Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Op het eiland Elba kun je in geuren en kleuren rondwandelen langs de kust van het westelijke deel van het eiland. Acqua dell’Elba, de bekende Italiaanse parfumfabrikant die zich laat inspireren door de zee en de geurige kruiden die aan de kust groeien, creëerde namelijk de Via dell’Essenza, een aaneenschakeling van mooie (kust)routes.
Annerike trok de wandelschoenen aan en liep twee van de acht routes van deze Via dell’Essenza.
Via dell’Essenza – zesenzestig kilometer geur opsnuiven
De Via dell’Essenza bestaat al sinds 2011. Het idee voor deze wandelroute kwam van Umberto Segnini, die geboren en getogen is op Elba en bezoekers van het eiland mee wil laten genieten van de prachtige natuur van het eiland.
Sinds 2022 valt het project onder de Fondazione Acqua dell’Elba, die de schoonheid van het eiland wil promoten door de wandelpaden langs de kust van Elba nog toegankelijker te maken. In totaal kun je zesenzestig kilometer afleggen over de Via dell’Essenza, die op dit moment is opgedeeld in acht etappes.
Tijdens elke etappe staat een ander kruid met bijbehorende geur centraal, die allemaal op hun mooist zijn in hun ‘eigen’ maand. Zo is de Via della Lavanda ‘il sentiero di gennaio’, het pad van januari, en is de Via del Mirto het mooist in oktober.
De Fondazione Acqua dell’Elba werkt op dit moment samen met het Parco Nazionale Arcipelago Toscano aan het verbeteren van de Via dell’Essenza, onder andere door nieuwe bewegwijzering, digitale kaarten en het markeren van mooie uitkijkpunten op de route, maar ook door het toegankelijk houden van de paden.
De eerste vijf etappes (Via dei Lentischi, Via dell’Erica, Via della Lavanda, Via dei Cisti, Via dei Ginepri) zijn in 2024 klaar, de laatste drie etappes (Via dei Rosmarini, Via dei Lecci en Via del Mirto) worden volgend jaar voorzien van nieuwe bewegwijzering (maar zijn ook nu al goed te bewandelen).
Via dell’Erica – weg van de winterheide
De Via dell’Erica is gewijd aan de winterheide, die de maand december vertegenwoordigt. Omdat ik de route niet in december loop, staat de erica niet in bloei, maar het is niet moeilijk om je voor te stellen hoe de witte en lichtroze kleurenpracht deze wandeling zou omlijsten.
Gelukkig bloeien er onderweg tal van andere kleurige bloemen en ruikt het ook in het late voorjaar heerlijk.
De Via dell’Erica start in het dorpje Sant’Andrea. Tussen de bushalte net buiten het dorp en het startpunt van de wandeling ligt een panificio, waar ik versgebakken focaccia met rozemarijn en voldoende water koop voor onderweg.
De route loopt grotendeels hoog boven de kust. De paden zijn goed te belopen. Het grootste deel wandel je door open, duinachtig landschap met lage begroeiing, met aan je rechterzijde de zee en aan de andere kant de groene bergen.
Onderweg groeien verschillende planten en bloemen, die zelfs tussen de rotsen hun weg hebben gevonden en schitteren in de zon. De rotspartijen die uit het niets oprijzen langs het pad zijn indrukwekkend, met grote holtes in het gesteente, gevormd door erosie en weersinvloeden.
De rust op het wandelpad is ongekend, je hebt dit stukje kust van Elba vrijwel voor jezelf. Heel af en toe kom je een andere wandelaar tegen, maar ze zijn op één hand te tellen.
Steeds dichter naar de zee
Na een heel eind hoog boven de kust gelopen te hebben, daalt het pad langzaam af naar beneden en komt de zee steeds dichterbij. Je hoort hoe de golven op de rotsen uiteenspatten. Een heerlijk geluid en ook een prachtig schouwspel.
Eenmaal aangekomen op het laagste punt van de wandeling, nagenoeg aan zee, strijk ik neer op een grote rots voor een pauze. Hier kun je in alle rust over zee en de kustlijn turen, met alleen het geluid van zee en af en toe een krijsende meeuw die voorbij vliegt.
Het laatste deel van de route laat je de zee weer achter je en klim je omhoog. Waar je ook bent, je blijft een glimp opvangen van il mare. De route eindigt in Colle d’Orano, waar je de bus naar Portoferraio kunt nemen.
Via dei Cisti – zonnige wandeling langs de zonneroosjes
De volgende dag trek ik m’n wandelschoenen weer aan, dit keer voor een uitdagender wandeling. Het is de Via dei Cisti, de weg van de rotsroos.
Deze plant uit de zonneroosjesfamilie komt met name in het Middellandse Zeegebied veel voor en doet het perfect op kalkarme grond aan de kust.
Deze sneeuwwitte roos met vijf blaadjes is op z’n mooist in mei, maar ook daarna is hij prachtig. Het lijkt haast wel een droogboeket, met droge vruchten vol zaadjes.
Dit deel van de Via dell’Essenza start in het dorpje Pomonte, bij een klein strand, waar een paar kleurrijke oude roeibootjes op het zand liggen, wachtend om uit te varen.
Via een grindpad klim ik omhoog en al gauw bevind ik me heel wat meters boven de kust. De eerste paar kilometer loop ik op mijn gemak door duinachtig gebied, terwijl de zee ook nu weer continu het decor vormt.
Naarmate de route vordert, wordt het pad echter steeds smaller en is het heel goed uitkijken waar je loopt, vooral omdat de afgrond steil is en het pad niet overal even goed begaanbaar. Deze wandeling is dan ook alleen aan te raden als je een gevorderd wandelniveau hebt (en geen hoogtevrees!).
Prachtig uitzicht over Punta di Fetovaia
Na een spannend stuk kom ik gelukkig weer op een gewone landweg die richting een strand leidt. Hoe zeer een verfrissende duik in zee bij Spiaggia di Fetovaia ook lonkt, ik heb nog de nodige kilometers voor de boeg vandaag.
Voor me ligt een immense groene berg vol rotsblokken om te beklimmen, Piana della Sughera, een plateau op driehonderdvijftig meter hoogte, waar ook prehistorische grafmonumenten te vinden zijn.
Enorme keien vormen een natuurlijke weg omhoog. Boven op de berg staat één parasolden, die steeds dichterbij komt en er vanaf elk punt anders maar altijd even mooi uitziet. Boven op de berg word je getrakteerd op een prachtig uitzicht over Punta di Fetovaia.
Aan de andere kant van de berg wacht een ruig natuurschoon. Het landschap is grillig, zo ook het rotsachtige pad naar beneden, waar het elke stap opletten is. Je zou af en toe vergeten om even stil te staan en te genieten van het fenomenale uitzicht over dit deel van de kustlijn.
Deze route eindigt in het dorpje Seccheto, waar ik bij Vecchio Forno Bistrot neerstrijk voor een welverdiend verkoelend drankje, om na te genieten van de wonderschone wandelingen aan de kust van Elba.
Bewegwijzering en digitale kaarten van de routes
De route wordt aangegeven met rood-witte bewegwijzering op stenen of boomstronken en af en toe een bordje met het routenummer. Ik raad je echter aan om gebruik te maken van de gratis gps-kaart Isola d’Elba – carta ufficiale del Parco, die je kunt downloaden via de site van Avenza Maps en vervolgens inlaadt in de (gratis) app van Avenza Maps.
De routenummers voor de wandelingen vind je op de website van de Fondazione Acqua dell´Elba, bij de verschillende wandelingen van de Via dell’Essenza.
Als je bijvoorbeeld klikt op de Via dell’Erica of de Via dei Cisti, dan zie je niet alleen een kaartje, maar ook in de beschrijving de routenummers. Deze routenummers corresponderen met de nummers op de gps-kaart die je kunt openen in de app van Avenza Maps.
Wanneer je op Elba bent, wordt je locatie op de kaart met een stip aangegeven. Zodra je gaat wandelen, zie je op de kaart waar op de route je je bevindt. Zo kun je goed in de gaten houden of je nog goed loopt.
Praktische informatie Via dell’Essenza
Kijk voor vertrek in elk geval goed naar de lengte en het niveau van de wandeling. Sommige routes zijn bestempeld als facile (makkelijk), andere medio (gemiddeld), maar er zijn ook routes die impegnativo (uitdagend) zijn.
Neem voor onderweg altijd voldoende water en eten mee. Je loopt het grootste deel in de natuur waar je geen mogelijkheid hebt om iets te kopen. Wandelschoenen met een goed profiel zijn een must tijdens de wandelingen.
Met de bus op Elba
Om bij de Via dell’Erica te komen, nam ik vanuit Porteferraio (waar ik verbleef bij B&B Indarsena) de bus naar Sant’Andrea, het startpunt van de Via dell’Erica. Voor de Via dei Cisti stapte ik uit in het dorpje Pomonte.
Op de website van InfoElba vind je een handige plattegrond met alle buslijnen op Elba voor deze zomer.’
