Bestel Saskia's roman Het perfecte recept

Street art speurtocht in Pigneto

De oude groene tram van lijn 19 piept bij elke bocht dat het een lieve lust is. Na de verkeerschaos van Piazza Vittorio slingert de tram langs de Porta Maggiore, een druk kruispunt vol toeterende auto’s, slalommende scooters en politieagenten die alles in goede banen proberen te leiden.

Eeuwige rust voor bakker Eurysaces
In het midden van deze drukte staat een uniek historisch monument: het graf van bakker Marcus Vergilius Eurysaces, waarop zijn levensverhaal in een soort stenen stripverhaal is vereeuwigd. Bovenaan zijn verschillende reliëfs te zien die scènes uitbeelden van de werkzaamheden van een bakker, van het kneden van het deeg tot het brood in de oven schuiven.

Hij liet ook een tekst op zijn graf achter, waarin de wereld kan lezen dat Eurysaces bakker was: EST HOC MONIMENTUM MARCEI VERGELEI EURISACIS PISTORIS, REDEMPTORIS, APPARET (‘dit is de tombe van Marcus Vergilius Eurysaces, bakker, aannemer’). Ook liet Eurysaces aanwijzingen maken waarmee voorbijgangers direct de link moesten leggen met het bakkersvak. De ronde gaten staan symbool voor de kneedmachines, de zuilen voor de buizen of cilinders waarin het deeg gekneed werd.

Een bacio op een bankje
De tram rijdt vanaf de Porta Maggiore onder de tangenziale door, die als een slang boven de hoofden van de trampassagiers kronkelt. Mijn bestemming, de halte Piazzale Prenestino, is nu niet ver meer. Vanaf de halte wandel je eerst nog even een stukje met de tram mee, over Via Prenestina, naar een murales met paarden van de Peruviaanse street artist Carlos Atoche.

Om de hoek, aan Via Fanfulla da Lodi, neemt de Romeinse street artist Alice Pasquini het stokje over, met twee geliefden die elkaar innig kussen op een bankje. Het werk is geïnspireerd op een foto van de Ligurische fotograaf Gianni Berengo Gardin. Hij vereeuwigde dit kussende koppel in Parijs in 1954, toen het in Italië nog verboden was om elkaar in het openbaar te kussen (!).

Volgens de beroemde Franse fotograaf Henri Carier-Bresson was Gardins foto een van de honderd mooiste foto’s van de twintigste eeuw. Alice geeft haar eigen touch aan het tafereel, met prachtige pasteltinten.

Eerbetoon aan Pasolini
Via Fanfulla da Lodi was het decor van Pasolini’s film Accattone (1961). Niet gek dus dat de street art hier vooral aan Pier Paolo Pasolini is opgedragen. Aan je rechterhand verschijnt een close-up van actrice Margherita Caruso als een jonge Maria, met een helderrode hoofddoek en een gouden aureool. Deze Madonna, getekend door Mr. Klevra, verwijst naar Pasolini’s film Il Vangelo secondo Matteo (Het Evangelie volgens Mattheüs).

Aan de linkerkant van de straat word je aangestaard door Pasolini’s ernstig kijkende oog, in zwart-wit. Dit werk van Mauro Pallotto (die in het street art-circuit beter bekend is als Maupal) is vernoemd naar een uitspraak van Pasolini: L’occhio è l’unico che può accorgersi della bellezza (‘Het oog is het enige dat schoonheid kan zien’, uit Lo Sguardo).

Street artist Omino 71 koos voor zijn kunstwerk Io so i nomi een deel van Pasolini’s uitspraak ‘Ik ken ze. Ik ken de namen van degenen die verantwoordelijk zijn voor wat bekend zal worden als een militaire staatsgreep’ (in een artikel dat op 14 november 1974 werd gepubliceerd in de krant Corriere della Sera). Pasolini’s gezicht gaat deels schuil achter een masker dat hem op Superman doet lijken.

Ook bij Bar Necci is de herinnering aan Pasolini niet ver weg. Het schaduwrijke terras is een heerlijke plek voor een kopje koffie, een broodje of een bord pasta, om nieuwe energie op te doen voor je street art-speurtocht.

Om Necci heen vind je verschillende street art-pareltjes:

Even verderop brengt de muur van Via del Pigneto 217 een hommage aan Pasolini, met een prachtige quote over passie die Pasolini ooit optekende.

Street art in zwart-wit
In de tuin van Rosti (Via Bartolomeo d’Alviano 65) kijkt de robot van de Poolse street artist M-City op je neer. Rosti is net als Bar Necci een fijne plek voor koffie of lunch.

Mijn meest favoriete adresje in Pigneto is echter Burro Cream & Coffee (Circonvallazione Casilina 79) met zowel heel lekkere koffie als verrukkelijke taarten en ijs om van te blijven scheppen.

De Milanese kunstenaar Jacopo Ceccarelli (artiestennaam: 2501) creëerde twee abstracte zwart-wit kunstwerken in Pigneto. Een van zijn werken is te vinden op de muur van de Scuola Manzi (aan Via Luigi de Magistris 15), terwijl het andere de zijkant van een flat aan Via Fortebraccio siert.

De schaduwen van de Spaanse street artist Sam3 – een combinatie van mensen en dieren op een grote boot – vergezellen je ten slotte op weg naar de groene tram, die je na deze kleurrijke reis weer terugbrengt naar hartje Rome.

Ontdek de leukste routes in Italiaanse steden!

2 reacties

  1. Vandaag 13 sept in Pineto geweest en de streetart opgezocht. Nog niet eenvoudig, omdat het stuk niet meteen als een wandeling langs de kunst is geschreven. Het was hier en daar goed zoeken. Het belangrijkste en treurigste wat ik tegenkwam was dat de schildering van de kussende mensen keurig netjes is overgekalkt. Resultaat: een gladde, okergele muur. In mijn wanhoop klampte ik een bewoner in de straat aan. Die vertelde het me. Zo zie je maar weer dat kunst ook vergankelijk is. De robot heb ik ook niet gevonden, maar dat zal zeker aan mij liggen. Toch een interessante trip naar een interessante wijk.

  2. Wat doodzonde van Alices kussend stelletje op het bankje. Street art is inderdaad heel vergankelijk, maar van sommige kunstwerken hoop je dat ze voor altijd op die plek te zien zullen zijn…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *