Caltagirone – kleurrijk keramiek en een duizelingwekkende trap

Kleurrijke tegeltjes, sprekende koppen en andere voorwerpen van keramiek – dat is wat je ziet zodra je een voet in Caltagirone zet. Nagenoeg alle gebouwen in het historische centrum van dit Siciliaanse stadje zijn versierd met majolica-tegeltjes en beelden of andere kleurrijke details van keramiek.

Kasteel van de Vazen

De keramiekkunst is nauw verbonden met Caltagirone. De naam van het stadje is er zelfs direct van afgeleid. Caltagirone is een verbastering van het Arabische Qal’at Ghiran, dat grofweg ‘Kasteel van de Vazen’ betekent. Al tijdens de overheersing van de Arabieren maakten de bewoners hier kleurrijke keramieken voorwerpen, iets waar ze nog altijd bedreven in zijn.

Museo della Ceramica

Bezoek het lokale Museo della Ceramica, met keramieken voorwerpen van de tijd dat Sicilië nog toebehoorde aan Magna Grecia (Groot Griekenland) tot nu en wandel door de groene tuinen van het stadje, eveneens opgefleurd door keramiek.

Strijk daarna neer voor de lunch bij Il Pozzo dei Desideri (Via Gravina 7) of Il Locandiere (Via Luigi Sturzo 55-59), zodat je genoeg energie hebt voor het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt van Caltagirone.

Scalinata di Santa Maria del Monte

Het keramieken kunststuk dat het meest in het oog springt is de ruim honderdveertig treden tellende Scalinata di Santa Maria del Monte, waar men in 1606 aan begon te bouwen om de lager en hoger gelegen gedeelten van Caltagirone met elkaar te verbinden. Het duurde tot 1884 voor de trap van grijze lavasteen klaar was.

Pas in 1954 werden de kleurrijke keramieken tegeltjes toegevoegd, allemaal verzameld door Antonio Ragona. De originele tegeltjes zijn van alle tijden, maar komen allemaal uit Caltagirone. Hier werden ze van de tiende tot de twintigste eeuw gemaakt, zonder te weten dat de meer dan honderddertig meter lange trap ermee bekleed zou worden.

Infiorata – een trap vol bloemen

Tijdens de laatste twee weken van mei is de trap het decor van de zogenaamde Infiorata, een bloemenfeest waarbij de trappen worden bedolven onder een enorme hoeveelheid bloemen die samen een mooi patroon vormen.

Ook tijdens bijzondere evenementen wordt de trap versierd met een bijzondere afbeelding in bloemen. Dan zien de kleurrijke treden er nog spectaculairder uit dan anders!

Illuminata – duizenden lichtjes

Op 24 en 25 juli wordt de trap ter ere van het feest van San Giacomo, de patroonheilige van Caltagirone, zodra het donker wordt sfeervol verlicht door vierduizend coppi, kaarsjes, die eveneens samen een bijzonder patroon vormen in de donkere nacht (want alle andere verlichting is uit).

Ook tijdens Ferragosto is er zo’n zogenaamde Illuminata en flakkeren er ’s nachts duizenden kaarsjes. Het is dan echt net alsof je in een sprookje bent beland.

met dank aan Marco Brivio & Giambattista Lazazzera voor een aantal foto’s

Deze traditie wordt al gevierd vanaf het einde van de achttiende eeuw, toen architect Bonaiuto peinsde over een lichtvoorstelling op de beroemde trap. Het was echter een monnik die het project echt wist te realiseren. Meer dan veertig jaar zorgde hij voor een lichtspektakel dat de hele trap innam.

Nog steeds is er slechts één persoon verantwoordelijk voor de compositie. Alle inwoners krijgen een kandelaar die ze op een bepaalde plek neer moeten zetten. Dit gebeurt in stilte, waarna om half tien ’s avonds alle lichtjes tegelijkertijd worden ontstoken, eveneens in stilte. Kippenvel als je ineens al die lichtjes ziet oplaaien…

Keramieken koppen

Je ziet in Caltagirone ook veel kleurrijke keramieken koppen, bijvoorbeeld op balkons. Italië zou Italië niet zijn als er geen prachtig verhaal over deze hoofden te vertellen zou zijn. Een luguber verhaal, met de voor Italianen zo kenmerkende dosis passie.

Voor dit verhaal reizen we terug naar het Sicilië van rond het jaar 1000, om precies te zijn naar Palermo, dat in die tijd werd bestuurd door de Arabieren. In deze blog lees je er alles over.

Nog meer Siciliaans keramiek en mozaïek

Wil je nog meer keramiek bewonderen? Ga dan naar Sciacca, aan de zuidwestkust van Sicilië. Unieke taferelen van steen zie je ook in de schitterende Romeinse villa vol mozaïeken in Piazza Armerina.

Nog meer tips voor de oostkust van Sicilië

Nog veel meer tips voor Syracuse en alle andere pareltjes aan de oostkust van Sicilië vind je in onze digitale reisgids Sicilië – spektakel aan de oostkust.

Bestel Sicilië – spektakel aan de oostkust

Deze Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling ontvang je zowel op de website als in je e-mail, een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (computer, laptop, smartphone of tablet) van alle moois in de Special genieten.