De Monferrato, een ode aan de middeleeuwse liefde

Italië is opgedeeld in twintig regio’s, die op hun beurt zijn onderverdeeld in provincies. Los van deze wettelijk vastgelegde binnenlandse grenzen zijn er daarnaast ook vele historische gebieden, die dan misschien geen officiële erkenning krijgen, maar daarom niet minder belangrijk zijn voor wie een streek diepgaand wil leren kennen.

In Piemonte is er bijvoorbeeld de Monferrato, dat een groot deel omvat van de provincies Asti en Alessandria (zie deze kaart). Het ontstaan van dit gebied is gebaseerd op een romantische middeleeuwse legende, die Natascha van Agriturismo Verdita in deze blog deelt.

Natascha: ‘Het verhaal begint wanneer de Duitse edelman Aldeprando en zijn zwangere vrouw tijdens een pelgrimstocht naar Rome halt houden in Sezzadio, in Piemonte, waar zij bevalt van Aleramo. De kleine wordt achter gelaten bij een verpleegster. Op de terugweg van Rome overlijden zijn ouders echter. Uiteindelijk wordt hij opgevangen door de eigenaren van het kasteel van Sezzadio.

Hij groeit uit tot een knappe jongeman en getalenteerd ruiter. Op vijftienjarige leeftijd wordt hij ingelijfd bij het keizerlijke leger en trekt hij naar het hof van keizer Otto I, waar hij uiteindelijk de leraar wordt van diens lieflijke dochter, Adelasia.

Natuurlijk volgt al snel een passionele verliefdheid – en dat terwijl het de bedoeling is dat Adelasia zou huwen met een prestigieuze edelman om zo nieuwe politieke allianties te smeden. Omdat ze weten dat haar vader een relatie met een eenvoudige schildknaap en leraar nooit goed zou keuren, beslissen ze het hof in het holst van de nacht te verlaten.

Ze slagen erin om de grens tussen Piemonte en Ligurië te bereiken, maar omdat ze achtervolgd worden door de soldaten van Adelasia’s vader dienen ze zich te verschuilen in de bossen waar ze een eenvoudig leven in een klein hutje leiden.

Natuurlijk eindigt het verhaal hier niet. Tijdens een marktbezoek vallen de elegante houding en vriendelijkheid van Aleramo op bij de bisschop van Albenga, die hem onder zijn vleugels neemt. Hij eindigt als assistent-kok in diens leger.

Op een zeker ogenblik komt de favoriete neef van Otto I in handen van de vijand terecht, maar dankzij de overtuigingskracht van Aleramo wordt hij al snel weer vrijgelaten. Bij zijn terugkeer vraagt Otto I wie zijn geliefde neef gered heeft. De ridders hebben geen idee, maar de koks komen naar voren met het in Otto’s ogen nogal fantasievolle verhaal over de assistent-kok als reddende engel.

Zo komt Aleramo’s identiteit, nadat hij deze jarenlang succesvol verborgen kon houden, uiteindelijk toch aan het licht. Gelukkig is de keizer op dat moment positief ingesteld en vindt er al snel een verzoening plaats met het hele gezin, dat ondertussen vier kinderen rijk is.

Om Aleramo’s moed te belonen, wil Otto I zijn schoonzoon de titel markies verlenen, maar daarvoor heeft hij een territorium nodig. Aleramo zal het gebied tussen Ligurië en Piemonte krijgen dat zo groot is als de afstand die hij te paard kan afleggen in een tijdsbestek van drie dagen en drie nachten.

Aleramo is gelukkig een goede ruiter die een hoog tempo aankan, maar niet alles verloopt vlekkeloos. Op een zeker ogenblik verliest zijn paard een hoef, er zijn geen smeden in de buurt en de ridder beschikt daarenboven niet over het juiste gereedschap. Daarom gebruikt hij een baksteen – mun in het lokale dialect – om het hoefijzer – frrha – terug aan te brengen. De naam Monferrato zou hiervan zijn afgeleid.

Vanaf die dag regeerden de Aleramici gedurende eeuwen over deze prachtige streek, die onder hun heerschappij aan rijkdom en macht won. Verken je dit groene, heuvelachtige gebied denk dan aan de moedige Aleramo en stel je voor hoe hij de streek te paard veroverde voor zijn grote liefde.’