Forlimpopoli – het geboortedorp van Pellegrino Artusi

Het plaatsje Forlimpopoli is vooral bekend vanwege Pellegrino Artusi, die er op 4 augustus 1820 ter wereld komt. Als hij ruim negentig jaar later overlijdt, in Florence, laat hij een belangrijke culinaire erfenis na: het kookboek La scienza in cucina e l’arte di mangiar bene (‘De wetenschap in de keuken en de kunst om goed te eten’). Lang na zijn dood is dat nog altijd het best gelezen kookboek in heel Italië!

Tijdens haar onderzoek voor Het perfecte recept bezocht Saskia Forlimpopoli een aantal keer. Voornamelijk voor Casa Artusi, het gastronomisch cultureel centrum dat er in 2007 werd opgericht ter ere van Pellegrino Artusi.

Natuurlijk sloeg Saskia ook andere bijzondere plekken in Forlimpopoli niet over, die ze in dit artikel graag met je deelt, van een museum vol motoren tot een heerlijke herberg.

Standbeeld van Artusi aan de Via Emilia

Forlimpopoli ligt tussen Forlì en Cesena, aan de Via Emilia, de Romeinse weg die Rimini met Piacenza verbond. Als je vanuit Forlì naar Forlimopoli rijdt, word je welkom geheten door een standbeeld van Pellegrino Artusi, van de hand van de lokale beeldhouwer Mario Bertozzi, die zich vooral baseerde op de enige foto die van Artusi gemaakt of in elk geval bewaard is gebleven.

Forum Popili

Het Romeinse Forum Popili ontleende zijn naam aan de Romeinse consul Popilius Lenate, die het dorp in 132 voor Christus stichtte. Men produceerde er vooral amforen voor wijn en olijfolie, de belangrijkste opbrengst van het omliggende platteland.

In de middeleeuwen was Forlimpopoli in handen van de Ordelaffi’s uit Forlì, die hard werden gestraft door de van oorsprong Spaanse kardinaal Egidio Albornoz, die rond 1360 opdracht gaf tot de volledige verwoesting van de oude kathedraal. Op de lege plek liet hij een groots fort bouwen.

Forlimpopoli behoorde tot de eenwording van Italië tot de Pauselijke Staat, met uitzondering van korte periodes waarin het als vicariaat werd toegekend aan de Rangoni’s (1528) en de Zampeschi’s (1535).

Piazza Garibaldi & Rocca Albornoziana

Het eerder genoemde fort, de Rocca Albornoziana, ligt aan het Piazza Garibaldi, het centrale piazza van Forlimpopoli.

In de Rocca, met imposante muren en hoektorens die de binnenplaats omlijsten, vind je het Museo Archeologico Civico Tobia Albini, dat aan de hand van een reeks voorwerpen de geschiedenis van Forlimpopoli vertelt, van de tweede eeuw voor Christus tot aan de renaissance.

Je bewondert er waardevolle vondsten uit de prehistorie en de Romeinse tijd, van grafstenen en inscripties tot vazen, porselein en majolica.

foto’s: Museo Archeologico Civico Tobia Albini 

Aan dit plein strijk je bij Flambeh Bottega e Cucina neer voor een culinaire stop. Hun tagliatelle is da leccarsi i baffi!

Een plaquette voor Pellegrino

Het geboortehuis van Pellegrino Artusi lag ook aan dit plein, net als de winkel van zijn ouders, waar van alles werd verkocht, van kaneel, peper en nootmuskaat tot koffie, suiker en chocolade.

Helaas staat het pand niet meer overeind, maar aan de muur van het huidige gebouw hangt sinds 1961, vijftig jaar na het overlijden van Pellegrino Artusi, wel een plaquette ter nagedachtenis aan Artusi.

Vlak bij zijn voormalige huis, op het Piazza Pompilio, staat ook een bankje dat aan Artusi’s meesterwerk herinnert.

Casa Artusi

Dankzij Artusi’s omvangrijke nalatenschap aan de gemeente Forlimpopoli – met naast een som geld ook zijn bibliotheek – opende ruim vijftien jaar geleden Casa Artusi de deuren aan de Via Andrea Costa 27.

Op de plek van Artusi’s lagere school, naast de voormalige Chiesa dei Servi, maak je nu kennis met Artusi’s erfgoed, dankzij een klein museum, een gastronomische bibliotheek, een uitgebreid archief, een gerenommeerde kookschool en een restaurant.

In het museum wordt een aantal memorabilia van Artusi tentoongesteld, waaronder meubels uit zijn werkkamer en documenten zoals twee ‘paspoorten’, kasboeken, verkoopregisters, bloemrijke brieven, het telegram met de aankondiging van zijn overlijden én Artusi’s handgeschreven autobiografie.

met dank aan Casa Artusi voor een aantal foto’s

Wil je het museum bezoeken? Via deze link vind je informatie over openingstijden en het reserveren van een rondleiding.

Het perfecte recept in Casa Artusi

Sinds afgelopen maand schittert ook Saskia’s roman Het perfecte recept in de culinaire bibliotheek van Casa Artusi. Op dinsdag 26 november overhandigde ze haar roman aan Mattia Fiandaca van Casa Artusi en aan Enrico Monti, viceburgemeester van Forlimpopoli en verantwoordelijke voor cultuur en toerisme.

Saskia: ‘Een hele eer om Artusi na al die tijd thuis te brengen en wat stukjes uit mijn boek voor beide heren te vertalen. Het perfecte recept prijkt nu tussen alle uitgaven van Artusi’s kookboek, van de originele eerste druk tot de nieuwste uitgave in het Mandarijn!’

Schuif aan bij Ristorante Casa Artusi

Wil je ook proeven van de gerechten uit Artusi’s kookboek? Bij Ristorante Casa Artusi geniet je in de sfeer van Artusi’s gedachtegoed van heerlijke gerechten, bereid met verse ingrediënten uit de omgeving.

In de klassieke, stijlvolle setting lijkt het net alsof je bij de culinaire grootmeester zelf mag aanschuiven, om je te laten verwennen door antipasti, primi, secondi en dolci van een klein maar fijn menu.

Saskia genoot er tijdens haar eerste bezoek, ruim vier jaar geleden, van gevulde courgettebloemen, cappelletti in brodo (die ook een mooie plek innemen in Het perfecte recept) en gevulde perziken met mascarpone. Artusi zou er zijn snor van hebben laten krullen!

Festa Artusiana

Wil je nog meer lekkers proeven, dan loont het de moeite om Forlimpopoli te bezoeken tijdens het Festa Artusiana, dat in juni wordt gehouden. In heel het dorp vind je dan kraampjes met gerechten en menu’s die speciaal voor deze smakelijke gelegenheid zijn samengesteld.

Het aanbod is zeer gevarieerd, van vis tot Slow Food, van stands waar kleine proeverijen worden gehouden of waar je delicatessen kunt kopen tot trattoria’s die zijn omgetoverd tot boerenhoeves, waar obers in boerenkledij je trakteren op gerechten uit la cucina povera.

foto’s: Festa Artusiana 2024

Lekker eten en logeren bij Locanda alla Mano

Tijdens haar onderzoek naar Pellegrino Artusi logeerde Saskia bij Locanda alla Mano, waar je heerlijk kunt eten én kunt blijven slapen. Hier is het net alsof je bij goede vrienden komt, zeker als je er voor een tweede of derde keer terugkomt.

Giovanni doet ’s ochtends de boodschappen. Op basis van het aanbod aan verse seizoensproducten op de markt beslist hij wat er gemaakt wordt. Er is dan ook geen vast menu; elke dag biedt Giovanni samen met Lorena een aantal gerechten aan waaruit je kunt kiezen. Allemaal even lekker, kleurrijk en vers!

De vier kamers zijn vernoemd naar de seizoenen. Saskia sliep in Estate, zomer, maar de andere seizoenen zijn even mooi verzorgd.

Chiesa dei Servi & San Rufillo

Tijdens een rondleiding bij Casa Artusi mocht Saskia ook een kijkje nemen in de Chiesa dei Servi, met zijn kenmerkende toren.

In de kerk bewonder je zes grote nissen met schilderijen, waaronder een altaarstuk uit de renaissance van de annunciatie, in 1633 geschilderd door Marco Palmezzano uit Forlì, en een orgel waarvan de panelen in 1576 werden beschilderd door Livio Modigliani.

Op zoek naar de doopakte van Pellegrino Artusi bezocht Saskia de San Rufillo, waar de relikwieën van deze eerste bisschop van Forlimpopoli worden bewaard.

Andere kerken die de moeite van een bezoekje waard zijn, zijn de San Pietro Apostolo, de Chiesa del Carmine, de Madonna del Popolo en de Madonna di Loreto.

Museo Guzzi Brunelli – museum vol motoren

Forlimpopoli heeft naast Pellegrino Artusi nog een belangrijke inwoner: Elio Brunelli, een gepassioneerd verzamelaar van Moto Guzzi. Aan de rand van het dorp vind je het Museo Guzzi Brunelli, met zijn unieke collectie.

Je bewondert meer dan zeventig motoren die tussen 1930 en 1970 zijn gemaakt, in een karakteristieke ruimte, met een omvangrijke bibliotheek en een selectie van motorreclames en -accessoires.

foto’s: Museo Guzzi Brunelli