Naar hoofdinhoud Naar navigatie
21 januari 2025

Op pad langs de Savio – Bagno di Romagna, Sentiero degli Gnomi, Sarsina en Cammino di San Vicinio

De Monte Fumaiolo is elk jaar even in het nieuws als het mos dat op de hellingen groeit wordt aangeboden aan de paus, voor de kerststal op het Sint-Pietersplein. Deze berg in de Apennijnen, niet ver van de grens tussen Emilia-Romagna en Toscane, is echter vooral bekend omdat hier de Tiber zijn meer dan vierhonderd kilometer lange weg begint, om uiteindelijk voorbij Rome in de Tyrreense Zee te stromen.

Op de Monte Fumaiolo ontspringt ook een andere rivier, die veel minder bekend is: de Savio. Deze rivier stroomt de andere kant op, om na bijna honderd kilometer uit te monden in de Adriatische Zee.

Door de tijden heen heeft de Savio zijn eigen dal gecreëerd, la valle del Savio, waar je links en rechts van de rivier mooie plaatsen tegenkomt, zoals Bagno di Romagna en Sarsina.

Bagno di Romagna

Dit thermenplaatsje staat op de lijst van i borghi più belli d’Italia, de mooiste dorpjes van Italië. De thermale baden waren al in de Romeinse tijd bekend en ook nu nog kun je je hier onderdompelen in het weldadige water.

Heel stijlvol is Thermae Santa Agnese, vernoemd naar de beschermheilige van de baden, waar iedereen even binnen mag lopen om gratis een glaasje koud zwavelhoudend of warm bicarbonaathoudend water te drinken. Beide verhogen de weerstand en dragen bij aan de genezing van allerlei kwalen. Voor het wellnesscentrum met sauna’s en zwembad moet je uiteraard wel betalen.

Je kunt ook terecht in het verderop gelegen en veel grotere en moderne Ròseo Euroterme Wellness Resort. Ook hier is het heerlijk relaxen.

Vlak bij Thermae Santa Agnese staat het Palazzo del Capitano (Via Fiorentina). Dankzij de tientallen stenen wapenschilden en eretekens op de gevel valt het meteen op. Deze ornamenten werden geplaatst door de heersers in de tijd dat Bagno di Romagna onder Florentijns bestuur stond, van 1404 tot de Italiaanse eenwording in 1861. Tegenwoordig vind je hier het plaatselijke bureau voor toerisme.

Sentiero degli Gnomi

Verderop in de straat vind je Il Girovago, de bijzondere winkel van Pierluigi Ricci, een inwoner van Bagno di Romagna die in 2001 tijdens een wandeling een kabouter zag in het nabijgelegen bos. Dit klinkt misschien ongeloofwaardig, maar Pierluigi weet het zeker.

Sindsdien staat zijn leven in het teken van de kabouters. Hij opende een winkel waar je boeken en wandelkaarten over de omgeving van Bagno di Romagna kunt kopen maar natuurlijk vooral veel kabouters, van hout of terracotta, in allerlei vormen en maten.

Als je het Piazza Santa Maria oversteekt en het plein verlaat in de hoek, bij de levensgrote kabouter, wandel je naar de Savio. Aan de andere kant van de brug bevind je je in een kabouterwereld. Op de plek waar Pierluigi de eerste kabouter zag, heeft hij namelijk het Sentiero degli Gnomi gecreëerd, het kabouterpad.

Wandel langs de kabouterhuisjes en een heus postkantoor waar kinderen hun post voor de bewoners kunnen achterlaten. We hebben helaas maar een klein stukje van het pad kunnen volgen, maar zelfs dan is het onmogelijk om niet een beetje ontroerd te worden door de kleine huisjes en poppen.

Als je er geen genoeg van kunt krijgen, moet je zeker ook een bezoekje brengen aan Il Bosco di Gnomo Mentino, een kabouterpark in het zes kilometer verderop gelegen Bosco dell’Armina.

Basilica di Santa Maria Assunta

Wandel terug naar het centrale plein met de reuzenkabouter, die zijn blik richt op de Basilica di Santa Maria Assunta. Deze kerk werd al in 860 gebouwd, maar de huidige vorm stamt uit de renaissance. Het interieur is sober, maar herbergt enkele prachtige middeleeuwse kunstwerken, waaronder een drieluik van Nero de Bicci, een leerling van Ghirlandaio, uit 1467.

Ook het beeld van de heilige Agnese, met in haar rechterhand een palm, het symbool van haar martelaarschap, en in haar andere hand een bijbel met daarop een lam, is de moeite waard. Het werk uit ca 1490 is van de hand van Andrea della Robbia.

Sarsina – de geboorteplaats van Plautus

Als je de Savio ongeveer twintig kilometer lang naar het noordoosten volgt, kom je in Sarsina, waar de oudheid nog overal te zien en te voelen is. Dat is vooral te danken aan Tito Maccio Plauto, die hier in 251 voor Christus werd geboren.

Bij ons is hij bekend als Plautus, hoewel deze naam bij de meeste mensen waarschijnlijk geen belletje doet rinkelen. Toch is deze Plautus een van de belangrijkste Latijnse blijspeldichters van de Romeinse tijd. Zijn werken zijn bekend om de humor en het originele gebruik van het Latijn.

De invloed die hij op het theater had en nog steeds heeft, is moeilijk te overschatten. Vandaar dat Sarsina trots de bijnaam Città di Plauto draagt.

Op de plek waar zich nu het Piazza Tito Maccio Plauto uitstrekt, bevond zich in de tijd van Plautus het forum. Er staan twee levensgrote bronzen beelden als een hommage aan de toneelkunst. Je ziet Colombina, een personage uit de commedia dell’arte, die een toneelmasker omhoog houdt, met naast haar Pirgopolinìce, de protagonist uit Plautus’ beroemdste werk Miles gloriosus (vertaald als Kapitein Snoever).

Als je een stukje verder wandelt, kun je rechts door de portico van de Via Cesio Sabino lopen, waar  de namen van Plautus’ komedies op posters aan de muur hangen, zoals Stichus, Poenulus en Bacchides.

Vriendschapsband met de gemeente Lopik

Een stukje verder begint de Via Lopik. Een gekke naam in een Italiaanse plaats, maar niet als je weet dat Sarsina al sinds 1960 een vriendschapsband heeft met de Utrechtse gemeente Lopik. Daarom heeft Sarsina een Via Lopik en kun je in Lopik de Laan van Sarsina vinden.

Aan deze straat staat een monument ter ere van Plautus, schuin tegenover La Taverna di Plauto. Het monument heeft een bronzen reliëf dat Plautus verbeeldt, met in zijn armen toneelmaskers van de rollen uit zijn komedies. Hij werd in 1951 vereeuwigd door beeldhouwer Duilio Cambellotti.

Plautus Festival

Dat de stad trots is op haar zoon, blijkt ook uit het jaarlijkse Plautus Festival dat sinds 1956 elke zomer wordt georganiseerd. Het is een van de langstlopende prozafestivals in Italië waar voornamelijk stukken uit het klassieke theater worden opgevoerd, in het decor van het net buiten Sarsina gelegen theater Arena Plautina.

De heilige Vicinius

Naast Plautus is er nog een andere persoon die zijn sporen heeft nagelaten in Sarsina: de heilige Vicinius.  Aan het eerder genoemde Piazza Tito Maccio Plauto staat de Basilica Concattedrale Santa Maria Annunziata e San Vicinio, die deels aan hem is gewijd.

Deze Vicinius kwam oorspronkelijk uit Ligurië, maar vluchtte voor de christenvervolgingen en trok zich als kluizenaar terug op een berg in de buurt van Sarsina. Daar leidde hij een leven vol gebed en deed hij boete door een uit twee delen bestaande ijzeren keten om zijn nek te dragen. Om zijn  grenzeloze geloof en toewijding te benadrukken, verzwaarde hij de keten met een steen.

In 303 kwamen de inwoners van Sarsina bij elkaar om een bisschop te kiezen toen er plotseling boven op de berg twee engelen verschenen. Ze hielden stukken stof omhoog die traditioneel door een bisschop werden gedragen. Het was het goddelijke teken dat de kluizenaar de uitverkorene was. Zo werd Vicinius uitgeroepen tot bisschop en dat zou hij tot zijn dood in 330 blijven.

Boven de ingang van de kerk zie je een mozaïek dat de heilige met de mijter van de bisschop en de wonderbaarlijke keten uitbeeldt.

Keten tegen kwalen en demonen

Vicinius stond bekend als een wonderdoener. Hij kon demonen uitdrijven en gelovigen van hun geestelijke of lichamelijke kwalen af helpen met behulp van zijn ijzeren keten. Dit relikwie wordt nog altijd in de basiliek bewaard, in een aan San Vicino gewijde kapel. Elk jaar komen er mensen naar Sarsina om de keten omgehangen te krijgen, in de hoop op genezing.

Elk jaar op 28 augustus viert Sarsina een feest ter ere van deze bijzondere beschermheilige. Er wordt dan vuurwerk afgestoken en er zijn shows, een markt en eetkraampjes. Populair bij toeristen en gelovigen zijn de gezegende geweven zijden draden die als een moderne ketting om de nek gedragen worden.

Cammino di San Vicinio

Ook is er een route van zo’n driehonderd kilometer door de Savio-vallei die de naam van de heilige heeft gekregen, Il Cammino di San Vicinio. Het begint en eindigt bij de kathedraal in Sarsina en volgt de wegen die pelgrims eeuwenlang hebben afgelegd.

De totale route omvat veertien etappes, die door het grensgebied van Emilia-Romagna en Toscane slingeren en naast Sarsina ook langs Bagno di Romagna en Cesena voeren.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ciao tutti is hét startpunt voor je vakantie naar Italië, bomvol persoonlijke tips. Buon viaggio!

autohuur italië
Bol AlgemeenBol Algemeen