Italiaanse taal

Na ruim 750 blogstukjes leek het me aardig weer eens iets nieuws te doen, waardoor jullie tijdens het lezen van Ciao tutti nog meer het gevoel hebben van achter je computer even in Italië beland te zijn. Ik blog namelijk wel elke dag over Italië en Italiaanse zaken, maar nooit in het Italiaans. En dat terwijl het zo’n heerlijke taal is, met een prachtige klank die je gelijk meevoert naar Toscaanse wijnboeren, Napolitaanse pizzabakkers en Venetiaanse gondeliers. Vandaar dat het me leuk leek om af en toe ook wat kleine stukjes Italiaans aan jullie voor te schotelen. Om al een …

Azzurro van Adriano Celentano was eind jaren zestig een immens populaire Italiaanse zomerhit. Het liedje is geschreven door niemand minder dan Paolo Conte, die de thema’s van liefde, eenzaamheid en zomer in een Italiaanse stad samen met Vito Pallavicini en Michele Virano speciaal voor Celentano optekende: Wie mee wil zingen en alvast de zomer wil verwelkomen, in elk geval in zijn hoofd en hart, vindt hieronder de tekst: Cerco l’estate tutto l’anno e all’improvviso eccola qua Lei è partita per le spiagge e sono solo quassù in città Sento fischiare sopra i tetti un aeroplano che se ne va Azzurro, il …

Nee hoor, mijn leven telt nog geen 18.000 dagen, maar dat van de Italiaanse singer/songwriter Gianmaria Testa wel. Met deze 18.000 dagen drukt hij vijftig jaar van zijn leven uit. Zelf zegt hij hierover: ‘Een vriend van mij zei eens, dat het uitdrukken van je leven in dagen je perspectief verandert. En hij heeft gelijk: alles wordt korter en kleiner. Een dag is een minimale dimensie, een die bijna gemeten kan worden in ademhalingen.’ Dat gegeven inspireerde Gianmaria Testa tot een prachtig nummer voor op zijn nieuwe cd, Vitamia geheten: 18 mila giorni ‘Ci sono stati giorni, Vitamia, che tutto …

Habemus Papam is de langverwachte nieuwe film van Nanni Moretti. Habemus Papam, Latijn voor ‘We hebben een paus’, zijn de woorden waarmee bekend wordt gemaakt dat het conclaaf een nieuwe paus heeft gekozen. Dat is precies waar het in de film om draait, al zou Moretti Moretti niet zijn als hij er geen bijzondere draai aan zou geven. De film begint met de dood van de paus en het conclaaf dat zijn opvolger moet kiezen. Dat levert de eerste grappige scene op, waarin de meeste kardinalen schietgebedjes doen zodat ze vooral niet gekozen worden. Wanneer er eenduidig een nieuwe paus gekozen is, …

De beste remedie tegen het regenachtige weer in Nederland is de film La prima cosa bella. De perfecte manier om toch nog een zwoele zomeravond in de agenda te kunnen schrijven en het vakantiegevoel nog even vast te houden! Zomer, 1971. Bruno en Valeria zijn getuigen van de lotgevallen van hun moeder, Anna, die door haar jaloerse echtgenoot op straat is gezet nadat ze was verkozen tot ‘mooiste mama van het strand’. Vanaf dat moment leidt Anna samen met haar kinderen een onzeker bestaan met talloze verhuizingen en verschillende minnaars. 2011. Het einde van het leven van de nog altijd strijdlustige en vrolijke Anna nadert. …

Cipressen en Toscane, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het Toscaanse landschap is niet compleet zonder deze prachtig donkergroene bomen, die strak in het gelid staan langs oprijlanen en zandpaadjes. Wie in Toscane vakantie viert, kan bijna niet thuiskomen zonder deze boom op de gevoelige plaat te hebben vastgelegd, en een karakteristieke ansichtkaart met Groeten uit Toscane telt minstens één cipressenplaatje. De mooiste cipressen vind je langs de circa vier kilometer lange Viale dei Cipressi, die Castagneto Carducci met Bolgheri verbindt. De lange laan wordt aan beide zijden geflankeerd door eeuwenoude cipressen. De cipressen van Bolgheri zijn vooral beroemd geworden …

Gianni e le donne is een op en top Italiaanse film van regisseur Gianni di Gregorio, die zelf ook een rol speelt in de film. De dvd is via deze link te bestellen bij bol com – lekker onbezorgd kijkplezier gegarandeerd! Er zijn veel dingen die Gianni, getrouwd en net met pensioen, bezig houden…maar liefde hoort daar niet bij. Gianni vult zijn dagen met het uitlaten van zijn hond en die van de knappe buurvrouw, met boodschappen doen of met het betalen van de rekeningen onder streng toezicht van zijn vrouw. Tot op een dag zijn vriend Alfonso hem waanzinnige …

Op de tweede dag van het nieuwe jaar een film met een melancholische, maar toepasselijke titel: Le cose che restano, oftewel de dingen die blijven. Een aanrader voor een zondag waarop je de hele dag niks hoeft – de film zorgt namelijk voor maar liefst 360 minuten kijkplezier. Le cose che restano is een meeslepende familiekroniek in de traditie van La Meglio Gioventù. Centraal staat een verscheurde familie die na een pijnlijke gebeurtenis het leven langzaamaan weer probeert op te pakken. Ieder gezinslid doet dit op geheel eigen wijze. Gezamenlijk staat de familie symbool voor Italië, een land op zoek …

Vanaf vandaag is de film Eat, Pray Love, naar het boek van Elizabeth Gilbert dat in het Nederlands Eten, bidden, beminnen heet, dan ook eindelijk in de Nederlandse bioscopen te zien. Wie de film helemaal onbevangen tegemoet wil treden, moet eigenlijk niet verder lezen, maar aangezien velen het boek vast al kennen, kan ik wel een tipje van de sluier oplichten… Op haar dertigste heeft Elizabeth, in de film vertolkt door Julia Roberts, alles wat een ambitieuze, hoogopgeleide vrouw zich zou kunnen wensen: een echtgenoot, een huis en een succesvolle carrière. Maar in plaats van gelukkig te zijn wordt ze …

Saskia: ‘Al acht maanden lang begroet ik jullie elke ochtend met Ciao tutti. Nu ik een maand lang verslag heb gedaan van mijn belevenissen in Venetië, kan ik eigenlijk niet naar Rome vertrekken zonder de herkomst van het woordje ciao uit te leggen. Ciao is afgeleid van de Venetiaanse uitdrukking sciào vostro (schiavo vostro in het Italiaans), hetgeen letterlijk ‘ik ben uw slaaf’ betekent. De Venetianen die deze uitdrukking gebruikten waren uiteraard geen echte slaven van degenen die ze met deze groet gedag zeiden; het was meer een manier om uit te drukken dat je de ander graag mocht en …

Vivaldi’s Herfst draait om de Romeinse godheid Bacchus, de god van de wijn, hetgeen niet meer dan voor de hand ligt in het seizoen waarin de druiven worden geoogst en de eerste flessen nieuwe wijn worden ontkurkt. Al kent de herfst volgens Vivaldi’s sonnet duidelijk ook zijn minder romantische kanten… Lees en luister maar mee – en leer ondertussen ook nog een beetje Italiaans: Autunno (Le Quattro Stagioni – Vivaldi) Celebra il vilanel con balli e canti del felice raccolto il bel piacere e del liquor de Bacco accesi tanti finiscono col sonno il lor godere. Fa’ ch’ ogn’ uno tralasci e …

Saskia: ‘Net als in Amsterdam doe ik in Rome veel per fiets. Zo beland je vaak op de mooiste plekken die net een beetje buiten de toeristische routes liggen en bovendien voel ik me dan ook meer thuis in de stad. De Romeinen beginnen langzamerhand wel te wennen aan fietsers. Ze startten nog niet zo lang geleden zelfs een fietsenhuurproject, waarmee je met een pasje op veel plekken in de stad een fiets kunt ‘ophalen’. Laatst moest ik ook noodgedwongen van zo’n fiets gebruik maken, aangezien de fiets waarmee ik naar de Villa Torlonia was gereden daar – ondanks een …

Op 15 augustus is het feest in Italië. Men viert dan Ferragosto, oftewel Maria Tenhemelopneming. Hoewel we deze feestdag in Nederland niet eens meer vieren, is Ferragosto in Italië een van de belangrijkste katholieke feesten. De dag dat Maria naar de hemel gaat en wordt herenigd met Jezus is voor de Italianen bijna belangrijker dan Hemelvaart. Dat heeft natuurlijk ook wel een beetje te maken met het feit dat Ferragosto midden in de zomer valt, dan is een extra dagje vrij nooit weg! Met Ferragosto zijn alle Italianen vrij en ligt het openbare leven vrijwel stil. Hoewel, stil: er wordt wel …

Vorig jaar trotseerde ik de augustusdrukte in Siena om de Palio mee te maken, en met name de aanloop naar deze paardenrace. Op uitnodiging van Serena reisde ik naar Siena en bracht ik een week door op en rond het Piazza del Campo, met de opdracht elke avond thuis te komen met het laatste nieuws over de Palio. Als tegenprestatie nam zij me mee naar alle festiviteiten die normaal gesproken niet voor toeristen toegankelijk zijn. Zo schoof ik samen met haar en haar zoon op de avond voorafgaand aan de Palio aan bij La Cena della Contrada van de wijk …

Saskia: ‘Tijdens onze eerste avond in Siena stuiten we op een grote stoet zingende contradaioli. Nu had Serena me vorig jaar een aantal van deze inni (volksliederen) gegeven om te bestuderen, dus ik neuriede een beetje mee. De contradaioli bekeken me met nieuwsgierige, ietwat verbaasde blik. Bij het refrein aangekomen nodigden ze ons uit een stukje mee te wandelen en te zingen, hetgeen we natuurlijk graag deden. Na een aantal rondes door de stad voelden we ons bijna echte Chiocciolini. We werden meegetroond naar de kerk en het museum van de contrade, die normaal gesproken alleen tijdens de nacht volgend …

Toen ik vorig jaar in Siena aan mijn cursus Italiaans voor gevorderden begon, kregen we allereerst een stencil uitgereikt met de titel Vocabolario di sopravvivenza per il Palio: Woordenlijst om de Palio te overleven. Mijn medestudenten en ik keken elkaar een beetje lacherig aan: ook zonder deze specifieke kennis zouden we deze eeuwenoude paardenrace weten te doorgronden, dachten we. Binnen vijf minuten wisten we al dat we de lijst hard nodig zouden hebben. De inwoners van Siena praten in juli en augustus nauwelijks ergens anders over dan over de Palio, die het hele dorp in zijn greep heeft. De wereldpolitiek, …

Je kunt in Italië geen gelateria voorbij wandelen zonder een paar minuten te staan watertanden bij al die bergen ijs, in vrolijke kleuren en voorzien van vers fruit om aan te duiden welke vruchten als basis hebben gediend. Maar ook de talloze soorten chocolade- en notenijs lachen je toe, waardoor je vaak nog voordat de dag goed en wel begonnen is zwicht voor een coppa (bakje) of cono (hoorntje). Gelukkig mag je de minder bekende soorten ijs vaak eerst even proeven, vraag hier dus gerust om. Met al die lekkere, exclusieve smaken zou het immers zonde zijn om niet van …

Bologna is de stad van de tagliatelle (lintpasta) en de tortellini (gevulde deegkussentjes). Volgens een mooi Italiaans verhaal zouden deze tortellini zijn gemodelleerd naar de navel van Venus, de godin van de schoonheid. Se non è vero, è ben trovato, zou een Italiaan zeggen. Als het niet waar is, is het in elk geval leuk bedacht – en in dit geval ook erg lekker! Naast de tortellini kun je in Italië tientallen soorten pasta vinden. Dan moet je natuurlijk wel weten waar je naar moet vragen. Daarom in deze blog een lijst met een groot aantal pastasoorten, van de grappige …

Op 18 februari vierde ik mijn verjaardag al in Rome,  maar vanmiddag vier ik een Italiaans feestje met alle mensen die daar niet bij konden zijn. Voor wie mij of anderen in het Italiaans wil feliciteren hierbij een lijstje met gelukwensen en andere feestelijke woorden! auguri! gefeliciteerd! tanti auguri! hartelijk gefeliciteerd! fare gli auguri iemand feliciteren tanti auguri a te! lang zal je leven! bacio kus, zoen biglietto di auguri wenskaart buon divertimento! veel plezier! compleanno verjaardag buon compleanno! fijne verjaardag! compiere gli anni jarig zijn candeline kaarsjes spegnere le candeline sulla torta de kaarsjes op de taart uitblazen festa feest festeggiare …

Verras je Valentijn met een liefdesverklaring in het Italiaans! l’amore de liefde amore mio liefje, lieveling amare houden van ti amo ik hou van je essere innamorato verliefd zijn sono innamorato/a con te ik ben verliefd op je abbracciare omarmen abbraccio omhelzing amico / amica vriend / vriendin (algemeen) il mio ragazzo / la mia raggazza mijn vriend / vriendin appuntamento afspraakje baciare zoenen bacio kus bello (m) / bella (v) mooi ciao bella! dag schoonheid! caro (m) / cara (v) lief, lieverd cenetta etentje cuore hart sei sempre nel mio cuore je zit voor altijd in mijn hart festa …