Bardolino – het gelukkigste dorp aan het Gardameer

Wandelen in het oude centrum van Bardolino, door een Italiaans onderzoek ooit uitgeroepen tot ‘het gelukkigste dorp van Italië’, betekent jezelf onderdompelen in een overvloed aan gezellige cafés, restaurants en winkels, maar ook in een rijk verleden – en dat alles vergezeld van een heerlijk glas Bardolino DOC. Andiamo!

De middeleeuwse muren van Bardolino

Bardolino is grotendeels autovrij, zodat je er heerlijk kunt ronddwalen. Overal komt de geschiedenis je tegemoet, bijvoorbeeld in de middeleeuwse muren uit de twaalfde eeuw.

In die lang vervlogen dagen had Bardolino een vierkante ommuring met een open zijde aan de kant van het meer. Er waren twee poorten en vier torens. Dit originele complex werd in latere eeuwen nog versterkt en uitgebreid.

Helaas is de ommuring niet intact gebleven, maar er zijn wel nog altijd de Porta San Giovanni en de Porta Verona te bewonderen, een aan de noordkant en een aan de zuidzijde van Bardolino.

Smalle straatjes vol charmante huizen

Het historisch centrum van Bardolino kenmerkt zich verder door de vele smalle straatjes, die loodrecht vanaf de oever van het meer zijn aangelegd.

Van oorsprong is Bardolino een vissersdorp; het waren dan ook vissers die het stratenpatroon zo aanlegden dat transport van boten naar huizen vergemakkelijkt werd. Tegenwoordig bieden deze smalle straatjes, vol charmante huizen met bloemrijke balkons, in combinatie met de vele winkels en terrasjes, een heerlijke sfeer.

Piazza Matteotti – het hart van Bardolino

Het Piazza Matteotti is het hart van Bardolino: een langgerekt plein dat zich uitstrekt van het centrum tot aan de haven.

Aan het hoofd van dit plein prijkt de parochiekerk Santi Nicolò e Severo, die werd gebouwd in de eerste helft van de negentiende eeuw. Het huidige, neoklassieke bouwwerk met de vier kenmerkende Korintische zuilen verving een kleinere kerk, die dateerde uit de dertiende eeuw en gewijd was aan San Nicolò.

Bijzonder om te bezoeken is ook de kleinere, maar veel oudere en charmantere kerk San Severo. Deze kerk in romaanse stijl werd in de twaalfde eeuw gebouwd. Binnen kun je op de wanden van het middenschip een mooie serie fresco’s bewonderen, eveneens uit de twaalfde eeuw.

De promenade van Bardolino

Je bent niet in Bardolino geweest als je niet over de lange promenade aan de oever van het Gardameer hebt geflaneerd. In het havengebied prijkt nog een oude toren, de Torre Scaligera, die ooit als uitkijktoren deel uitmaakte van de vestingwerken.

Naast de toren valt ook de zogenaamde Preonda op. Dit mysterieuze stenen ‘altaar’ dateert uit de twaalfde eeuw, maar wat de functie ervan is geweest en waar het vandaan komt, is helaas niet duidelijk. De naam zou zoiets betekenen als ‘golfsteen’, omdat hij ooit voor het eerst is aangetroffen op het strand, nabij de golven.

De Preonda is uitgegroeid tot een soort symbool voor de locals. Ooit werd het door lokale vissers gebruikt als kraam om vis uit te stallen, daarna werd het een ontmoetingsplaats voor de inwoners om de gebeurtenissen van de dag of de politiek te bespreken. Volgens een oude legende zal degene die een rondje om de Preonda loopt, terugkeren naar Bardolino.

Een tulpenzee in Bardolino

De promenade of Lungolago van Bardolino strekt zich aan beide kanten eindeloos voor je uit. Aan de ene kant leidt deze naar Garda (ongeveer vier kilometer) en aan de andere kant naar Lazise (ongeveer vijf kilometer). Als je van wandelen houdt, kun je dus in ongeveer een uur naar een van beide dorpen lopen.

De charme van Bardolino’s promenade is extra groot sinds deze wordt gesierd met talloze tulpenbedden. Die zee van bloemen heeft Bardolino te danken aan het even verderop gelegen Parco Giardino Sigurtà, dat ook wel een van de mooiste parken ter wereld wordt genoemd.

De villa’s aan het Gardameer

Maar er valt meer te bewonderen tijdens het wandelen dan alleen bloemenpracht; ook de vele villa’s die uitkijken over het meer zijn een lust voor het oog, zoals de gotische Villa Terzi-Cristanini (die ook wel Villa delle Rose wordt genoemd), met een betoverende tuin, of de Villa Carrara Bottagisio, met een groot bijbehorend park (dat open is voor publiek).

Dit park is meteen ook de plek waar de belangrijkste evenementen van Bardolino plaatsvinden. Er staat ook een reuzenrad van ongeveer dertig meter hoog, van waaruit je kunt genieten van betoverende uitzichten over het Gardameer, in het bijzonder tijdens de zonsondergang.

Museo del Vino – het wijnmuseum van Cantina Zeni

Bardolino staat bekend om de rode Bardolino DOC (DOC is een van de kwaliteitskeurmerken van Italiaanse wijn, het staat voor Denominazione di Origine Controllata). In het dorp vind je zelfs een heel museum gewijd aan deze lokale beroemdheid!

Het Museo del Vino is gevestigd in het wijnhuis Cantina Zeni (Via Costabella 9) en toont een keur aan historische gereedschappen en machines die ooit in de verschillende stadia van de productieketen werden gebruikt; van de druivenoogst tot het wijnbereidingsproces en de uiteindelijke botteling.

Zo zie je door dieren aangedreven ploegen en twee prachtige wagens die in de jaren vijftig werden gebruikt om de druiven van het platteland naar de kelder te vervoeren tijdens de oogstperiode.

Ook bijzonder is de wagen met vaten die werd gebruikt om de wijn van de Bardolino-kelder naar de kooplieden in Milaan of Varese te vervoeren. In de privécollectie van de familie Zeni, die wordt tentoongesteld in het museum, bevinden zich ook vier zeer kostbare druivenpersen uit de periode 1400 tot 1800.

Natuurlijk is het na afloop van je bezoek aan het museum ook mogelijk om wijn te proeven!

foto’s: Museo del Vino

Museo dell’Olio – ontdek de geschiedenis van olijfolie aan het Gardameer

Ook de productie van olijfolie kent in dit gebied een lange traditie, die zeker duizend jaar teruggaat. In het Museo dell’Olio (Via Peschiera 54 in Cisano, net ten zuiden van Bardolino, richting Lazise) zijn oude gereedschappen te zien die in de achttiende en negentiende eeuw werden gebruikt, evenals meubels en gereedschappen uit die periode.

Een imposante eikenhouten olijfpers, een molen aangedreven door een watertractiewiel (dat nog perfect functioneert) springen in het oog.

foto’s: Museo dell’Olio

Punta Cornicello – het kiezelstrand van Bardolino

Zin om een duik in het Gardameer te nemen? Hét (kiezel)strand van Bardolino is Punta Cornicello. Het is gemakkelijk wandelend te bereiken vanaf het historisch centrum van Bardolino of per auto vanaf de SS 249 richting de Via Ugo Foscolo (er is een grote, gratis parkeerplaats).

Je kunt hier gerust een dagje doorbrengen, want alles is voorhanden: bars, restaurants en er is bijvoorbeeld ook de mogelijkheid om waterfietsen te huren.

De lekkerste adresjes van Bardolino

Als je een hapje wil eten in Bardolino, kun je misschien wat overweldigd worden door het grote aanbod aan restaurants. We tippen er een paar om je op weg te helpen.

Wil je graag pal aan het Gardameer zitten? Dan is Beer Garden Bardolino (Lungolago Preite) een fijne, ongedwongen en gezinsvriendelijke plek om aan te schuiven.

Vooral buiten, aan een van de houten tafels in deze ‘biertuin aan het water’, is het goed toeven. Het eten is goed, het personeel vriendelijk, de prijs redelijk en het uitzicht onbetaalbaar. Wat wil je nog meer?

Een gelato mag natuurlijk niet ontbreken tijdens een bezoek aan Bardolino. Bij Gelateria Cristallo (Piazza Matteotti 69) maken ze hun eigen ijs met de beste ingrediënten. Naast ijsjes kun je hier trouwens ook terecht voor een schuimige cappuccino in de ochtend (eventueel vergezeld van een verse brioche) of een ontspannen aperitivo in de namiddag.

Naar La Formica (Piazza Lenotti 11) ga je voor een lekkere traditionele pizza. Met een leuk terras op een charmant pleintje in het historisch centrum kijk je ook nog eens je ogen uit. La Formica is naast pizzeria ook ristorante, dus je kunt hier ook terecht voor andere gerechten.

Een andere leuke optie in het oude centrum is Il Giardino delle Esperidi (Via Goffredo Mameli 1). Deze aangename enoteca con cucina (wijnbar met keuken) biedt een fijne kaart met antipasti, primi, secondi en dolci (geen pizza). Natuurlijk is er een zeer ruime wijnkaart. Reserveren is aan te raden.

La Dacia – aan tafel in de heuvels rondom Bardolino

Wil je de toeristische drukte van de boulevard en het centrum ontvluchten? Rijd dan een stukje de heuvels in en schuif aan in de sfeervolle tuin van La Dacia (Via dei Monvei 1). Verwacht hier geen standaardmenu met pizza en spaghetti, maar een kaart vol heerlijke antipasti, huisgemaakte pasta en fijne vis- en vleesgerechten (en ook een speciaal menu voor de kleintjes).

Vanuit de romantische tuin met speelplek voor kinderen heb je geen uitzicht op het Gardameeer, maar wel op het mooie omliggende heuvellandschap. Hoewel het restaurant buiten de gebaande paden ligt, is het erg geliefd, dus reserveren is ook hier aan te raden.

Il Cammino del Bardolino – wijnroute om te wandelen of te fietsen

Wijnliefhebbers kunnen hun hart ophalen langs de Cammino del Bardolino, een route die toegankelijk is voor zowel voetgangers als fietsers.

De tocht voert langs de zes gemeenten die de klassieke Bardolino-wijn produceren: Bardolino, Costermano sul Garda, Garda, Rivoli, Cavaion Veronese en Affi. Er zijn achttien etappes, die de zes gemeenten doorkruisen en langs ongeveer zestig wijnhuizen voeren, over een totaal van honderdveertig kilometer.

Je kunt kiezen voor korte en gemakkelijke routes van ongeveer drie kilometer, maar er zijn ook langere routes van circa twintig kilometer. Via deze paden, door wijngaarden en heuvels, kun je dorpjes ontdekken en proeverijen houden in de verschillende wijnhuizen.