Gradara – een van de mooiste dorpjes van Le Marche

Na het oversteken van de grens tussen de regio’s Emilia-Romagna en Le Marche is Gradara het eerste dorpje dat je tegenkomt. Het burchtdorpje prijkt op de lijst van de borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië.

Je ziet het al van ver aan de horizon opdoemen, met dank aan de indrukwekkende burcht die nog zo goed als volledig intact is gebleven. En dat terwijl dit kasteel er al eeuwenlang staat!

Gradara in Dantes Divina Commedia

Zelfs Dante noemde de burcht van Gradara al, in zijn La Divina Commedia – om precies te zijn in zijn Inferno, de hel. Dat lijkt misschien geen goede aanbeveling voor een plaats (wie wil er nu geassocieerd worden met de hel?) maar in dit geval ligt aan die vermelding een grote liefde ten grondslag.

Een onmogelijke liefde, dat ook, maar oprecht en vol passie. De hoofdrol in het liefdesverhaal dat eindigt in de hel is weggelegd voor Francesca. Zij werd in 1275 uitgehuwelijkt aan Gianciotto Malatesta. Francesca voelt echter niets voor haar aanstaande, maar des te meer voor diens jongere en ook veel knappere broer Paolo.

Geheime liefde in Gradara

Haar gevoelens blijven niet onbeantwoord en de twee worden smoorverliefd. In het geheim natuurlijk, want ze hadden beiden geen inspraak op hun reeds geplande huwelijk. Maar terwijl Francesca en Paolo samen de romantische verhalen van Lancelot lezen, de ridder van de Ronde Tafel die verliefd werd op Guinevere, de vrouw van koning Arthur, kunnen ze zich niet meer bedwingen.

Dante beschrijft dit als volgt:

‘Voor ons genoegen waren wij gaan lezen
van Lancelot: hoe hem de liefde drong.
Wij waren samen zonder iets te vrezen.
Toch was het net of het verhaal ons dwong
elkaar steeds aan te zien en te verbleken,
totdat het was of er iets oversprong.
Haar lippen, lazen wij, vaneen geweken
in zoete glimlach, werden zacht gekust,
en hij die nooit zijn trouw aan mij zal breken,
kuste mijn mond toen, bevend en belust.’

Inferno, canto 5, 127-136

Je raadt het al, de geliefden worden betrapt en Paolo wordt door zijn broer gedood. Ook Francesca kan Giovanni niet tot bedaren brengen en moet die ene kus met de dood bekopen. Samen met Paolo zwerft ze rond in de tweede kring van Dantes hel, waar het altijd waait.

Deze altijddurende storm is een meteorologische metafoor voor de wellust waardoor de zielen die zich hier bevinden zich hebben laten inpalmen. De storm zorgt ervoor dat ze nooit rust hebben; ze worden continu meegevoerd door de wind.

Bezoek de burcht van Gradara

De burcht is te bezoeken. Op de binnenplaats vind je schitterende fresco’s, maar mooier nog is het altaarstuk van Andrea della Robbia, met een Madonna met Kind en Heiligen. Ook de stadsmuren, met veertien torens en een versterkte poort met de familiewapens van de Sforza’s, de Della Roveres en de Farneses, zijn nog deels intact.

Een verslag in beeld:

Tagliolini con la bomba

Het bijzondere liefdesverhaal en een bezoek aan de burcht maken hongerig. Bestel in Gradara de tagliolini con la bomba, een traditioneel boerengerecht dat hier al eeuwenlang wordt klaargemaakt. De tagliolini worden geserveerd met een saus van warme olijfolie, ui, lardo (of pancetta) en peper.

Het gerecht dankt zijn naam aan het feit dat het water van de tagliolini niet geheel wordt afgegoten. Door de warme olijfolie die vervolgens bij de pasta wordt gedaan, ontstaat er een flinke stoomwolk – hetzelfde effect als een bom! Tja, de Italianen zijn nu eenmaal meesters in overdrijven…

Culinaire tips voor Gradara

Er staat natuurlijk meer lekkers op het menu dan alleen de dampende taglioni. Zeker bij onderstaande restaurants smul je van heerlijke antipasti, pasta’s, vlees- en visgerechten. Liever pizza? Schuif dan aan bij Giò Pizza e Cucina (Via Romagna 115 bis).

Ristorante Il Bacio
Via Roma 8

Osteria Il Gufetto
Via Cappuccini 9

Ristorante Mastin Vecchio
Via Dante Alighieri 5

Cibovagando
Via Umberto I 6

Locanda Quinto Canto
Via Umberto I 17

Taverna Paradiso
Via Roma 17

Taverna del Luppolo
Passeggiata degli Innamorati

foto: Taverna del Luppolo

Evenementen in Gradara

Op Valentijnsdag vieren ze in Gradara de liefde nog meer dan anders, tijdens Gradara d’Amare. In de zomer zijn er de grootse events Assedio al Castello (juli) en The Magic Castle (augustus), terwijl je in aanloop naar Kerstmis geniet van Castello di Natale.

Nog meer tips voor je vakantie in Le Marche

Ga je op vakantie naar Le Marche? Check dan onze dubbeldikke digitale reisgids voor deze veelzijdige regio. In bijna zevenhonderd pagina’s ontdek je de mooiste verhalen, tips en foto’s:

Bestel de Special Le Marche

We verzamelden al onze favoriete plekken: sfeervolle dorpjes, steden vol ‘geheime’ hoekjes, robuuste kastelen, schitterende stranden, fijne restaurants, enthousiaste wijnboeren, bijzondere villa’s en interessante musea, voor een onvergetelijke vakantie!

De Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling ontvang je zowel op de website als in je e-mail een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (je pc, laptop, tablet en smartphone) van alle moois in je nieuwe Special genieten.