Scarperia behoort tot de borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië. Het ligt ongeveer dertig kilometer ten noorden van Florence, in het groene landschap van de Mugello.
Het dorpje dankt zijn naam aan zijn ligging: aan de voet, alla scarpa, van de Apennijnen. Vroeger vormde het een belangrijke stop langs de Via Bolognese, een handelsroute die je helemaal tot aan Bologna voert. Nog altijd loopt deze weg dwars door het centrum heen.
Het kloppend hart van Scarperia is het Piazza dei Vicari, met daaraan onder meer het Palazzo dei Vicari, het voornaamste gebouw van Scarperia. Door verschillende restauraties heeft het nu veel weg van het Palazzo Vecchio in Florence.
Wat opvalt, is het grote aantal familiewapens op de gevel. Het zijn de wapens van de vroegere vicari, bestuurders, die sinds 1415 vanuit Scarperia in naam van Florence over de Mugello regeerden. Elke vicario mocht slechts zes maanden in dienst zijn, vandaar dat je zo veel verschillende wapens op de gevel en de binnenplaats tegenkomt.
Ook op de binnenplaats tref je veel familiewapens aan, maar het geheel doet wat lieflijker aan dan de harde buitenkant, met dank aan de kleurrijke fresco’s uit de renaissance.
zie je het symbool van Florence, de rode lelie?
Nog meer moois zie je in het museum dat in het palazzo is gevestigd. Je bewondert onder andere de authentieke klok die ooit in de toren hing en die gemaakt is door niemand minder dan Brunelleschi, de architect die ook de koepel voor de Duomo in Florence ontwierp.
Nét nieuw is dat je met een kaartje voor het museum ook toegang hebt tot de toren, vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over Scarperia. Daaronder ligt het archief, waar we uren zouden kunnen doorbrengen. De hele administratie van Scarperia is er terug te vinden…
In het palazzo vind je ook het Museo dei Ferri Taglienti, een klein maar interessant museum dat vertelt over de historie van Scarperia. Een groot aandeel is daarbij weggelegd voor de messen die in Scarperia werden vervaardigd.
Scarperia is namelijk het dorpje van de messenmakers. Het maken van bijzondere keuken-, jacht- en andere messen is hét lokale ambacht. Aan de Via Solferino vind je ook La Bottega del Coltellinaio, ‘de werkplaats van de messenmaker’, waar je een kijkje kunt nemen in de voormalige werkplaats van een van de messenmakers van Scarperia.
Wil je zo’n bijzonder mes uit Scarperia als souvenir meenemen? Dan kun je terecht bij L’Artigiano Scarperia (Via Roma 77).
Naast het Palazzo dei Vicari is ook het Oratorio della Madonna di Piazza een bezoekje waard. Het stamt uit circa 1320. Midden in de kapel is het schilderij Madonna di Piazza te vinden, dat volgens de overlevering ooit zoek is geraakt en uiteindelijk werd teruggevonden in de put op het plein.
Collezionisti in Piazza
Elke eerste zondag van de maand vindt er in en om het Piazza dei Vicari een antiekmarkt plaats, Collezionisti in Piazza.
In 2018 vindt deze markt plaats op 4 februari (de feestdag van Sant’Agata), 4 maart, 2 april (in verband met Pasen bij uitzondering op maandag dus), 6 mei, 1 juli, 5 augustus, 26 augustus, 7 oktober, 4 november, 2 december en 23 december.
Diotto – feest in Scarperia
Diotto staat voor de achtste dag. Van september welteverstaan, want op 8 september is het feest in Scarperia. Het hele dorp loopt dan uit om te vieren dat Scarperia op 8 september 1306 door de Florentijnse Republiek werd gesticht.
Sinds 1963 wordt dit groots gevierd, waarbij de dorpelingen zich in renaissancekledij hullen en een kleurrijke stoet vormen die door het dorp trekt, om net als vroeger de vertrekkende vicario uitgeleide te doen en de nieuwe vicario te verwelkomen.
Giornate Rinascimentali – de renaissance komt tot leven
Om alvast in de stemming te komen voor Diotto, viert men het weekend voorafgaand aan 8 september de Giornate Rinascimentali (‘renaissancedagen’). Je reist terug in de tijd, naar ongeveer 1400, waarbij het hele dorp een gedaanteverandering ondergaat.
Trattoria’s worden voor even taveernes, oude ambachten herleven en je kunt alleen betalen met de Fiorino di Scarperia. Er zijn vaandelzwaaiers, valkmeesters, vuurvreters en edelen die pronken in prachtige, kleurrijke kledij.
Proeven bij Il Palagio
Culinair gezien valt er ook genoeg te ontdekken, met tongstrelende gerechten uit de renaissance die in de loop der tijd zijn verfijnd. Een aanrader voor een lunch of diner met specialiteiten uit Scarperia en omgeving is Fattoria Il PalagioDeze link opent in een nieuw tabblad, even buiten het dorpje. Proef zeker de tortelli di patate, pasta gevuld met aardappel, met een robuuste ragù. Om je vingers bij af te likken!
Nog veel meer moois in de Mugello
Nog veel meer moois in de Mugello ontdekken? Op de website MugelloToscana.itDeze link opent in een nieuw tabblad vind je allerlei informatie voor deze groene streek ten noordoosten van Florence, van mooie wandel- en fietsroutes tot evenementen, van fijne accommodaties tot bezienswaardigheden, musea en restaurants.