacra di San Michele?
Oorsprong van de Sacra di San Michele
Volgens de legende kwam de bisschop van Ravenna in de tiende eeuw naar Piemonte om daar een kluizenaarsbestaan te leiden. Hij besloot een nieuwe abdij te bouwen op de berg Caprasio.
Men ging voortvarend aan de slag, maar het lukte niet om de abdij af te maken. Er gebeurde namelijk iets geks: het materiaal voor de bouw bleef elke nacht verdwijnen, ook al werd het elke dag opgeborgen.
Achterdochtig bleef de bisschop de hele nacht op en ontdekte het mysterie: de dieven van het materiaal waren engelen. Ze brachten het naar de Monte Pirchiriano. De bisschop vatte dit op als de wil van God en besloot de Sacra di San Michele te bouwen op de berg die door de engelen was aangewezen.
Standbeeld van aartsengel Michaël
De eerste figuur die je tegenkomt als je de binnenplaats van de Sacra di San Michele oversteekt, is het beeld van de aartsengel Michaël. Het is een bronzen beeld met een mager lichaam en twee krachtige vleugels.
Aan zijn voeten liggen de vleugels van de demon die hij net heeft verslagen en die nu in de hel wegzinkt. Naast de aartsengel staat ook een zwaard, klaar om snel weer opgepakt te worden als het kwaad toch niet is verslagen.
Scalone dei Morti
Wanneer je verder de helling oploopt en naar de hoofdingang gaat, kom je bij de imposante Scalone dei Morti. Zodra je de drempel overstapt, die bewaakt wordt door twee gebeeldhouwde leeuwen op de kapitelen aan de zijkant, bevind je je plotseling in een donkere, koude spelonk, alsof je net een grot bent binnengegaan. Voor je ligt een lange, steile trap die naar een opening leidt waardoor het licht naar binnen valt.
De Scalone dei Morti dankt zijn naam aan het feit dat het de begraafplaats was van de monniken van de abdij. Ook nu nog zijn er bij de ramen graven te zien, terwijl in de nissen aan de zijkant tralies werden aangebracht.
Tot 1936 bevonden de gemummificeerde skeletten van acht monniken zich achter deze tralies. Vanaf dat jaar werden ze overgebracht naar een ossuarium onder de trap.
Portone dello Zodiaco
Nadat je de treden van de Scalone dei Morti hebt beklommen, kom je bij de Portone dello Zodiaco, zo genoemd omdat je er de verschillende sterrenbeelden vindt. Het portaal heeft aan de rechterkant zeven bogen en zeven zuilen, waarbij het getal zeven verwijst naar het aantal hoofdzonden, deugden en het aan San Michele gewijde heiligdommen aan de Via Michelita.
De zuilen worden bekroond door kapitelen waarop Bijbelse onderwerpen zijn afgebeeld. Ook zie je hier andere symbolische figuren die typerend zijn voor de middeleeuwse iconografie, zoals monsters en antropomorfe dieren, symbolen van de zonde.
De kerk van de Sacra di San Michele
Door de zware houten deuren betreed je de kerk, het hart van de Sacra di San Michele, met prachtige hoge gewelven. Achter het altaar bevindt zich een imposant raam, waardoor de lichtinval spectaculair is.
In de kerk kun je meerdere fresco’s bewonderen. Het eerste bevindt zich aan de linkerkant als je de kerk binnenkomt en vertelt het verhaal van de begrafenis van Christus. Het is verdeeld in drie niveaus: op het eerste wordt het lichaam van Jezus in het graf gelegd in de lijkwade, op het tweede fresco bidden de apostelen en op het derde zie je Maria tussen de engelen in de hemel.
Het tweede grote fresco vind je aan de achterkant van de kerk en vertelt de legende van de bouw van de Sacra di San Michele.
Onder de trede bij een van de pilaren in de kerk bevindt zich een stuk van de rotspunt van de Monte Pirchiriano, bekend als de Culmine Vertiginosamente Santo, het hoogste punt van de berg.
De legende van de mooie Alda
Naast de legende over het ontstaan van de Sacra di San Michele gaat er nog een verhaal rond, over de toren van de abdij.
De Val di Susa werd vaak doorkruist door troepen huurlingen en soldaten die er tijdens hun rooftochten niet voor terugdeinsden steden en dorpen te plunderen en jonge meisjes lastig te vallen.
Tijdens een van deze invallen stortte de mooie jonge Alda zich van de hoogste toren van de abdij de afgrond in, om aan de bende te ontkomen. De engelen kregen medelijden met het meisje en schoten haar te hulp. Ze vingen haar op en legden haar neer in het dal.
Het meisje rende vol ongeloof naar iedereen om te vertellen wat er was gebeurd, maar niemand geloofde haar. Om aan iedereen te bewijzen dat ze geen leugenaar was, riep ze het hele dorp bij elkaar om de ervaring te herhalen. Ze beklom de toren en wierp zich naar beneden. Maar dit keer kwam geen engel haar te hulp. Zo viel de ongelukkige jonge vrouw haar dood tegemoet, voor de ogen van de dorpelingen.
De Via Michelita – de route van de engel
Een andere legende gaat over de Via Michelita, ook bekend als de San Michele-lijn of de route van de engel. Deze lijn, die ongeveer tweeduizend kilometer lang is, verbindt zeven kloosters en strekt zich uit van Ierland tot Israël, door Groot-Brittannië, Frankrijk, Piemonte, Puglia (bij het Santuario di San Michele in Monte Sant’Angelo) en Griekenland.
Het ongelooflijke feit is dat de lijn perfect uitgelijnd is en de belangrijkste plaatsen van verering van de aartsengel Michaël met elkaar verbindt. Volgens de legende was het Michaël die de duivel uit de hel dreef met één slag van zijn zwaard. Zo ontstond de denkbeeldige lijn, met een enorm energieveld dat uit het middelpunt van de aarde komt.
Bezoek de Sacra di San Michele
De Sacra di San Michele is en blijft een van de meest tot de verbeelding sprekende abdijen van Piemonte, vanwege de prachtige symbolen en ongelooflijke legenden. Een bezoek aan de abdij is dus zeker de moeite waard als je op vakantie in Piemonte bent of in de buurt bent tijdens je route naar zuidelijker regio’s.
Meer informatie over de abdij vind je op de website van de Sacra di San Michele, waar je ook alle bezoekinformatie vindt.
