Sacro Monte di Varallo – de allereerste ‘heilige berg’ in Italië

In de regio’s Piemonte en Lombardije schitteren de Sacri Monti. Op deze ‘heilige bergen’ vind je unieke kerken en kapellen, waar de spirituele sfeer meteen voelbaar is.

Negen van de Sacri Monti staan sinds 2003 op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Ze vertegenwoordigen volgens Unesco op unieke wijze de succesvolle integratie van architectuur en kunst in een landschap dat zich uitstekend leent voor spirituele doeleinden.

Alle negen bedevaartsoorden bestaan uit een unieke kruisweg, die de lijdensweg van Jezus naar Golgotha symboliseert, met daarnaast verschillende kapellen, kerken en basilieken, waarin tal van bijzondere muurschilderingen en beelden te zien zijn.

Hoewel alle negen Sacri Monti volgens bepaalde basisregels werden gebouwd, hebben de bedevaartsoorden allemaal een unieke uitstraling gekregen, met diverse architectonische aspecten.

Het nieuwe Jeruzalem

Het fenomeen van de Sacri Monti ontstond in de zestiende eeuw. Men wilde in Europa bedevaartplekken creëren die als alternatief konden dienen voor heilige plekken als Jeruzalem en Bethlehem.

Vanwege de steeds verder oprukkende islam was het voor pelgrims namelijk steeds moeilijker geworden om beide steden veilig te bereiken. Vaak werd een ‘heilige berg’ geïnitieerd door monniken die in Palestina waren geweest en bij terugkeer opriepen tot de bouw van een Sacro Monte, die dan meestal gefinancierd werd door de lokale adellijke families.

De heiligdommen, die samen ook wel het ‘nieuwe Jeruzalem’ worden genoemd, werden niet alleen gewijd aan Jezus, maar ook aan Maria en verschillende heiligen. Vooral toen Carlo Borromeo in 1560 kardinaal werd in het aartsbisdom Milaan, kregen de Sacri Monti een sterke impuls.

Nog altijd komen pelgrims van over de hele wereld naar de Sacri Monti om een (of meer) kruisweg(en) af te leggen. Maar ook als niet-pelgrim is een bezoek aan de Sacri Monti een unieke, indrukwekkende ervaring die voor altijd op je netvlies staat. De heilige plekken ademen een bijzondere, serene sfeer en bieden een prachtige plek om tot bezinning te komen.

Sacro Monte di Varallo – de eerste heilige berg

De allereerste ‘heilige berg’ die werd gebouwd, was de Sacro Monte di Varallo, in de regio Piemonte. Het indrukwekkende bedevaartsoord, dat is gebouwd op de rotsen van de Monte Tre Croci, ligt op zeshonderd meter boven zeeniveau en torent hoog uit boven het historische centrum van Varallo.

De geschiedenis van deze ‘heilige berg’ gaat terug tot eind vijftiende eeuw, toen de Franciscaner monnik Bernardino Caimi di Milano, net terug uit Palestina, besloot om de heilige plekken van Palestina na te bootsen in Velsesia. Deze eerste Sacro Monte kreeg een basiliek en maar liefst vijfenveertig kapellen, meestal gedecoreerd met prachtige fresco’s.

Al begin zestiende eeuw schitterden alle kapellen mooier dan de monnik vooraf had kunnen bedenken. Het was de schilder, beeldhouwer en architect Gaudenzio Ferrari die in alle kapellen zorgde voor een spektakel van schilderingen en levensechte beelden die menig pelgrim versteld doen staan.

In totaal bewonder je er meer dan achthonderd beelden die het leven, de dood en de wederopstanding van Jezus illustreren:

Om het hele complex te kunnen voltooien, werkten naast Ferrari ook andere kunstenaars aan het enorme project, onder wie Bernardino Lanino, il Morazzone, Dionigi Bussola en Benedetto Alfieri. Het werk van Ferrari stond ook model voor vele andere Sacri Monti.

Nog meer heilige bergen in Noord-Italië

In de regio Piemonte staan naast de Sacro Monte di Varallo ook de Sacro Monte di Crea, de Sacro Monte di Orta, de Sacro Monte di Oropa, de Sacro Monte della SS. Trinità di Ghiffa, de Sacro Monte di Domodosso-la en de Sacro Monte di Belmonte op de Werelderfgoedlijst.

Lombardije heeft twee Sacri Monti die op Unesco’s Werelderfgoedlijst staan: de Sacro Monte di Varese en de Sacro Monte di Ossuccio. Meer informatie over deze ‘heilige bergen’ vind je op de website van de Sacri Monti.

Digitale reisgidsen voor álle Unesco Werelderfgoed in Italië

Ter ere van Ciao tutti’s Werelderfgoed Weken hebben we drie digitale reisgidsen gemaakt met alle Werelderfgoed-plekken in Italië. Vanwege de omvang (in totaal beslaan de drie Specials ruim 1100 pagina’s) hebben we de Specials onderverdeeld in Noord-Italië, Midden-Italië en Zuid-Italië.

In het noorden geniet je onder meer van de Dolomieten, een unieke spoorweg, Da Vinci’s Laatste Avondmaal, kleurrijke fresco’s in Padova, de dorpjes van de Cinque Terre en het sprookjesachtige Portovenere.

In Midden-Italië prijken onder andere de portici in Bologna, de mozaïeken in Ravenna, het landschap in de Val d’Orcia, de villa’s en de tuinen van de familie De’ Medici, Assisi, Urbino, de keizerlijke tuinen in Tivoli, Siena, San Gimignano en Longobardische pareltjes in Umbrië op de Werelderfgoedlijst.

Tot slot geniet je in het zuidenvan de schatten in Pompeï, Herculaneum en Oplontis, het gigantische paleis in Caserta, de adembenemend mooie Amalfikust, de ongerepte Cilento, de Sassi in Matera, de trulli in Alberobello, Griekse tempels op Sicilië, letterlijk schitterende mozaïeken, barokke balkonnetjes en de kleurenpracht van de Eolische Eilanden.

Bestel de Special Werelderfgoed in Noord-Italië via deze link of bestel hier het pakket met de drie Werelderfgoed Specials (Noord-, Midden- en Zuid-Italië).

De Ciao tutti Specials zijn digitale uitgaven. Na bestelling ontvang je zowel op de website als in je e-mail een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (computer, laptop, smartphone of tablet) van alle moois in je Special genieten.